Korte podcast: they called themselves freedom riders
, door
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Neem het niet!
, door
“Scheppen is weerstand bieden. Weerstand bieden is scheppen.”
Premier Rutte laat zich er op voorstaan dat zijn beleid er op gericht is om Nederland terug te geven aan de Nederlanders. Dat vond ik al een opmerking van niks maar na het pamflet “Neem het niet!” Van Stéphane Hessel te hebben gelezen vind ik het “project” van Rutte ronduit een gotspe.
De oud-verzetsstrijder en mede-opsteller van de de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens beschrijft de plannen van de Franse Raad van het Verzet: “teruggave aan het volk van de grote gemonopoliseerde productiemiddelen, die de vrucht zijn van collectieve arbeid, van de energiebronnen, de bodemschatten, de verzekeringsmaatschappijen en de grote banken; de invoering van een echte economische en sociale democratie met uitschakeling van de economische en financiële aristocratie in de leiding van het economische bestel.”
Kom daar maar eens om bij Rutte. Hij zou naar z’n hoofd wijzen en je voor gek verklaren. Het rare is dat hij de tijdsgeest aan z’n zijde vindt. Ondanks de kredietcrisis en de verontwaardiging over de nog steeds uitgekeerde bonussen ziet de meerderheid lijdzaam toe hoe de “ongecontroleerde vrijheid van de vos in het kippenhok” vergroot wordt. Terwijl we 66 jaar vrijheid vieren, beseffen we blijkbaar niet dat we de doelstellingen van het verzet met voeten treden.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Het Kwaad
, door
Safranski’s boek gaat over ‘het Kwaad’, het nadenken over de oorsprong van het kwaad en de relatie tussen God, vrijheid en het kwaad. De auteur geeft inkijkjes, maar pretendeert geen allesomvattend overzichtswerk te schrijven. In ieder hoofdstuk werpen nieuwe steeds nieuwe grote westerse denkers een ander licht op het onderwerp. Die benadering doet recht aan de complexiteit van het thema. Er is zoveel geschreven over ‘Het Kwaad’, dat een allesomvattend overzichtswerk simpelweg onmogelijk is. Van Plato tot Kant en van Sartre tot Aristoteles: er zijn letterlijk duizenden boeken geschreven die de duistere kant van het leven behandelen. De schrijfstijl is zeer toegankelijk, maar desondanks is werk van Safranski geen pageturner. De reden is dat het onderwerp filosofisch, abstract en van hoogintellectueel niveau is. Dat is tegelijkertijd de aantrekkingskracht van het boek: hoeveel boeken over moeilijke onderwerpen lezen lekker weg?
Het Goede
De schrijver hanteert een thematische afbakening. Hij bespreekt wat westerse filosofen geschreven hebben over het kwaad. Augustinus, Nietschze en Freud tref je in dit werk volop aan, oosterse wijzen als Boeddha, Ghandi of Confucius zul je niet aantreffen. Verder luidt de ondertitel van zijn boek: ‘Of het drama van vrijheid’. Dankzij onze vrijheid, hebben we ook de vrijheid om het kwade te kiezen. Met vrijheid bedoelt Safranski de vrije wil van de mens. De ondertitel geeft al aan dat het boek zich niet beperkt tot één enkel onderwerp. Sterker nog: het boek gaat evengoed over God, het goede, de werkelijkheid, De vrije wil en vrijheid in het algemeen. Al is de hoofdstukindeling min of meer chronologisch, uitweidingen en zijwegen worden niet geschuwd. Na een bespreking van de 4e eeuwse kerkvader Augustinus en zijn mening over de zonde en de Heilige Geest, gaat hij makkelijk over op de mening van 20ste-eeuwer Albert Einstein. Zo horen we Einstein spreken over menselijk bewustzijn. “Een menselijk wezen is een deel van het geheel dat we ‘universum’ noemen, een in tijd en ruimte begrensd deel. Hij ervaart zichzelf, zijn gedachten en zijn gevoelens als losstaand van alle anderen –een soort optische illusie van zijn bewustzijn. Die illusie is voor ons een soort gevangenis die ons beperkt tot onze persoonlijke verlangens en onze genegenheid jegens de weinige personen die ons na staan. Onze taak moet het zijn onszelf uit die gevangenis te bevrijden.”
De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.
In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Anekdotes, bijgeloof en goddelijke inmenging volgens Plutarchus
, door
Plutarchus/Ploutarchos leefde van 46 tot 120 na Christus. Zoals je aan zijn naam kunt zien, stamde hij uit een rijke familie in Chaironeia, Boiotië. Hij studeerde in Athene, reisde naar Egypte en Rome, was priester van het orakel van Delphi en schreef over zeer uiteenlopende onderwerpen.
