Balkanlanden nog langer in de wachtkamer

Ze zijn toch maar naar Brussel gekomen, de leiders van Servië, Noord-Macedonië en Albanië. Even dreigde de EU-Balkantop gisteren in het water te vallen toen Aleksandar Vučić (Servië) Edi Rama (Albanië) en Dimitar Kovačevski (Noord-Macedonië) aankondigden thuis te blijven uit protest tegen Bulgarije dat buurland Noord-Macedonië nog steeds afwijst als kandidaat-lid. Bulgarije heeft al jarenlang een geschil met Noord-Macedonië over geschiedenis, taal en identiteit en blokkeert de toetredingsonderhandelingen zo lang het buurland niet voldoet aan een aantal vergaande eisen. Daaronder de erkenning dat de taal van de Macedoniërs niet meer is dan een Bulgaars dialect. Van een Macedonische minderheid in Bulgarije willen de Bulgaren ook niets weten. Dit voorjaar leek er schot te zitten in de zaak na het aantreden van een nieuwe regering in Bulgarije onder aanvoering van de westers georiënteerde liberale premier Kiril Petkov. Maar Petkov is deze week al weer afgetreden nadat het parlement met nipte meerderheid een motie van wantrouwen tegen zijn regering aannam. De blokkade van Bulgarije tegen toetredingsonderhandelingen van buurland Noord-Macedonië is misschien moeilijk te volgen voor de nuchtere, pragmatische West-Europese blik. Maar de jarenlange blokkade van Griekenland tegen toetreding van het land puur en alleen vanwege de naam Macedonië heeft ons eerder al laten zien dat etnische en culturele kwesties in de regio kunnen leiden tot hoog oplopende conflicten. In Griekenland heeft toenmalig premier Alexis Tsipras van de linkse beweging Syriza in 2019 voor de doorbraak gezorgd. Het is de vraag of die er ooit zou zijn gekomen onder een conservatief nationalistisch bewind. Zo moet de regering in Skopje vrezen voor de herhaling van een ellenlang conflict over symbolische aangelegenheden als Petkov's val leidt tot de terugkeer van de conservatief Boyko Borissov als premier van Bulgarije. Russische invloeden Voormalig premier Borissov heeft net een gevangenisstraf achter de rug wegens corruptie. Maar zijn partij doet het desondanks goed in de peilingen. De massale demonstraties van twee jaar geleden die uiteindelijk tot zijn val leidden lijken vergeten. Als er weer verkiezingen komen worden dat de vierde op rij sinds ruim een jaar. De motie van wantrouwen kwam er woensdag nadat Slavi Trifonov, voormalig presentator van een tv-talkshow zijn partij ITN (bij de verkiezingen van vorig jaar juli de grootste) uit een fragiele regeringscoalitie van vier partijen trok. Trifonov zegt dat hij het oneens is over de begroting en beschuldigt Petkov ervan een te zachte houding aan te nemen om Noord-Macedonië toe te staan onderhandelingen over toetreding tot de EU te beginnen. Op de achtergrond speelt de strijd die Petkov is aangegaan met de Bulgaarse mafia. Enkele leden van de fractie van Trifonovs ITN zijn overgelopen naar Petkov omdat ze vonden dat ITN naar de kant van de mafia overhelde. Petkov ziet zelf ook inmenging van Rusland in de politiek van zijn land. Hij heeft een duidelijk anti-Russisch standpunt ingenomen sinds het begin van de oorlog in Oekraïne. Dat is hem niet in dank afgenomen door de Bulgaarse oligarchen die zeer Russisch gezind zijn. Petkov hoopt door te kunnen regeren met de dissidenten van ITN en de andere coalitiepartners, de Socialistische Partij en de kleine Democratische partij. Servië blijft Rusland trouw De invloed van Rusland op de Balkan speelde ook mee bij de clash tussen de Servische premier Vučić en zijn Duitse collega Olav Scholz die op een Balkanrondreis na Bulgarije onlangs ook in Belgrado op bezoek kwam. Scholz maakte een EU-lidmaatschap van Servië afhankelijk van de wederzijdse erkenning van Kosovo. Vučić reageerde furieus. Hij zei zich niet op deze manier te laten chanteren. Hij is verder ook niet van plan zich aan te sluiten bij de Europese sancties tegen Rusland dat het inzake Kosovo tot nu toe altijd heeft opgenomen voor Servië. Vučić vergeleek de Russische inval in Oekraïne met de NAVO-bombardementen op zijn land in 1999 ter verdediging van de Albanezen in Kosovo. Het anti-westerse sentiment zit nog heel diep in Servië. En net als in Griekenland en Bulgarije spelen religieuze en culturele banden een grote rol. Het is niet zo moeilijk voor Rusland om verdeeldheid te zaaien in Zuid-Oost Europa. Het antwoord van de EU blijft tot nu toe zwak en afwachtend. EU-lidstaten houden de boot af 'Wij zijn al veel te vaak teleurgesteld', zei de Kosovaarse president Vjosa Osmani deze week in een interview met de NRC. Oekraïne mag volgens haar niet te veel verwachten van de EU, zegt ze aan de vooravond van de Balkantop en de daarop volgende Eurotop over Oekraïne in Brussel. Ze verwijst naar de geringe steun van de EU-lidstaten voor de Balkanlanden. 