Democratie Archives - Pagina 7 van 52

Foto: Herr Toph (cc)

How to Lose a Country

5 maart 2020 , 11:00 , door Richard Kroes

In de boekhandel zag ik een boek met deze titel en dat leek een goede aanvulling op het onlangs door mij besproken How Democracies Die. Het is geschreven door de Turkse journalist Ece Temelkuran, die – gezien haar herkomst – zeker één geval van zeer dichtbij zal hebben meegemaakt. De inhoudsopgave wist me tot aankoop over te halen.

Waar How Democracies Die ingaat op het gehele proces dat leidt tot het verval van een democratie, diept Temelkuran één facet dieper uit, namelijk dat van het verval van de ‘omgangsvormen’ in een democratie. Daarbij kijkt ze niet alleen naar dat verschijnsel onder politici, maar ook en vooral onder het kiesgerechtigde gepeupel.

Ik kies dat woord met opzet, want waar How Democracies Die een wat afstandelijke, academische analyse is, is How to Lose a Country een veel persoonlijker en emotioneler boek. Ondanks dat lijdt het werk beslist niet aan een tekort aan heldere analyse en het biedt dan ook een uitstekende verdieping bij het onderdeel over de teloorgang van de politieke mores uit How Democracies Die. Alleen haar hoofdstuk over het overnemen van justitiële en politieke instituten is een doublure met het andere boek.

Op mij maakte Temelkurans schrijfstijl grote indruk. Ze schrijft niet alleen heel persoonlijk, maar gebruikt ook veel uitdrukkingen en metaforen. Ik weet niet of dat aan haar afkomst te wijten is, maar het is een bijzonder prettige bijdrage aan het genre. Verspreid over het boek komt een opvallend groot aantal gruwelijk rake observaties voor:

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Quote du Jour

Qute du Jour | Het echte gezicht van het nieuwe “nationalisme”

12 februari 2020 , 11:00 , door P.J. Cokema

Vorige week kwam in Rome een internationaal gezelschap van conservatieve nationalisten bijeen voor de conferentie “God, Honor, Country: President Ronald Reagan, Pope John Paul II, and the Freedom of Nations”.
In The Atlantic betoogt Anne Applebaum dat er een belangrijk verschil is tussen de vroegere nationalisten als Reagan en Thatcher en de huidige ‘neo-nationalisten’. Bijvoorbeeld:

Hungary … is the best illustration of what happens when you dismiss universal values, repress journalists and academics who produce facts, undermine courts and the rule of law: When you get rid of all of those things, you are just a few short steps away from corruption and tyranny. This is the real face of the new “nationalism,” however carefully it is hidden behind an intellectual facade or dressed up as the successor of Reagan and John Paul II. You can see why it appeals to men like Netanyahu or Trump

Foto: Roel Wijnants (cc)

Meeste partijloze burgemeesters sinds 2016

27 februari 2020 , 11:00 , door P.J. Cokema

2016: Nederland telt sinds deze week acht partijloze burgemeesters. Het zullen er nog veel meer worden (Trouw, 7 december 2016).
Journalist Hans Marijnissen heeft gelijk gekregen.

2017: Een topjaar is 2017 voor de onafhankelijke burgemeester: nooit eerder werden in één jaar vijf partijloze kandidaten benoemd. Van de 388 Nederlandse burgemeesters zijn er nu 18 partijloos (Volkskrant, 18 november 2017).

2018: De Wikipedia-lijst van burgemeesters in 2018 telt 14 partijloze burgemeesters. In november van dat jaar nam de burgemeester van Assen afscheid van de VVD en werd de 15e partijloze burgemeester.

2019: De Oosterhoutse Gemeentebelangen-wethouder Marian Witte is de zeventiende onafhankelijke bestuurder die zo’n positie (burgermeesterschap) gaat bekleden in Geertruidenberg (BNdeStem, 19 juni 2019).

Sargasso zou Sargassso niet zijn als we niet uitzochten hoeveel partijloze burgemeesters er nu zijn. De stand per 25 februari 2020: In 23 van de 355 gemeenten zit een partijloze burgemeester het college van B&W voor.

CDA verslaat VVD

Een dikke 6% van het totaal dus, waar leden van landelijke partijen nog steeds in meerderheid zijn en er slechts één burgemeester “lokaal” genoemd kan worden. In Noardeast-Fryslân werd 6 januari jl. Johannes Kramer als burgemeester geïnstalleerd. Hij is lid van de FNP (Fryske Nasjonale Partij).

