Kunst op Zondag op de IJsselbiënnale

Het thema van de vierde editie van de IJsselbiënnale is ‘over grenzen’. De IJsselbiënnale kent zowel een binnen- als een buitenprogramma. In het buitenprogramma spelen de uiterwaarden van de IJssel de hoofdrol. Het binnenprogramma kreeg als titel de Nevengeul. Voor Kunst op Zondag bezocht ik deze groepstentoonstelling in de Bergkerk in Deventer. [caption id="attachment_359411" align="aligncenter" width="450"] Nevengeul-tentoonstelling Grenzen in de Nicolaas- Bergkerk in Deventer © foto Wilma Lankhorst.[/caption] Over grenzen Sinds de eerste editie van de IJsselbiënnale is de impact van klimaatverandering op ons landschap het kernperspectief. Vanuit deze gedachte kiest de organisatie iedere editie een ander (deel)thema. De kunstenaars reageren met hun werken op het editie-thema in de buitententoonstelling. Het thema voor 2025 is ‘over grenzen’. Op allerlei vlakken lopen we tegen de grenzen van de maakbaarheid aan. Denk aan klimaatverandering, de ruimte die we nodig hebben voor natuur, landbouw, industrie en de woningbouwopgave. De IJssel met de buitententoonstelling is de blauwe draad, de inhoudelijke ruggengraat  in dit 120 kilometer lange evenement. Het totale riviertraject is onderverdeeld in vier routes: Zwolle, Fortmond (nieuw in 2025); Deventer en Brummen. In het buitenprogramma ontdek je 18 tijdelijke kunstwerken/installatie van nationale en internationale kunstenaars. [caption id="attachment_359413" align="aligncenter" width="450"] Sfeerbeeld Bergkerk © foto Wilma Lankhorst.[/caption] Nevengeul #IJB25 De IJssel verbindt een regio waarin cultuurmakers, talrijke kunstenaars, enthousiaste verenigingen, culturele organisaties en innovatieve bedrijven actief zijn. Het Nevengeul-programma nodigt hen uit om hun werk en ideeën te delen in groepstentoonstellingen, speciale projecten, avontuurlijke workshops en ontmoetingen met kunstenaars. Om de artistieke oogst uit de IJsselvallei een podium te geven zijn er ook dit jaar weer enkele Nevengeul-groepstentoonstellingen. In de Bergkerk Deventer is 20 juli jl. de tentoonstelling ‘grenzen’ geopend. Dit thema wordt in de historische kerk in Deventer op uiteenlopende manieren verbeeld. Deze groepstentoonstelling bestaat uit een mix van bestaande en nieuwe werken, waarbij de makers de grenzen aftasten tussen hoop en wanhoop. [caption id="attachment_359415" align="aligncenter" width="450"] Welkom in de wereld van de wilg © Edward Otten © l. foto Wilma Lankhorst r. Marieke Hagemans.[/caption] Stilstaan bij onze relatie met de natuur De werken in de Bergkerk nodigen de bezoeker uit om stil te staan bij onze menselijke relatie met het landschap. Wat is er mogelijk wanneer we de grens tussen mens en natuur niet als scheiding zien, maar als ontmoeting? Heel letterlijk ervaar je dat in de omgevallen wilgenboom van houtkunstenaar Edward Otten (1972). Otten heet je welkom in de wereld van de wilg. In een oude, liggende wilg heeft Otten een matras op maat gemaakt. Als je hierop gaat liggen vertelt de boom in vijf minuten haar verhaal. Ik heb deze tentoonstelling samen met een collega bezocht en zo lagen we naast elkaar in de wilg. Gasten die na ons kwamen dachten dat wij een deel van de installatie waren. Onze bungelende benen en stil liggende lichamen werden door hen ervaren als wassenbeelden. Het resultaat is vast gelegd in de rechter foto. [caption id="attachment_359410" align="aligncenter" width="450"] Groepsproject afvaldieren © Floor Coolsma & Jojanneke Dekens © foto Wilma Lankhorst.[/caption] Nieuwe diersoorten ontdekken Kunstenaars Floor Coolsma en Jojanneke Dekens zijn de bedenkers en uitvoerders van het educatieproject ‘afvalbeestjes’. Overal in de stad liggen op straat, in parken en in de kleinste hoekjes snoepwikkels, plastic dopjes en ander zwerfafval. De twee kunstenaars zijn samen met jonge onderzoekers van basisscholen “IJsselwijs’ in Olst en ‘de Wizard’ in Deventer op verkenning gegaan. Met veel fantasie, knutseltalent en een scherpe blik voor de wereld om hen heen hebben ze nieuwe diersoorten bedacht. Laat je verwonderen door de andere blik van de kinderen op zwerfafval en ontdek een nieuwe beestenwereld. [caption id="attachment_359420" align="aligncenter" width="500"] School keramische vissen Pieter Gootjes en East of the Sun © Margot Olde Loohuis © foto Wilma Lankhorst.