Opkomstplicht is symptoombestrijding

Bij de Provinciale Statenverkiezingen bleven de meeste kiesgerechtigden thuis. Dit lokte veel reacties uit, inclusief een pleidooi voor herinvoering van de opkomstplicht. Maar onderzoek suggereert dat zo’n plicht louter symptoombestrijding is – die ons bovendien het zicht op oplossingen ontneemt. Herinvoering van de opkomstplicht. Daar wil hoogleraar Nederlandse geschiedenis James Kennedy wel voor pleiten, schreef hij 21 maart in Trouw (papieren editie). Tot 1970 bestond er in ons land een opkomstplicht. Afschaffing ervan had volgens Kennedy een ernstig gevolg , namelijk een “erosie van het besef dat we allemaal verantwoordelijkheid dragen voor wat er in de politiek gebeurt.” Interessante stelling. Een onderbouwing met cijfers zou nog interessanter zijn. En dan meteen ook maar empirisch bewijs voor onverminderd groot verantwoordelijkheidsbesef in Cyprus en Luxemburg, waar de opkomstplicht niet is afgeschaft. Zelfs indien bewijs voor deze stelling wordt geleverd is het overigens nog steeds de vraag of herinvoering zulke erosie zou stuiten – laat staan ongedaan maken.

Door: Foto: Sebastiaan ter Burg (cc)
Waan van de dag

Economie van Overmorgen 4: Hoeveel globalisering verdraagt de mens?

, door

Een lang, maar lezenswaardig stuk van Robert Went en Hella Hueck over globalisering voor op een druilerige zondag. Onderwerp:

Het is fijn om voor een habbekrats de wereld over te kunnen vliegen en overal de vertrouwde H&M binnen te kunnen lopen. Maar wat hebben we straks zelf nog te zeggen over de kwaliteit en productie van de spullen die we kopen als het voorgenomen vrijhandelsverdrag (TTIP) tussen de VS en de Europese Unie er komt? De euro en democratie lijken in toenemende mate met elkaar op gespannen voet te staan, en eurokritische partijen krijgen steeds meer aanhang. Wat gaat er mis? En hoe kan het beter? Daarover gaat deel 4 van de reeks De economie van overmorgen, waarin Hella Hueck (RTL Z) en econoom Robert Went van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) de kennis van vandaag proberen te vertalen naar de samenleving van de toekomst.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Guido van Nispen (cc)

Een leven lang leren

, door

ANALYSE - De column van Han van der Horst die afgelopen zaterdag op Joop.nl verscheen is mij uit het hart gegrepen. Hij benoemt dit stuk een aantal punten die ik dermate belangrijk vind dat ik ze graag nog even op rij zet.

Het opheffen van de democratie in de besluitvorming op de universiteiten heeft volgens hem geleid tot een onverantwoordelijk rendementsdenken dat keer op keer leidt tot mislukkingen:

(…) megalomane egotrippers konden op topposities ongeremd hun gang gaan, raden van toezicht en colleges van bestuur jutten elkaar op in plaats van dat er sprake was van een gezonde controle. Dat  leidde tot onberaden bezuinigingen, fusiegolven in het hbo en het in de markt zetten van allerlei nieuwmodische opleidingen – Europese Studies, vrijetijdsmanagement et cetera – die als multidisciplinair werden gepresenteerd maar in feite studenten op heel breed gebied alleen maar oppervlakkigheden boden. Naast de onberaden bezuinigingen zag men even onberaden investeringen. Tot in derivaten toe. De werkvloer werd ondertussen aan een groeiende hoeveelheid administratieve controles onderworpen.

Wat klinkt dat toch allemaal treurig herkenbaar. Niet voor niets wordt in het stuk de universiteit vergeleken met “woningbouwverenigingen, de zorginstellingen en voormalige overheidsbedrijven”. Er is een hoop stukgemaakt in de jaren 90. Het is zo jammer dat veel politieke partijen (VVD, D66) daar nog steeds niet van geleerd hebben.

Maar goed, terug naar de universiteit. Opvallend is van der Horsts hekel  aan multidisciplinaire studies, als stuk voor stuk mislukte pogingen om op die veranderende arbeidsmarkt in te spelen. Om op een continu veranderende arbeidsmarkt en samenleving voorbereid te zijn, moet je volgens van der Horst juist een studie volgen die verdieping geeft, die studenten leert dat er meer is dan de waan van de dag. Weg met ‘Europese studies’, ga Deens studeren. Om in de media te gaan werken ga je geen ‘Mediastudies’ of ‘Communicatieleer’ studeren, maar Psychologie. Ik kon het tot zover niet méér met van der Horst eens zijn.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Politiek Kwartier | Coalitiedwang en schijndemocratie

, door

COLUMN - Wat de afgelopen dagen vooral duidelijk is geworden, is dat ons systeem de naam democratie niet waard is.