'De Europese Commissie doet haar werk en controleert of wij aan alle voorwaarden voldoen. Het Europees parlement dringt aan op stappen. Het zijn individuele lidstaten die telkens, uit binnenlandse politieke overwegingen, het proces frustreren.' Eerst blokkeerden Denemarken, Nederland en Frankrijk de opening van toetredingsonderhandelingen met Noord-Macedonië en Albanië. Nu is dat Bulgarije. Nederland blokkeert nog steeds de toetreding van Bulgarije en Roemenië tot de Schengenzone, ondanks een positief advies van de Europese Commissie. Nederland verzet zich ook tegen visumvrij reizen voor inwoners van Kosovo. Osmani: 'Mensen uit Oekraïne, Georgië, diverse landen in Latijns-Amerika mogen wel vrij reizen. Maar ik heb – als enige – een visum nodig om de top in Brussel bij te wonen. Het is een groot onrecht: discriminatie van onze bevolking. Wij wonen in een getto.' Opnieuw een afwijzing Gistermiddag werd duidelijk dat de Balkantop niets heeft opgeleverd. De EU-leiders slaagden er niet in een oplossing te vinden voor het bezwaar van Bulgarije tegen toetreding van Noord-Macedonië tot het blok. Regeringsleiders van verschillende Balkanlanden reageerden woedend op de onmacht van de EU en de manier waarop de uitbreidingsplannen door één lidstaat werden gedwarsboomd. 'Wat hier gebeurt is een ernstige aanslag op de geloofwaardigheid van de Europese Unie', zei een meer dan teleurgesteld premier Kovačevski van Noord-Macedonië. Hij is voor de zoveelste keer naar de wachtkamer verwezen, evenals zijn Albanese collega Rama. Volgens Rama gaat het helemaal de verkeerde kant op met het uitbreidingsproces. De voorzitter van het Europarlement Roberta Metsola begrijpt de frustratie van de Balkanlanden. 'We kunnen het ons op dit historische moment, nu Oekraïne en Moldavië als kandidaat-lid worden toegelaten, eigenlijk niet veroorloven landen die al zo lang wachten stil te laten staan.' Maar het gebeurt wel. De EU zet geen stap als een van de regeringsleiders binnenlandspolitieke beren op de weg ziet. De Europees gezinde bevolking van de Balkanlanden heeft het nakijken. En Rusland ziet nieuwe kansen om de banden met de nationalisten aan te halen. Update vrijdagmiddag 24 juni: Het Bulgaarse parlement heeft de blokkade opgeheven die de toetredingsonderhandelingen over het lidmaatschap van de Europese Unie met Noord-Macedonië en Albanië blokkeerde. Het parlement ging vandaag met 170 tegen 37 stemmen akkoord met een Frans compromisvoorstel. De Bulgaren onderstrepen de noodzaak van behoorlijke grondwettelijke bescherming voor Bulgaren in Noord-Macedonië en blijven er tegen om het Macedonisch als een aparte taal te erkennen. De vraag is of de Noord-Macedonische regering er mee akkoord gaat. Tegenstanders zouden het voorstel kunnen afwijzen als een eenzijdig Bulgaars keurslijf voor de toetredingsonderhandelingen. De minister van Buitenlandse Zaken van Noord-Macedonië Bujar Osmani heeft uitgelegd waarom zijn land tegen het Franse voorstel was. Hij kondigde aan het besluit van het parlement en de laatste versie van het Franse voorstel nader te zullen bestuderen. Volgens het Bulgaarse nieuwsagentschap Novonite zei hij op een persconferentie dat als de politieke wil er is binnen enkele dagen een oplossing kan worden gevonden. De net ontslagen Bulgaarse premier Petkov heeft zijn Macedonische collega opgeroepen dapper te zijn en akkoord te gaan. Hij realiseerde zich wel dat Kovačevski daarmee een risico loopt hetzelfde lot te treffen als hij. [foto: de Oostenrijkse minister van Buitenlandse Zaken op bezoek bij Vjosa Osmani, de president van Kosovo]

