Srebrenica: een spook met veel gedaantes

Politicoloog dr. Erna Rijsdijk (Nederlandse Defensie Academie) legt in een lezing in de reeks ‘Duister verleden’ uit hoe Srebrenica een soort spook is geworden dat rondwaart in de Nederlandse maatschappij. De val van de moslimenclave Srebrenica in 1995 houdt de gemoederen bezig. Na twee NIOD-rapporten en diverse journalistieke reconstructies lijkt het spook nog steeds niet bezworen. “De naam Srebrenica doet veel Nederlanders pijn. …  In juli 1995 gebeurde daar iets vreselijks.” Zo begint het hoofdstuk over de val van Srebrenica in de canon van de Nederlandse geschiedenis. Gevolgd door een nogal simpele weergave van wat nu bijna 22 jaar geleden gebeurde: meer dan 7000 moslims werden gedeporteerd en vermoord op gezag van de Bosnisch-Servische generaal Mladić, ondanks de aanwezigheid van Nederlandse VN-militairen. Aandacht voor de massamoord in de Nederlandse schoolboeken is er nauwelijks. Toen ik op de middelbare school zat, kwam het een enkele keer ter sprake. En als we het er al over hadden, ontbrak het aan een Bosnisch perspectief en was er geen ruimte voor de context waarin deze verschrikkelijke gebeurtenis zich voltrok.

Doneer voor ¡eXisto!, een boek over trans mannen in Colombia

Fotograaf Jasper Groen heeft jouw hulp nodig bij het maken van ¡eXisto! (“Ik besta!”). Voor dit project fotografeerde hij gedurende meerdere jaren Colombiaanse trans mannen en non-binaire personen. Deze twee groepen zijn veel minder zichtbaar dan trans vrouwen. Met dit boek wil hij hun bestaan onderstrepen.

De ruim dertig jongeren in ¡eXisto! kijken afwisselend trots, onzeker of strak in de camera. Het zijn indringende portretten die ook ontroeren. Naast de foto’s komen bovendien persoonlijke en vaak emotionele verhalen te staan, die door de jongeren zelf geschreven zijn. Zo wordt dit geen boek óver, maar mét en voor een belangrijk deel dóór trans personen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Een teloorgang framen? Ton Elias weet hoe

Hoort allen het klaroengeschal aan van Ton Elias, onze conservatief-liberale Breughel-figurant. De VVD vreest bij monde van Elias voor een teloorgang van de vaderlandse geschiedenis. Mooi geframed in verkiezingstijd, goed inspelen op het trotse leeuwenhart, maar ook een beetje onzin. Teloorgang blijkt namelijk uit de lucht gegrepen, blijkt stiekem gewoon een verbetering. Er moet alleen meer geld bij. En ironisch dat juist een regeringspartij het onderwijs de schuld geeft – vooruit, geef die geldpomp gewoon een zwengel, Elias!

‘De liberaal wil dat mijlpalen in de vaderlandse geschiedenis worden verankerd in het onderwijs. Om die reden wil de VVD de geschiedeniscanon verplicht stellen.’ Ja, de canon. Doet het altijd goed. Nooit hoor je iemand over reken- of taalcanons (dat noemen we gewoon kerndoelen of eindtermen). Zo’n geschiedeniscanon is er al lang en wordt ook gebruikt. Nog niet zo lang geleden ingevoerd, prima vormgegeven door de Commissie Van Oostrom. Sinds 1 augustus 2010 is die canon van Nederland officieel opgenomen in de kerndoelen voor het primair onderwijs.

Er is een kleine, weliswaar te verwaarlozen groei van het aantal leerlingen (zo’n 59 procent) in het basisonderwijs dat het kennisniveau van de geschiedenis ‘voldoende’ beheerst. Best knap van onze meesters en juffen als je nagaat dat volgens het CITO een meerderheid van de leraren aangeeft dat het onderwijsprogramma hen onvoldoende tijd voor geschiedenis geeft. Iets minder dan de helft van de leraren zegt over onvoldoende informatie te beschikken over de eigen omgevingsgeschiedenis en onvoldoende tijd te hebben om de geschiedenisles goed voor te bereiden. Tijd is geld. Als Elias wil dat het met onze geschiedenislessen beter gaat, laat zijn partij dan maar ruimhartiger investeren.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.