Evolutie in actie
, door
Een mooi, maar ook angstaanjagend experiment dat laat zien hoe bacteriën zich aanpassen aan steeds grotere concentraties antibiotica.
De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.
In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.
Foto:
copyright ok. Gecheckt 09-02-2022
Woef
, door
COLUMN - Je komt nog eens ergens als je door een hond wordt gebeten. Bij de huisartsenpost in het ziekenhuis bijvoorbeeld. De hond kon er trouwens niets aan doen hoor. Hij is normaal hartstikke lief. Hij doet nooit wat. Maar deze keer wel. Zonder waarschuwing plantte hij zijn bek om mijn hand. Blijkbaar voelde hij zich bedreigd. Ik was al lang blij dat hij mijn hand te pakken had en niet die van de jongste sloper. Wij aaiden de hond namelijk samen. De jongste sprong achteruit en ik begon van schrik te janken. Met mij kun je de oorlog winnen…
Zijn hoektand had een spoor in mijn middelvinger getrokken. Ik belde met de huisartsenpost. Wanneer ik voor het laatst een tetanusprik had gehad? Geen idee. Mijn vaccinatieprogramma was 35 geleden al gestopt, volgens mij. Komt u dan maar even langs, was het antwoord. Afhankelijk van de wond krijgt u ook nog antibiotica mee. Ik keek naar de wond. Dat zou wel loslopen. Deze uit de hand gelopen schaafwond behoefde echt geen antibiotica. Een prik zou voldoende zijn.
In de wachtkamer zat een dame zich vreselijk aan te stellen. Ze kon niet goed meer lopen, tenminste, dat leek zo. Ze strompelde eerder aan de arm van haar man op 12-centimeterhakken de wachtkamer in. Ze weende prachtige tranen, op een manier die de dikke laag make-up op haar wangen intact liet. Haar hoofd hing op zijn schouder. Hij liet haar even achter om gegevens in te gaan vullen en koffie te halen. Terwijl hij voor haar op pad was, liep zij verrassend soepel richting rolstoel. Ze huilde ook niet meer. Ze plofte in de stoel, bekeek zichzelf in het spiegeltje dat uit haar handtas kwam en zwaaide heen en weer met haar zwaar geblondeerde haren. Haar parfum vulde de wachtruimte. Een te scherp en te zoet luchtje. Het irriteerde mijn neus. Ze jammerde direct weer toen haar man kwam aangelopen. Zonder die schoenen zou het volgens mij al best wel weer gaan met dit poppetje, maar ik keek medelijdend naar de man. Hij trapte erin. In alles. De lobbes.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Feit of fabel: antibiotica
, door
ACHTERGROND - Minister Schippers (VVD) zei in het Vragenuur van 28 mei: ‘De sectoren hebben de handschoen opgepakt en de voortgang van de reductie van het antibioticagebruik in de veehouderij ziet er hoopvol uit. In de veehouderij wordt op dit moment 50% minder antibiotica gebruikt dan in 2009.’
Even later in het debat stelde Gerard Schouw (D66): ‘Mijn fractie begrijpt eerlijk gezegd de jubelstemming niet zo goed over het verminderd antibioticagebruik, want wij weten allemaal dat de illegale productie van antibiotica is toegenomen en dat de cijfers onbetrouwbaar zijn.’ (Vragenuur 28 mei)
Beide sprekers hebben een punt. Onderzoek toont inderdaad aan dat de hoeveelheid verkochte antibiotica is afgenomen. Tegelijkertijd zijn er signalen dat er sprake is van illegale productie.
De regering maakt zich zorgen over onzorgvuldig en overmatig antibioticagebruik in de veehouderij. Dit zorgt ervoor dat steeds meer bacteriën ongevoelig worden voor antibiotica, wat een gevaar kan zijn voor de volksgezondheid. Zo bleek onlangs nog uit een onderzoek van de Consumentenbond dat 40% van het onderzocht kalfsvlees en 13% van de onderzochte biefstuk de ESBL-bacterie bevatten. Deze bacterie is niet direct schadelijk voor de gezondheid, maar is resistent tegen veel antibiotica.
Is het antibioticagebruik sinds 2009 afgenomen?
De regering heeft zich voorgenomen het antibioticagebruik in de veehouderij ten opzichte van 2009 te reduceren met 20% in 2011, met 50% in 2013 en met 70% in 2015.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Foto:
copyright ok. Gecheckt 09-02-2022
Volentekriebels | Een weekend zonder alcohol
, door
COLUMN - Een zinderend verslag van een nuchter weekend.
Mijn urine rook naar bedorven tomatensoep en zo zag het er ook uit, maar dan in het geel. Dat leek me een mooie aanleiding om weer eens een huisarts te bezoeken. We speelden een quiz. De huisarts was de quizmaster en ik de kandidaat. De eerste en enige vraag was: wat denk je zelf dat je hebt? Ik gokte op een blaasontsteking. Dat was het goede antwoord en ik won een zevendaagse antibioticakuur.
