Progressieve Politiek en Vrijzinnige Religie

Er wordt wel eens gesteld dat je de geschiedenis van het Nederlandse partijenstelsel niet kunt begrijpen zonder te kijken naar de ontwikkeling van de Nederlandse kerken. En dat is heel terecht: Christelijke partijen hebben hun wortels in kerken en hebben hun bestaan deels te danken aan kerksplitsingen. Maar er is een onbelichte kant: de geschiedenis van het vrijzinnige Christendom, en haar invloed op progressieve politiek. Zoals we allemaal weten is het CDA is ontstaan uit de ARP, de CHU en de KVP. De KVP was de partij van Katholieken die zochten naar politieke macht nadat ze jaren in de politieke marge waren gezet. De ARP was opgericht na een splitsing in de Nederlands Hervormde Kerk, de grote protestantse kerk. De CHU werd opgericht met name door de overgebleven leden van de Nederlands Hervormde Kerk die daarnaast weinig zagen in de samenwerking tussen de ARP en de Katholieken. De ChristenUnie is een fusie van de GPV en de RPF. De GPV was een gevolg van een kerkscheuring in de ARP-gelieerde Gereformeerde Kerk en de RPF was opgericht door ARP'ers die liever bij de GPV zaten maar dat om kerkelijke redenen niet mochten. Het CDA had nooit kunnen vormen als de progressieven in de Katholieken en Protestantse kerken niet de hokjes- en schotjesgeest daar hadden doorbroken en de CU had nooit kunnen vormen als de aan de GPV-gelieerde Vrijgemaakt Gereformeerde Kerk niet moderner was geworden.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Nederlands parlement misleid in SWIFT-kwestie

, door
 Zonder Al Qaida zou het leven van een politiefunctionaris toch een stuk minder spannend zijn. Terrorismebestrijding is nu al tien jaar lang een vrijbrief om regels voor de privacybescherming op te rekken, niet zo nauw te nemen of gewoon te negeren. Bijvoorbeeld als het om bankgegevens gaat. Tot 2006 hadden Amerikaanse opsporingsfunctionarissen onbeperkt toegang tot alle banktransactiegegevens van SWIFT. Dat is de internationale organisatie die voor 9500 financiële instellingen over de hele wereld het grensoverschrijdend bankverkeer regelt. De VS kregen aanvankelijk voor de bestrijding van het terrorisme de beschikking over een back-up van de database van SWIFT. Toen dat in 2006 ontdekt werd kwam Europa, de Europese privacytoezichthouders en vervolgens het Europarlement in opstand. Dit ging toch echt te ver. Voor inzage in de bankgegevens van Europeanen kan alleen Europa toestemming geven. Onderhandelingen met de VS volgden die uiteindelijk leidden tot de gewenste zeggenschap van Europa, dacht iedereen.  Maar de vorig jaar zomer nog afgezwakte regeling blijkt niet goed te werken. En, zo onthulde de NRC afgelopen zaterdag, Nederland biedt de VS een tweede kanaal om toch aan de gewenste gegevens te komen.

Het kantoor van SWIFT staat weliswaar in België, maar het datacenter waar alle gegevens worden opgeslagen blijkt te staan in Zoeterwoude. Dat was tot nu toe bij niemand bekend. Ook niet bij de parlementariërs die een paar jaar geleden zonder morren akkoord gingen met een nieuw verdrag tussen Nederland en de VS waarin de uitwisselingen van gegevens in het kader van terrorismebestrijding was geregeld. In deze regeling stond dat alle gegevens die toegankelijk waren op Nederlands grondgebied onder het nieuwe verdrag zouden gaan vallen. Inclusief het SWIFT datacenter dus.  Nu kan de VS dus via de Nederlandse route aan gegevens komen die via de bekende, aangepaste Europese route niet of minder snel ter beschikking komen.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

het Saillant | Armoedige Statenverkiezingen

, door

SaillantLOGOHet gewicht van de Statenverkiezingen leidt tot intellectuele armoede.

Gisteren tijdens het lijsttrekkersdebat tussen de lijsttrekkers voor de Eerste Kamer werd duidelijk dat alle partijen aan een gebrek aan visie lijden. Het is an sich al een vrij bizarre aangelegenheid, een verkiezingsdebat tussen landelijke lijsttrekkers voor provinciale verkiezingen. Waar moet dat precies over gaan dan?

