Als we over klimaat oplossingen praten, gaat het gesprek bijna altijd over de vermindering van fossiele brandstoffen. Maar volgens Han de Groot, CEO van de Rainforest Alliance, is dat maar een deel van de oplossing en zou het veel meer over bossen moeten gaan: de meest krachtige en efficiënte CO2 opnemende technologie die het wereld ooit heeft gezien. Het meest recente wetenschappelijke klimaatrapport van de Verenigde Naties neemt geen blad voor de mond als het gaat om de toestand van onze planeet: om een klimaatramp te voorkomen moeten we nu ingrijpen om een wereldwijde verandering te bereiken op een schaal die “geen gedocumenteerd historisch precedent” heeft. Tot nu toe richten lobbyisten en politici zich vooral op een afname in het verbruik van fossiele brandstoffen via technologie en/of beleid (bijvoorbeeld een forse koolstofbelasting) als klimaatoplossing. Uiteraard zijn zulke voorstellen cruciaal voor de vermindering van door de mens veroorzaakte CO2-uitstoot, die voor 71% wordt veroorzaakt door slechts honderd bedrijven die draaien op fossiele brandstoffen. Daarom speelt uitstootvermindering ook terecht een grote rol in de nationale klimaatverplichtingen van de 181 landen die het Akkoord van Parijs hebben ondertekend. Toch overschaduwt de internationale aandacht voor fossiele brandstoffen de krachtigste en meest kosteneffectieve technologie voor koolstofafvang die er tot nu toe voorhanden is: bossen. Recent wetenschappelijk onderzoek bevestigt dat bossen en andere “natuurlijke klimaatoplossingen” essentieel zijn voor het afzwakken van klimaatverandering, vanwege hun vermogen om koolstof op te slaan en vast te houden. In feite kunnen we via natuurlijke klimaatoplossingen 37% van onze klimaatdoelstellingen verwezenlijken, ook al ontvangen ze op dit moment maar 2,5% van de overheidsfinanciering voor klimaatmaatregelen.
OPROEP - George Monbiot en Greta Thunberg doen een oproep om de natuur beter te beschermen. Waarom? De natuur heeft een enorme capaciteit om CO2 op te slaan in de vorm van o.a. bossen. Een natuurlijke CCS dus.
Bonus: de biodiversiteit blijft ook beter behouden.
(via)
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.
COLUMN - “Ja, maar ik snap niet dat ik de rotzooi van een ander op moet ruimen!” De oudste was pissed. Dat snap ik best, maar ik was het zat. Mijn dagelijkse wandeling door de bossen begint steeds meer te lijken op een tocht over de vuilnisbelt, dus ik had een geweldige zondagmiddagbesteding bedacht. Dacht ik.
Hij slenterde sloffend achter me aan. “Ik vind het smerig mam. Weet ik veel waar dat plastic vandaan komt. Misschien heeft er wel een hond over gepist!” Hij keek mij met een prepuberaal smoelwerk aan. Ik vrees wat me over een jaar of vijf te wachten staat. De jongste rende van hot naar her. Het ene bierblik na de andere wijnfles verdween in zijn plastic zak. “Ik mag hier zeker niet van drinken hè?” riep hij. “Wat denk je zelf?” snauwde zijn broer terug. Stukken papier werden onder zand vandaan getrokken, plastic werd uit struiken geplukt. Vergeten rotzooi van een speurtocht uit de bomen getrokken. Die kleine ging als een speer.
“Soms moet je gewoon iets doen voor de natuur, of je het nou leuk vindt of niet”, gaf ik als antwoord. Dat vond hij niet voldoende.
“Ik vind het goor. Laat die mensen hun eigen rotzooi weggooien! Zij hoeven toch ook mijn kamer niet op te ruimen? Zij gooien het hier neer, zij maken rommel in het bos en dan moet ik die vieze troep ook nog eens aanraken!”
In onze rubriek Op weg naar duurzaamheid verkennen we oplossingen voor milieuvraagstukken naar aanleiding van de documentaireserie Earthrise van Al Jazeera. Deze week: parallelle bosaanplant, duurzame glastuinbouw, vergroening van LA en Oslo’s koolstofneutrale toekomst.
Kenia: parallelle bosaanplant
Jarenlange overexploitatie leidde tot decimering van Kenia’s inheemse bossen met bodemerosie, overstromingen en habitatverlies tot gevolg. Boeren planten vaker snelgroeiende uitheemse soorten aan. Dat is goed voor de economie, maar slecht voor de biodiversiteit. Volledig natuurlijk herstel van de inheemse bossen is voor boeren geen haalbare kaart.
African Forest ontwikkelde daarom in de Riftvallei een model voor parallelle aanplant. Men plant er snelgroeiende exotische bomen zij aan zij met langzaam groeiende inheemse soorten. De boeren kunnen de snelgroeiende soorten exploiteren en intussen worden de langzame soorten volwassen. Onderzoek naar de economische toepassing van inheemse soorten moet in de toekomst en duurzaam en stabiel inkomen bieden. Denk bijvoorbeeld aan cosmetica, medicijnen en culinair gebruik.
Australië: duurzame glastuinbouw
Landbouw legt een groot beslag op onze watervoorraden. In Australië, het droogste continent ter wereld, worstelen boeren vaak met extreme droogte en onvoorspelbare weersomstandigheden. Glastuinbouw biedt hen vanwege het veel efficiëntere watergebruik uitkomst. Het nadeel is alleen dat die gepaard gaat met een hoog energieverbruik.
Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.
Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.
