Ruwe bolster, blanke pit

Voor de Romeinen waren alle volkeren te noorden van de rijksgrens, de limes, één pot nat. Het waren ‘barbaren’. En dat woord is blijven hangen. Ieren, Schotten, Polen, Russen – elk volk aan de rand van Noordwest-Europa is wel voor korte of langere tijd ‘barbaars’ genoemd. Het woord was een vrijbrief om deze volkeren vervolgens ook barbaars te behandelen. Je zou dus verwachten dat een auteur die een boek schrijft over de volkeren ten noorden van de limes zijn best doet om die klassieke pejoratieve aanduiding te vermijden, en te verwerpen. Maar Peter Bogucki was dat duidelijk niet van plan. Dit boek (in de serie Lost Civilisations, voor Reaktion Books) gaat over The Barbarians, ‘de barbaren’. Waarom dat zo prominent gebracht moet worden, is onduidelijk. Blijkbaar kon hij geen andere verzamelterm bedenken. In het voorwoord zegt hij dat zijn onderwerp ook best wel barbaars was.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Moderne cultuurbarbaren

Een jaar of drie geleden stond ik tegen de achterwand van Tivoli geplakt. Met gehoorbescherming in probeerde ik te genieten van Strapping Young Lad. Het kwam echter niet door de gebrekkige kwaliteit van het snoeiharde werk van de band dat ik niet tot genieten kwam. Het kwam door de buitengewoon knappe prestatie van een tweetal mensen een meter of drie voor me die in staat waren met hun gesprek consequent boven het geluid van de band uit te komen. Het genieten is voor mij dan moeilijk.
Recent was ik bij een concert van Joanna Newsom in Paradiso. De betoverende ijle klanken kregen het eerste uur alle ruimte. Maar toen begonnen een stel onverlaten een uitgebreide conversatie achter in de zaal over de biervoorziening. Ik heb de heren vriendelijk verzocht de conversatie te beëindigen of de zaal te verlaten. Ze mompelden iets over “waar bemoei je je mee, wij horen hier” maar verlieten toen toch de zaal.
En vandaag lees ik in de krant de recensie over het concert van Joan as Policewoman. Dit concert is mede door het gekakel van het publiek in het water gevallen.
Is hier sprake van een nieuwe trend? Hebben we hier van doen met de variant op het inmiddels wijdverbreide irritante kuchen en hoesten bij klassieke concerten?

Ik blijf het vreemd vinden dat mensen veel geld neerleggen om naar muziek te kijken/luisteren en dan vervolgens iets gaan doen wat ze in andere gelegenheden beter en goedkoper kunnen doen, zonder dat ze daarbij mensen storen die wel komen om van de ervaring te genieten.
Maar goed, dat is mijn mening. Polletje dus.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.