Weekend van de dialoog

GeenCommentaar heeft ruimte voor gastloggers. Elke 7e van de maand is voor P.J. Cokema, die vandaag de dialoog met u aan wil gaan. De Nationale Week van de Dialoog loopt op zijn eind. Vandaag en morgen worden in nog 17 steden de ronde tafels klaargezet om met de uitgenodigde babbelaars van gedachten te wisselen over hun dorp, hun wijk, hun burgemeester of wat verder ter lokale tafel komt. Het begrip "dialoog" is erg in. Het wordt gepropageerd als middel om burgers van diverse pluimage bij elkaar te brengen en om overheden en hun onderdanen tot een saamhorig geheel te smeden. Daarom dus deze dialoogweek, nota bene in het Europees jaar van de interculturele dialoog. Het is natuurlijk wel handig om dat in één week te persen, want je zou je oren niet geloven als je het hele jaar met elkaar aan de praat blijft. Maar is praten wel hetzelfde als een dialoog? En brengt een dialoog mensen wel bij elkaar? De godfather van de dialoog, Socrates, kon er tenslotte vergif op innemen dat een dialoog best leuk is, maar niet altijd goed voor een lang leven.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Bernard Mandeville, een groot Nederlands denker

Titelpagina derde uitgave van Fable of the Bees (Foto: Wikimedia)

De afgelopen maanden is het kapitalisme zowel in financieel als in publicitair opzicht enigszins onder druk komen te staan. In Nederland vergeten veel mensen daarbij dat het kapitalisme als ideologie in laatste instantie een Nederlandse uitvinding is. De eerste openbaar verhandelde aandelen waren van onze eigen Vereenigde Oost-Indische Compagnie. Maar ook een belangrijk vroeg ideoloog, Bernard Mandeville (1670-1730) was een Nederlander. Een geboren Rotterdammer, medicijnen gestudeerd aan de Universiteit Leiden, en in het kielzog van Willem III naar Engeland vertrokken, alwaar hij een boek schreef met de titel ‘The Fable of the Bees’. Waar zijn voorbeeld Erasmus een boek schreef met de titel ‘De Lof der Zotheid’, zou dit boek ‘De Lof der Zonde’ kunnen heten. Adam Smith en zijn navolgers hebben er vooral een ding uit gedestilleerd: van consumptie wordt de maatschappij beter. Een dronkelap vernielt misschien zijn lever, maar de bierbrouwers worden rijk van hem. Op een macro-economisch niveau viel hij vooral het ‘mercantilisme’ aan, de filosofie waarbij staten proberen hun importen te minimaliseren, en hun exporten te maximaliseren. Mandeville draait het om: Hoe meer buitenlandse produkten wij kopen, hoe meer van onze produkten het buitenland kan kopen De boodschap: ‘Geld moet rollen.’ Het motto van de moderne maatschappij.

Maar Mandeville´s optiek is veel breder. Hij verklaart het bestaan van zonden, door van elke zonde die er is het niet altijd helemaal voor de hand liggende maatschappelijk nut aan te tonen. In zijn eigen tijd veroorzaakte het boek een schandaal, en ook nu heeft het boek niet veel fans. Echter, dit is ten onrechte. Uit het boek van Mandeville spreekt vooral een grote sympathie voor de mensheid. Mandeville ziet dat de mensen ijdel, zelfzuchtig, gulzig, en slecht zijn, en toont aan dat ook deze eigenschappen hun nut hebben. Mandeville verleent de mensheid absolutie. Wat hij uitdraagt is een ethisch en metaphysisch gedoogbeleid, en daarmee is hij opeens heel erg Nederlands.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Beroep van de toekomst: psychiater

André Rouvoet is op ethisch gebied niet het meest vooruitstrevende jongetje van de klas. Van homo’s moet hij niets hebben – in elk geval niet als ze in zijn partij zitten -, ook al zegt hij dat niet hardop. Wat hij nu wel hardop zegt in de vandaag verschijnende nota van zijn hand, is dat mensen die willen scheiden eerst in therapie zouden moeten. Klinkt beschaafd, want waarom zou je niet proberen om je huwelijk te redden, nietwaar? Maar wat hij blijkbaar niet wil weten, is dat je soms moet concluderen dat scheiden de beste oplossing is voor alle partijen. Als je eenmaal tot een scheiding hebt besloten, is daar meestal al een hele periode aan voorafgegaan waarin minstens één van de partners al uitgebreid heeft nagedacht en de voors en tegens heeft afgewogen.