Foto: kosta korçari (cc)

Honderd jaar geleden aan het front op de Balkan

RECENSIE - Over de Balkan is in het Nederlands niet zo heel veel geschreven. Nederland heeft eeuwenlang nauwe betrekkingen onderhouden met het Osmaanse Rijk, maar de Balkan – als er al niet omheen werd gevaren – was niet meer dan wat zich onderweg naar Constantinopel of Smyrna bevond. Er was in het verleden weinig belangstelling voor dit gebied. Er bestaat dan ook nauwelijks iets wat voor de geschiedschrijving over de Balkan als bron bruikbaar zou kunnen zijn. Een uitzondering vormen de reportages die A. Den Doolaard in diverse Nederlandse kranten schreef over de “Macedonische vrijheidsstrijd” en de verslagen in boekvorm van majoor Lodewijk Thomson en kolonel Willem de Veer over de Nederlandse vredesmissie in Albanië in 1913-1914. In dit rijtje past ook Met Bulgaren en Montenegrijnen van Jan Fabius, dat onlangs werd heruitgegeven door Skanderbeg Books en hier wordt besproken door gastauteur Raymond Detrez.

Oorlogscorrespondent

Jan Fabius trok bijna honderd jaar geleden in de Eerste Balkanoorlog niet als militair naar de Balkan, maar als oorlogscorrespondent. Met Bulgaren en Montenegrijnen bevat brieven die Fabius naar Nederland stuurde van het Bulgaarse front bij Adrianopel (Edirne) en het Montenegrijnse front bij Skoetari (Shkodër in Noord-Albanië). In beide gevallen verliet Fabius het front vόόr het moment suprême waarop hij had zitten wachten: de inname zelf van de belegerde steden. Overigens moesten zowel Bulgaren als Montenegrijnen, nadat ze zich ten koste van ontelbare mensenlevens van respectievelijk Adrianopel en Skoetari hadden meester gemaakt, die steden naderhand in de uitvoering van de internationale vredesakkoorden weer afstaan, in het eerste geval aan de Turken, in het tweede aan de Albanezen.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Jerry "Woody" (cc)

Kentekenplaten leiden tot nieuwe spanningen op de Balkan

In Kosovo zijn afgelopen zaterdag overheidsgebouwen in brand gestoken. Serviërs blokkeren wegen bij de grens. De Kosovaarse politie is paraat. De oplaaiende spanningen tussen de Servische minderheid en de regering in Pristina hebben te maken met kentekenplaten voor voertuigen.  Servië verzet zich nog steeds tegen elk teken van een onafhankelijk Kosovo. Kosovaren zijn daarom verplicht een tijdelijk Servisch nummerbord op hun auto aan te brengen als ze de grens willen passeren. Nu heeft Kosovo, na het verstrijken van de geldigheid van tot nu toe gebruikte VN-kentekenplaten, een eigen registratie van voertuigen ingevoerd en vervolgens een vergelijkbare maatregel getroffen voor Servische automobilisten. Zij moeten nu ook ad €5 een tijdelijk Kosovaars nummerbord kopen. De premier van Kosovo, Albin Kurti, heeft aangedrongen op wederzijdse erkenning van elkaars nummerborden. De Kosovaarse Serven hebben echter aangekondigd de blokkade voort te zetten totdat de regering de nieuwe maatregel weer intrekt. Ze worden aangemoedigd door de Servische president Alexander Vucic die sprak over een ‘criminele actie’ en verdere onderhandelingen in EU-verband afhankelijk maakte van terugtrekking van de Kosovaarse politiemacht bij de grens.

