Wantrouwen in de wetenschap

De Duitse natuurkundige Sabine Hossenfelder is een van mijn favoriete YouTubers. Tot een aantal jaar geleden werkte ze nog in Amerika aan een carrière in de wetenschap, maar ze werd steeds kritischer op het wetenschappelijk bedrijf – de druk om hippe projecten in te dienen en voorspelbare artikelen te schrijven over onderwerpen die nu eenmaal momenteel goed liggen bij de reviewers, en het gebrek aan wetenschappelijke vooruitgang dat van dit alles het gevolg is. Sindsdien maakt ze, terug in Duitsland, vrijwel dagelijks filmpjes, voor een groot en nog steeds groeiend publiek. Ze is een nieuwe carrière begonnen als wetenschapcommunicator, waarbij ze niet alleen op een heel heldere manier nieuwe wetenschappelijke inzichten uitlegt, niet alleen uit haar eigen vak, maar ook uit andere wetenschappen. Kritisch denken Soms behandelt ze ook algemene onderwerpen die het hele wetenschapsbedrijf aangaan. Zoals de afgelopen week het geloof in complotten – zoals dat de aarde plat zou zijn en duistere machten ons alleen maar proberen wijs te maken dat ze bolvormig is. Hossenfelder legt goed uit waarom ze denkt dat er een probleem zit, ook bij een op het eerste oog betrekkelijk onschuldig waanidee als dit: om een en ander te handhaven moet je denken dat meteorologische diensten, luchtvaartindustrieën en alle overheden samenzweren om ons van belangrijke informatie te onthouden. Ze legt ook uit wat de oplossing is: betere voorlichting over wetenschap, meer, meer, meer communicatie. En dan helemaal aan het eind ondergraaft ze naar mijn smaak alles, door binnen een zin over te gaan in een advertentie. Want weet je wat echt helpt om mensen te scholen in kritisch denken? En dan noemt ze dus een website die haar gesponsord heeft. Marketingafdelingen Het is een kenmerk van veel YouTube-kanalen en podcasts: de presentator leest zelf de advertenties voor. Dat is natuurlijk heel aantrekkelijk voor de adverteerders, want die kunnen zo maximaal leunen op het vertrouwen dat de luisteraar heeft in de presentator van dienst. Maar voor mij ondergraaft dat uiteindelijk de autoriteit van de presentator. Als iemand soms kennelijk dingen zegt omdat ze ervoor betaald wordt – en niet omdat ze het zelf per se meent –, hoe kunnen we er dan op vertrouwen dat ze voor deze video tegen de platte aarde niet betaald wordt door de NASA? Het valt Hossenfelder overigens nauwelijks te verwijten. Zij draagt de boodschap van de wetenschap uit, maar wordt daarvoor niet betaald, ze moet ergens haar geld vandaan halen. Het is de verantwoordelijkheid van academische instellingen om mensen als haar te betalen zodat ze dit werk in onafhankelijkheid kan doen – onafhankelijk van de commerciële én van de marketingafdelingen van de universiteiten. We hebben écht onafhankelijke wetenschapscommunicatie nodig. https://www.youtube.com/watch?v=TW6hgOc3wuI

Door: Foto: Schermafbeelding Youtube video Sabine Hossenfelder
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Zomerscholen: gesubsidieerde vercommercialisering

, door

OPINIE - Een initiatief van het ministerie van OC&W om het aantal zittenblijvers te verminderen, zorgt ervoor dat de kwaliteit niet kan worden gewaarborgd. Het ministerie van Onderwijs verstrekt dus een miljoenensubsidie voor oncontroleerbaar onderwijs betoogt leraar Steven Geurts.

Jaarlijks doen 45.000 leerlingen in het VO het jaar over. Dat is met zo’n €300 miljoen aan kosten een dure operatie. Staatssecretaris Dekker kwam daarom met een maatregel in de strijd tegen zittenblijvers: hij trekt vanaf de zomer van 2016 €9 miljoen uit om zogeheten zomerscholen te financieren. Scholen kunnen zelf een subsidieaanvraag doen en hun leerlingen in de zomer- of meivakantie extra onderwijs bieden. Per leerling is €500 beschikbaar.