[/caption] School keramische vissen en de onderwaterwereld In een zijbeuk ontdek ik een school keramische vissen van beeldend kunstenaar Jan Pieter Gootjes. Zwemmen in een school biedt veel voordelen voor de vis: het is veiliger, elk dier spaart energie, alle bewegingen samen in de school veroorzaken minder lawaai en ruis en het verhoogt de snelheid. Op de achtergrond van de 157 keramische vissen hangen twee schilderijen van Margot Olde Loohuis. Sinds tien jaar schildert Olde Loohuis met grote interesse de onderwaterwereld. Ze gaat al schilderend de grens over van de zichtbare wereld naar de onzichtbare onderwaterwereld. Hier in de Bergkerk kun je met East of the Sun (2025) in gedachten dwalen door Olde Loohuis’ onderwaterwereld. Wie wel eens heeft gesnorkeld zal direct de herinnering aan de stilte in deze onderwaterbeelden ervaren. [caption id="attachment_359408" align="aligncenter" width="447"] Cultivated Nature (2025) © Karen Hoogesteger © foto Wilma Lankhorst.[/caption] Cultivated Nature Met het werk van de schilder Karin Hoogesteger neemt ze ons mee op haar wandeling met haar hond. Hoogesteger woont in Zutphen en wandelt dagelijks met haar hond op een pad langs de IJssel. Het pad dat langs de IJssel loopt, is de letterlijke scheidingslijn tussen de natuur, waar de rivier haar gang gaat, en het gecultiveerde stadslandschap; de dijk en de bebouwing daarachter. De titel duidt de precieze plek aan (middels lengte en breedtegraad). De volledige titel van het schilderij is ‘Cultivated Nature #15, B52.133844 L6.192613’. Het is alsof je op je kniehoogte door de oeverbegroeiing kijkt. Over het doek loopt een rechthoek in dunne lijnen. Dit zijn de contouren van een flatgebouw langs de IJssel bij Zutphen. [caption id="attachment_359423" align="aligncenter" width="450"] Ontdek zelf het verhaal achter De muur van genoegzaamheid (2025) © Kunstenaarscollectief Dorreroosjes © foto Wilma Lankhorst.[/caption] De vierde editie van de IJselbiënnale, de Internationale kunstroute langs de IJssel loopt nog tot en met 14 september 2025. Via deze link kun je je bezoek plannen. Klik voor meer informatie over de groepstentoonstelling in de Bergkerk op deze link. Volg #IJB25 op de socials. © tekst en foto’s Wilma Lankhorst. © gebruik van de afbeeldingen met dank aan de organisatie, de genoemde kunstenaars en alle bruikleengevers. [caption id="attachment_359412" align="aligncenter" width="450"] Opening IJsselbiënnale 2025 in Wilp © foto Wilma Lankhorst.[/caption] Opening van de 4e editie van de IJselbiënnale in Wilp, dichtbij kunstwerk x9 Meanderen van Irene Fortuyn. Op 14 september is er een IJB-special bij het werk van Fortuyn. Kijk hier voor de details. [caption id="attachment_359425" align="aligncenter" width="500"] Deelnemende kunstenaars (buitenkunst) tijdens de opening in Wilp © foto Wilma Lankhorst.[/caption] Deelnemende kunstenaars in de Bergkerk Hellen Abma, Pauline van Asperen, Jenny Bakker, Reinhold Bogaard, Aletta Bos, Kitty Buis, Wim van Cappelle, Malou Cohen, Dorreroosjes, Lilian van den Einden, Carien Engelhard, Susan Fifis, Vincent Geels, Karin Gerfen, Kirsten Lucie Gerritsen, Jan Pieter Gootjes, Dino van der Heide, Karin Hoogesteger, Wendy Janssen, Chiel Kleipool, Annemarieke de Kloet, Marianne Knol, Elisabeth Knopper, Hettie Eleonora Koning, Lies Kortenhorst, Monique Kwist, Linde Larrivee, Linde Leijh, Pauline Luijben, Jos Mulder, Carla Nederbragt, Gerdina Nijenhuis, Pauline Nijenhuis, Krista van Norel, Margot Olde Loohuis, Edward Otten, Jan van de Poel, Marieke Ruijgrok, Wanda Schaap, Jacomijn Schellevis, Louky Scheltema, Lucas Sloot, Wilma Stegeman, Femke Teussink, Aebele Trijsburg, Annemarie van Ulden, Miriam Verbeek, Beau Voerman, Rudy Volbeda, Riks Vos, Robert Wevers, Annette Wijdeveld, Roelie Zanting, Erwin Zijlstra, Rietje Zuijderwijk.

