‘Zo’n envelop met donker kindje erop gaat gelijk prullenbak in’

Hans Withoos, internationaal modefotograaf en kunstenaar fotografeerde in Zambia voor Orange Babies kinderen met hiv, in designerkleding van de Braziliaanse ontwerper Fernando Silva. Wat vindt Hans Withoos precies van de discussie over beeldvorming? ‘Ik denk dat het nodig is. Als ik eerlijk ben…ik had nooit verwacht dat er in Afrika nog steeds mensen zijn die echt niet te eten en te drinken hebben, dat ze daarvoor in de rij moeten. Dat vind ik een gebrek aan voorlichting van elk goed doel. Dat verhaal lijkt zo jaren ‘70/’80, maar het is nog steeds zo. Dat wordt naar mijn idee nu niet meer goed gecommuniceerd. Ik ben best iemand die veel gesponsord heeft, maar ik zie alsmaar die lachende, blije kindjes uit Afrika of die kinderen met vliegen op hun gezicht. Ja, dat weet ik nou wel.’

‘Peter R de Vries is een neokoloniale journalist’

“Ik ben de goede, blanke man en ik ben hier in het achterlijke Afrika waar alleen maar vreselijke wantoestanden plaats vinden.” Hij zegt het niet letterlijk, maar dat is de boodschap die Peter R. de Vries vijftig minuten lang uitstraalt in zijn programma Over de Grens. Dat is jammer. Is er eens aandacht voor een schrijnend probleem in Uganda, wordt de plank finaal mis geslagen door De Vries en de stichting Kids Rights, die deze reportageserie gesponsord heeft.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Beeldvorming in goede doelencampagnes is stigmatiserend

OPINIE - Firdaoussi verschijnt zo nu en dan op televisie, tussen de soapseries en het journaal door. Zij vult dan negentig seconden lang in haar eentje het beeld. Een klein, verdrietig meisje, op sterven na dood. Een dragende mannelijke voice-over vertelt met de nodige melancholie: ‘Ze is nog maar een kind. Een onschuldig meisje, dat niets anders kent dan pijn en gekweld wordt door ondervoeding.’  Op de kijker wordt vervolgens een dringend beroep gedaan: ‘Helpt u vandaag een kinderleven redden? Dat kan al vanaf drie euro per maand.’

Achter het beeld

Red het leven van Firdaoussi“, een reclamespot van Save the Children, heeft de gemoederen flink bezig gehouden de laatste tijd. IDleaks stuurde in juni een brief aan het management van Save the Children met het verzoek de reclame van de buis te halen. Publicist Frank van der Linde diende in oktober een klacht in bij brancheorganisatie Partos. Diverse Nederlanders met Afrikaanse roots deden een appèl op prominenten in de ontwikkelingssector om te stoppen met dit soort beeldvorming.

Waarom vallen zo veel mensen over deze reclamespot? En welke argumenten passeren daarbij de revue? IDleaks kwam eerder deze week met een uitgebreide analyse. Wij borduren daar in dit artikel op voort. We proberen antwoord te geven op de vraag “wat is eigenlijk het probleem?”, doen een aantal suggesties en sluiten af met een gedachte-experiment. Kijk voor je verder leest overigens eerst even naar de reclamespot die de directe aanleiding vormt voor dit schrijven.

Foto: IFPRI -IMAGES (cc)

Afrika moet zelf voor zijn eten zorgen

OPINIE -  ‘Afrika heeft grote agrobedrijven nodig,’ kopte het interview met Rabobank-analist Justin Sherrard  afgelopen dinsdag in Trouw. Jasper van Dijk en Eric Smaling, parlementariërs van de SP, hebben hun twijfels of grote multinationals wel zo goed zijn voor Afrika.

Het interview met Rabobank-analist Justin Sherrard (Trouw, 22 oktober) vestigt de aandacht op het groeiende handelstekort van Afrikaanse landen op het gebied van landbouwproducten. Op mondiale schaal is de scheefgroei inmiddels erg groot. Dat de (droge) landen van het Arabisch schiereiland forse netto importeurs zijn ligt voor de hand, maar ook China, Zuid-Korea en Japan geven jaarlijks per saldo tientallen miljarden dollars uit aan de import van landbouwproducten. De Verenigde Staten, Australië, Argentinië en Nederland staan nadrukkelijk aan de andere zijde van dit deel van de handelsbalans.