Voor scholen is het gezien de bekostiging, cao en hoge werkdruk relatief ingewikkeld om een eigen docent in lesvrije weken aan het werk te zetten. Het is dan ook geen verrassing dat vooral externe instituten worden ingezet om de zomerschool te draaien. De branchevereniging van huiswerkinstituten LVSi schatte dat zo’n 75% van de zomer- en lentescholen worden verzorgd door een commercieel bureau. Precieze cijfers zijn er niet.

Het is niet nieuw dat commerciële instituten worden ingezet om de gaten te vullen. De commercialisering is het onderwijs ingeslopen. Werd er in mijn tijd (eindexamen in 2005) nog lacherig gedaan over examenleerlingen die via universiteiten en Luzac hun “diploma kochten”, tegenwoordig ben je als examenkandidaat een minderheid als je géén commerciële examentraining volgt. Wie niet kan betalen heeft pech. Leren voor school doen leerlingen ergens anders. Dit schaduwonderwijs maakt de kansenongelijkheid groter.

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Anders nog iets? | Commercieel wachten voor gevorderden

, door

COLUMN - Onderzoeken hebben bewezen dat de gemiddelde mens zo’n twee jaar van zijn of haar leven wacht. Dat komt neer op zo’n half uur per dag. Minstens drie uur in de week. Minimaal twaalf uur per maand. Zonde van de tijd. Maar vaak ook zonde van je geld én gemoedstoestand. Want de hel van het moeten wachten anno nu, is toch wel het immens gehate ‘commerciële wachten.’

Met de groei van de populariteit van het Internet en het mobiele altijd-en-overal-bereikbaar-zijn, is het commerciële wachten toegenomen. Je komt er tegenwoordig namelijk niet meer onderuit om soms een ‘helpdesk’ te moeten bellen. Dit soort vriendelijke hulptroepen, mogen wat mij betreft, om meerdere redenen, alles behalve ‘help’ voor hun desks plaatsen. Hier viert het commerciële wachten namelijk hoogtij! Is het al eens iemand gelukt om meteen een desk’helper’ aan de lijn te krijgen en direct geholpen te worden? Mij niet in elk geval.

Wanneer je zo’n hulpnummer belt, krijg je eerst een staccato robotstem te horen, die je vertelt hoe duur het gesprek per minuut zal zijn. Een weinig hoopvol, ergerlijk en bloeddruk verhogend begin. Dan treedt het betaalde (commerciële) wachten officieel in werking. De meest zouteloze liftmuziek wordt gestart om mij het wachten zogenaamd zo aangenaam mogelijk te maken. Tussendoor wordt ik gerustgesteld, dat ‘de medewerkers mij zo spoedig mogelijk te woord zullen staan.’

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Politiek Kwartier | Snijden in de staats-TV

, door

COLUMN - Waarin Klokwerk stelt dat bezuinigen op de publieke omroep wellicht simpeler is dan vermoed.

Honderd miljoen extra bezuinigen op de publieke omroep, hoe pak je dat aan?

Martijn van Dam komt met een oud PvdA-plan. Hij is erachter gekomen dat kabelaars 70% winstmarge maken op onze internetabonnementen. Een typisch stukje marktfalen natuurlijk. Maar aangezien deze aanbieders winst maken met zogenaamde ‘gratis’ content, mogen ze van Van Dam ook meebetalen voor die content. En dus meebetalen aan de publieke omroep.

Prima, maar helaas is er geen enkele garantie dat de kabelaars de extra kosten niet doodleuk gaan doorberekenen aan de consument in plaats van vrijwillig af te zien van een deel van de winst. Bovendien, helemaal eerlijk is het niet. Publieke omroepen zijn immers niet de enigen die gratis content bieden.