Linksom of rechtsom, die zorgwet zal ons door de strot gedrukt worden. De hele week is druk uitgeoefend op de ‘dissidente’ eerste kamerleden om hun politieke mening te herzien, met dreiging van het laten vallen van het kabinet. Beide coalitiepartners menen dat het ‘een ramp voor het land’ zou zijn. Laat ik daar nu toch heel anders over denken.

Ik vraag mij ook werkelijk af wat de PvdA met dit kabinet nog denkt te winnen. Inhoudelijk is de PvdA in de huidige coalitie nauwelijks herkenbaar: op justitie en sociale zaken wordt hard conservatief-rechts beleid gevoerd, terwijl het nivelleringsfeestje dat ter compensatie moest dienen voortijdig is afgeblazen. De partij loopt dan ook leeg als een luchtballon op een cactus.

Maar los daarvan, het nivelleringsfeestje is niet het enige afgeblazen feestje. Deze kabinetsperiode beloofde bij aanvang ‘een feest voor de democratie’ te worden. Eindelijk zou het regeerakkoord niet één groot dichtgetikt geheel zijn, maar zou de coalitie per gelegenheid meerderheden zoeken in de eerste kamer.

Helaas, in plaats daarvan werd Rutte II het kabinet van de vele bizarre akkoorden, die niet in de eerste of tweede kamer, maar in achterkamertjes werden gesloten. Geen wisselende meerderheden, maar een vaste coalitie van de regering met drie collaborerende partijen. En wat vooral opvalt aan die akkoorden zijn de minderheidsstandpunten die er ingeslopen zijn.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Quote du Jour

Quote du Jour | Stemplicht

, door

 

Er valt iets voor te zeggen op het moment dat mensen massaal thuisblijven en blijkbaar niet meer echt beleven hoe belangrijk het is.

SCP-directeur Kim Putters op BNR. Hij ziet de bezwaren natuurlijk wel: “En bij burgerschap hoort een verantwoordelijkheidsgevoel bij mensen zelf, en dat staat wel op gespannen voet met een overheid die met het wijzende vingertje komt en gaat zeggen: “Gij zult stemmen”.

Foto: UK Parliament (cc)

Lessen in Engelse hogere democratie

, door

ELDERS - Ik houd om heel veel redenen van Engeland. Literatuur, taal. Bewustzijn van het archeologisch en cultuurhistorisch erfgoed. De diepe wortels van de wetenschap, rock en pop, wereldtelevisie, humor.

Maar het politieke systeem is ruk. Het districtenstelsel zorgt er voor dat je met 20-25% van de stemmen een bijna absolute macht hebt. Heel veel mensen worden niet gehoord en voelen zich niet vertegenwoordigd.

De representanten van het grote geld zijn dat wel, 16% van de peers heeft betaalde banden met de financial services industry (banken, hedgefunds, verzekeraars, aandelenmakelaars), een veel hoger aantal onbetaalde banden en natuurlijk directe belangen gezien het beheren van hun eigen vermogens.

Want vermogend zijn de heren (en enkele dame) wel. En dat laat zich zien in de politieke besluitvorming: een Russische Oligarch in Londen met een ‘property‘ van 130 miljoen pond betaalde £ 1353,48 aan lokale belastingen, terwijl een gezin in een goedkoop huis in de industriestad Blackburn in Noord Engeland £ 3001,72 kwijt blijkt te zijn. De universiteiten zijn bijna alleen nog maar toegankelijk als je een enorme zak geld hebt (of je enorm in de schulden steekt).

Het toppunt van het archaïsche politieke karakter is uiteraard het House of Lords (het Hogerhuis). Voorheen vrijwel uitsluitend bevolkt door adel, onverkozen en voor het leven. Daarnaast kerkelijke afgevaardigden en inmiddels steeds meer politieke benoemingen. Die laatste dan officieel op voordracht van de Kroon. Veelal bestaat het Hogerhuis uit hele oude oergrijze blanke mannen met archaïsche politieke denkbeelden (voor zover ze wakker zijn).

Waan van de dag

Poetin hoort politieke tegenstanders liever niet speechen

, door

Trouw:

Een toespraak van Kremlintegenstander Michail Chodorkovski heeft zondag in Rusland geleid tot chaotische toestanden. […]

De voormalige rijkste man van Rusland sprak via een videolink in een hotel in Sint-Petersburg. Dat ging niet zonder slag of stoot: De politie viel nog voor het begin van de speech binnen om te zoeken naar drugs en probeerde later het gebouw te evacueren vanwege een bommelding. Daarna werd de stroom afgesloten, maar daar waren de organisatoren op voorbereid. Ze hadden batterijen ingeslagen.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Vorige Volgende