De buurlanden van Servië op de Balkan, de Europese Unie en de NAVO moeten erkennen dat Aleksandar Vucic een groeiende bedreiging vormt voor de vrede in de regio, en ze zouden een verenigd front moeten smeden om hem te stoppen’, schrijft Jasmin Mujanovic in een opiniebijdrage voor Balkan Insight. Onlangs zagen we al de spanningen in Montenegro over een klooster in Cetinje dat als bezit geclaimd wordt door de Servisch Orthodoxe kerk. Nadat de autoriteiten toestemming hadden gegeven aan de niet-erkende Montenegrijnse orthodoxe kerk om de kerk van het klooster in te wijden kwamen Servisch-gezinde Montenegrijnen in actie om dat te verhinderen. Zowel hier als in het voortdurende conflict over de ruimte voor de Servische republiek in Bosnië-Hercegovina spelen de irredentistische ambities van de Servische president een grote rol, meent Mujanovic. De ‘Groot-Servië’-gedachte van de laatste leider van het voormalige Joegoslavië, Milosevic, is nog altijd niet verdwenen. 

Foto: Travelbusy.com (cc)

Bulgarije wacht moeilijke coalitievorming

Het armste EU-land ging zondag naar de stembus. Ondanks de massale protesten van afgelopen zomer tegen zijn corrupte regering wist premier Boyko Borissov (GERB) weer de meeste stemmen te winnen, al leed hij een fors verlies. Dat lijkt deels toe te schrijven aan een succesvolle mediacampagne waarin de premier vooral via de sociale media tot in de meest verafgelegen dorpen handenschuddend te zien was met beloftes om voor werk te zorgen. Maar het heeft ook te maken met het cliëntelisme van zijn partij die aan de basis veel mensen aan zich weet te binden. Daarnaast weet Borissov zich gesteund door zijn partijgenoten in Brussel in de Europese Volkspartij (EPP), wat hij natuurlijk graag aan zijn kiezers laat weten. Terwijl hij volgens zijn critici juist met EU-subsidies sjoemelt zijn er -anders dan bij zijn Hongaarse collega Orban- nog geen bekeringspogingen gedaan van de kant van de Europese christendemocraten.

Bekend van tv

Borissov dankt zijn “overwinningsnederlaag” ook aan een verdeelde oppositie. Naast de Socialistische Partij zijn er enkele nieuwkomers die de stemmen hebben verdeeld. De grootste is de nieuwe partij van talkshow-host, zanger en cabaretier Slavi Trifonov die met een sterk anti-overheid sentiment de tweede in grootte werd, nog voor de socialisten. Ook Democratisch Bulgarije (gelieerd aan de Europese Groenen) van de voormalige minister van Justitie Hristo Ivanov won met zijn strijd tegen de corruptie. Ivanov zette afgelopen jaar een massale beweging in gang nadat hij door agenten van de staatsveiligheidsdienst was verwijderd van het strand bij de villa van een bekende tycoon en steunpilaar het regime.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: © Sargasso logo Goed volk

Goed volk | Martenitsa

ACHTERGROND - Deze blog is in zekere zin een vervolg op mijn verhaal van 23 november j.l. over spijkerbomen. Deze zijn een variant op koorts- of lapjesbomen, waarin lapjes of kledingstukken van een zieke worden gehangen in de veronderstelling dat de boom de ziekte overneemt en absorbeert. Met noemt dit verschijnsel ‘sympathie’, van het grieks sumpatheia (gelijke gewaarwording of stemming). ‘Sympathie’ slaat in dit verband op een veronderstelde kracht die maakt dat het één in het verborgene invloed uitoefent op het ander.

Maar dit verschijnsel kan ook omgekeerd worden aangewend. Wat gedacht van wollen of katoenen poppetjes of touwtjes die in de maand maart in een bloeiende bloesemboom worden gehangen in de veronderstelling dat de kracht van de bloei en daarmee de vruchtbaarheid en warmte van de lente overgaat op deze voorwerpen? Andersom komt ook voor: het voorwerp wordt aan een boom gehangen in de veronderstelling dat deze hierdoor vruchtbaarder wordt en bijvoorbeeld meer appels of peren zal voortbrengen.

Het maartfeest

Dat is wat gebeurt tijdens een Bulgaars folkloristisch feest dat ‘Martenitsa’ (van mart, Bulgaars voor ‘maart’) heet. Martenitsa komt voor in meerdere landen van Oost-Europa en de Balkan, met name in Roemenië (Mărtisor), in Servië (in Bosilegrad en Dimitrovgrad, waar veel Bulgaren wonen) en in Macedonië. Ook in Albanië en in Griekenland, maar ik beperk mij hier om praktische redenen tot Bulgarije.