Door: Foto: Deventer street art © ShortLife © foto Wilma Lankhorst.
Foto: Zaal met jachttrofeeën van Maarten vanden Eynde © foto Wilma Lankhorst.

Kunst op Zondag ontdekt Museum EICAS

VERSLAG - Tijdens de IJsselbiënnale ontdekte ik deze zomer museum EICAS in Hanzestad Deventer. EICAS staat voor European Institute for Contemporary Art & Science. Een hele mond vol en een flinke missie “Van Nul naar Nu”, Museum EICAS maakt kunst vanaf de jaren 60 toegankelijk. Redenen genoeg om dit museum voor moderne kunst eens te bezoeken.

EICAS Hoekzaal met enkele werken uit de eigen collectie NUL-ZERO © foto Wilma_Lankhorst

Hoekzaal met enkele werken uit de eigen collectie NUL-ZERO © foto Wilma Lankhorst.

EICAS: een museumdroom

Museumdirecteur Koos Hoogland, droomde al lang van een kunstmuseum in Deventer. Hij benaderde zijn netwerk en begon een culturele lobby in de Hanzestad. Hij wist ondernemers te interesseren voor zijn verhaal en tevens liep een groot aantal vrijwilligers warm voor zijn verhaal. Als locatie laat hij zijn oog vallen op het voormalig Alexander-Hegius-Gymnasium (1954) aan de Nieuwe Markt. Dit gebouw van architect Wim Knuttel stond op de Monumentenlijst van de gemeente Deventer. Het pand is in 2018 aangekocht door een vastgoedbedrijf. Samen met Hoogland hebben zij gekeken naar de mogelijkheden om in het complex zowel een museum als wooneenheden onder te brengen. Voor de uitvoering van dit plan is bouwmeester Hans van Heeswijk benaderd. Hij kwam met een plan voor de verwezenlijking van Hoogland’s museumdroom.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: Entree Museum STRAAT NDSM-plein Amsterdam © foto Wilma Lankhorst.