Maar nee, meester André heeft besloten dat je eerst nog in therapie zult moeten. Om te beginnen kom je op een wachtlijst en als je na pakweg een half jaar eens aan de beurt bent is het vast ook nog de bedoeling dat je een weekje of twintig gaat zitten therapieën.

Al met al ben je al snel een jaar verder – en Rouvoet wil de therapie “niet vrijblijvend” maken, dus een snelle scheiding kun je vergeten – en in dat jaar zitten twee partners, waarvan er tenminste één heeft uitgesproken dat het over is, nog steeds aan elkaar vast. Daar wordt het vast niet gezelliger van. Kunt u nagaan wat dat gaat betekenen voor de kinderen. Een jaar lang sleept het zich voort, moeten pa (m/v) en ma (m/v) alle onvrede naar boven trekken – waarvan één uurtje onder begeleiding.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Nieuwe opsteker voor Brown

Premier Gordon Brown (Foto: Flickr/davepatten)

Het zijn gelukkige weken voor Gordon Brown. Waar zijn reputatie al verbeterde door zijn ingrijpen in de economie, daar raken nu zijn uitdagers, de jonge dandy’s van de Conservative Party, in de problemen. Al eerder hadden diverse vertegenwoordigers van de partij toegegeven cocaine gebruikt te hebben, waaronder de leider van de partij David Cameron, en zijn rechterhand, George Osborne. Het Verenigd Koninkrijk is nochtans betrekkelijk modern, en al te ernstige gevolgen heeft dit zodoende niet gehad.

Maar nu komen er ernstiger onthullingen. Dezelfde George Osborne, naast parlementslid ook de ‘Shadow Chancellor’, d.w.z. woordvoerder van de oppositie op het gebied van de begroting, nog geen 40 en een groot politiek talent, zou gesprekken hebben gevoerd met de Russische zakenman Oleg Deripaska, over een grote donatie aan het campagne-fonds van de Conservatieven. Een zo omvangrijke donatie van een buitenlander is illegaal, maar dat is bij lange na niet het ergste. De heer Deripaska is een miljardair met zeer goede banden met het Kremlin. Van alle Europese landen heeft het Verenigd Koninkrijk misschien wel de moeilijkste banden met Rusland, want naast de Georgische kwestie spelen er ook nog andere zaken, en dan vooral de moord, in Londen, op de dissident Alexander Litvinenko. Een Britse regering die de verkiezingen wint met indirecte steun van de Russische regering is ernstig gecompromitteerd. Brown mag langzaam aan weer hoop gaan koesteren.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Gordon Brown, redder in de nood, misschien gered

Premier Gordon Brown in betere tijden (Foto: Flickr/Davepatten)

In landen met een twee partijenstelsel en een districtenstelsel met een winner take all-systeem is het gebruikelijk dat de toestand van de economie bepalend is voor wie de verkiezingen wint. De meeste kiezers weten aan welke kant ze staan, en zullen niet snel overlopen. De verkiezingen worden beslist door een kleine, betrekkelijk a-politieke middengroep, die hun keuze direct laten afhangen van hun economische situatie. Om die reden moeten de kansen van John McCain in de aanstaande presidentsverkiezingen bijzonder klein worden geacht.

In Engeland wordt Gordon Brown echter misschien de uitzondering die de regel bevestigd. Tot voor kort leek het vast te staan dat hij de volgende verkiezingen zou verliezen. Hij was niet mediageniek genoeg, de Engelsen waren Labour-moe na tien jaar Tony Blair, en de economische toestand verslechterde enigszins. Nu de economische toestand plotseling radicaal verslechtert, heeft Brown echter weer een kans. Leiders in zowel de VS als Europa waren bang om grootschalig in de economie in te grijpen. Gordon Brown hakte de knoop door, en kocht voor miljarden aan slechte leningen van banken. De rest van de wereld heeft zijn voorbeeld gevolgd, en Brown wordt alom geprezen.

