Betrapt

Het geheugen is een vreemd creatuur. We vullen authentieke herinneringen aan met verzinsels die we niet als zodanig herkennen, we verbasteren losse flarden die in ons brein rondzwerven, breien de brokstukken ervan aaneen tot een logisch klinkend geheel. We strijken plooien glad, vullen lacunes aan, vegen tegenstellingen weg. We absorberen soms zelfs herinneringen die helemaal niet van onszelf zijn en maken ze tot integraal onderdeel van ons eigen verhaal. Voeg daarbij dat we vaak beroerd lezen en luisteren – want akelig selectief: wat in onze kraam te pas komt, pikken we feilloos op, terwijl we rap verwerpen of vergeten wat ons niet uitkomt – en je hebt een explosief mengsel, daar in die bovenkamers van ons. Iemand betrapte mij daar afgelopen week ook op.

Door: Foto: BK (cc)
Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Hulspas weet het | Het onaanvaardbare brein

, door

COLUMN - Burgers houden van versleten discussies. Onderwerpen waarover alles al gezegd is. Die klinken vertrouwd, en je kunt allemaal meedoen want je kunt met een gerust hart allerlei frasen herhalen die al die voorgaande keren ook redelijk slim klonken. Zo discussieerden we de afgelopen week weer heftig over een aantal maffe voedingsadviezen. Verder was er natuurlijk het nieuwe boek van Dick ‘wij zijn ons brein’ Swaab. Het ligt hier naast me. Ik ga er niet aan beginnen.

Zijn wij ons brein? Ja uiteraard. Het is het brein dat denkt, duh. Dáár gebeurt het. Dick heeft volkomen gelijk. Maar kunnen we ons denken verklaren met behulp van ons brein, met behulp van neuronen, stoffen, neurochemie? Dick zegt van wel. Want het gebeurt immers dáár. Maar in feite is dat een fundamenteel andere vraag. De hele discussie bestaat bij de gratie van het feit dat wij die twee vragen door elkaar halen. Want zoals het antwoord op de eerste vraag een resounding yes moet zijn, zo is het antwoord op de tweede vraag een categorisch nee. Uit een scheikundige formule komt nooit een gedachte. Beide fenomenen (de chemie en de gedachte) zijn nauw met elkaar verbonden (neemt u maar eens een hijs van een joint), maar het een verkláren uit het ander is onmogelijk. Wat Dick ook belooft.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Frontale cortex levert subsidie op

, door

COLUMN - breinlerenEen psychologische verklaring wordt plausibeler als in die verklaring neurowetenschappelijke termen worden gebruikt, zoals frontale cortex of gebied van Broca of pFC – ook als die termen alleen maar staan in speciaal toegevoegde stukjes die logischerwijs niets bijdragen aan de verklaring. Dezelfde truc werkt niet met termen uit de sociale wetenschappen (stimulus for social interaction) of uit de natuurwetenschappen (FOX2P). Dat blijkt uit een nieuw artikel in het Journal for Cognitive Neuroscience.

De auteurs deden een onderzoek waarin studenten verklaringen van psychologische verschijnselen moesten lezen die dus onder andere op deze manier gemanipuleerd werden. De auteurs van het onderzoek concluderen uit de resultaten dat het niet alleen gaat om het wetenschappelijke prestige van de neurowetenschap, want dan zouden de (andere) natuurwetenschappen ook goed doen.

Kennelijk, zeggen zij, kennen mensen een zeer grote waarde toe aan de gedachte dat het brein de motor is achter onze geest – dat alle psychologie uiteindelijk tot neurologie kan worden gereduceerd. Dat is onder andere aantrekkelijk omdat je dan één eenvoudige bron van alles kunt aanwijzen: de neurale netwerken. Dat het brein een rol speelt in de werking van de geest, zal niemand ontkennen. Het voordeel van neuronaal reductionisme is dat je zegt dat het de enige rol speelt die er te vergeven is.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Duopolie | Piraterij

, door

COLUMN - Het gerechtshof in Den Haag gaf Ziggo en XS4all gelijk in een rechtszaak tegen stichting Brein: de internetproviders mogen hun blokkade van de Pirate Bay opheffen. Eigenlijk was deze uitspraak grotendeels een non-issue, omdat de slimme downloader via andere sites aan zijn torrents kan komen, bijvoorbeeld door ironisch genoeg de directeur van Brein, Tim Kuik, te googlen.

Het gelijk van Ziggo en XS4all doet de vraag opkomen wat de welvaartsimplicaties van softwarepiraterij zijn. Een paar jaar geleden becijferden TNO, SEO en IViR dat het effect per saldo positief is. Opmerkelijk, omdat elke keer dat ik een DVD wil kijken, eerst een filmpje van ongeveer een minuut me vertelt dat softwarepiraterij hetzelfde is als diefstal. En diefstal associeer je meestal niet met een positief effect op de welvaart.

