De groene variant

Omdat Black Friday een donkere dag is voor moeder aarde, ontstond een paar jaar geleden de groene tegenhanger: Green Friday! Je hebt er vast van gehoord, en zo niet: dan nu wel. Beide dagen vinden plaats op de vrijdag na Thanksgiving en dat is morgen, 25 november. Ik ga ervan uit dat je het idee van Black Friday kent. Het is niet moeilijk; men wordt massaal naar winkels gelokt met hoge kortingen. Op internet leggen veel websites met plezier (en de strategie om je te verleiden tot aankopen doen) uit waar het vandaan komt, dus dat kan je nalezen. De groene variant Wat moet Green Friday dan voorstellen? Ook dat wordt volop uitgelegd*. Bovenal is Green Friday een bewustwordingscampagne die aandacht vestigt op overconsumptie en die laat zien dat het anders kan. Zo kan je namelijk ook géén spullen kopen op Black Friday (wie had dat gedacht!) en in plaats daarvan, ik noem maar wat, bomen planten. Bomen planten? Ja, echt. In Nederland wordt Green Friday georganiseerd door Trees for All, een ANBI-stichting die al 23 jaar bomen plant in Nederland en in het buitenland. Trees for All heeft naar eigen zeggen al 6,8 miljoen bomen en struiken geplant. En ze hebben zich ontfermd over Green Friday. Zelf schrijven ze dat Green Friday hun initiatief is, maar elders lees ik dat het in Frankrijk is begonnen. Volgens Wikipedia vindt 'Buy Nothing Day', wat ook zoiets is, al sinds 1997 plaats op dezelfde dag als Black Friday. Het is me dus niet helemaal duidelijk hoe het zit, en het maakt me eigenlijk ook niks uit. Het is in ieder geval een sympathieke actie voor een goed doel. Nog ééntje dan: Een andere grote Green Friday-speler is Dille & Kamille die in 2018 is begonnen met Green Friday en die op de bewuste dag hun winkels en webwinkel sluit. Het personeel gaat die dag de natuur in om vrijwilligerswerk te doen. Dat leek mij niet zó radicaal eigenlijk, maar dat blijkt het wel te zijn want alle websites benoemen het. Daarom herhaal ik het ook maar braaf. Zo kan het dus uitpakken als je slim en duurzaam campagne voert. Bomen planten Ieder bedrijf kan meedoen aan de groene dag! Dat doe je door: geen kortingen aan te bieden op Black Friday, Green Friday-acties en -campagnes op te zetten, en te doneren aan Trees for All. Trees for All gebruikt het geld om bomen te planten in het 'Green Friday Forest' in de buurt van Roosendaal. Bedrijven die meedoen komen op deze mooie webpagina van Trees for All te staan. (Leuk om even overheen te scrollen!) Als je dit leest als ondernemer en je wil nog meedoen, ben je wel wat aan te late kant, het festijn is inmiddels morgen al. Maar je kan vast nog meedoen! Sowieso kan je er op je eigen manier aandacht aan schenken of aan bijdragen, daar is de stichting niet per se voor nodig. En doneren en bomen laten planten kan altijd natuurlijk. Als je dit leest als niet-ondernemer ofwel consument en je wil meedoen: dat kan ook! Het werkt zo: koop geen Black Friday-deals en doneer in plaats daarvan aan Trees for All. Makkelijk hè? Voor een tientje heb je al 2 bomen mogelijk gemaakt. En, bonus: je mag wel meedoen aan Green Friday-acties! Dus als je een aandrang voelt om geld uit te geven aan iets anders dan bomen, dan kan dat bij bedrijven uit het overzicht. Deze bedrijven planten bijvoorbeeld een boom voor iedere bestelling, of zoiets. Bekijk hun websites voor de acties. Als je niks ziet staan, hebben ze wellicht gewoon zelf wat bomen gesponsord en is dat niet direct gekoppeld aan aankopen van klanten. Je eigen duurzame acties Trees for All speelt zichzelf flink in de kijker met deze campagne, maar je kan ook zonder de stichting op je eigen manier bijdragen. Zo houden sommige bedrijven in deze najaarsweken hun eigen duurzame of sociale acties zonder zich aan te sluiten bij de campagne. Zij staan dan ook niet in het kekke overzicht. Ik heb al meerdere leuke actie-varianten voorbij zien komen in mijn inbox. Zo was er Warm Friday waarbij een kledingwinkel kleding doneerde aan een kledingbank, en is er Fair Friday waarbij een kledingmerk 5% van hun omzet doneert aan een stichting. Ik was benieuwd naar meer, maar ik heb geen overzicht gevonden van dit soort ongerelateerde acties. Dat viel te verwachten. Mocht je ook geïnteresseerd zijn, dan kan je natuurlijk (overzichten van) eerlijke en duurzame bedrijven opzoeken en zelf kijken of zij iets speciaals doen op deze speciale dag. Maar terwijl Black Friday en Green Friday één dag zijn, is overconsumptie iedere dag van het jaar een probleem. In die zin maakt het niet uit op welke dag je je spullen koopt, als je maar goed nadenkt over of je de spullen echt nodig hebt of wilt hebben en het niet slechts een impulsaankoop is. Bij iedere aankoop die je overweegt, heb je de mogelijkheid om te kiezen voor de meest duurzame en eerlijke variant of verkoper. Duurzame en eerlijke bedrijven opzoeken en daar je aankopen doen kan iedere dag van het jaar. Hoe dan ook, je hoeft dus helemaal niks te kopen op Black Friday en ook niet op Green Friday. Maar mocht je toch graag mee willen doen met de koopgekte of toevallig iets nodig hebben, overweeg dan te gaan voor de groene variant. * Kijk bij het lezen over Green Friday uit dat je niet alsnog op slinkse wijze wordt verleid om Black Friday-deals te bekijken. Ze proberen het!