Foto: Jens Best (cc)

Bulgarije in de greep van de maffia

ELDERS - In Bulgarije houden de dagelijkse demonstraties tegen de regering aan.

Alle aandacht in Europa gaat dezer dagen uit naar de opstand van de bevolking van Wit-Rusland tegen dictator Loekashenko. Ondertussen blijven de al twee maanden durende demonstraties  in EU-lidstaat Bulgarije tegen premier Boyko Borissov enigszins onderbelicht. Borissov, geliëerd aan de EPP, de Europese Volkspartij (dus aan Commissievoorzitter Von der Leyen en bondskanselier Merkel), wordt er van beschuldigd dat hij het land in handen heeft gegeven van de maffia. De premier probeert met grondswetswijzigingen de kritiek op zijn regering weg te nemen. Hij is vastberaden aan te blijven en kwalificeert op zijn beurt de oppositie als maffia. ‘De maffia wil dat ik aftreed, maar dat ga ik niet doen’, zei hij deze week bij een bezoek aan een nieuw kinderziekenhuis.

De kritiek van de demonstranten richt zich op een veelvoud aan gevallen van corruptie. Zo was er in juli de ophef over het gebruik van de staatsveiligheidsdiensten voor de bescherming van het particulier eigendom van oligarchen. Die gebruiken volgens de critici, waaronder ook Borissov’s grootste vijand, de sociaaldemocratische president Rumen Radev, tevens de rechterlijke macht naar believen voor het uitvechten van hun onderlinge conflicten. De demonstranten eisen daarom ook het aftreden van Ivan Gershev, het hoofd van de Openbaar Ministerie.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: European People's Party (cc)

Bulgarije: strandbezoek leidt tot massale demonstraties

ELDERS - Een nieuwe golf van demonstraties tegen onrecht en corruptie. Politieke kopstukken vechten elkaar de tent uit.

Een video van Hristo Ivanov, leider van de oppositiepartij ‘Da Bulgaria‘ was voor democratische en liberale Bulgaren aanleiding voor dagenlange massale demonstraties waarin het aftreden van de regering Borissov werd geëist. Ivanov voer met een bootje naar het Zwarte Zee strand bij het huis van Ahmed Dogan, een invloedrijke, controversiële politicus, voormalig leider van de Turkse minderheidspartij, goed bevriend met premier Bojko Borissov en met zakenman en mediatycoon Delyan Peevski. Nadat Ivanov op dit legaal openbare strand een Bulgaarse vlag had geplant werd hij in de kraag gegrepen door agenten van de Bulgaarse veiligheidsdienst NSO. Ivanov filmde alles en dat werd de druppel voor vele toch al langer ontevreden Bulgaren om in actie te komen. Dat een machtige elite de veiligheidsdienst gebruikt om het eigen bezit te beschermen (ook Peevski profiteert van de NSO) tekent volgens de demonstranten de corrupte staat waarin het land zich bevindt.

President Rumen Radev, die als lid van de socialistische oppositie nogal eens botst met de conservatieve premier Borissov, nam onmiddellijk afstand van de inzet van de veiligheidsdienst. Dat bracht een van zijn persoonlijke vijanden, de openbaar aanklager Ivan Geshev er toe de politie opdracht te geven het bureau van de president te doorzoeken. De ambtelijk secretaris en een adviseur werden aangehouden en beschuldigd van onder meer valselijke beïnvloeding. Radev was eerder ook al eens door de politie afgeluisterd.

Foto: IISG (cc)

‘Migratie is de revolutie van onze tijd’

ELDERS - Oost-Europa loopt leeg. Dat verhoogt de spanningen binnen de EU tussen oost en west.

De Hongaarse premier Viktor Orbán voert een niets ontziende campagne tegen immigranten. Hongarije is  een ‘migratievrije zone’, volgens Orbán die daarmee zondag de verkiezingen hoopt te winnen. Maar net als alle voormalige sovjetsatellieten in Oost-Europa heeft ook Hongarije te kampen met het groeiende aantal vooral jongere, hoger opgeleide burgers die vertrekken. Omdat ze in eigen land geen perspectief meer zien. Emigratie is een groter probleem dan de opvang van immigranten die toch niet in het land willen blijven.

