Het CPB, frames en modellen (2)

In Deel 1 werd er gekeken naar de misverstanden die zijn ontstaan na de presentatie van het CPB-rapport De effectiviteit van fiscaal participatiebeleid.  In dat rapport werd onderzoek gedaan naar de effecten van enkele fiscale maatregelen op de arbeidsparticipatie. NRC Q, die er het snelste bij was, duidde de bevindingen alsof het zou gaan om werkgelegenheid. Als 'eerste berichter' hadden ze een invloed op de toonzetting in latere nieuwsberichten en reacties. Zo ook op Sargasso. Het misverstand waar er eigenlijk over werd bericht, zou inmiddels uit de wereld moeten zijn geholpen, waardoor er met een frisse blik naar de bevindingen van het CPB kan worden gekeken. Die bevindingen – wat betreft de arbeidsparticipatie bij een vaststaande vraag naar arbeid – zeggen hoogstens hoeveel mensen van de niet-beroepsbevolking naar de werkloze beroepsbevolking overgaan - of vice versa.

Door: Foto: Leo Reynolds (cc)
Foto: Leo Reynolds (cc)

Het CPB, frames en modellen (1)

ANALYSE - Afgelopen zaterdag verscheen er een stuk op NRC Q en een reactie daarop hier op Sargasso. Gisteren kwam daar nog een bericht in de Volkskrant bij.

In alle artikelen zijn volgens mij een aantal fouten gemaakt. De artikelen zeggen te reageren op het rapport van het CPB De effectiviteit van fiscaal participatiebeleid. Maar in werkelijkheid is dat niet zo.

Dit leidde in het artikel op Sargasso tot de beschuldiging:

Het CPB lijkt vervolgens helemaal verblind te zijn door de aanbodkant van de markt voor werk. Dat er misschien helemaal geen vraag is naar meer werknemers omdat er niet genoeg banen zijn wordt maar even “vergeten”.

Hoewel de constatering klopt dat de vraagkant van arbeid (‘aanbod van banen’) buiten beschouwing wordt gelaten, is dat niet aan het CPB te wijten, zoals de auteur van het artikel op Sargasso suggereert:

De manier waarop het CPB haar resultaten presenteert is gewoon misleiding. […] Hun modellen hebben enorme aantoonbare tekortkomingen en ze doen geen jota om hun berichtgeving aldus te nuanceren. Het CPB is inmiddels het wetenschappenlijke bureau van de VVD […]

Naar mijn mening is het bovenstaande gewoon niet waar: het CPB is in de toelichting bij het rapport gewoon neutraal en netjes in het gebruik van definities. Het lijkt me niet de taak van het CPB om verkeerde representaties op het internet op te sporen en recht te zetten.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Banen creëer je door bijstand te verlagen

Althans dat zegt het CPB. Dat verder op grond van haar modellen berekent dat het basisinkomen een banenkiller is.

De meest efficiënte banenmachine komt volgens het CPB-model niet uit een fiscaal douceurtje dat de schatkist geld kost, maar uit een bezuiniging op sociale uitkeringen. Maar wel eentje die vooral de kwetsbare onderkant van de samenleving raakt. Als het kabinet een half miljard op de bijstand bespaart, zullen een kleine vijftigduizend bijstandtrekkers kiezen voor een baan.

Foto: Kim Hansen (cc)

De ondraaglijke politiekheid van het CPB

ANALYSE - Nou, dat was even schrikken zeg: het Centraal Planbureau CPB spuugde in het NOS journaal zijn gal over het voornemen windparken op zee te bouwen. Tel uit je verlies: liefst 5 miljard zouden de windparken de Nederlandse samenleving per saldo kosten. Het begeleidende bericht op de NOS site stemde al evenmin tot vrolijkheid.

Het bleek te gaan om een rapport van Decisio en Witteveen+Bos, dat overigens al een dikke week openbaar was voor het journaal er over repte. Maar dat onderzoek was helemaal niet opgezet om antwoord te geven op de vraag ‘Is wind op zee een economisch verstandig idee?’ maar op de vraag: ‘Is het beter voort te gaan op het pad van aanvragen voor vergunningen en subsidies zoals marktpartijen die hebben voorbereid, of om de ontwikkelingen te bundelen op drie zoekgebieden relatief dicht bij de kust’? Niettemin besprak CPB-zegsvrouw Annemiek Verrips het rapport als ware het een antwoord op de eerste vraag.

Zelf een eigen agenda neerzetten (‘wind op zee is niet verstandig’) als reactie op een studie met een ander oogmerk is inderdaad niets anders dan politiek bedrijven in plaats van wetenschap. Minister Kamp snapte dat al snel.