In dit geval heeft het alles te maken met het consumentensurplus: het verschil tussen wat je wil betalen voor een product en wat je er daadwerkelijk voor betaalt. Stel dat je bijvoorbeeld een DVD wil kopen van het laatste seizoen van Geer en Goor Over de Vloer en dat je daar 30 euro voor over hebt. Als die DVD nu 20 euro kost, heb je 10 euro aan consumentensurplus verdiend. Door het consumentensurplus mee te nemen, compenseer je het welvaartsverlies wanneer de DVD wordt gedownload in plaats van gekocht: omdat je er 30 euro voor over hebt, en het downloaden 0 euro kost, heb je 30 euro aan consumentensurplus verdiend, waarmee de 20 euro die Geer en Goor mislopen wordt gecompenseerd.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: copyright ok. Gecheckt 21-03-2022

Belgische Brein Buma/Stemra maakt zich belachelijk

, door

In Nederland hebben we Brein Buma/Stemra dat z’n best doet om de steun voor het verouderde auteursrechtstelsel om zeep te helpen. Maar baas boven baas, in België pakt Sabam dat nog net iets eh… professioneler aan. De Belgische evenknie van Brein Buma/Stemra kwam in opspraak omdat ze 250 euro op jaarbasis van een bibliotheek hadden geëist voor de door vrijwilligers georganiseerde voorleesmiddagen.

De hele Belgische pers viel over de organisatie heen en ook de politiek liet haar afkeuren horen. Sabam kwam vervolgens met een persbericht. Er klopte volgens de organisatie niets van het bericht. Je zou verwachten dat er in dat persbericht zou staan dat bibliotheken uiteraard niet hoefden te betalen voor zo’n voorleesuurtje.

Niets was echter minder waar. Volgens Sabam was de heffing helemaal niet voor het voorleesuurtje, maar voor het gebruik van muziek in de bibliotheek (muziek? In een bieb?). De wereldvreemde organisatie gaat verder en meldt in het persbericht verder dat het voorleesuurtje geen 250 euro per jaar kost, maar ongeveer 15 euro per kéér. Met een wekelijks voorleesuurtje zou een bibliotheek dus ongeveer 750 euro op jaarbasis kwijt zijn. Het staat er echt! En oh ja, je mag wel gewoon dingen voorlezen van auteurs die niet bij Sabam zijn aangesloten, of werken die al meer dan 75 jaar oud zijn. Waarvan akte.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

ACTA; war over. We win. Again

, door

<eerder op Webwereld>

Volgens Maxime Verhagen heeft de ‘gewone’ Nederlander niks van ACTA te vrezen. Dit verdrag is namelijk bedoeld om kinderporno sites uit de lucht te halen. Ga naar de link en luister het nog eens terug want hij zei het echt!

En da’s mooi want hoewel ik best graag een downloadje mag draaien beperk ik mij tot films en boeken die in het wat meer geaccepteerde deel van het mediaspectrum vallen. De uitspraak is echter we een boeiende blik in het hoofd van onze Minister-van-alles. Kennelijk maakt deze zich bij distributie van fotografisch bewijs van kindermisbruik in de eerste plaats druk over mogelijk auteursrechtelijke aspecten. Is dit beroepsdeformatie of gewoon sterke taakgerichtheid? Daar zou een journalist eens in moeten duiken. For the lulz.

Maar zelfs uit de surrealistische farce die modern westers copyright is komen mooie dingen. Nee ik heb het niet over meer muziek, films of boeken. Want er is geen enkel bewijs dat er meer cultuur wordt gemaakt als we 14-jarige downloaders harder aanpakken. Wel is de laatste weken weer heel duidelijk is gebleken wat het nut is van een gemeenschappelijke vijand. Dankzij ACTA zijn meer Europeanen dan ooit actief betrokken bij een kritische discussie over modern auteursrecht en de balans met burgerlijke vrijheden. Dat is pure winst. Verder lijkt ACTA stervende nu zelfs Eurocommissaris Viviane Reding terugtrekkende bewegingen maakt (ze ziet de politieke bui al hangen) en het ene na het andere Europese land ondertekening opschort. Burgers hebben na ruim 3 jaar ‘crisis’ een vrij scherp bullshit filter ontwikkeld voor het soort neo-liberale onzin waar ACTA vol mee staat en men pikt het gewoon niet meer. Net als bij Software Patenten duurt het altijd even voor de protesten op gang komen maar als ze eenmaal los gaan kiezen volksvertegenwoordigers toch voor de mensen die hen weer op een zetel kunnen stemmen over een paar jaar.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Volgende