Prinsjesdag stukken uitgelekt (goh)
Werkloosheid naar 9,25%! Hier de CPB stukken.
Stel een grens aan collectief gefinancierde medische ingrepen, vindt Jonge Democraten. Afgelopen week presenteerde het kabinet de miljoenennota, waarin zo'n 260 miljard euro aan uitgaven voor 2014 stonden ingepland. Grotendeels structurele uitgaven, op het gebied van sociale zekerheid, zorg, onderwijs, infrastructuur en veiligheid. Het maatschappelijke debat ging echter voornamelijk over de aanschaf van een jachtvliegtuig, een eenmalige uitgave van 4 miljard euro die over meerdere jaren wordt uitgesmeerd. Belangrijk, maar peanuts als je naar de begroting als geheel kijkt. Er zijn grotere uitdagingen. Zo geven we volgend jaar collectief ruim 77 miljard euro uit aan zorg. Ons zorgstelsel is het op-vijf-na-duurste ter wereld. Levert dit de kwaliteit op die je zou mogen verwachten? Niet bepaald. Er zijn zestien landen die een kwalitatief hoogstaander zorgstelsel hebben dan wij.
Werkloosheid naar 9,25%! Hier de CPB stukken.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
DATA - Ronald Plasterk kondigde bezuinigingen op de AIVD aan. De veiligheid van Nederland zou daardoor in gevaar komen, roept hij zelf en vele anderen met hem.
Maar hoe staan deze voorgenomen bezuinigingen in historische perspectief? We hebben de jaarverslagen er even bij gepakt en onderstaand overzicht gemaakt:
De laatste rode balk geeft aan waar de AIVD in 2018 zou moeten uitkomen. Dat is dus ongeveer op het niveau van 8 jaar geleden.
De AIVD heeft in haar laatste jaarverslag ook een overzicht opgenomen waarin staat welke grote gebeurtenissen invloed hadden op de budgettaire ontwikkeling (pagina 67).
Veiligheid laat zich moeilijk meten en effectiviteit van een veiligheidsinstantie al helemaal. Maar twee vragen springen naar voren. Ten eerste of het met het extra budget in 2012 nou veel veiliger is geworden dan in 2005 (en of terugval kwaad kan). En ten tweede of een vervijfvoudiging van het budget in 20 jaar te rechtvaardigen is of meer toe te schrijven is aan politiek opportunisme.
En verder nog een kritische noot met betrekking tot de zogenaamde directe relatie tussen uitgaven voor veiligheid en veiligheid. Die is er niet, hoe hard iedereen dat ook roept. Primair is onze veiligheid afhankelijk van de hoeveelheid boze krachten hier en elders. Een veiligheidsmachine kan hooguit de scherpe kantjes er vanaf halen en af en toe een incident voorkomen.
We hebben mogelijk veel meer invloed op onze eigen veiligheid door zaken als ontwikkelingssamenwerking, militaire interventies en kortzichtig egoïstisch economisch beleid.
COLUMN - Net als je even inkakt, prikken onze Vaste Gasten je elke werkdag om 15.30 uur weer wakker met hun scherpe pennetjes. Vandaag: Paul Teule over hoe de Verenigde Staten financieel aan de afgrond staan.
De inkt is nog niet droog of Obama heeft het begrotingsvoorstel van de Republikeinen alweer van tafel geveegd. Als beide partijen er niet uitkomen, zal de Amerikaanse economie vanaf 1 januari voor zo’n 600 miljard dollar – zo’n 4% van het bbp – afgeknepen en belast worden. Amerika staart in de ‘fiscal cliff’, de begrotingsafgrond.
Ik volg dit getouwtrek met gemengde gevoelens. Zowel de Democraten, als de Republikeinen hebben mijn inziens een punt – de Republikeinen als het gaat om de urgentie van bezuinigingen, en de Democraten als het gaat om de extra bijdrage die rijkeren kunnen geven.
Eerst de urgentie. De Amerikaanse overheid geeft elk jaar 1000 miljard dollar meer uit dan ze binnen krijgt. De staatsschuld bedraagt inmiddels meer dan 16.000 miljard dollar, grofweg 100% van het Amerikaanse bbp. En dat kan snel uit de hand lopen. Stel dat de Amerikaanse economie de komende jaren met 2% per jaar groeit, maar dat het begrotingstekort 6,5% van het BBP blijft. Dan zal de schuldquote in een generatie naar 200% stijgen. Groeit de economie niet, dan heb je binnen tien jaar Griekse toestanden, en bij 2% krimp is dat al over zes jaar. Ja, Amerika kan nu nog goedkoop lenen (1.6%), maar voor hoe lang?
Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.
Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.
COLUMN - Net als je even inkakt, prikken onze Vaste Gasten je elke werkdag om 15.30 uur weer wakker met hun scherpe pennetjes. Vandaag Paul Teule, over EU en haar begroting. En de prijs van democratie.
Voor een econoom is alles relatief. Een ‘prijs’ is niets anders dan een verhoudingsgetal dat pas betekenis krijgt in perspectief. Het feit dat een net mandarijnen 1 euro kost, betekent pas wat als je weet hoeveel mandarijnen je krijgt, wat je verder nog voor een euro kan kopen en, belangrijk, hoeveel je voor die euro hebt moeten werken. We vinden iets ‘duur’ als de prijs zich niet goed verhoudt tot iets anders – en dat ‘iets anders’ kan van alles zijn.
Neem nou de ‘prijs’ van de EU. De moeizame onderhandelingen over de Europese meerjarenbegroting (2014-2020) gaan over de vraag of de EU meer of minder dan 1000 miljard euro zal kosten, grofweg 140 miljard euro per jaar. Noordelijke lidstaten vinden de EU te duur, zuidelijke lidstaten en de Europese Commissie niet. Beide kampen goochelen met verhoudingen. Een paar voorbeelden:De Commissie zet de EU-begroting graag af tegen ons gezamenlijke Europese inkomen. 140 miljard per jaar is zo bezien slechts 1% van onze welvaart. Peanuts dus, want 1% van iets is altijd weinig. Ook als je de 140 miljard afzet tegen de som van alle nationale begrotingen – 6.300 miljard euro per jaar – en je bedenkt dat van die 140 miljard ook nog eens 94% terugvloeit naar de lidstaten, waar hebben we het dan helemaal over?
OPINIE - De EU-begroting voor de komende zes jaar moet goedgekeurd worden. In plaats van over de Nederlandse bijdrage te onderhandelen, zouden Rutte, Dijsselbloem en Timmermans zich hard moeten maken voor een effectieve besteding van het totaalbedrag, betoogt Gerben-Jan Gerbrandy.
Vrijdag moeten de Europese regeringsleiders beslissen over de bestemming van een slordige 1000 miljard euro, uit te geven tussen 2014 en 2020. De kans van slagen lijkt steeds kleiner te worden, zeker nu ook de onderhandelingen voor de begroting van 2013 zijn stuk gelopen.
De Britse premier David Cameron kan niet meer thuiskomen zonder een fors lagere begroting, Zweden accepteert geen korting op haar korting op de EU-bijdrage, Denemarken wil ook een korting, Frankrijk wil niet tornen aan de landbouwsubsidies, terwijl de vijftien netto-ontvangers onder leiding van Polen fel de grote sommen cohesiegeld verdedigen. De Commissie opent haar trukendoos om een begroting achter de hand te hebben die ook zonder de Britten in 2014 kan ingaan. Maar het is geen tijd voor trucjes.
De huidige crisis in de eurozone biedt regeringsleiders juist een uitgelezen kans de EU-begroting radicaal te verbouwen. Europa moet zijn geld steken in structurele economische hervormingen, innovatie, duurzaamheid, energie. In democratie, buitenlands beleid en grensoverschrijdende samenwerking. Dat zijn de prioriteiten van de EU. Daar zit de toegevoegde waarde, dus daar moet het geld heen. Niet zoveel naar landbouwsubsidies (364 miljard in het laatste voorstel van Van Rompuy) en cohesiebeleid (309 miljard euro).
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
Het nieuws over de bezuinigingen heeft weinig waarde zonder een beetje context.
ACHTERGROND - Zo kleurig als de uitgave Kerncijfers, zo sober is het Jaarverslag van OCW over 2012, dat op dezelfde dag verscheen. Zelfs de grafiek is in zwart/ wit.
Maar uiterlijk is schijn. Het huishoudboekje van OCW is interessant leesvoer, met veel details over de uitgaven van het ministerie en verantwoording over het gevoerde beleid. Wie wil weten wat OCW doet: “follow the money.”
Bron: OCW Rijksjaarverslag 2012.Zegt Paul Krugman