Treurig was dat thema’s als het inzetten van dierenpolitie en wie waar hoofddoekjes mogen dragen niet tot interessante discussie kunnen leiden. Nog treuriger was dat ook het al dan niet bezuinigen op het onderwijs niet leidde tot een levendig debat. Een nog slapper aftreksel van een debat dan we de afgelopen verkiezingen hebben gezien, ontspon zich dus.

Eens te meer bleek dat links krachteloos is en niet in staat om door het pantser van optimisme van Rutte 1 heen breken. Duidelijk werd ook dat D’66 en GroenLinks nog steeds best zaken willen doen met het kabinet. Ik betwijfel of dat voor GroenLinks nog steeds geldt na de komende afstraffing, maar soit.

De campagne leidt net als het debatje van gisteren aan een chronische intellectuele armoede. De PVV moet natuurlijk iedere keer een nieuwe variant van het populaire gezelschapsspel ‘Moslimpje pesten’ bedenken, in dit geval hoofddoekjes verbieden op provinciehuizen en in het OV. D’66 wil graag naar de toekomst kijken en niet bezuinigen op onderwijs. De PvdA wil solidariteit. GroenLinks wil niet naar de toekomst kijken maar haar kiezen. Het CDA staat nergens tegen of voor en de SP voor de ‘armste’ 75% en tegen bankiers en tegen ‘rijkste’ 25%. What else is new?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Detailpolitiek (6): Pasjessysteem

, door

Tentamens maken (Foto: Flickr/zeligfilm)

Soms komt detailpolitiek wel erg dichtbij. Enkele keren per jaar surveilleer ik bij mijn tentamens op hogescholen en universiteiten. Een belangrijke regel die een paar jaar geleden bij mijn hogeschool werd ingevoerd is dat studenten niet alleen hun studentenkaart, maar ook een identiteitsbewijs bij zich moeten hebben. Zonder dubbele legitimatie mogen ze niet meedoen. Met de studentenkaart is te makkelijk te frauderen en dan zouden studenten iemand anders hun tentamen kunnen laten maken.

Pasjessysteem
Bij Windesheim in Zwolle bestaat die interne regel kennelijk niet, want de Telegraaf kopte deze week over fraude bij tentamens omdat er gerommeld kan worden met studentenkaarten. Studenten konden hier iemand anders naar het tentamen sturen zonder te worden opgemerkt. Boris van der Ham van D66 stelde meteen Kamervragen: wordt er vaker van dit soort pasjessystemen gebruik gemaakt, wordt er voldoende toegezien op beveiliging en verificatie en hebben onderwijsinstellingen wel voldoende expertise op dit punt? Hoe kan die bevorderd worden?

Het spreekwoord zegt: een gek kan meer vragen dan tien wijzen kunnen beantwoorden. Dat blijkt ook wel. Van der Ham heeft al jaren geen hogeschool meer van binnen gezien, en weet dus kennelijk niet dat een studentenkaart overal bestaat, niet bekend staat als ‘pasjessysteem’ en dat het overal een papieren of plastic pasje is waar nauwelijks beveiliging op zit. Of er goede controle op deze pasjes zit hangt van de surveillanten af. Dat kan per tentamen verschillen. Een regulier identiteitsbewijs lost het probleem op, zoals bij diverse instellingen al gebruikelijk is.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Ledenwinst politieke partijen: vooral kleine partijen populair

, door

De kleinere politieke partijen hebben gezamenlijk voor het eerst meer leden dan de grote drie bij elkaar. Op 1 januari waren bijna 320.000 mensen lid van een politieke partij, zo blijkt uit gegevens van het DNPP (.pdf) die eerder deze maand bekend werden gemaakt. Het CDA blijft de grootste ledenpartij, maar raakte wel netto ruim 1400 leden kwijt. Met name GroenLinks en D66 deden het goed (resp. +6000 en +3000). In totaal is nu ongeveer 2,55% van de kiesgerechtigde bevolking lid van een politieke partij.