Foto: Minister-president Rutte (cc)

We kunnen best zonder politieke journalistiek

15 februari 2020 , 08:00 , door Sebastiaan van der Lubben

COLUMN - De idee dat macht corrumpeert en absolute macht absoluut is een belangrijk argument om het op te breken. Sinds de Verlichting bestaat de idee dat de absolute vorst zijn macht vooral moet delen; eerst met ministers, dan met een parlement, ten slotte met het volk. Dat alles om ernstige ongelukken te voorkomen. Deze beweging van koning naar volk heeft geleid tot de fragmentatie van politieke macht en eist dat wordt samengewerkt vanuit specifieke verantwoordelijkheden (wetgevend, uitvoerend, rechtsprekend) om iets te bereiken. Het proces van delen en fragmenteren kan worden samengevat als de democratisering van de politieke macht.

Datzelfde gebeurt ook met de controle op die macht – de journalistiek. Met een groot verschil: de democratisering van macht waarderen we, de democratisering van de journalistiek wordt gevreesd.

De journalistiek is in den beginne nog een partijgebonden pers die vooral anderen de les lazen (de verzuiling). Met de ontzuiling ontwikkelde de journalistiek zich als een elite (geprofessionaliseerd) die de controle op de politiek als belangrijke taak zag. De politieke journalistiek ontwikkelde zich als een aparte discipline op en rond het Binnenhof. Om tot die groep te horen, moet aan voorwaarden worden voldaan: accreditatie, opleiding, beschikbaarheid en geschiktheid die wordt vastgesteld door ervaringsdeskundigen. En, niet onbelangrijk: journalisten moeten toegang hebben tot een medium. Maar de grenzen tussen politieke journalistiek als-professie en andere vormen van journalistiek vervagen.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Closing Time | Democracy

18 januari 2020 , 16:00 , door P.J. Cokema

2020 wordt het jaar van 75 jaar vrijheid. Wij worden geacht ons gelukkig te prijzen in vrijheid én in een democratie te leven. Leonard Cohen dacht daar het zijne over.

Voor de Amerikanen hopen we dat de komende verkiezingen vrijheid voor alle Amerikanen zal opleveren.

Foto: R4vi (cc)

Ruttes Onrust wordt vervolgd

18 november 2019 , 08:00 , door P.J. Cokema

COLUMN - Naast de landelijke ziekenhuisstaking (a.s. woensdag) staan voor november nog een demonstratie tegen de uitrol van 5G (wegens stralingsgevaar), een pleinbijeenkomst van ‘Grootouders voor het Klimaat’ en de volgende landelijke Klimaatstaking (30 nov.) op de agenda.

De lokale overheden mogen hopen dat boeren, bouwers en onderwijzenden voorlopig even zijn uitgeraasd en dat pro-Zwarte Pietermannen hun laatste rookbommen hebben gegooid, want het schijnt dat Sint nog wel een poosje ronddwaalt.

Rutte gaat niet over ‘feestjes’, dus zegt hij er niets over. Heeft hij wel wat in petto voor het ziekenhuispersoneel? We wachten af. Ondertussen zetten wij Ruttes onrust in perspectief.

Een deel van de maatschappelijke onrust betreft arbeidsonrust.

Acties voor betere cao’s, beter loon, betere arbeidsomstandigheden, tegen werkdruk, etcetera. Een van onze lezers zei daarover: “(…) maar wel typisch Nederlands om te denken dat je voor meer loon (wat een private afspraak is tussen werkgever en werknemer) eerst bij de overheid moet wezen”.

Nu is het zo dat werknemers eerst met hun werkgevers soebatten over lonen e.d., en als dat op niets uitloopt volgen acties, stakingen e.d., gericht op hun werkgevers. Dat is één.

Ten tweede: er is wel degelijk een relatie tussen lonen en arbeidsomstandigheden en overheidsbeleid. Met name koopkracht en werkdruk zijn elementen kunnen die mede door kabinetsbeleid beïnvloed kunnen worden.

Foto: R4vi (cc)

Ruttes Onrust 2019

11 november 2019 , 08:00 , door P.J. Cokema

ANALYSE - In diverse media (de NOS, het Financieel Dagblad en het NRC) begint men zich af te vragen waar toch al die acties van dit jaar vandaan komen. Algehele teneur: niks bijzonders, er was altijd wel maatschappelijke onrust.

Algehele verklaring: nu de economie weer aantrekt willen mensen wel geld zien voor salaris of verbetering van werkomstandigheden. Het Financieel Dagblad (achter betaalmuur) voegt daar nog aan toe: “De gemene deler in de boodschap van al die protesten, zeggen deskundigen, is de verontwaardiging over het handelen van de overheid”.

Of dat nu sterker is dan in andere jaren en bij andere kabinetten, is nader onderzoek waard, maar de onrust onder de kabinetten Rutte is aanhoudend groot. Omdat ik vermoedde dat de aangekondigde bezuinigingen op veel weerstand konden rekenen, ben ik dat in 2010 bij gaan houden in de ‘Onrust Monitor’.