Kunst op Zondag tentoonstellingstips september

NIEUWS - Dit is het derde deel en voorlopig laatste deel van de Kunst op Zondag tentoonstellingstips. Later dit jaar volgt een nieuw drieluik met tips. Voor de september tips ging ik op bezoek in twee Hanzesteden en de groene oase Almen in de Achterhoek. Dit drieluik sluit met een tip voor Museum STRAAT op de NDSM-werf in Amsterdam Noord.

Kunst op Zondag_Ellen Korth met #Walks in Museum EICAS (Deventer) © foto Wilma_Lankhorst

Ellen Korth met #Walks in Museum EICAS (Deventer) © foto Wilma Lankhorst.

Ellen Korth met #Walks in EICAS Deventer

Multimedia fotograaf/kunstenares Ellen Korth heeft een solo-expositie in museum EICAS in Deventer. EICAS   (European Institute Contemporary & Science) is het nieuwe museum voor modern kunst in de Hanzestad Deventer. Korth woont op korte afstand van het museum en sinds haar expositie #WALKS hier is te zien, loopt ze regelmatig binnen. #Walks is het resultaat van zeven weken elke dag wandelen – iedere dag dezelfde weg – iedere dag een foto – iedere dag printen. In de expositie zie je prints van deze wandeling op Japans papier, een film van de Walks, een video van het maakproces, een vloer vol geschreven met en-en-en-en Ellen’s stem. Lopend op blote voeten door de lichte museumzaal, luisterend naar de stem van Ellen voelt als een da-da-ervaring.

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | De Kat van Toko Kim Lan

Ik zie U elke nacht,
Gij zetelt aan de andere zijde,
slechts gescheiden door straat
en tweemaal vensterglas.
’s Nachts wenkt U mij,
baken in de eeuwige duisternis
tussen de shampoo, de waaiers en de mie.

Uw troon is hoog achter de etalageruit,
boven de potjes met het vreemde etiket.
U glimt en glinstert in het duister.
Open ik het gordijn omdat ik U dan zoek,
dan wenkt U, verheven boven het daagse van
de vijzel en de kommetjes en al het bamboespul
en de reclame voor goedkoop bellen naar Somaliland.

Kat van Kim Lan, van schemer tot
het zwartst van de nacht,
Uw wenken begeleidde me al die tijden.
Nu bent U verstild, Uw arm verstard.
Bent u nu zelf uitgezwaaid?

Uw blik boort zich naar de overkant
ik voel hem star op mij gericht,
is het een verwijt, heb ik iets nagelaten,
had ik wellicht moeten oversteken?
Is het Uw tijd die gekomen is,
of, ik schrik, misschien de mijne?

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | Vanmiddag weer je graf bezocht

Leusensteeg, Deventer Foto: Maria Willems

Vanmiddag weer je graf bezocht,
Je bent daar niet, dat weet ik wel.
We hebben je lichaam daar begraven.
Jijzelf bent continu in mijn gedachten.

Ik hoop je altijd een beetje bij te praten:
die zijn gescheiden en zijn kind is ontspoord.
Je vrienden van toen, die zie ik nooit meer.
Een ervan is dit jaar overleden. Misschien
dat jullie elkaar alweer hebben ontmoet.

De stad verandert, de Lange B. was weer ‘ns
opgebroken en het Stationsplein staat op z’n kop.
De rijrichting van de Leusensteeg en de Kuiperstraat
hebben ze omgedraaid. De Tor bestaat al lang
niet meer en ook De Elegast is nu gesloten.
De tap in De Heks staat nu overdwars.

Ik heb onkruid gewied, je steen gepoetst
en lavendel geplant. Tot slot heb ik met de
gieter de plantjes begoten. De tijd staat hier
eeuwig voor je stil tussen die twee jaartallen,
ze liggen veel te dicht bij elkaar.

Soms zie ik je weer lopen op straat: een kapsel,
een zelfde postuur of motoriek. Dan herken ik
je kleding of meen ik een gelaatstrek –
maar altijd heb ik het mis, ben jij het niet,
is mijn adem weer voor niets gestokt.