Als in Europa unieke bosgebieden apart worden gezet voor natuurbescherming scheelt dat slechts 12% in houtopbrengst, maar blijft de Europese Unie desondanks netto houtexporteur. De Verenigde Naties lieten een scenario-studie verrichten naar de Europese bossen. Bossen die nu en in de toekomst gebruikt kunnen worden als bron van bouwmateriaal en bio-energie zijn uiteraard ook belangrijk voor vastlegging van CO2 en het herbergen van biodiversiteit. Europa moet kiezen tussen deze verschillende functies die het bos kan hebben, toch zijn het geen of-of keuzes.
De scenario’s waren als volgt: (1) Maximaliseren CO2 vastlegging (2) Prioriteren biodiversiteit (3) Promoten bio-energie uit hout (4) Innovatie en competitie. Het laatste scenario richt zich op concurrentie aangaan met andere hout producerende landen als Brazilië en Canada. Aan de eerste drie scenario’s werd gerekend, de vierde werd kwalitatief benaderd. In alle scenario’s blijft de EU een netto houtexporteur, zelfs in het scenario (3) waarbij intensief gebruik van biomassa uit het bos voor energieopwekking plaats vindt. Het offer dat de economie zou moeten maken voor de bescherming van unieke bosgebieden blijkt uit deze VN-studie beperkt te zijn. In het scenario (2) zal de houtopbrengst maar 12% lager uitvallen dan op het (in de studie gekozen) referentieniveau. Daar moet bij worden aangetekend dat dit scenario wel voorziet in een hogere import van houtproducten van buiten de EU. De eventuele negatieve impact op de biodiversiteit elders kan echter weer worden vermeden door (strenge) duurzaamheidseisen aan deze import te stellen.
In de afgelopen decennia is meer dan de helft van de oorspronkelijke bossen op aarde gekapt of ernstig gedegradeerd. Het World Resources Institute (WRI) en de International Union for Conservation of Nature (IUCN) onderzochten waar het bos hersteld kan worden en op welke manier dit het beste kan gebeuren. Dit leverde een gedetailleerde wereldkaart op waar verschillende vormen van herbebossing op te onderscheiden zijn. In totaal biedt een oppervlak van twee miljard hectare -dat is groter dan Zuid Amerika- mogelijkheden tot bosherstel. De grootste kansen voor succesvolle herbebossing liggen in Afrika, maar ook in Europa kan meer dan 400 miljoen hectare bos worden hersteld, ja zelfs op IJsland. De studie onderscheidt drie vormen van bosherstel: (1) volledige herbebossing, (2) mozaïek herbebossing waarbij bomen geplant worden in landbouw- en woongebied om zo ecosystemen rijker en veerkrachtiger te maken en (3) herbebossing op afstand in verafgelegen gebieden onbewoonde gebieden waar het bos is aangetast door bosbrand of boomziekten. Vorige week kwamen overheden, bedrijven en wetenschappers samen in Bonn voor de oprichting van de Global Restoration Council die op basis van WRI-IUCN studie herbebossing in een stroomversnelling moet brengen. De ambitie die werd uitgesproken was voor het jaar 2020 al 150 miljoen hectare land te herbebossen, dat is meer dan vier keer het oppervlak van Duitsland. Een deel van deze herbebossing kan mogelijk plaats vinden via het (toekomstige) UNFCCC klimaatinstrument REDD. Tot zover de woorden, nu de daden.
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.
De korte film ‘Des Forêts et des Hommes’ vertelt over het belang en de problematiek van bossen wereldwijd. De film is gemaakt door de Franse fotograaf en ecoloog Yann Arthus-Bertrand, in het kader van het Internationale Jaar van de Bossen. De Vlaamse actrice Marie Vinck sprak de voice-over voor de Nederlandstalige versie in (bron: Change Magazine).
Van Bossen en Mensen from Sander Van Daele on Vimeo.
Gisteravond zond de Keuringdienst van Waarde een herhaling van het tweede deel van haar CO2-compensatie documentaire uit (zie hier: deel 1). Destijds had ik via KvW presentator @TeunvandeKeuken verkeerd (?) begrepen dat er nog een derde deel zat aan te komen. Ondanks dat ik stond te popelen om een reactie te geven heb ik toen gewacht op deel drie, dat echter niet kwam. Nu de serie zelfs al in herhaling is geweest heb ik besloten mijn reactie die al een paar maanden op de plank lag alsnog te publiceren. Mijn reactie is bedoeld als opbouwende kritiek op het door mij zeer gewaardeerde programma. Tevens hoop ik een stukje groen defaitisme -dat wellicht na het zien van het programma bij de kijkers is ontstaan- weg te nemen.
Voor een slordige vijf duizend euro 43 hectare tropisch bos in Brazilië kopen en denken dat je daarmee een jaar lang de CO2 uitstoot van een half miljoen tv-kijkers kan compenseren dat is natuurlijk een gotspe. Kwaliteitsprogramma Keuringsdienst van Waarde (KvW) wil haar kijkers een klimaatneutraal programma aanbieden: alle CO2 die u produceert tijdens het kijken naar de KvW zal worden gecompenseerd. Niet alleen de elektriciteit voor uw TV, de verwarming van de huiskamer maar ook de borrelnootjes en het biertje dat u drinkt tijdens de uitzending: alle uitstoot moet worden gecompenseerd met aankoop van bos in Brazilië. Door bestaand bos te beschermen wordt de CO2 uitstoot die ontbossing zou veroorzaken voorkomen. De uitvoering van de Keuringsdienst is hilarisch, leerzaam en tragisch tegelijk. Het is goed dat ze de vinger op de zere plek leggen. Jammer is alleen dat de suggestie wordt gewekt dat CO2-compensatie per definitie slecht verloopt, terwijl het ook goed geregeld kan worden.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.