Weinig revolutionairen, maar veel steun voor revolutie

Eergisteren was het een jaar geleden dat Khaled Said door de politie van Alexandrië werd doodgeslagen nadat hij getuige was geweest van een drugsdeal van twee agenten. Enkele honderden demonstranten herdachten dit in Cairo met een demonstratie tegen politie-willekeur. Hier één van hen met een poster van het verminkte lijk van Khaled Said bij het ministerie van Binnenlandse Zaken. (Foto Hossam Hamalawy). Twee tegelijk verschenen enquêtes - een van het International Republican Institute (IRI), de andere van Gallup Abu Dhabi - bevestigen dat de Egyptische bevolking en masse achter de omwenteling staat die Mubarak de laan uitstuurde. Om en nabij de negentig procent in beide onderzoeken is er blij mee dat hij weg is. Een meerderheid verwacht ook dat het nu beter zal gaan met Egypte (90% - IRI) en een veel groter aantal mensen dan voorheen heeft het gevoel dat de economie- die in slechte staat verkeert -  nu kan opkrabbelen (Gallup: 46% - was 15% vóór de revolutie). Gallup meldt ook dat veel minder mensen nu - na de revolutie nog zouden willen emigreren. Vóór de revolutie was dat 23%, nu nog 11%.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Digitale revolutie-in-een-revolutie

Vandaag is het precies een jaar geleden dat Khaled Said door de Egyptische politie in Alexandrië werd doodgeslagen, waarschijnlijk omdat hij een video bezat waarin te zien was hoe agenten inbeslaggenomen drugs onderling verdeelden. Met een mobieltje genomen foto’s van Khaleds kapotgeslagen lichaam werden via Facebookgroepen verspreid en voedden de groeiende verontwaardiging voorafgaand aan de demonstraties op het Tahrirplein in Cairo. Khaled die met zijn filmpje de corruptie van het oude regime aan de kaak had willen stellen, werd postuum zelf symbool van de revolutie waarin een jonge generatie voorgoed afrekende met de oude garde dankzij het internet en andere communicatiemiddelen.

Zo ging het toch, nietwaar?

Niet als je het aan Mark Zuckerberg zelf vraagt. Hij relativeerde vorige week de mate waarin zijn website verantwoordelijk gesteld kan worden voor de gebeurtenissen in Egypte:

It would be extremely arrogant for any technology company to claim any meaningful role. I think Facebook was neither necessary nor sufficient for any of those things to happen”.

Hij leek het enigszins beschaamd te zeggen maar opvallend is wel dat Zuckerberg zijn uitspraak deed op de G8, waar hij samen met een aantal andere CEO’s van social-mediabedrijven was uitgenodigd van gedachten te wisselen met Sarkozy (hij wel trouwens, wij niet). Hetgeen natuurlijk juist onderstreepte dat regeringen (oud en nieuw) nog altijd met argusogen naar nieuwe media kijken.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Saleh speelt zijn laatste kaart uit

Opname van bij en in de compound van de familie Al-Ahmar, een van de weinige video’s die van de strijd in Jemen te vinden zijn.

De Jemenitische hoofdstad Sanaa is sinds maandag het toneel van bloedige gevechten tussen de Presidentiële Garde en andere aanhangers van president Ali Abdallah Saleh en mannen van de grootste en belangrijkste stammenfederatie, die van de Hashed, die worden geleid door Sadeq Abdallah al-Ahmar. Sadeq Al-Ahmar en zijn broers (die ook de leiders  zijn van de Islah-partij, de tweede in grootte in het land)  hebben de kant gekozen van de oppositie die het aftreden eist van president Saleh.

De strijd begon maandag nadat mannen van Al-Ahmar aanhangers van Saleh tegen wilden houden die een school wilden binnengaan. Dichtij het huis van Al-Ahmar waar de Saleh-aanhang wapens had opgeslagen. Er brak toen een vuurgevevecht uit dat zich later naar het huis van Al-Ahmar verplaatste (het huis is een uitgebreid complex, ik ben er jaren geleden wel eens geweest voor een gesprek met de vader van Al-Ahmar, Abdallah).