De VVD op haar beurt vindt daarom dat de bezuinigingen maar met meer reclame moeten worden gefinancierd. We mixen die reclames voortaan lekker door de programma’s heen, en we hebben ‘gratis’ TV. Nu ja, niet echt gratis natuurlijk: u betaalt in dit scenario domweg voor de publieke omroep via de zak chips op uw schoot. Maar dat is tenminste niet via de belastingen of via uw internetabonnement, ziet u. En dus noemt de VVD het gratis.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Julie (cc)

Hoe oma om zeep wordt geholpen

, door

COLUMN - Oma staat voor nostalgie. Daar wordt al grondig op ingespeeld door de commercie, maar Verhagen Fastfood maakt het wel heel bont.

Wat is dat toch met oma? Terwijl ze kostenefficiënt weggestopt wordt in speciale tehuizen aan de periferie van de stad, maakt de horeca en levensmiddelenbranche goede sier met haar. U kent ze wel: oma-recepten.

Aldi adverteert al langer met ‘Grootmoeders gehaktballen’. Jumbo legt ‘Oma’s stoofpot’ in de schappen en Albert Heijn is titelhouder met ‘Oma’s appeltaart’, ‘Oma’s haringsalade’, ‘Oma’s jachtschotel’, ‘Kruidkoek van oma Lubje’, ‘Oma’s soep’, ‘Oma’s opbakaardappeltjes’. Deze grootgrutter deinst er zelfs niet voor terug de blik over de grenzen te werpen: ‘Oma’s Amerikaanse cheesecake’.

Niet alleen bij supermarkten, ook pannenkoekhuizen, poffertjestenten en zelfs snackbars hebben grootmoeke ontdekt. ‘Grootmoeders stroop’ is schering en inslag terwijl bij Cafetaria Schoonoord ‘Kom binnen en ervaar de smaaksensatie uit grootmoeders tijd! op de gevel prijkt. En was het u dezer dagen al opgevallen hoeveel knus verlichte gebakkramen in krulletters Oma’s Oliebollen aanprezen?

Oma is hot. Onbegrijpelijk is het niet. In onzekere tijden, waarin de stadsmens steeds sterker onderhevig lijkt aan gevoelens van ontheemding en nostalgie, is oma een baken van rust en huiselijkheid. De economische crisis helpt een handje mee. In tijden van recessie en schaarste, blijkens een recent historisch onderzoek van Anneke Geyzen, grijpen gezinnen graag terug op voedsel van vroeger. Dat wil zeggen: voedsel van eenvoudige snit. Want oma is niet bepaald van de afdeling haute cuisine; oma is geen chef-kok die met een pincet een Taggiasche olijf plant in een gekonfijte kalfslende in Orecchiete pasta met truffelroom. Wars van alle globalisering en multiculturalisme zet oma liever een pan stomende opperdoezers op tafel, voor de prak in karnemelksaus  met Zeeuwse spek. Ouderwetse Hollandse kost, lekker en eerlijk.

Foto: copyright ok. Gecheckt 25-10-2022

Privacy voor een koopje

, door

Nederlander ruilt privacy niet in voor een ‘koopje’ kopt Nu.nl. KPMG heeft onderzoek gedaan onder 10.000 Nederlanders en die zeggen niet goedkopere of online diensten te willen in ruil voor het prijsgeven van hun persoonsgegevens.

Dit is natuurlijk een lachwekkend onderzoek. Even handen opsteken: wie betaalt hier voor Google (docs, maps, gmail, charts, insight, news, reader, etc.), Hotmail, Hyves, Facebook, Twitter? Wie betaalt voor de online Telegraaf, Nu.nl, NRC? Wie betaalt er hier voor Wordfeud, Angry Birds of Buienradar?

Hoe betalen deze bedrijven hun rekeningen denkt u? Juist.

foto Susanti Chandra

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Volgende