Langs de afgrond

GroenLinks wordt door sommigen al dood verklaard, maar dat gold ooit ook voor D66. Daarvan kunnen GroenLinksers leren. Een partij die terugvalt naar nog maar een paar zetels in de Tweede Kamer. Maar vervolgens nog geen drie jaar later voorop loopt in de peilingen. En de partij haalt evenveel zetels in het Europees Parlement als in de Tweede Kamer. Een mooie droom voor GroenLinksers? In zijn boek "Langs de Afgrond. Tien turbulente jaren in de geschiedenis van D66" laat Menno van der Land zien dat het kan. Er zijn een aantal interessante analogieën tussen de ontwikkeling van D66 2003-2006 en GroenLinks 2010-2012: onhandig optreden rondom Afghanistan, een lastige sociaal-economische positie en een vergelijkbare electorale positie.

Door: Foto: Jim Moran (cc)

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: European Parliament (cc)

In EU betalen sociale investeringen zich dubbel en dwars terug

ANALYSE - In de Europese Unie is behoefte aan een agenda waar behalve begrotingsnormen ook sociale investeringen een belangrijke plaats hebben, aldus hoogleraar Anton Hemerijck.

De afgelopen jaren is de Europese economie van de ene crisis in de andere getuimeld. Wat begon als een hypothecaire crisis in de Verenigde Staten in 2007, is in vijf jaar tijd omgeslagen in een eurocrisis, mede als gevolg van een ontwerpfout in de architectuur van de Europese Unie (EU). In de oorspronkelijke (monetaire) beleidstheorie was de Europese Centrale Bank (ECB) een zekere mate van onafhankelijkheid toebedeeld op het terrein van prijsstabiliteit. Die bevoegdheid zou in combinatie met afspraken tussen de ECB en de lidstaten over de begrotingsdiscipline de concurrentiedruk tussen de Eurozone economieën intensiveren. Toegenomen concurrentie, zo was de verwachting, zou als vanzelf worden doorvertaald naar ‘structurele hervormingen’ van arbeidsmarkten en verzorgingsstaten, met als uiteindelijk resultaat economische groei in alle gebiedsdelen van de EU.

Burgers zijn aangespoord om zich in de schulden te steken

In het afgelopen decennium hebben de Europese instellingen, onder de neoklassieke leerstelling van efficiënte markten en ineffectieve overheden, de nationale economieën eenzijdig de maat genomen op het terrein van groei, inflatie en begrotingsevenwicht. Als gevolg van het gevoerde beleid wordt de Europese economie nu geconfronteerd met grote, destabiliserende handelstekorten in Griekenland, Spanje, Portugal, Ierland en Italië. Met vastgoedbubbels in Ierland, Spanje, Groot-Brittannië en Nederland, en handelsoverschotten in Duitsland, Nederland en de Scandinavische landen.

Foto: het parlement in Dublin [foto van de auteur]

Ierland herstelt door groene politiek

ELDERS - Ierland herstelt van de crisis. Een streng bezuinigingsbeleid wordt gecombineerd met milieumaatregelen.

Ierland is met voorzichtig gunstige berichten begonnen aan het roulerende voorzitterschap van de Europese Unie. Volgens the Economist zal het land tegen het einde van 2013 weer op eigen benen kunnen staan. Een euroland minder in crisis, als alles goed gaat. Ierland steunt zwaar op buitenlandse bedrijven. Tegenvallers in de wereldeconomie kunnen het land alsnog de das om doen.

Als Ierland er weer bovenop komt is dat een opsteker voor de Europese regeringsleiders. ‘Het kan dus wel!’ zullen ze de Zuid-Europeanen toeroepen.  En alle critici van de resultaten van achtereenvolgende eurotoppen zullen dat ook te horen krijgen, misschien niet van Rutte, maar toch wel van Merkel en Monti op hun verkiezingstournee.

Het voorbeeld van Ierland is ook interessant voor de Europese Groenen. Om de economie van het land er weer bovenop te helpen, heeft de regering namelijk een belasting op het gebruik van fossiele brandstoffen in huizen, kantoren, auto’s en fabrieken ingevoerd. Die CO2-belasting heeft de regering in de afgelopen drie jaar drie miljard euro opgeleverd. Maar dat zal waarschijnlijk niet zoveel blijven.

De prijsstijgingen van fossiele brandstoffen hebben de Ieren voor de keuze gesteld: ofwel verder gaan met vervuilen en het geld “weggooien” aan belastingen, ofwel een andere, ecologische weg inslaan. De Ieren hebben gekozen voor dit laatste en vandaag de dag kan het land niet alleen de crisis de rug toekeren, maar het presteert daarnaast in Europa het beste op het gebied van het gebruik van schone energie.

Vergeten slachtoffers van de crisis: doe-het-zelf-zaken

NIEUWS - Je zou denken: crisis, minder geld ter beschikking, dus mensen verbouwen zelf die badkamer wel in plaats van een dure aannemer te zoeken. Maar doe-het-zelf-zaken en woonwinkels lijden onder de crisis. Logisch: er wordt minder vaak van huis gewisseld, dus minder geklust en/of nieuwe inrichting uitgezocht.