Op zich niks nieuws. Economen, die bij het CPB voorop, zijn er een ster in normatieve, politieke voorkeuren in ogenschijnlijk neutrale getallen te verstoppen.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

5 miljard schade door windmolens op zee?

Het bouwen van grote windmolenparken op zee kost de maatschappij meer dan het oplevert, ook als je de effecten op milieu en gezondheid meerekent. Een studie naar alle kosten en baten van windenergie op zee, in opdracht van het ministerie van Economische Zaken, stelt de schade op ruim 5 miljard euro. Dichter bij de kust bouwen, zoals het kabinet wil, beperkt de schade tot 4,8 miljard.

Dat heeft het CPB berekend, aldus de NOS.

CPB: vergrijzing geen bedreiging voor de overheidsfinanciën meer

Trouw:

De overheidsfinanciën staan er op de langere termijn goed voor. Doordat de AOW-leeftijd stijgt werken we langer door en is het kabinet minder kwijt aan AOW-uitkeringen. Door de hervormingen in de zorg dalen de uitgaven daar, net als die voor het openbaar bestuur. Dat stelt het Centraal Planbureau (CPB) in een vandaag verschenen rapport over de gevolgen van de vergrijzing voor de Nederlandse overheidsfinanciën.

De gevolgen van de vergrijzing voor de Nederlandse overheidsfinanciën zagen er tot voor kort slecht uit, maar met dank aan maatregelen van het kabinet is de situatie omgeslagen, blijkt uit het CPB-rapport.

Quote du jour | Bastion van leugens en bedrog

Het CPB is een bastion geworden van leugen en bedrog.

Volkskrantcolumnist Peter de Waard reageert op het interview met voormalig CPB-directeur Coen Teulings in de Telegraaf, waarin laatstgenoemde beweert dat dat de berekeningen uit 2011 van zijn Planbureau over de voordelen van de euro naar boven zijn afgerond en met een korreltje zout moeten worden genomen.

De Waard gaat verder:

Als directeur van het Centraal Planbureau was Coen Teulings tussen 2006 en 2013 blijkbaar een gedienstig lakei van het kabinet. Nu hij lesgeeft aan de eurosceptische horden in Cambridge en nog wat extra centjes bij elkaar schnabbelt als schrijver van provocerende columns, is hij lid van de populistische meute.

Eigenlijk zegt Teulings dat hij eind 2011 het hele land zat voor te liegen. […] Maar als hij niet een complete opportunist is, betekent het op zijn minst dat hij niet kan rekenen. Tussen 2006 en 2013 zat zogezegd bij het CPB een totaal ongeschikt iemand, waarvan alle prognoses en onderzoeken onmiddellijk in de vuilnisbak moeten worden gegooid en door Google uit het world wide web moeten worden gewist.

CPB: Economisch herstel vooral dankzij buitenland

Het ongelijk van de Keynesianen was onlangs nog definitief aangetoond. De Nederlandse economie gaat in 2014 immers weer groeien, zo had het CPB berekend.

Ook Rutte himself kraaide afgelopen maandag nog victorie:

Het bewijs is er nu: Dat is niet zo. Iedereen zei: die 6 miljard extra bezuinigen voor 2014 zorgt ervoor dat de economische groei eruit wordt gehaald.

Wat blijkt? Het tekort daalt sneller dan we dachten, de groei accelereert ten opzichte van wat we dachten, de werkloosheid neemt eerder af, het vertrouwen neemt meer toe dan we eerder in de cijfers zagen.

Onder de drie procent!

Onze lange nationale nachtmerrie is vanaf dit jaar voorbij, zo verwacht het CPB.

De werkloosheid stijgt nog wel even door van 600.000 werklozen in 2013 naar 650.000 in 2014, maar al in 2015 zullen het er niet meer zijn dan 635.000!

Ik zal maar niet vragen wanneer we terug zijn op het niveau van 2008…

CPB: ’too big to fail’-banken hebben financierings- en concurrentievoordeel

Wisten we natuurlijk al lang, maar nu wordt dit ook nog eens door een nieuwe studie van het CPB bevestigd:

Het omvallen van een grote financiële instelling kan grote negatieve gevolgen hebben voor de financiële stabiliteit, de overheidsfinanciën en de economie. Deze gevolgen kunnen zo groot zijn, dat de overheid besluit om dergelijke instellingen te redden om erger te voorkomen. […]

In feite neemt de overheid hiermee een deel van het kredietrisico van de kapitaalverstrekker over, waardoor een financieringsvoordeel voor “too-big-to-fail” financiële instellingen ontstaat. Dit financieringsvoordeel geeft financiële instellingen een prikkel om groter te zijn en meer risico te nemen dan maatschappelijk wenselijk is.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Vorige Volgende