Het feit dat de savanne in Zuid-Amerika in snel tempo verandert in één groot sojaveld is voor een groot deel toe te schrijven aan de groeiende voedselbehoefte van China. Grote delen van Afrika lijken wat betreft landschap, regenval en bodemvruchtbaarheid op Zuid-Amerika en je zou ze inderdaad als ‘ongebruikt landbouwareaal’ kunnen betitelen, zoals Sherrard doet. De vraag is of Afrika gebaat is bij een zoete inval van de multinationals die Sherrard noemt. Met de regelmaat van de klok wordt namelijk melding gemaakt van schrijnende gevallen van landroof, waarbij grote arealen land op ruwe wijze worden omgetoverd tot plantages, met verwoesting van de bodemvruchtbaarheid en verdrijving van lokale bewoners tot gevolg.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Israël heeft een nieuw racismeprobleem

Mede door de strengere bewaking van de Europese grenzen proberen veel Afrikaanse asielzoekers een plek in Israel te krijgen. Het verzet daar tegen deze instroom is echter erg groot. Hoewel het argument dat Israël anders straks geen Joodse staat meer is, steek houdt, lijkt het toch verdacht veel op simpele vreemdelingenhaat.

Lees het achtergrondverhaal bij The Nation

Foto: AK Rockefeller (cc)

Amerikaanse militaire inzet in Afrika

OPINIE - De afgelopen maanden horen we veel berichten over terreuraanslagen in Afrikaanse landen. In Nigeria pleegt de terreurgroep Boko Haram aanslagen. In Kenia viel de islamitische terreurbeweging Al Shabab een winkelcentrum aan. Ook in Libië en Mali plegen moslimextremisten aanslagen. Tot dusver proberen de lokale regeringen de terroristen aan te pakken, maar hoelang zal het nog duren voordat er buitenlandse militaire hulp ingeroepen wordt?

De afgelopen jaren heeft het Amerikaanse leger al in veel Afrikaanse landen voet aan de grond gekregen. In 2008 werd door het Pentagon AFRICOM opgezet, een nieuwe tak van het Amerikaanse leger dat de Amerikaanse belangen in Afrikaanse landen zal gaan verdedigen, als dat nodig is. Op de website van AFRICOM kun je lezen wat de doelstellingen van dit legeronderdeel zijn.
Op internet zijn al een paar kritische beschouwingen geschreven over de Amerikaanse (neokoloniale) inmenging in Afrika.
Nick Turse gaf op TomDispatch.com een overzicht van de snel groeiende activiteit van AFRICOM. Op het kaartje na de streep kun je zien dat Amerikaanse militairen actief zijn in 49 van de 54 Afrikaanse landen.

africom01

De gele markers geven activiteiten aan gestart in 2012, de groene merktekens wijzen op activiteit die in 2013 werd opgestart. Vooral in de laatste twee jaar groeit de Amerikaanse militaire aanwezigheid in Afrika sterk.

Foto: Monash University (cc)

Ewout Irrgang gaat Afrikaanse gezondheidszorg hervormen

INTERVIEW - Vorige week werd bekend dat Ewout Irrgang een nieuwe baan had gekregen bij de ontwikkelingsorganistie PharmAccess. Een opmerkelijke move voor een voormalig SP-Kamerlid om bij een dergelijk privaat initiatief te werken? Vice Versa sprak met Irrgang over zijn beweegredenen.

PharmAccess is een publiek-privaat samenwerkingsverband dat zich inzet voor betaalbare gezondheidszorg van goede kwaliteit. In 2010 ontving de organisatie de G-20 prijs voor innovatieve ontwikkelingsprojecten. De organisatie is onder meer bekend van het Health Insurance Fund, dat ziektekostenverzekeringen regelt in Afrikaanse landen. Vanaf 1 september treedt Irrgang in dienst en op 1 januari 2014 zal Irrgang in Dar es Salaam technisch directeur worden van het PharmAccess kantoor aldaar. Een hele overstap, erkent Irrgang. ‘We gaan verhuizen, mijn vrouw, 2 kinderen  – waarvan er één pasgeboren is – en ik. Dat is spannend en uitdagend, maar we gaan ervan uit dat het allemaal goed gaat en we er voorlopig zullen blijven.’

Hoe kwam bij PharmAccess terecht?

‘Via het Meerpartijeninitiatief HIV/Aids, waar ik voorzitter van was,  kwam ik in aanraking met het werk van PharmAccess en dat sprak me aan. Pharmaccess was oorspronkelijk bedoeld voor aidsprogramma’s en nog steeds hebben we daar programma’s voor lopen, zoals bij het Tanzaniaanse leger, de politie en gevangenissen waar 15.000 mensen een behandeling voor HIV/Aids krijgen. Er was niet een specifieke vacature, maar we zijn met elkaar in gesprek geraakt en zodoende heb ik deze baan gekregen. Ik vind het leuk dat ik hierbij mijn financiële belangstelling kan combineren met mijn betrokkenheid bij ontwikkelingssamenwerking. Daar past PharmAccess uitstekend bij.’

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Vorige Volgende