Nederlandse bedrijven gaan getijdencentrale ontwerpen in China
, door
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Bouwen voor de toekomst
, door
In onze rubriek Op weg naar duurzaamheid verkennen we oplossingen voor milieuvraagstukken naar aanleiding van de documentaireserie Earthrise van Al Jazeera. Deze week: futuristische aardeschepen in de woestijn van Nieuw-Mexico en nieuw leven in het Aralmeer.
‘Aardeschepen’
Het is een verzameling nogal ongewone gebouwen, de earthships in de woestijn van Nieuw-Mexico. Duurzame, zelfvoorzienende gebouwen, gemaakt van kringloop- en natuurlijke materialen, niet aangesloten op bestaande netwerken voor elektriciteit en water. Ze zijn het werk van de radicale architect Mike Reynolds, een man met een missie: aantonen dat écht groen ontwerpen kan.
Centraal in zijn ontwerp staat het concept thermische massa: de muren worden gebouwd van oude autobanden die met grond gevuld worden. Daardoor is het mogelijk de temperatuur te beheersen: de muren houden de huizen koel in de zomer en warm in de winter. Zon en wind leveren de energie, water wordt vier keer gebruikt en gefilterd door planten. Elk huis verbouwt zijn eigen voedsel. Het ideale aardeschip is volledig koolstofneutraal.
De basisuitvoering van zo’n aardeschip is aardbevingsbestendig, kan in een mum van tijd gebouwd worden met lokaal afvalmateriaal, voor zo’n 4000 dollar. Reynolds’ team bouwt op verzoek ook huizen in rampgebieden, bijvoorbeeld op de Andaman Eilanden na de tsunami in 2004 en op Haïti na de aardbeving in 2010. Al bouwend leert hij de lokale bevolking de vaardigheden aan om zelf dit soort huizen te bouwen.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Een tweede leven
, door
In onze rubriek Op weg naar duurzaamheid verkennen we oplossingen voor milieuvraagstukken naar aanleiding van de documentaireserie Earthrise van Al Jazeera. Deze week: windmolens uit schroot, brandstof uit plastic en een botanische tuin op een oude tinmijn.
Mini-windmolens in Kenia
Ik kan het me nauwelijks nog voorstellen: dat je kilometers moet reizen om de batterijen van je telefoon op te laden. In Kenia is dat echter heel normaal. Minder dan twintig procent van de bevolking is er aangesloten op het elektriciteitsnet. Dertig miljoen vooral op het platteland levende Kenianen gebruiken noodgedwongen diesel, kerosine en batterijen als alternatief. Een erg dure oplossing, een die nogal schadelijk is voor de gezondheid en het milieu bovendien.
Maar soms kun je met weinig geld en veel inventiviteit het leven op redelijk eenvoudige wijze wat veraangenamen. Dat althans laat de lokale sociale onderneming access:energy zien. Zij ontworpen een mini-windmolentje dat gebouwd wordt met materialen die je op de schroothoop kunt vinden en makkelijk kunt installeren. Het resultaat is schone en goedkope energie, genoeg om een lampje te branden of je telefoon op te laden. Meer hebben de meeste mensen ook niet nodig. Wie energie nodig heeft, gaat gewoon even langs bij de winkel. Net zoals we hier belwinkels hebben voor mensen zonder telefoon.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
McKinsey: duurzaamheid is een betere investering dan aandelen
, door
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
CO2: van emissiegas tot grondstof
, door
In onze rubriek Op weg naar duurzaamheid verkennen we oplossingen voor milieuvraagstukken naar aanleiding van de documentaireserie Earthrise van Al Jazeera. Deze week: groen goud, waarom Belize sleepnetten verbood en een epische reis om de wereld op zonne-energie.
Groen goud
Schone elektriciteit kunnen we produceren met nieuwe technieken als zonnepanelen en windmolens. Maar een duurzaam alternatief voor olie vinden, waar veel transport afhankelijk van is, is een stuk lastiger. De eerste generaties brandstoffen oogsten veel kritiek: de omvangrijke plantages voor sojabonen en oliepalmen dragen bij aan de ontbossing en gaan ten koste van het landbouwareaal.
In het Spaanse Alicante laat Bio Fuel Systems daarom haar oog vallen op algen om groene olie te produceren. Algen groeien extreem snel, ze verdubbelen hun massa meerdere malen per dag. In de testomgeving in Alicante levert de naastgelegen cementfabriek de grondstof: CO2-uitstoot.
Het bedrijf stelt dat het met deze techniek tot 400 keer meer olie kan produceren dan met de traditionele biobrandstoffen gebruikelijk is. Het groene goud heeft dezelfde kenmerken als ruwe olie, met één belangrijk verschil: de algenfabrieken staan naast fabrieken die veel CO2 uitstoten. Het groene goud is daarmee feitelijk koolstofnegatief. Inmiddels bouwt men een commerciële productie-omgeving van 600 hectare.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Natuurbehoud in tijden van oorlog
, door
In onze rubriek Op weg naar duurzaamheid verkennen we oplossingen voor milieuvraagstukken naar aanleiding van de documentaireserie Earthrise van Al Jazeera. Deze week: natuurpark Virunga in de Democratische Republiek Congo.