In Plutarchus, Biografieën, Deel V staan de vertaalde parallelle biografieën van prominente figuren uit de Grieks-Romeinse Oudheid: de beroemde Atheense leider Perikles en de Romeinse politicus en immer treuzelende veldheer Fabius Maximus Cunctator, tegenstander van Hannibal; Alkibiades, strateeg van Athene tijdens de Peloponnesische oorlog (431-404) en Gaius Marcius Coriolanus. Plutarchus verheerlijkt Perikles minder dan Thucydides, voor wie het de onkreukbare pater patriae was. Bij de aristocratische Plutarchus heeft hij ook enkele zwakke kanten: hij kocht het volk om met landverdelingen, theatersubsidies en gesalarieerde baantjes, waardoor het slechte gewoontes aannam en tuk werd op luxe en onbeperkte vrijheid.
Plutarchus heeft ook kritiek op zijn buitenlandse politiek: hij ontketende de Samische oorlog om zijn vriendin Aspasia ter wille te zijn en de Peloponnesische wegens persoonlijke haat tegenover de Megarenzers en om te ontsnappen aan processen waarin zijn vertrouwelingen Feidias, Aspasia en Anaxagoras betrokken werden. Hij geeft wel toe dat de waarheid hieromtrent onduidelijk is.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Het leven gaat verder
, door
‘Welbeschouwd kon je bijna niets meer met een goed geweten aanbevelen dat nog wel kansen bood, alles liep langzaam maar zeker dood, de meesten zaten al aan de grond’.
Sinds enkele maanden is uitgeverij Van Gennep bezig met de uitgave van het werk van de 101-jarige schrijver Hans Keilson. De romans Komedie in mineur en In de ban van de tegenstander werden al besproken op Sargasso en ook zijn herinneringen in Daar staat mijn huis kwamen aan bod. Nu is ook het debuut van Keilson in een Nederlandse vertaling verschenen. Das Leben geht weiter verscheen voor het eerst in 1933, het was het laatste boek van een Joodse schrijver dat door Fischer Verlag in die tijd in Duitsland werd uitgegeven. Nog geen jaar later werd het boek verboden door de nazi’s.
Het verhaal speelt zich af ten tijde van de Weimarrepubliek in het oosten van Duitsland. Albrecht, een middelbare scholier, moet toezien hoe het voor zijn ouders steeds moeilijker wordt om het hoofd boven water te houden. Ze hebben een winkel met stoffen en kleding, maar door de gruwelijke inflatie wordt het voor de klanten steeds moeilijker om de rekeningen te betalen. Iedereen laat opschrijven, maar weinigen komen afbetalen. Het is voor vader Seldersen nauwelijks mogelijk om de rekeningen aan zijn leveranciers te voldoen. Aanvankelijk wil de vader zijn zoon niets vertellen over zijn problemen. Op een zondagochtend hoort Albrecht zijn ouders ruziën. ‘Maar de jongen houden we erbuiten’, hoort hij zijn vader zeggen. Niet veel later vertelt vader het zijn zoon toch: ‘Ik red het echt niet meer’……..’hopelijk kan ik het nog volhouden tot jij je school hebt afgemaakt.’
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Atlas van het hiernamaals
, door
(klik op het plaatje voor een vergroting)
Zolang de mensen bestaan, hebben zij zich afgevraagd hoe hun levenseinde eruit zou zien en welk verband er zou zijn met hun gedrag op aarde. Velen hopen dat ze later beloond zullen worden voor hun goede daden en dat anderen bestraft zullen worden voor hun misdaden. Doordat er helaas nog niemand teruggekeerd is uit het hiernamaals en er nog niemand een getuigenis afgelegd heeft, weten we er dus niets over.
De auteurs van deze geïllustreerde atlas beschrijven hoe verschillende godsdiensten en culturen zich het leven na de dood voorstellen en zij illustreren dat telkens met zelfbedachte kaarten. Zowel hun beschrijving als hun kaarten getuigen van veel geduld en veel inlevingsvermogen. Scepticisme is meestal afwezig.
Ze beweren dat hun atlas de eerste in de geschiedenis van de mensheid is waarin voorstellingen van hemel, hel en andere oorden na de dood in kaart worden gebracht. We gaan dat niet ontkennen.
