Wild in de stad

Door Nienke de Haan (student-assistent) Het gaat erom hoe tolerant we zijn tegenover de wolf als die in onze achtertuin staat. Die tolerantie bepaalt waar de grens van de oprukkende wilde natuur komt te liggen. Wilde wolven, lynxen en beren keren terug naar Europa. Voor het eerst in duizend jaar neemt de ruimte voor natuur weer toe op ons continent. “Elke vier jaar komt er een natuurgebied vrij zo groot als de oppervlakte van Nederland,” zegt Wouter Helmer (Rewilding director) enthousiast. Oorzaak van de oprukkende natuur in Europa is de leegloop van het platteland. Boerderijen worden verlaten en steeds meer mensen trekken naar de stad. Op het achtergelaten braakliggende akkerland krijgen natuur en dier steeds meer de ruimte. Maar hoe wild kan het worden? Willen we wel samenleven met wolven en beren? Volgens Helmer moet de vraag anders geformuleerd worden: hoe wild mag het worden?

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote du Jour | Trends for conservation

Medicine is about health. So is conservation. And as with medicine, the trends for conservation in this century are looking bright. We are re-enriching some ecosystems we once depleted and slowing the depletion of others. Before I explain how we are doing that, let me spell out how exaggerated the focus on extinction has become and how it distorts the public perception of conservation.

Ecoloog en natuurbeschermer Steward Brand laakt de alarmistische berichtgeving over massa-uitsterven van de soorten. Volgens Brand is dat schromelijk overdreven, en hij illustreert aan de hand van tal van voorbeelden waarom.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

“Les Zadistes” laten het er niet bij zitten

ELDERS - In Frankrijk zijn de demonstranten tegen de bouw van een dam in de Tarn niet van plan op te geven. Ook elders in Frankrijk manifesteren zich groepen die protesteren tegen grote bouwprojecten.

Ze noemen zich Zadistes (van Zone à défendre, ZAD), de activisten die vorige week verdreven zijn van het bouwterrein van de dam bij Sivens  in het zuiden van Frankrijk. Ze hebben zich inmiddels gehergroepeerd in een naburig dorp en bezinnen zich op nieuwe acties tegen de aantasting van de natuur in het stroomgebied van de Tarn. Vorig jaar september begon het kappen van bomen ten behoeve van de dam die de boeren in de omgeving meer water op moet leveren. De werkzaamheden zijn enige tijd opgehouden nadat in de nacht van 26 oktober vorig jaar een van de demonstranten, de 21-jarige Rémi Fraisse om het leven kwam, volgens activisten door een politiekogel, volgens de autoriteiten door onopgehelderde omstandigheden. Het officiële onderzoek naar de toedracht van de dood van Fraisse heeft nog steeds niets opgeleverd. De regionale autoriteiten hebben nu uiteindelijk op 6 maart besloten een iets kleinere dam te bouwen, maar het is de vraag of de zaak hiermee eindigt.

Sivens is een voorbeeld van een ZAD. De gebeurtenissen daar eind vorig jaar hebben nog veel meer Zadistes op de been gebracht. De lijst omstreden bouwprojecten groeit.

Foto: University of Nottingham (cc)

Kunst op Zondag | Groen

Groene stroom is niet groen en groene auto’s zijn niet zo zuinig als men denkt. Ach wat, vandaag in Kunst op Zondag: er is meer te doen met groen.

Je kunt elkaar een spiegel voorhouden en vragen ‘hoe groen ben jij eigenlijk?’. Een goede waarnemer ziet dan dat we nooit zo groen zullen worden als de natuur zelf.

Anish Kapoor – Sky Mirror, Kensington Gardens.
cc Flickr duncan c  photostream Anish Kapoor Sky Mirror Kensington Gardens

Het duo Ackroyd & Harvey gebruikt gras als fotografisch middel. Als het gras groeit, worden de portretten scherper.

