Belo Monte-dam, media-bedreiging (alweer), verkiezingsstrijd

Deze week vanuit Latijns-Amerika: de Belo Horizonte Monte-dam, de stroom berichten over geweld tegen media en journalisten duurt voort, en de Venezolaanse verkiezingsstrijd wordt ook in het parlement zelf gewelddadig. Om met het laatste te beginnen: sinds de nipte verkiezingsoverwinning van Chavista-kandidaat Nicolas Maduro op diens rivaal Henrique Capriles is het onrustig in Venezuela.

Door: Foto: Een andere reuzedam in Brazilië, de Sobradinho dam in deelstaat Bahia (Wikimedia / Luan)
Foto: Wikimedia Commons/Prensa Libre

Zuid-Amerika: mediavrijheid, inheemse issues, dictator

, door

ELDERS - Deze week vanuit Latijns-Amerika: Buenos Aires viert kroning Máxima inheemse volken bezetten Braziliës congres, veiligheid van journalisten in het nieuws in Mexico en Brazilië, en de zaak tegen Guatemala’s voormalige dictator, Efraín Ríos Montt, krijgt een geschorste rechter weer terug.

In Brazilië drongen deze week honderden oorspronkelijke bewoners van Brazilië het congres binnen, om tegen een maatregel te protesteren die territoriumbeleid zou centraliseren. Critici van de maatregel vrezen dat grootgrondbezitters zo grotere invloed zouden krijgen over gebieden waar inheemse volken leven. Het levert mooie filmpjes op van congresleden die in paniek vluchten voor de indianen, die binnenstormen om vervolgens doodleuk in een kringetje te gaan dansen.

Eveneens in Brazilië verontrustend nieuws over de zaak van de vermoorde journalist Rodrigo Neto de Faria en fotograaf Walgney Carvalho. Vijf agenten, die zouden behoren tot de milities waar Neto de Faria onderzoek naar deed, zijn gearresteerd in samenhang met de zaak. In Mexico protesteerden journalisten ondertussen tegen het groeiende geweld jegens hun beroepsgroep, en tegen de veronderstelde medeplichtigheid van de overheid daaraan.

Tot slot is in Guatemala een rechter die eerder van partijdigheid was beschuldigd weer op de rechtszaak tegen voormalig dictator Efraín Ríos Montt gezet. Niet alle overige rechters waren het eens met de beslissing en onvrede heerst in de rechtszaal. Ríos Montt is het eerste voormalig staatshoofd dat door een tribunaal in zijn eigen land wordt berecht, onder meer voor de dood van 1771 Maya indianen in 1982 en 1983.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: flickr.com/diarioliberdade.org

Zuid-Amerika: politie vs. indianen, blogger vs. Cuba, Brazilië vs. economische vertraging

, door

ELDERS - Deze week uit Zuid-Amerika: de strijd om Rio’s WK-faciliteiten op tijd af te hebben intensiveert, Cubaanse dissidente blogger doet een interview in New York, economie van ‘wonderkind’ Brazilië vertraagt.

Naar mate het wereldkampioenschap van 2014 dichterbij komt, treedt de politie in het Braziliaanse Rio harder op om voorbereidingen te faciliteren. Afgelopen week werd een inheemse groep die een museum naast een nieuw voetbalstadion bezet hield, verdreven door de Mobiele Eenheid van de stad.

De Cubaanse dissidente blogger Yoani Sánchez is ondertussen begonnen aan haar wereldtour en gaf een interview aan de New York Times waarin ze onder meer het handelsembargo met de Verenigde Staten bekritiseert. Smullen ook de verontwaardigde reacties van Cubaanse diplomaten bij de VN, die Sánchez’ persconferentie vanuit het grotere Dag Hammarskjöld Auditorium naar een halletje lieten verplaatsen. Hier meer uitgebreide verslaggeving inclusief registratie van de persconferentie.

Tot slot nogmaals Brazilië, want het lijkt erop dat de economie van het land zwaarder weer te wachten staat. Volgens FT is het model van “externe rugwind, geleverd door solide grondstoffenprijzen en omvangrijke kapitaalstromen uit ontwikkelde markten” niet meer levensvatbaar.

Foto: flickr.com/esoastronomy

Zuid-Amerika: paus, economie en telescoop

, door

ELDERS - Deze week vanuit Zuid-Amerika: de eerste niet-Europese paus in meer dan duizend jaar, Latijns-Amerikaanse economieën nog altijd in opkomst, en de ALMA reuzetelescoop in Chili’s Atacama-woestijn begint met observeren.