In de Democratische Republiek Congo leeft men nu al bijna twee decennia met oorlog en conflict. Dat kostte naar schatting tot nu toe aan vijf miljoen mensen het leven. Weliswaar werd in 2003 een vredesakkoord overeengekomen, maar toch gaat het conflict nog steeds door. Met ingrijpende gevolgen voor mensen én de natuur.
Virunga National Park
Vanwege de uitzonderlijke biodiversiteit plaatste Unesco het Virunga National Park in 1979 op de Werelderfgoedlijst. Het enorme gebied, maar liefst 7800 km2, omvat een diversiteit aan landschappen: de gletsjers in de Rwenzori bergen, tropisch regenwoud, de savannes van Rwindi en twee actieve vulkanen. Het voortduren van de conflicten heeft het park echter flink geteisterd. De exodus van vluchtelingen uit buurland Rwanda versnelde de verwoesting van de bossen. Tijdens het conflict in Kivu bezetten rebellen het hoofdkwartier van het park, medewerkers kwamen om. Ook aanvallen van gewapende stropers eisen hun tol. Recent liet een Britse oliemaatschappij haar oog op het gebied vallen.
Na meer dan vijftien jaar van conflict leek het park in 2008 ten dode opgeschreven. De fauna is gedecimeerd. Van de oorspronkelijke 27 duizend nijlpaarden bijvoorbeeld zijn er nog maar 350 over. Olifanten worden afgeslacht om hun slagtanden. Virunga heeft ook een van de grootste populaties berggorilla’s, maar die wordt ernstig in haar voortbestaan bedreigd door rooftochten van rondtrekkende stropers en milities. Willen we de berggorilla in stand houden, dan telt elke gorilla in het park die gered kan worden. Ondanks de moeilijke omstandigheden herleeft het park en neemt het aantal dieren weer toe, met onder meer steun van de Europese Unie.
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Van afbraak naar herstel
, door
In onze rubriek Op weg naar duurzaamheid verkennen we oplossingen voor milieuvraagstukken naar aanleiding van de documentaireserie Earthrise van Al Jazeera. Deze week: een ecologische corridor op Maleisisch Borneo, herstel van de koraalriffen en Filipijnse kokosnetten die de strijd aangaan met erosie en overstromingen.
Maleisisch Borneo: ecologische corridor
In het stroomgebied van de 560 kilometer lange Kinabatangan-rivier op Borneo is inmiddels 85 procent van het regenwoud gekapt. Eindeloze palmolieplantages kwamen ervoor in de plaats. Datzelfde regenwoud is een van de twee habitats van de orang-oetan, die dan ook zwaar in zijn voortbestaan bedreigd wordt. Hetzelfde geldt voor de Borneodwergolifant. Voor de lokale bevolking, die leefde van wat het land opbracht, is dat het einde van haar traditionele manier van leven.
Een jaar of tien geleden besloot het volk van Batu Peteh, in het hart van de Kinabatangan dat het genoeg was. Zij wilden opnieuw vreedzaam samenleven met het bos en hun omgeving. Herbebossing was daarvoor de beste manier, zo overwogen ze. Ze zetten een coöperatie op voor duurzaam toerisme en kweken nu zelf inheemse boomsoorten om ecologische verbindingen tot stand te brengen tussen de geïsoleerd geraakte restanten van dat eens zo majestueuze regenwoud.
Koraalriffen in ere herstellen
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Duurzame landbouw
, door
In onze rubriek Op weg naar duurzaamheid verkennen we oplossingen voor milieuvraagstukken naar aanleiding van de documentaireserie Earthrise van Al Jazeera. Deze week: parallelle bosaanplant, duurzame glastuinbouw, vergroening van LA en Oslo’s koolstofneutrale toekomst.
Kenia: parallelle bosaanplant
Jarenlange overexploitatie leidde tot decimering van Kenia’s inheemse bossen met bodemerosie, overstromingen en habitatverlies tot gevolg. Boeren planten vaker snelgroeiende uitheemse soorten aan. Dat is goed voor de economie, maar slecht voor de biodiversiteit. Volledig natuurlijk herstel van de inheemse bossen is voor boeren geen haalbare kaart.
African Forest ontwikkelde daarom in de Riftvallei een model voor parallelle aanplant. Men plant er snelgroeiende exotische bomen zij aan zij met langzaam groeiende inheemse soorten. De boeren kunnen de snelgroeiende soorten exploiteren en intussen worden de langzame soorten volwassen. Onderzoek naar de economische toepassing van inheemse soorten moet in de toekomst en duurzaam en stabiel inkomen bieden. Denk bijvoorbeeld aan cosmetica, medicijnen en culinair gebruik.
Australië: duurzame glastuinbouw
Landbouw legt een groot beslag op onze watervoorraden. In Australië, het droogste continent ter wereld, worstelen boeren vaak met extreme droogte en onvoorspelbare weersomstandigheden. Glastuinbouw biedt hen vanwege het veel efficiëntere watergebruik uitkomst. Het nadeel is alleen dat die gepaard gaat met een hoog energieverbruik.
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.