Ackroyd and Harvey – grass portrait.
cc Flickr Amy Youngs  photostream Heather Ackroyd and Dan Harvey

Waarmee maar gezegd wordt: wij werken niet voor groen, groen werkt voor ons. Dat moet ook Tim Knowles gedacht hebben. Hij laat bomen zijn tekeningen maken.

Tim Knowles – Tree drawing.
cc Flickr angs school  photostream Tim Knowles Tree drawing

We hebben groen nodig en toch laten we de natuur niet haar gang gaan. Uit angst er door overwoekert te raken. Als Stefaan de Croock mos verwijderd ontstaan er fraaie kunstwerken (reversed graffiti). Anna Garforth laat mos heel gecontroleerd groeien.

Anna Garforth – Moss graffiti.
cc Flickr faseextra photostream Moss graffiti AnnaGray Garforth

In ‘The Lost Gardens of Heligan’, een gerestaureerd landgoed, liggen een paar keien die door de natuur woren overwoekerd.

Heligan Gardens- Mud Maid on Woodland Walk.
cc Flickr Cross Duck  photostream Green lady asleep in the woods at Heligan

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Schimmelziekte dreigt Amerikaanse vleermuis uit te roeien

Niet iedereen mag dan van vleermuizen houden, maar het zijn wel nuttige insecteneters.

Een vermoedelijk uit Europa afkomstige schimmel roeit nu echter hele vleermuizenkolonies in Noord-Amerika uit. De schimmel ‘white nose syndrome‘ geheten, houdt de beestjes uit de winterslaap, waardoor ze sterk vermageren en uiteindelijk omkomen van de honger.

De sterfte onder aangetaste populaties is bijna 100%, en de ziekte heeft zich inmiddels verspreid over vijfentwintig Amerikaanse staten.

Als ze geen halt toegeroepen wordt, dan betekent dit een flinke financiële strop voor de Amerikaanse landbouwsector.

In Europa lijken vleermuizen beter bestand tegen de schimmel. Sommige inheemse vleermuizensoorten zijn er immuun voor. In de VS zijn de vleermuizen echter weerloos.

Foto: copyright ok. Gecheckt 27-09-2022

Kunst op Zondag | Natuurhistorische Musea

Uw vaste Kunst op Zondag redacteur neemt twee weken rust en heeft een aantal mensen uitgenodigd gastbijdragen te leveren. Vandaag een bijdrage van één van onze vaste lezers en reacteurs, Frankw. Hij gaf eerder een mooie tip aan Kunst op Zondag, naar aanleiding van een artikel over bijzondere musea. Frank heeft vorig jaar een museum bezocht die zijn beroepsmatige én kunstzinnige interesse combineerde. Hier de gastbijdrage van Frankw.

Cognitieve Dissonantie: kunst in Natuurhistorische Musea

Bovenop een rots torent trots het ruim honderd jaar oude witte paleis boven de Middelandse Zee uit. Het Institute Océanographique in Montecarlo. Het Museum werd na 11 jaar bouwen in 1910 ingewijd door Prins Albert I. De prinselijke familie drukte met het instituut haar maritieme interesses en  aspiraties uit.
2012ladoucefrancemonaco foto Frankw

Er zijn dan ook tal van oude voorwerpen en fotos te vinden van mariene onderzoeksexpedities. Het belangrijkste onderzoeksschip van het instituut was de Pourquoy Pas IV, die twee expedities naar Antarctica en verschillende expedities naar Groenland en de Arctische gebieden voer. Tijdens expedities werd onderzoek gedaan en verzameld: zeeleven, etnografica en fossielen. Van 1957 tot 1988 was Jacques Cousteau de directeur.

Het museum ademt tot in de bizarste details de liefde voor de maritieme levenswereld van honderd jaar terug. Bronzen lampfittingen in de vorm van zeesterren, schitterende glazen kroonluchters in de vorm van radiolarien en kwallen, spotjes in de vorm van poliepen en modellen van reusachtige inktvissen en octopussen geven het gebouw een eigen sfeer, die het midden houdt tussen bewondering, verbazing en frivoliteit.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Vorige Volgende