Ledentallen van de politieke partijen van 2010 tot 2011

Hoewel verkiezingsjaren altijd een opleving laten zien van de ledenaantallen van politieke partijen, lijkt het ledenverlies van politieke partijen de laatste jaren te zijn stagneerd. Als we de trend uitsplitsen naar grote (CDA/PvdA/VVD) en kleine partijen (alle andere), zien we dat beide groepen boven hun trendlijn zitten. De afname van de ledenaantallen van grote politieke partijen is de laatste jaren kleiner dan over de gehele periode sinds 1978. De kleine partijen groeien al sinds het begin van de jaren 1990, maar doen dat de laatste negen jaar zelfs relatief snel. Dit is natuurlijk exclusief de Partij voor de Vrijheid (PVV), die er voor heeft gekozen om geen ledenpartij te willen zijn. Als we hun sympathisanten mee zouden nemen, zou de stijging van het aantal partijaanhangers waarschijnlijk nog sterker zijn toegenomen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Politie trainen in Afghanistan

, door

Wat doe je, als volksvertegenwoordiger zonder last of ruggespraak, met de brief over de geintegreerde politietrainingsmissie in Afghanistan? Ik zou zeggen: in alle eigenwijsheid, een beetje los van de kortetermijn belangen en overwegingen, proberen een eigen oordeel te vormen. Brief DVB/CV-002/11 van 7 januari is 21 pagina’s lang. Maar daarmee is niet gezegd dat de brief de informatie bevat die je zoekt.

Eigenwijsheid moet. Wat is het doel van de missie? Dick Berlijn zegt in Pauw en Witteman dat het onderwijs is vervijfvoudigd. Dat is een mooie bijdrage aan de moderniteit; laten we daar nog een verdubbeling in te weeg brengen. Of laten we zorgen dat de gezondheidszorg effectiever wordt.

Maar dat is niet het doel. De regering wil een “effectieve en zinvolle bijdrage die voorziet in duidelijke en urgente behoeften. Substantiële verbetering van het functioneren van de civiele politie maakt een succesvolle geleidelijke overdracht van de verantwoordelijkheid aan de Afghaanse autoriteiten mede mogelijk.”(p.4)

Zo’n woordje “mede” brengt een rood waas voor mijn ogen: het is de ambtelijke voorzichtigheid, die ik goed ken; je hebt nooit een-op-een causale verbanden, dus je houdt altijd een slag om de arm. Kom op: helpt een substantiele verbetering van het functioneren va de politie nu wel of niet? Is het een noodzakelijk of voldoende voorwaarde daarin te investeren, om tot een stabiele Afghaanse staat te kunnen komen?

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Verkiezingen: opkomst, opkomst, opkomst

, door

Debat in het Senaat (Foto: Flickr/Minister-president)

Op 2 maart zijn er Statenverkiezingen, die bepalend zijn voor de samenstelling van de Senaat. Die is weer cruciaal voor het goedkeuren van door het minderheidskabinet goedgekeurde wetten. Dus voor het kabinet Rutte-1 hangt heel wat van die verkiezingen af: in de Eerste Kamer moet een meerderheid komen. Voor de oppositie geldt dat zij dat juist moeten zien te voorkomen. Voor alle partijen geldt dat de hele zaak draait om de opkomst, want de Statenverkiezingen interesseren kiezers bar weinig.

VVD
Mark Rutte (Foto: Kaj Leers)En dat is meteen het grote probleem voor premier Rutte, want qua opkomst is hierdoor veel onzeker. Hij wil dat zijn VVD, coalitiepartner CDA en gedoogpartner PVV met elkaar een meerderheid behalen in de Eerste Kamer. Zo belangrijk is dat voor de stabiliteit van zijn minderheidskabinet dat Rutte in een interview in een tijdschrift de kiezer opriep om op één van de coalitiepartijen te stemmen. (De PVV wordt op dit blog gewoon als een stille coalitiepartij omschreven, zoals een stille vennoot.) Maar hij heeft een probleem: de VVD, het CDA en de PVV zijn concurrenten van elkaar. Net als op links, is op rechts het waterbed-syndroom van toepassing: als je op het midden van een waterbed met je vinger drukt, vloeit het water alle kanten uit.

Vorige Volgende