Het was te verwachten dat Brown op dit moeilijke moment beter zou reageren dan andere regeringsleiders. Immers, in een vorig leven was Angela Merkel minister van milieu, George W. Bush gouverneur van Texas, en Nicolas Sarkozy minister van binnenlandse zaken. Gordon Brown daarentegen was 10 jaar lang ‘Chancellor of the Exchequer’, en heeft daarom op dit punt meer ervaring dan verder wie ook. De Britten kunnen nu overwegen of ze, in een tijd van economische crisis, toch niet beter af zijn met deze stugge, duistere domineeszoon uit Schotland.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

7 wegen naar de apocalyps – 7 geen ontsnappen mogelijk

weekendlogo123.jpgVan 5 september t/m 17 oktober kijkt Ippekrites de koffie dik aangaande zaken die ons voortbestaan bedreigen, daarbij terzijde getekend door Crachàt. Verwacht geen erudiete citaten of intelligente links, maar slechts wilde speculaties die haast aan science-fiction grenzen. Dat alles echter wel gebaseerd op wat Ippekrites tot nu toe over het onderwerp tot zich heeft genomen. Nogal serieuze kost dus, maar als je wilt lachen kijk je maar naar “Mock the week”. Deze slotaflevering laat zien dat we niet aan ontsnappen hoeven te denken en de problemen hier op aarde onder ogen moeten zien.

In de vorige afleveringen zijn zes bedreigingen voor de menselijke soort, ja soms zelfs voor al het leven op aarde, voorbijgekomen: het broeikaseffect, stofjes, ziektes, genetische manipulatie, een mannenwereld, de opmars van het tuig. In alle afleveringen heb ik de ontwikkelingen doorgetrokken tot de uiterste consequentie. Je zou dat als science-fiction kunnen betitelen. Er zijn natuurlijk ook best wat kanttekeningen te maken.

De anti-global-warming campagne zal heel blij zijn met de berichten dat de zon alle tekenen vertoont van verminderde activiteit. Waardoor het gemiddeld wel eens één of twee graden kouder op aarde zou kunnen worden. Maar voordat we nu hals-over-kop meer CO2 gaan produceren is het goed te bedenken dat mijn scenario zeker waarheid zal worden als de zon weer actiever wordt. Want dan komt er zomaar weer een paar graden bij de dan bereikte gemiddelde aardtemperatuur. Dus de afkoeling geeft ons hooguit wat extra tijd om de productie van broeikasgassen af te remmen.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Gevaar in het hoge noorden

Zo vredig wordt het nooit meer (Foto: Flickr/Juergen Kurlvink)

Een bij-effect van de kredietcrisis is, dat het westen de historische confrontatie met Rusland uit het oog verloren is. Poetin kan zich in zijn handen wrijven, en in alle rust verder werken aan zijn plan om de absolute almacht in de wereld te veroveren. Het volgende slachtoffer wordt IJsland, zo lijkt het. De IJslandse economie is verdampt, en in plaats van medeleven krijgen de IJslanders de woede van ’s werelds Icesave-spaarders over zich heen. De rancune van de IJslanders over dit feit richt zich in de eerste plaats op Gordon Brown, waarschijnlijk omdat de brave IJslanders nog nooit van onze Wouter Bos gehoord hebben.

Welke supermacht komt er als redder in de nood naar voren? De Rus, uiteraard. Na enige tijd terug al een groot deel van de Noordpool geclaimd te hebben, streven ze nu naar een totale omsingeling van dit olierijke gebied. Ze komen in eerste instantie met een noodkrediet van miljarden, maar het zal ongetwijfeld zo gaan als met ons eigen Europese imperialisme. Eerst komen de beleggers, dan de missionarissen, en dan de kanonneerboten. IJsland kan over een paar jaar niet betalen, en dan vorderen de Russen gewoon maar het hele land. Twee bootjes in de haven van Reykjavik (een kruiser en een kernonderzeeer) en ze hebben het land veroverd. De Russen zullen een basis hebben midden tussen Europa en Amerika in.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Menig Pool geneert zich voor het destructief gedrag van president Lech Kaczynski

2e aflevering in de serie “Polska Revisited”
Premier Donald Tusk en president Lech Kaczynski kunnen elkaar niet luchten of zien. De Poolse regering wordt al sinds haar aantreden in de wielen gereden door de ’twin brothers’, beide Kaczinsky’s die voordien de dienst uitmaakten in regering en parlement. Maar het begint nu echt de spuigaten uit te lopen. Regering en president gingen de afgelopen dagen rollebollend over straat. Hooglopende ruzie over de vraag: wie vertegenwoordigt het land op de EU-top op 15 en 16 oktober. Kaczynski :’Ik ga’. Donald Tusk: ‘No way mr. president, je blijft hier!’