Foto: Images Money (cc)

Sound public finances require more than low budget deficits

ANALYSE - The eurozone’s budget deficits have been better than those in the US or UK, but to have sound public finances, more is required.

The European Commission and the European Central Bank like to compare the eurozone’s budget deficit and overall level of public indebtedness favourably with the US and the UK. Senior policy-makers from both institutions cite the allegedly superior fiscal performance of the eurozone to justify their outspoken support for austerity. They claim that the eurozone has acted more decisively to put its public finances on a sustainable footing and will reap a growth dividend for this, as confidence returns more quickly to the eurozone than to the US or UK. Is the Commission’s confidence justified? Or is it guilty of using data selectively to justify policies that are not working?

The eurozone as a whole has certainly run smaller budget deficits than the US or the UK over the last five years. Whereas the eurozone deficit averaged 4.4 per cent of GDP per year in 2008-12, the UK’s was 8.4 per cent and that of the US almost 10 per cent. However, an economy’s budget deficit only says so much about its debt dynamics. The sustainability of a country’s fiscal position is less about the size of its budget deficit at a particular point in the economic cycle, and much more about the size of its debt stock, the cost of borrowing and the trend in nominal GDP (that is, economic growth plus inflation). And here the picture becomes less clear.

Foto: Washington State Library (cc)

De vrijwilllige crisisbrigade

COLUMN - Dit jaar wordt het jaar van de vrijwilligers. En 2014 en 2015 ook. Wat zegt u? De Europese Unie had 2011 toch tot jaar van de vrijwilliger gebombardeerd? Jazeker, en dat symbolische “jaar van…” mag een klaterend succes worden genoemd. De vrijwilliger wordt onze redder uit de crisis.

Dat mensen in de bijstand tegenprestaties moeten leveren mag ondertussen een algemeen aanvaard principe heten. De ‘tegenprestatie’ wordt geïnnoveerd. In Rotterdam moeten mensen in de bijstand als vrijwilliger in de thuiszorg werken. Tegelijkertijd dreigen er 900 banen te verdwijnen in de thuiszorg.

Dat je als werkloze totaal ander werk moet doen dan je voorheen deed, is bekend. Schoffelen en straatvegen is mateloos populair. Dat nu ook de mogelijkheid bestaat hetzelfde werk te doen, is een baanbrekende noviteit. Wie vreest dat thuiszorgmedewerkers in de bijstand belanden, moet zich geen zorgen maken. Dankzij de Rotterdamse aanpak kunnen ze vrijwillig hun werk voortzetten. Dat is geen concurrentievervalsing, maar behoud van competenties en vaardigheden.

De Rotterdamse case bewijst dat overheden hun uiterste en creatieve best doen het enige juiste antwoord op de crisis stapje voor stapje te implementeren.
Huh? Wat? Enige juiste antwoord? Watbedoellu???

Graaicultuur

Toen de crisis begon riepen vrij snel wat mensen dat de economie drastisch hervormd diende te worden. Vooral de “graaicultuur” lag zwaar onder vuur. In discussies werd die kritiek gepareerd door te verwijzen naar de hebzucht van mensen in het algemeen. Een verwarrende, maar begrijpelijke discussie, want het is lastig uit te leggen dat een Spanjaard wiens spijkerbroeken wij kopen, een vermogen heeft dat ruim genoeg is om de steun aan Spanje te financieren.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Volentekriebels | Armoede en aardappels

COLUMN - Ben je arm als je als alleenstaande duizend euro per maand verdient? Of geef je dan gewoon teveel geld uit? Een tip van Johnny Volente: koop aardappels. 

De armoede in Nederland stijgt flink, zo concluderen CBS en SCP in een gezamenlijk rapport. Dat klopt vast, het is immers crisis, maar de definitie die men hanteert is vrij discutabel. Beide bureaus zijn de eersten om dat toe te geven, maar de nuances gaan zoals zo vaak verloren in de media. Vooral De Volkskrant maakt het bont, door op telegrafeske wijze te koppen dat 1,1 miljoen Nederlanders niet rond kunnen komen.

Ik ontken niet dat armoede bestaat in Nederland. Je zou ze de kost moeten geven, die armen. Gisteren nog zag ik een man rondzwerven. Een zwerver zogezegd. Hij had geen huis, zijn kleren boden onvoldoende weerstand tegen de kou en hij zag er niet uit alsof hij dagelijks de aanbevolen hoeveelheid groente en fruit inneemt. Deze man was arm. Ik gaf hem een euro. Toen was hij nog steeds arm, maar wel iets minder.

Alleenstaanden die een kleine duizend euro per maand te besteden hebben zijn niet arm. Ze hebben zelfs geld zat om af en toe een euro aan een zwerver te geven. Dat zij soms toch moeite hebben om rond te kunnen komen heeft meer met hun uitgavenpatroon te maken dan met hun inkomen. Je kan niet twee keer per week in De Librije gaan lunchen, maar je hoeft ook niet om te komen van de honger.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Vorige Volgende