‘Migratie is de revolutie van onze tijd’ volgens de Bulgaarse politicoloog Ivan Krastev. En dat slaat dan zowel op immigratie als emigratie. In zijn boek After Europe beschrijft hij de huidige Europese crisis vanuit de invalshoek van landen die nog niet zo lang geleden de overgang hebben meegemaakt van communisme naar kapitalisme. In een interview voor een Bulgaarse website (vertaald door 360 Magazine €) zegt hij dat Oost-Europeanen de huidige ontwikkelingen in Europa met grote ongerustheid, zelfs angst, volgen. De gevolgen van een desintegrerende maatschappij zijn nog niet vergeten. Oost-Europeanen zijn over het algemeen sterk pro-Europa. Maar ze zijn tegelijkertijd het meest pessimistisch over de kans dat de EU zichzelf uit de crisis kan redden. En daarbij spelen zichtbare demografische ontwikkelingen een grote rol.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: EU2017EE Estonian Presidency (cc)

Bulgarije aan het roer

ELDERS - Het roulerende voorzitterschap van de EU gaat voor het komend halfjaar van Estland over op Bulgarije.

Ook het armste en, volgens de de laatste Transparancy Index, ‘meest corrupte’ land van de Europese Unie komt een keer aan de beurt om het voortouw te nemen bij de uitvoering van het gezamenlijke beleid van de lidstaten. Naast de nodige ceremoniële en culturele activiteiten betekent dit vooral dat Bulgaarse ambtenaren het initiatief moeten nemen in het gemeenschappelijke overleg in Brussel over de planning en uitvoering van talloze projecten. De prioriteiten die Bulgarije heeft gesteld zijn: jeugd, een veilig en stabiel Europa, de West-Balkan (toetreding Servië e.a.) en de digitale economie. Het vluchtelingenbeleid staat er niet bij. Te moeilijk misschien?

Dat Bulgarije nu aan het roer komt te staan is voor de Bulgaarse regering ongetwijfeld een hele eer. De bevolking maakt er op sociale media grapjes over. In reactie op de officiële communicatie over bijzondere attracties in het land waarschuwt iemand op Facebook vreemdelingen voor gangsters, in Bulgarije ‘een beschermde soort waar je maar beter respect voor kan hebben’. Het vertrouwen in de EU is vele malen groter dan dat in de eigen regering.

Corruptiebestrijders vragen zich af of de EU tijdens het Bulgaarse voorzitterschap voldoende druk op de ketel houdt. ‘De Bulgaarse staat is een en al corruptie en niemand bestrijdt het’, zegt Ognian Shentov van het Centrum voor Onderzoek van de Democratie CSD in Sofia. Meer dan een op de vijf Bulgaren zou zich schuldig maken aan omkoping of het aannemen van steekpenningen. Onder de bedrijven die er van profiteerden was het Russische staatsoliebedrijf Lukoil. De meest recente poging van de regering om de corruptie aan te pakken is vorige week door president Radev als onvoldoende afgewezen. Hij zal de nieuwe wet niet ondertekenen.

Foto: floodllama (cc)

Bulgarije verdient aan oorlogen in het Midden-Oosten

Journalisten van het Balkan Investigative Reporting Network (BIRN) vonden nieuwe aanwijzingen voor de betrokkenheid van Europa bij de oorlogen in Syrië en Jemen.
Boeing 747 jumbo jets van Saudi Arabian Cargo vlogen vorig jaar af en aan op de luchthaven van de Bulgaarse hoofdstad Sofia. Die hadden we in twintig jaar niet gezien, zegt een vliegtuigspotter. De vliegtuigen kwamen in Bulgarije wapens ophalen. In de afgelopen twee jaar leverde Bulgarije voor miljoenen aan wapens en munitie aan Saoedie-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten. Het gaat om Sovjet-type wapens die deze landen zelf niet gebruiken omdat ze over moderne westerse wapens beschikken, zegt een analyst van het onderzoeksinstituut IHS Jane’s. De Bulgaarse wapens zouden worden doorgeleverd aan groepen die door Saoedie-Arabië en de VAR gesteund worden in de conflicten in Syrië en Jemen. Saoedie-Arabië heeft eerder al toegegeven de Syrische oppositie tegen president Assad met wapens te steunen. Ook de Verenigde Staten kochten in Bulgarije wapens ten behoeve van Syrische oppositiegroepen.
De Bulgaarse minister van Buitenlandse Zaken Daniel Mitrov ontkent dat zijn land wapens heeft geleverd aan Syrië. De minister reageerde op berichten uit Rusland dat Bulgaarse wapens waren gevonden in de puinhopen van Aleppo.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Volgende