De atlas begint met de Mesopotamische en Perzische onderwereld en eindigt met een hedendaagse voorstelling in de vorm van een metronet. Tussen deze twee uitersten zitten de Egyptenaren, Grieken en Romeinen, Hebreeërs, hindoeïsme en boeddhisme, Kelten, Islamieten, Sint-Brandaan en Tondalus, Jeruzalem, Dante, Luilekkerland, Renaissance, Reformatie en Contrareformatie, Barok, Swedenborg, Verlichting en Romantiek.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
De Linkse Kerk is een verzinsel
, door
“De ‘linkse kerk’ is een verzinsel van rechts om de tegenstander belachelijk en monddood te maken” dat stelt de Belgische taalsocioloog Jan Blommaert. Voor u als tweeverdienende bakfietsrijder is dit natuurlijk gefundenes Fressen. Maar het is goed als iemand het weer eens stap-voor-stap analyseert. In zijn essay ‘Links van de kerk’ gaat babyboomert Blommaert in op de methodiek waarmee sociale en progressieve mensen al bijna twee decennia in een hoek gedreven worden. De typering ‘Linkse Kerk’ draagt bewust een negatieve connotatie in zich: een kerk is immers dogmatisch en niet voor reden vatbaar. Blommaert laat niet alleen zien dat deze framing op dogmatisme nergens op gebaseerd is, hij keert het ook om met de stelling: “Er is geen linkse kerk maar wel een rechtse”. Deze Rechtse Kerk domineert al jaren het debat en is standvastig vanwege “stevige consensus over de grote lijnen van het debat”: polarisering en uitsluiting. Deze bewuste polarisering geeft de Rechtse Kerk een duidelijke tegenhanger waar alle pijlen op gericht kunnen worden en waar bij gebrek aan beargumenteerde verwerping er tot een snelle diskwalificatie van het andere kamp kan worden overgegaan. Blommaert heeft als Vlaming overigens wel een donkerroze vermoeden waar demoniserende taalvondsten als ‘Linkse Kerk’ en ‘bakfietser’ vandaan komen: deze zijn overgewaaid uit Nederland maar aarden dus ook snel in België.
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.
Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.
Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Je bent wat je weet
, door
Anil Ramdas: Badal, De Bezige Bij, 411 p.
‘De white trash was misschien onherkenbaar geworden, dankzij uiterlijkheden als kleding, huizen, spullen, auto’s, vakantiereisjes; maar de culturele onbeschaafdheid was blijven bestaan, was toegenomen, en durfde zich nu te manifesteren, in al haar stupide parmantigheid.’
Harry Badal is een journalist van Surinaams-Hindoestaanse afkomst. Ooit was hij beroemd en veelgevraagd, in zijn topdagen verdiende hij wel een gulden per woord. Nu moet hij een nieuwe start maken. Zijn huwelijk is over, hij moet stoppen met drinken en het allerbelangrijkste: hij moet een nieuw onderwerp vinden om over te schrijven. Hij ziet in dat hij het over een andere boeg moet gooien: Badal neemt zich voor om een stevig essay te schrijven over white trash, de blanke massa zonder inhoud en gebrekkige moraal. Hij vestigt zich in Zandvoort om het probleem beter te kunnen onderzoeken. En om nog dichter bij de problematiek te komen maakt hij een uitstapje naar Venlo om een optreden bij te wonen van Caro Emerald.
Tot zover een korte samenvatting van de eerste roman van Anil Ramdas. Ik heb uitgekeken naar dit boek. Ik had tien jaar niets meer van hem gelezen en dat terwijl ik veel aan deze schrijver te danken heb. Toen ik in de jaren negentig naar Curaçao verhuisde was Ramdas mijn gids. Ik las al zijn boeken en ik volgde zijn leestips op. Alle wetenswaardigheden die hij wist te integreren in zijn teksten vond ik interessant, ook als ze niet direct te maken hadden met het hoofdonderwerp. Ja, hij kreeg me zelfs aan ‘A house for Mr. Biswas’ van V.S. Naipaul en ook de ‘De wijde Sargasso zee’ moet ik door hem kennen. Vooraf was ik best zenuwachtig, stel je voor dat Badal tegenvalt, op welk moment stop je dan? Maar het viel niet tegen, geen moment heb ik gedacht: ik stop.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
De oorlog die Achilles het leven kostte
, door
Hoewel de oude Griekse samenleving al eeuwen ‘dood’ is, is de invloed ervan nog steeds zichtbaar in de hedendaagse cultuur. Met de film 300, over 300 Spartaanse krijgers in de oorlog bij Thermopylae, werd wereldwijd meer dan 450 miljoen dollar verdiend. De slag bij Thermopylae was slechts één van de weinige Griekse oorlogen. De meest bekende is die tegen Troje, beschreven in Homeros’ legendarische Ilias. De oorlog die Achilles het leven kostte: Het ware verhaal van de Ilias is een studie over de oorlog als beschreven in de Ilias. Mag met De oorlog die Achilles het leven kostte gesproken worden van nieuwe inzichten of is het allemaal oude koek?
Caroline Alexander (1956) is niet de minste auteur op het gebied van de Oudheid. Alexander is onder andere docent geweest op de universiteit van Malawi en heeft daar tevens de afdeling klassieke talen opgericht. Daarnaast schrijft zij geregeld voor National Geographic en publiceert ze in toonaangevende bladen als The New Yorker, Smithsonian Magazine en Outside.
Vertrekken, vechten, vervagen?
De Ilias speelt zich af ten tijde van de tien jaar durende oorlog tussen Troje en Griekenland. Aanleiding hiervoor is de jonge Trojaanse prins Paris, die de Griekse Helena heeft geschaakt. Haar echtgenoot Meneloas is hier allesbehalve blij mee en vraagt zijn broer, koning Agamemnon, ten strijde te trekken. In de Ilias worden slechts enkele doch cruciale weken in de oorlog behandeld: wanneer Achilles, de grootste strijder onder de Grieken, weigert nog langer voor Agamemnon te vechten.
Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.