Mijn Poolse vrienden kijken beschaamd: ‘Wat moeten de andere landen wel niet van ons denken, we staan weer eens voor lul in het buitenland’. Ik kan ze helaas niet geruststellen, aangezien ik regelmatig in de lach schiet als ik verneem wat er zich zoal afspeelt gedurende het afgelopen weekend. Lech Kaczynski is een fervent criticaster van het kabinetsbeleid aangaande de EU. De regering wilde hem dus absoluut niet opnemen in de regeringsdelegatie en ook niet laten meevliegen in de regeringsjet. De president: nou dan pak ik toch het andere regeringsvliegtuig!. Waarop defensieminister Bogdan Klich de pers liet weten dat de piloot van de tweede crew zich helaas ziek heeft gemeld. Zo kan het ook…
(Update: Kaczinsky als de gevaarlijke gek die een bom legt onder de democratie)

Stronteigenwijs

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Xenofoben van links, xenofoben van rechts

De gevaarlijkste vreemdelingen (Foto: Flickr/Darren Hester)

De Nederlandse politieke cultuur zoals die op dit moment bestaat wordt overheerst door één emotie: xenofobie. Alle Nederlanders zijn het erover eens dat ons land ooit idyllisch was, een arcadia van sociale saamhorigheid, met een eigen cultuur waar we gerust trots op mogen zijn. En alle Nederlanders zijn het er ook over eens dat invloeden van buiten de idylle dreigen te verstoren. De onenigheid draait om de bron van de kwaadaardige invloeden.

Rita Verdonk is een politica die op komt voor de bedreigde Nederlandse identiteit, en de Nederlanders oproept trots op Nederland te zijn. In haar ogen is de voornaamste bedreiging van de Nederlandse identiteit de komst van immigranten, met name moslims, die zich weigeren aan de Nederlandse cultuur aan te passen. In mindere mate is ook de toenemende invloed van de Europese Unie een bedreiging. De buitenlandse invloed waar de xenofoben van links het meest voor beducht zijn, is voor haar minder een probleem. Het is merkwaardig. Hoewel ze zegt trots op de Nederlandse cultuur te zijn, vertoont ze bij voortduring een diepe minachting voor de Nederlandse parlementaire traditie, die zeer karakteristiek is voor het land, en bovendien tot de oudste democratische stelsels ter wereld behoort. In plaats daarvan voert ze politiek op Amerikaanse grondslag.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Antwoord op de huiskamervraag

Alfred Nobel (Foto: Flickr/niznoz)

Andermaal ben ik positief verrast door de lezers van GeenCommentaar. Er zijn klaarblijkelijk inderdaad GC-lezers die weten dat Maurice Maeterlinck in 1911 de Nobelprijs voor de Literatuur won. Ik ben wel enigszins bezorgd over de reactie van Peter, die leek te suggereren dat hij de vraag moeilijk zonder Google kon beantwoorden, omdat hij al zijn boeken het huis uit had gegooid. Ik had de lezers juist verzocht om slechts hun hersens te gebruiken, die, naar ik meen, zelfs in deze tijd nog niet geheel door de technologie overbodig gemaakt zijn.

Maar goed, Maurice Maeterlinck. Maeterlinck leefde van 1862 tot 1949, en was een Vlaming, en de leidende figuur van de zogenaamde ‘symbolistes Belges’, waar verder o.a. Émile Verhaeren, Georges Rodenbach en Max Elskamp deel van uitmaakten. Ondanks hun Nederlandstalige achtergrond schreven ze poezie, proza en theater dat aansloot bij het werk van Franse schrijvers als Baudelaire en Rimbaud. In hun tijd waren ze het neusje van de zalm van de wereldliteratuur, maar nu zijn ze grotendeels vergeten. Van Maeterlinck is vooral het toneelstuk ‘Pelleas et Melisande’ bekend gebleven, niet vanwege het werk zelf, maar omdat de opera van Claude Debussy ervan maakte nog wel vaak wordt opgevoerd.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Vorige Volgende