Ik fiets zo meteen weer terug, jij blijft hier.
Ik zeg tot ziens, of denk het in ieder geval.
Het heeft allemaal zo godvergeten weinig zin,
mijn bezoek, het gieten en de plantjes, maar
bovenal, dat jij hier al meer dan dertig jaren ligt.

Foto: Schilderij 'Gezicht op de ruïnes van Palmyra' van Gerard Hofstede van Essen, 1693 copyright ok. Gecheckt 17-03-2022

Wonderlijk Palmyra

Museum De Waag in Deventer staat in het teken van de eeuwenoude handelsstad Palmyra. In de tentoonstelling ‘Palmyra, stad van duizend zuilen wordt aandacht geschonken aan de Europese pioniers die de ruïnes herontdekten en enkele vondsten die hier zijn gedaan. Tevens is er aandacht voor de ‘linking pin’ tussen Palmyra en Deventer: de zeventiende-eeuwse politicus en geleerde Gisbert Cuper.

Een welvarende handelsstad

Alleen wie totaal geen aandacht heeft voor de strijd tegen IS kan het zijn ontgaan dat Palmyra ligt in Syrië. Ooit vormde de oase een bufferzone tussen het Romeinse en het Parthische Rijk. Een veilige tussenstop op de zijderoute, waar een warmwaterbron het leven aangenaam maakte. Als handelsknooppunt kon Palmyra alleen schatrijk worden, zo getuigen onder andere de rijke (graf)monumenten die er zijn teruggevonden.

Gisbert Cuper

In de zeventiende eeuw werden dit soort antieke ruïnes voor het eerst door westerse geleerden verkend. Leden van de elite beleefden er plezier in zulke onbekende werelden in kaart te brengen. Tevens werden talloze curiosa verzameld, getoond en besproken met gelijkgestemden.

Een van deze hobbyisten was Gisbert Cuper, geboren in 1644 in het Duitse Hemmen als lid van de gegoede burgerij. Gisbert werd aanvankelijk thuis onderwezen en vervolgde zijn studies in Nijmegen waar hij, conform de tijd, de klassieken met de paplepel kreeg ingegoten.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Detailpolitiek (13): Windmolens in Colmschate-Zuid

Nu er zorgen bestaan over de veiligheid van kernenergie, zou je denken dat iedereen de komst van windmolens met gejuich ontvangt. Maar niets blijkt minder waar. In Colmschate-Zuid in Deventer is een actiegroep opgericht tegen de komst van drie windmolens. Een van de windmolens komt op 400 meter afstand van enkele huizen te staan. De actiegroep heeft al handtekeningen opgehaald, gaat die aan de gemeenteraad aanbieden en de raad toespreken. Bewoners vrezen geluidsoverlast, slechter uitzicht, slagschaduw en waardevermindering van hun huizen.

Bezwaarmogelijkheden

Zal het zin hebben? De actiegroep is er inmiddels achter dat een meerderheid van de gemeenteraad voor de windmolens is. Maar er is hoop, want de PVV heeft Kamervragen gesteld. Jhim van Bemmel wil van minister Verhagen van Economische Zaken weten of hij het ermee eens is dat de bewoners het plan via de media hebben moeten vernemen. Wil de minister er bij de gemeente Deventer op aandringen dat er overleg komt met de bewoners? Zou hij de gemeente willen aansporen de bewoners op de bezwaarprocedures te wijzen?

In de wereld van de detailpolitiek is het uitgangspunt dat de Tweede Kamer alle details van het maatschappelijke leven kan bepalen, en zich dus ook mag bemoeien met de windmolens in Colmschate-Zuid. Daar is natuurlijk geen enkele reden voor, aangezien de Deventer gemeenteraad bevoegd is daar beslissingen over te nemen. Er is dus een volksvertegenwoordiging dichtbij huis waar de boze Deventenaren zich toe kunnen wenden. En wat ze ook al doen. Er is alle reden voor de Tweede Kamer om dit onderwerp te negeren.