Door: Foto: Anton Atanasov, via Pexels.
Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Afschrijvingen | 3, 2, 1… KOOP!

, door

Originele analyses over onze economie komen vaak van ‘buiten’. Afgelopen zaterdag betuigde microbiologe Rosanne Hertzberger in NRC haar steun aan Mark Rutte die opriep om te stoppen met somberen en te gaan consumeren. Hertzberger begreep Rutte opeens toen ze vastzat in een file: ‘Al die auto’s staan daar alleen maar stil omdat de persoon vóór hem stil staat, en die staat weer stil omdat die persoon voor hem weer stil staat. En zo staan er tien kilometer aan auto’s te wachten. Doodzonde. Als iedereen gewoon tegelijkertijd in hetzelfde tempo optrekt, kunnen we verder met ons leven,’ aldus Hertzberger. Zo moeten we Rutte’s oproep dus zien: we trappen allemaal tegelijkertijd op het consumptiepedaal en zetten zo de hele economie weer in beweging. Een mooie vergelijking. En hij werkt.

Als we er even van uitgaan dat het inderdaad beter zou zijn als we met z’n allen tegelijkertijd meer gaan consumeren – we doen even net alsof duurzaamheid niet belangrijk is – dan zijn er wel twee typen individuen die een probleem vormen. De ene groep vertrouwt er niet op dat anderen gaan bewegen en willen het risico niet nemen dat ze als enige gaan rijden en brokken maken – een prisoners dilemma ‘from hell’. En dan is er nog een andere groep die simpelweg niet in de positie is om meer uit te geven, ook niet als het hen beter zou vergaan. Als je echt in de schulden zit, is het fijn dat je je baan niet verliest doordat anderen gaan consumeren, maar is het niet verstandig omdaar zelf ook aan mee te doen.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Hans Westbeek (cc)

Zorgsysteem lokt overconsumptie uit

, door

ANALYSE - Meer dan de helft van de Nederlandse huisartsen vindt dat patiënten te veel zorg ontvangen. Gezamenlijk – huisartsen, patiënten en andere zorgaanbieders – kunnen ze de consumptie terugdringen.

Uit een internationaal vergelijkend onderzoek naar ervaringen van huisartsen en patiënten in de gezondheidszorg blijkt dat maar liefst 57 procent van de Nederlandse huisartsen vindt dat hun patiënten te veel zorg ontvangen. Dat cijfer is internationaal gezien hoog. Alleen in Duitsland is een nog groter percentage (59 procent) van de huisartsen van mening dat patiënten te veel zorg ontvangen. Daar staat tegenover dat in het Verenigd Koninkrijk slechts 12 procent van de huisartsen zegt dat patiënten te veel zorg ontvangen en dat liefst 39 procent van de Nieuw-Zeelandse huisartsen juist vindt dat hun patiënten te weinig zorg krijgen.

Huisarts handelt te defensief

Maar wat zegt dat cijfer over de werkelijke consumptie in de zorg? Het aantal doktersconsulten is in Nederland al jaren (internationaal) zeer gemiddeld en ligt net beneden de zes consulten per inwoner per jaar. Ook met het aantal MRI-scans bevinden we ons, ondanks de toename van 39 in 2008 naar 49 in 2010 per 1000 inwoners, in een middengroep. Daarnaast is het aantal ziekenhuisopnames in Nederland relatief laag en hanteren huisartsen een voorzichtig voorschrijfgedrag bij geneesmiddelen. Uit deze cijfers komt geen bovenmatige zorgconsumptie naar voren en dat roept de vraag op waar de mening van de meerderheid van de huisartsen, als zou er sprake zijn van overconsumptie in de zorg, dan wel op is gestoeld.

Foto: Ryan Lackey (cc)

Peak-visvangst: Visserij krimpt, maar viskweek groeit

, door

We zijn steeds meer vis gaan eten met z’n allen. Die komt allang niet meer altijd uit rivieren en oceanen: viskweek groeit al jaren enorm in omvang. Wat voor gevolgen heeft dat voor de visserij?

De FAO, de voedsel- en landbouworganisatie van de Verenigde Naties, verwacht dat de totale mondiale visvangst in 2012 90 miljoen ton zal bedragen. Dat is 2% minder dan in 2011. En 4% lager dan de maximale mondiale visvangst van 1996.