Het grootste nieuws deze week ongetwijfeld: de verkiezing van de nieuwe Argentijnse paus – voorheen kardinaal Bergoglio, nu paus Franciscus. Zingt u maar mee: Papa Americano! Over een paar uur begint de openingsmis, die ook hier in Buenos Aires op grote schermen gevolgd zal worden door nachtbrakende Porteños. Voor lokale beelden: een webcam vanaf het Plaza de Mayo, en bij deze nieuwszender ongetwijfeld live-verslaggeving. Natuurlijk werd het verleden van de nieuwe pontifex direct onder een vergrootglas gelegd en werd een aantal belastende details flink belicht – volgens sommigen, inclusief het Vaticaan zelf uiteraard, teveel. Volgens de pauselijke woordvoerder was het zelfs een “lastercampagne van antikerkelijk links.” Ook veel aandacht voor het simpele karakter van de nieuwe geestelijk leider, een eigenschap die hij nogmaals kracht bijzette door mensen op te roepen in plaats van naar Rome te vliegen voor de ceremonie, liever de armen te helpen. Zoals het een jezuïet betaamt.

Het tweede opmerkelijke bericht is een interessante slideshow bij TheNextWeb, samengesteld uit verschillende onderzoeken over de staat van de economie, internet, technologie en meer in Zuid-Amerika het komende jaar. De moeite waard om een paar minuten doorheen te klikken.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: flickr.com/arteurbana

Zuid-Amerika: Chávez (laatste keer in person), cadeautjes, crisisjournalistiek

, door

ELDERS - Deze week uit Zuid-Amerika het overlijden van icoon Chávez, macabere cadeautjes in Sao Paulo en rampenjournalistiek: zijn de media te hijgerig in rampgebieden, en waarom?

Het grootste nieuws deze week kwam een halve dag na de vorige post: de dood van Chávez. Buzzfeed verzamelde de zeventien “meest buitensporige” citaten van El Comandante. Hoewel, zoals een reageerder terecht aangeeft, voor sommige quotes de buitensporigheid vooral erin zit dat Buzzfeed dat etiket erop plakt.

Het tweede opmerkelijke nieuws komt uit Brazilië. Daar zijn in Sao Paulo bij Mormoonse tempels en ambassades in totaal zeven in rood cadeaupapier verpakte menselijke schedels gevonden. Op beelden van beveiligingscamera’s was een vrouw te zien die de schedels neerlegde. Is het een ritueel? Wat is het verband tussen de Russische, Zuid-Afrikaanse en Tsjechische ambassade – die er allemaal een ontvingen? Mysterie, mysterie.. De Huffington Post heeft als terzijde een mooie fotoserie van versierde schedels uit een Boliviaanse cultus.

Tot slot een langere meta-bijdrage van The Frontline Club, over rampenjournalistiek – en of (en waarom) journalisten soms te snel weer verdwijnen naar de volgende ramp, als variant van ‘de waan van de dag’. Hij mag in deze Zuid-Amerikaanse Elders want het gaat mede over Haïti. Overigens doneerde Bill Clinton’s stichting deze week ook nog US$700.000 aan projecten op het eiland.

Foto: Flickr.com/be-extreme

Zuid-Amerika: favelas, Falklands, Mexicaanse journalistiek in het nauw

, door

Deze week vanuit Zuid-Amerika: Rio’s favelas zien voor- en nadelen van wereldbeker, een nieuwe aflevering in de Falkland/Malvinas-soap, en Mexicaanse journalistiek blijft link – voor Mexicaanse journalisten.

In de aanloop naar het WK voetbal in Brazilië volgend jaar worden delen van het land stevig onder handen genomen: het opruimen van de befaamde favelas in Rio de Janeiro is een belangrijk, en politiek gevoelig, voorbeeld van die operatie.

Het contrast tussen verschillende visies op de grote schoonmaak kwam deze week mooi aan het licht, in enerzijds een verhaal van de BBC, dat bijna letterlijk lijkt te zijn overgenomen uit Braziliaanse overheids-PR, en anderzijds een meer kritische bijdrage van Global Voices over de armste inwoners van Rio die plots op straat komen te staan. Het brengt ook weer de vraag: wie profiteert eigenlijk het meest van de organisatie van dit soort mega-evenementen?

Hier ten lande was het weer raak met een nieuwe aflevering in het doorlopende politieke steekspel rondom de Falklands/Malvinas. Krap een week voor het referendum op de Falklandeilanden heeft de Argentijnse regering alvast te kennen gegeven het zelfbeschikkingsrecht van de kelpers niet te erkennen. Het is immers geen ‘inheems volk’. Oh, the irony. 