Ik wist dat dit betekende dat ik een week lang geen alcohol mocht drinken. Maar hee, ’s ochtends een vent, ’s avonds een vent, en dus ging ik donderdagavond zonder gejeremieer naar het lanceerfeestje van Noisey in de mij zo geliefde Club Trouw. Alle hipgave mensen stonden in de grote zaal, dus ik ging naar de hardebandjeskelder. Terwijl ik harde bandjes keek dronk ik liters nep-Spa Rood en ik voelde me hoe langer hoe nuchterder. Ik ben natuurlijk wel vaker nuchter, maar dat is meestal op maandagochtend en zeker niet om twee uur ’s nachts in een kelder. Ik werd er slaperig van en kon bijna niet meer op mijn benen staan.
De volgende ochtend had ik tot mijn verbazing lichte hoofdpijn. Ook had ik dankzij de draaidopjes van de flesjes bronwater een schaafwond op de plek waar je duim en wijsvinger elkaar ontmoeten. ’s Avonds voelde ik me weer beter en dat kwam goed uit, want ik had beloofd om in ruil voor gratis bier te jureren bij een bandjeswedstrijd op een studentenfestival. Onder deze omstandigheden was dat een schrale deal, maar ik hoopte dat er wat mooie studentes rond zouden lopen en dus had ik er alsnog best zin in. Het viel tegen. Als je nuchter bent zijn twintigjarige studentes veel te jong. Later die avond zou ik met een paar vrienden op stap gaan, maar omdat ik het te koud vond om te fietsen zegde ik dat af. Niet drinken is schadelijk voor vriendschappen.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
het Saillant | Overheden moeten investeren in onderzoek naar nieuwe antibiotica
, door
Overheden moeten het onderzoek naar nieuwe (categoriën) antibiotica (mede-)financieren, subsidiëren, of fiscaal aantrekkelijk maken.
De afgelopen twintig jaar wordt er veel gesproken en verschijnen er vele publicaties over de problemen met de ontwikkeling van nieuwe antibiotica. Vooral om de groeiende hoeveelheid resistente bacteriën vormt een groot probleem. De Meticillin-resistente Staphylococcus aureus (MRSA)veroorzaakte in 2008 in de VS alleen al 19000 doden, meer dan HIV/AIDS. Voor deze specifieke bacterie lijkt na een eerste klinische trial een nieuw antibioticum in de maak, maar dit is natuurlijk niet de enige zorgenbarende bacterie, denk aan de multiresitente TBC, MRSA, EBSL of recent de NDM-1-bacterie. Als we op deze voet doorgaan dan zijn er over tien jaar geen antibiotica meer beschikbaar om tal van infecties te bestrijden.
Naast de klinische moeilijkheden bij het ontwikkelen van nieuwe antibiotica is het grootste probleem de financiering van onderzoek. Onderzoek naar antibiotica is voor pharmaceuten namelijk nauwelijks interessant. Het betreft namelijk kortdurende en zo min mogelijk gebruikte behandelingen met in het algemeen volledige genezing tot gevolg. Onderzoekstrajecten en klinische trials duren vele jaren. Bovendien worden bacteriën ook weer resistent voor nieuwe antibiotica. Ten slotte heb je dan ook nog landen als Brazilië en Zuid-Afrika die patenten, om overigens begrijpelijke redenen, niet erkennen of omzeilen. Waarom zou je als farmaceutisch bedrijf een miljard investeren in nieuwe antibiotica investeren als je van tevoren weet dat je de investering in deze onaantrekkelijke markt toch nooit meer terugverdient? It’s just bad business.
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Alligator levert wellicht nieuwe antibiotica
, door
“Biodiversiteit, wat heb je er eigenlijk aan?” roept de nihilist wel eens. “Ontwikkeling van medicijnen” roept de optimist dan op zijn beurt. Vanaf vandaag kan die laatste een case toevoegen aan zijn batterij van argumenten: nieuwe antibiotica uit alligators.
Alligators staan erom bekend dat ze een voortreffelijk immuunsysteem hebben dat niet afhankelijk is van een besmetting voordat er anti-stoffen worden aangemaakt. Het immuunsysteem van de alligator werkt direct. Doordat alligators altijd in warme ‘smettige’ omstandigheden hebben geleefd (in de tijd van dinosauriërs was het al niet veel beter gesteld met de hygiëne) en ze zichzelf regelmatig verwonden tijdens territoriale gevechten en het vangen van prooidieren zijn het evolutionaire koplopers in de verdediging tegen infecties en snelle wondheling. Proeven met alligator eiwitten tonen aan dat deze nieuwe antibiotica kunnen leveren die helpen bij de bestrijding van resistente superbugs, de ziekenhuis bacterie MRSA, Candida albicans die vooral gevaarlijk is voor AIDS patiënten en bij orgaantransplantaties én mogelijk ook diabetici helpt bij het voorkomen van infecties. Miljoenen jaren laboratoriumonderzoek ligt voor ons klaar op een modderbank. (bron de gerenommeerde Underwater Times)