Vlak na aantreden van Rutte I (14 oktober 2010) waren er nog maar 18 acties, maar in 2011 noteerden we 332 acties. In een eerder artikel op Sargasso was te lezen waarom zowel vakbondsacties, als lokale acties onder ‘Ruttes onrust’ vielen. Achterliggende data van onderstaande grafiek in dit exeldocument.

Naar verwachting zou dat in jaren na 2011 niet veel minder worden. We hebben het niet meer bijgehouden, maar een snelle scan in nieuwsberichten laat zien dat de grote, veelal landelijke onrust, niet is afgenomen. Een overzicht:

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Ook schrijven voor Sargasso?

Mededeling

Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.

Foto: cc Flickr Robert Scoble’s photostream Iphone - Klimaatplan bewerking

Klimaatplan consultatie

30 oktober 2019 , 08:00 , door P.J. Cokema

ANALYSE - Tien jaar internetconsultatie heeft ambtenaren natuurlijk extra werk bezorgd. Met name bij die consultaties waar actiegroepen en ‘verontruste burgers’ zich op hebben gestort, moesten honderden tot duizenden reacties worden doorgespit.

Meest recente voorbeeld daarvan is de internetconsultatie over het Klimaatplan, een beleidsnota met de hoofdlijnen voor het klimaatbeleid voor de periode 2021-2030. Het kabinet wil bij dat beleid een brede betrokkenheid van de samenleving en de vragen in deze consultatie zijn daar dan ook op gericht.

Er wás betrokkenheid. Waar bij eerdere consultaties over onderwerpen op dit en aanverwant gebied de 100 reacties nog niet eens werden gehaald, haalde deze consultatie 1602 openbare reacties en kwam daarmee in de top-10 van consultaties met meer dan 1000 reacties.

Klik op dit plaatje voor een grote beeld en in dit exceldocument de details, met links naar de vermelde consultaties.

De Klimaatplanconsultatie telde negen vragen, sommige met subvragen. In totaal 13 vragen, met een begeleidende tekst van 1595 woorden (ruim 3 A4-tjes), waar we een beetje moedeloos van werden omdat een deel zonder gedegen kennis niet te beantwoorden is.

Lastige consultatie

Want het is al heel wat als de bijlagen gelezen worden (het concept Klimaatplan en concept Integraal Nationaal Energie- en Klimaatplan INEK), maar een serieuze beantwoording van sommige vragen vraagt ook kennis van het “innovatie- en opschalingsprogramma” en het “Bouw Techniek en Innovatie Centrum” (bij vraag 4, verduurzaming van de gebouwde omgeving) of de kabinetsvisie ‘Waardevol en verbonden’ (vraag 5, de klimaatopgave in de landbouw).

Foto: pietplaat (cc)

Democratie is altijd ‘werk in uitvoering’

24 oktober 2019 , 11:00 , door Jos van Dijk

RECENSIE - Is er sprake van een crisis in de democratie?

Of je deze vraag nu positief of negatief beantwoordt, het boek dat Jan de Kievid over deze materie schreef kan ik van harte aanbevelen. Democratie; ideaal en weerbarstige werkelijkheid is oorspronkelijk een studieboek dat de Kievid schreef als docent aan de opleiding voor leraren Maatschappijleer. De geheel herziene en (tot de zomer van 2019!) geactualiseerde versie van het boek is een must voor iedereen die wat te zeggen wil hebben over politiek en bestuur. Om meerdere redenen. Het boek begint met een begripsmatig deel waarin visies, dilemma’s en theorieën die in de loop van de tijd opgang hebben gedaan worden behandeld. Dan volgt een deel over de geschiedenis en de actualiteit van de democratie in Nederland, in andere westerse landen, Oost-Europa en de rest van de wereld, met een apart hoofdstuk over India. Tenslotte zijn nog twee delen van dit breed opgezette en ambitieuze overzichtswerk gewijd aan problemen, dilemma’s en bedreigingen van de democratie.

Het grote aandeel van de geschiedenis in dit boek biedt een realistisch en relativerend beeld van de pogingen die overal ter wereld worden gedaan om het bestuur van een land te democratiseren. De talloze voorbeelden uit de contemporaine geschiedenis laten zien dat democratie mensenwerk is, onderhevig aan oneindig veel verschillende omstandigheden, een grillige en weerbarstige praktijk waar idealen moeilijk vat op kunnen krijgen. Het boek is rijk aan feiten over politieke ontwikkelingen in de afgelopen decennia uit alle delen van de wereld. Dat levert niet alleen een update op van je kennis van de politieke geschiedenis maar ook, door de vergelijking met andere landen, een nuttige relativering van de situatie in eigen land.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.