En tot slot zorgwekkend journalistiek nieuws uit Mexico: in één week werd een blogger op straat overhoop geschoten en was een andere publicatie drie dagen achtereen slachtoffer van geweervuur, ondanks politiebescherming. Volgens Reporters Without Borders (Reporters Sans Frontières, RSF) bestaat er in Mexico een systematische bedreiging van het journalistieke beroep. Vooral drugskartels, op hun beurt weer gedekt door politieke machthebbers, hebben schuld aan het voortdurende geweld dat daaruit voortkomt, aldus RSF. Vanuit Mexico bracht Jan-Albert Hootsen in 2011 al enige nuance aan in dat beeld: vooral de algehele straffeloosheid verlaagt de waarde van het leven van lokale journalisten, zo stelt hij. RSF stelde recent een lijst met aanbevelingen samen voor de mensenrechtenraad van de Verenigde Naties, die vanaf 23 oktober de situatie in Mexico zal evalueren.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Flickr: Marcos Glicerio

Zuid-Amerika: discobrand, ploffende putdeksels en.. juist.

, door

ELDERS - Juist – Máxima. Die mag natuurlijk niet ontbreken in de Elders – Zuid-Amerika deze week. Maar eerst: een enorme discobrand in Brazilië en in hetzelfde land exploderende putdeksels als groeiend probleem.

De cafébrand in Volendam zal nog wel een tijd in het Nederlandse nationale geheugen gegrift staan: net zo zullen de Brazilianen en met name jongeren in de deelstaat Rio Grande do Sul afgelopen zondag niet snel vergeten. Toen brak in discotheek Kiss een brand uit die aan meer dan 230 feestgangers het leven kostte. De omstandigheden in de club Kiss in het stadje Santa Maria, voor zover die duidelijk zijn geworden, tonen veel overeenkomsten met de tragedie in De Hemel: mogelijk teveel mensen binnen, geblokkeerde nooduitgangen, een brandbaar plafond en iemand (in dit geval een lid van de band die optrad) die binnen vuurwerk afstak. De stroperige bureaucratie in Brazilië betekent dat horecazaken soms open kunnen blijven terwijl nieuwe vergunningsaanvragen in behandeling zijn, waardoor niet altijd de veiligheidsvoorschriften worden nageleefd. De meeste slachtoffers overleden zondag aan verstikking of het inhaleren van rook.

De tweede nieuwsaanleiding deze week komt ook uit Brazilië en is eveneens brandgerelateerd, hoewel op het eerste gezicht onschuldiger: ontploffende putdeksels in Rio de Janeiro zijn daar een toenemend probleem. Het lijkt haast slapstick, maar kan serieuze gevolgen hebben zoals het gelinkte New York Times-artikel aangeeft: als je te dichtbij staat kunnen de explosies je ernstig verbranden en ook rondvliegende putdeksels zijn niet bepaald een genot voor de hersenpan. En hoe ongelofelijk die foto ook lijkt, het is echt een tweetonner van een deksel dat volgens ooggetuigen vier meter de lucht in vloog. De oorzaak van de explosies is volgens experts de opbouw van gassen ondergronds, die door een elektrische vonk worden ontstoken. Het zou een fenomeen zijn dat in alle grote steden wel voorkomt – hoewel ik geen Nederlandse voorbeelden ken – maar in Rio door oude infrastructuur disproportioneel veel. Een probleem met de Olympische Spelen en het WK in het vooruitzicht..

Foto: copyright ok. Gecheckt 11-02-2022

Zuid-Amerikaanse olie: concurrentie voor Venezuela

, door

ACHTERGROND - Terwijl bij de noorderburen Black Friday  het nieuws domineerde, was bezuiden de evenaar het zwarte goud aanleiding voor een paar interessante artikelen – en niet eens uit Chavez’ petrorepubliek.

Allereerst Brazilië. Daar heeft presidente Dilma Rousseff nog tot 30 november om te besluiten hoe ’s lands olie- en aardgasrijkdommen in de toekomst verdeeld zullen worden. Volgens schattingen zou Brazilië in 2020 met diepwater reserves de op twee na grootste olieproducent ter wereld kunnen worden. Rousseff wil de opbrengsten van die productie volledig in onderwijs investeren maar het Congres zei “neen”. Toch zou Dilma via een omweggetje door de Senaat alsnog haar zin kunnen krijgen.

De Council on Foreign Relations had daarnaast gisteren een discussie over hoe Latijns-Amerika de wereldwijde financiële crisis heeft beleefd (transcript hier). Ook daar aandacht voor de petroleumindustrie (rond 41:30), onafhankelijkheid van buitenlandse olie en het belang van aardgas dat naar verwachting sterk zal toenemen de komende decennia.

In Argentinië is olie dit jaar ook een hot topic, met name door de nationalisatie van exploiteur YPF die de regering van presidente Kirchner dit jaar uitvoerde. Afgelopen week kondigde de voormalige eigenaar, het Spaanse Repsol, aan dat het de Argentijnse regering “door de internationale gerechtshoven zou slepen” om gecompenseerd te worden voor de nationalisatie (sinds de overname is de waarde van YPF overigens met 70% afgenomen).

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Vorige Volgende