Later die avond probeerde een commissie van aantal stamhoofden (zie de foto hierboven)  te bemiddelen. Maar terwijl zij met Saleh aan de telefoon waren werd de Al-Ahmar residentie opnieuw aangevallen, waarbij binnen het complex de nodige slachtoffers vielen, onder wie ook leden van de bemiddelingscommissie. Dat was een grove inbreuk van de kant van Saleh (die – pikant detail – ook tot de Hashed federatie behoort) op de tribale gedragscode die voorschrijft dat tijdens bemiddeling een staakt-het-vuren in acht wordt genomen. Sindsdien wordt heftig gevochten, met name in de wijk Hasaba waar Al-Ahmars mannen een  aantal ministeries hebben ingenomen, alsmede het gebouw van de luchtvaartmaatschappij Yemenia, het persbureau Saba, politiebureaus en andere instellingen. Ook hebben Al-Ahmars manschappen de luchthaven  bezet. Het luchtverkeer wordt omgeleid naar Aden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

“Arabische Lente is strijd tegen kapitalisme”

Een opvallend Waanlinkje gisteren: wijdverspreid protest in Spanje tegen het economisch beleid. De protesten doen denken aan de spontane volksopstanden in Tunesië, Egypte en Jemen. Waait de Arabische Lente over naar Europa? De Israëlische schrijver Amnon Shamosh (82) denkt van wel. Hij ziet duidelijke overeenkomsten tussen de onvrede in de Arabische wereld en die in Athene, Parijs en Madrid. De protesten hebben volgens hem niet zoveel te maken met democratie maar eerder met corrupte leiders. In Egypte was men de zelfverrijkende kliek van Mubarak zat en in Europa voelt men zich ook in toenemende mate financiël genomen door haar leiders. De Arabische Lente is een strijd tegen (de uitwassen van) het kapitalisme stelt Shamosh. Naarmate de werkloosheid stijgt (Spanje >20%) zal de onvrede over bonussen aan de top alleen maar toenemen. Ook zijn de sussende woorden van (nationale) bankiers en politici steeds ongeloofwaardiger nu blijkt dat de financiële crisis nog lang niet is bedwongen. Volgens Shamosh zal de Arabische Lente zich daarom niet beperken tot het Midden-Oosten en Noord-Afrika en zal zij achteraf net zo bepalend blijken als de Russische en Franse Revolutie van respectievelijk 100 en 200 jaar geleden.

Ter (tijdelijke) relativering: in Nederland krijgt iedereen vooralsnog deze maand zijn vakantiegeld uitgekeerd en is Pyke door naar volgende ronde van X Factor.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Angst en zelfbewustzijn

“Abstracties zijn mazen waar de werkelijkheid door heen zakt”: het is de openingszin van Vasalis, in de biografie over haar. Dat is een mooie observatie: wat betekenen de “war on terror”, de Libische opstand waar Al Queida achter zou zitten, de angst voor Islamitische revoluties, de Arabische Lente,  in het licht van de buitengewoon concrete terechtstelling in Abottabad? Zijn het allemaal politieke abstracties, die nieuwe werkelijkheden gaan tegenkomen?

De dood van de middeleeuwse Anti-Jesus, Osama bin Laden, heeft nogal wat betekenis in de sociale psychologie, in de eerste plaats van Amerikanen, maar ook in de wereld waar hij zijn aanhang zocht. Een vloek is afgeschud.

Amerika

Obama wordt over het algemeen geprezen voor zijn terughoudendheid; helemaal kon hij het niet volhouden, getuige zijn bezoek aan “ground zero”, maar dat mag hem worden vergeven. Het denken aan de drieduizend onschulige slachtoffers van de Twin Towers en de brandweer is genoeg om het doden van Bin Laden gerechtvaardigd te noemen. Je kunt je ook een soort Eichmann-proces voorstellen en dat liever gehad hebben, maar lievere koekjes worden niet gebakken. En dan kun je juichen over het doden van Bin Laden toch ook nog wel ongepast en ongemakkelijk vinden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Can the Arab Spring bring peace in the Middle East?

By Clara Marina O’Donnell, research fellow at the Centre for European Reform.

Many western diplomats and observers argue that the popular uprisings in North Africa and the Middle East reinforce the need for Israelis and Palestinians to return to peace talks. In May, US President Barack Obama and Israeli Prime Minister Benjamin Netanyahu are expected to lay out their views about how the process should be re-started. However, calls for an immediate resumption of negotiations are unrealistic. The political turmoil across the Arab world is making conditions on the ground – already dire – even less conducive to a lasting settlement. Instead, Europeans and Americans should exploit the hiatus created by current regional instability to encourage Palestinians to end their divisions and hold long-overdue elections before October. The EU and the US should also prod Israel to offer the prospect of serious peace talks to whoever wins those elections.

Western diplomats calling for progress in the peace process in response to the upheaval in the Arab world make two arguments. First they point out that Israel could end up with neighbours which are even more hostile to it. There is significant uncertainty about the makeup of the next leadership in Egypt – a key ally of Israel in recent decades. In addition, it cannot be ruled out that regimes in neighbouring countries, such as Syria and Jordan, will fall. In each of these countries, there are groups that are more hostile to Israel than the regimes which have governed in recent years. To limit the scope for conflict, some diplomats argue, Israel should solve its dispute with the Palestinians as soon as possible.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Vorige Volgende