ANALYSE - indicator4_2012_wildfarmed

Als je die hoeveelheid gevangen vis deelt door het aantal mensen, dan is de daling nog dramatischer: van 17 kilo vis per persoon in 1988 tot 13 kilo in 2012.

Maar terwijl de visvangst al jaren min of meer constant gebleven is, stijgt de hoeveelheid gekweekte vis rap. Van 24 miljoen ton halverwege de jaren 90 tot 67 miljoen ton in 2012.

De ontwikkeling van de visserij in de afgelopen decennia is een klassiek voorbeeld van diminishing returns, afnemende meeropbrengst. Sinds 1950 is het cumulatieve motorvermogen van de mondiale visserijvloot vertienvoudigd. Maar de hoeveelheid vis die gevangen wordt, is slechts verdubbeld. Met nog grotere schepen en netten gaan vissen wordt onbetaalbaar vanwege de stijgende brandstofprijzen en is zinloos vanwege de krimpende vispopulaties.

Foto: copyright ok. Gecheckt 04-10-2022

Vandalisme of Brandalisme?

, door

Kunst, vandalisme, of kritiek. Brandalism is alledrie (maar niet echt heel erg vandalisme, want soms mag je iemands bezit bekladden).

Ze duiken op in de (soms) grauwe straten van Engeland. Ze zijn hard, grappig, ontroerend. Een groep kunstenaars in Engeland legt zich toe op ‘brandalism’, een statement tegen de consumptiemaatschappij met als canvas de uithangborden van diezelfde consumptiesamenleving. De artiesten gebruiken de taal van de gladde adverteerders. Het doet denken aan Banksy, maar dan met een meer commerciële twist. Jammer alleen dat de kunstwerken straks weer overgeplakt worden met de aanbieding voor de laatste kiloknaller.

Artist - Bill Posters (UK) // Site specific install, Primary School, Manchester.

Artist - Bill Posters (UK) // Site specific install, Birmingham

Artist - Cleon Patterson (US) // install in Birmingham

Artist - Eyesaw (UK) // install in Central Bristol

Artist - Ghost Patrol (Aus) // install in Fallowfield, Manchester

Artist - Paul Insect (UK) // install in East Manchester

Artist - Paul Insect (UK) // install in Hyde Park, Leeds

Artist - KennardPhillips (UK) // install in Central London

Artist - Leo Murray / Tom Bristow (UK) // install in West London

Artist - Polyp (UK) // install in East London

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Waarom geen progressieve belasting op consumptie?

, door

De zoektocht van VVD, CDA en PVV naar de ‘9 tot 16’ miljard aan bezuinigingen is begonnen. Een peiling onder de achterban wijst op ‘mogelijkheden’ op het terrein van ontwikkelingshulp, hypotheekrente en de basisbeurs. De oppositie staat helaas weer buitenspel, ondanks dat ze het kabinet aan meerderheden heeft geholpen. Terecht is dan ook de oproep dat een partij als de PvdA gewoon een plek in het Catshuis moet afdwingen – maar dan moet de PvdA wel met goede voorstellen komen. Niet willen bezuinigen is geen optie. Hogere toptarieven zijn ook problematisch (alleen al omdat het waarschijnlijk niets oplevert). In een (zeldzame) poging om eens met de sociaal-democraten mee te denken, de vraag: waarom heffen we geen progressieve belasting op consumptie? Het is om zo veel redenen zo logisch.

Het progressief belasten van consumptie wordt al decennia bepleit door de Amerikaanse econoom Robert H. Frank. Zijn redenering is zo simpel: wie rijk is consumeert veel statusgoederen, goederen die hun waarde vooral aan hun exclusiviteit en de daaraan gekoppelde sociale status ontlenen. Die goederen kun je gerust belasten, omdat dat de sociale rangorde in tact laat. Die ene villa op die ene toplocatie gaat immers nog steeds naar dezelfde persoon, en dezelfde mensen zullen de grootste jachten, racewagens en schilderijen hebben, en de grootste feestjes geven.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

The mother daughter power failure

, door

I had the privilege of attending a speech by über-feminist Susan Faludi of Backlash and The Terror Dream fame (if you haven’t read these books, then, what are you waiting for?). So, here is what I got from her speech.

Faludi started with the assertion that everyone acknowledges that feminism is successful. Liberals would state that we’ve come a long way while conservatives commonly state that all the ills of society are due to feminism. However, through her work, Faludi has met many women who consider feminism to have been both beneficial and a disappointment, what she calls the “yes, but…” problem that has several dimensions:

1. Yes, women are not 50% of the workforce but they occupy the same positions and professions as before. Women are still underrepresented in the media. The wage gap is still there and whatever reduction there has been there has been because of declining men’s wages. So, disillusionment is widespread as essential hurdles never really got lifted. It seems that the possibilities of remaking society have eluded us.

2. There is, of course, the [well-funded] relentless barrage of antifeminist commentary, what Faludi calls the Bozo The Clown Punchbag syndrome: every bad in society is because of feminism. You name it, feminism did it! And, of course, there is still, obviously, the abortion rights issue that is especially central now.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Volgende