serie

Vaste Gasten

Net als je even inkakt, prikken onze Vaste Gasten je weer wakker met hun scherpe pen.


Foto: daisy.images (cc)

Politiek Kwartier | Eén regeling voor alle woningen

COLUMN - De huizenmarkt kan alleen gezond worden met één regeling voor alle woningen. 

In Nederland doen we alles altijd ingewikkeld. Zo kennen wij vier verschillende soorten subsidies voor woonkosten:

  • Ten eerste de huurtoeslag. Deze geldt alleen voor mensen met een huurhuis, en is inkomensafhankelijk.
  • Ten tweede de hypotheekrenteaftrek: alleen voor mensen met een koophuis, omgekeerd inkomensafhankelijk.
  • Ten derde de corporatiewoningen: huizen met kunstmatig laag gehouden huren.
  • Ten vierde de uitkeringen die rekening houden met woonkosten en woonsituatie: de bijstand, de AOW, Wajong etc.

Dit levert een hoop problemen op.

  • Woonkosten lopen enorm uiteen en de verschillen hebben nauwelijks relatie met de woonsituatie en het inkomen
  • Woonkostenafhankelijke uitkeringen zorgen voor rare effecten bij de inkomensverdeling.
  • Van zowel beschermde huren als de hypotheekrenteaftrek profiteren ook mensen waar deze regelingen nooit voor bedoeld waren.
  • Verschillende huurprijzen voor gelijkwaardige huurwoningen remmen de doorstroming op de huurmarkt bijna volledig af.
  • Aan de koopkant dragen zowel banken als mensen risico’s waar organisaties als het IMF zich een hoedje van schrikken.
  • Huizenbezitters ervaren daarbij een grote onvrijheid. Zeker als het huis onder water staat is het verliezen van baan of partner naast een emotionele strop ook nog een financiële ramp.

Deze situatie is de Achilleshiel van de Nederlandse economie en samenleving. En het in 2013 gesloten woonakkoord waarop dit kabinet haar beleid baseert doet feitelijk niets aan al deze problemen. Sterker nog, sommige problemen worden er zelfs door verergerd, zoals de verschillende prijzen voor gelijkwaardige huurwoningen. Het zal dus anders moeten. Maar hoe? Enige ideeën.

Foto: daisy.images (cc)

Uit de jeugdzorg | Aimee (en Lauren)

COLUMN - Dolgelukkig was ze, bijna 11. Ze zou voor het eerst van haar leven een kinderfeestje krijgen. Toen ze nog gewoon thuis woonde, was er geen geld voor feestjes. Er was vaak geen geld voor eten, laat staan om een verjaardag te vieren.

Nadat het gezin het huis was uitgezet, kwamen de drie kinderen in verschillende crisisopvanggroepen terecht. Omdat kinderen daar in principe slechts een paar weken blijven, werden er geen kinderfeestjes gevierd.

In het pleeggezin waar Aimee vervolgens terecht kwam, deden de pleegouders niet aan kinderfeestjes. Jarenlang vingen zij tientallen kinderen op. Tientallen verjaardagen vierden ze. Maar na zestig kinderfeestjes hielden ze dat deel van een verjaardag vieren voor gezien.

Aimee kijkt er al weken naar uit. Ze weet precies wie ze gaat vragen: haar beste vriendinnetje Lauren en vier meisjes over wie ze het regelmatig heeft. Met Lauren speelt ze vaak. Lauren is pienter, maar vooral heel bescheiden. Met de andere vier kinderen speelt ze, voor zover ik weet, nauwelijks. Maar ze wil hen per se op haar feestje.

Samen maken we een plan. Na schooltijd rijden we meteen met een collega en alle kinderen in de personenbus door naar de binnenspeeltuin. Daar drinken we wat, kan iedereen haar een cadeautje geven en daarna kunnen ze lekker spelen. Voor het eten brengen we iedereen terug naar huis.

Foto: daisy.images (cc)

Kiezen en Delen | De evolutie van de lefgozer

COLUMN - Iedereen heeft er last van, hoewel sommigen meer dan anderen: de neiging om het zekere voor het onzekere te nemen, ook al ben je gemiddeld gezien beter af als je zo nu en dan een gokje neemt. Andere mensen zoeken juist extreme risico’s op en beklimmen de K2 of investeren in startups.

Die persoonlijkheidsverschillen in risicovoorkeur zijn niet alleen menselijk. Ze liggen diep verankerd in onze hersenen. Zo diep, dat hetzelfde neuronale systeem ook bij vogels (koolmezen en spreeuwen) tot uiting komt in zowel risicozoekers als risicomijders, die bijvoorbeeld te lang op een bekende voederplaats blijven hangen.

Hoewel je zou verwachten dat natuurlijke selectie afrekent met individuen die systematisch de verwachte fitnesswinst van zo’n keuze verkeerd inschatten, bestaat die spreiding in persoonlijkheden nog steeds.

Een groep Amerikaanse biologen en computerwetenschappers heeft een verklaring daarvoor geopperd en die met behulp van een simulatiemodel getest. Het resultaat is een zeer toegepast partnerkeuzeadvies voor singles: stop met zoeken naar de ware en kies, lekker risicomijdend, voor een partner die goed genoeg is.

De onderzoekers programmeerden een gesimuleerde omgeving waarin ze, als God tijdens de schepping, verschillende risicopersoonlijkheden aan hun gesimuleerde individuen uitdeelden. Alle individuen maakten in hun leven één belangrijke beslissing: de keuze voor een partner. Sommigen namen genoegen met een ‘goed genoege’ optie – een partner die weinig positieve of negatieve invloed had op hun overlevingskansen – terwijl anderen liever doorzochten naar de perfecte match, met het risico om te eindigen met een erg slechte partner.

Foto: daisy.images (cc)

Een bal op TV | Kleptocraten aller landen…

COLUMN - V&D, de Grieken en de EU, Oekraïne en Poetin, de verbindende schakel is diefstal. We maken veel waarde, maar hoe verdelen we de vrucht van onze arbeid? Poetin en Janoekovitsj wisten het wel: tussen onze vriendjes, die onze machtsbasis vormen. De opstand in Kiev was een te groot risico voor de kleptocratie in Oekraïne en Rusland.

V&D is een speeltje voor het Amerikaanse roofkapitaal. Als de uitgemergelde middenklasse niet meer koopt en de omzet stort in, dan sluit je de tent en zet je 10.000 mensen op de keien. Er is een akkoord, maar weer niet met het personeel. Dat mag slikken of stikken.

De Grieken laten zich niet langer als oud vuil behandelen. De nieuwe Griekse regering wordt gedomineerd door linkse populisten; het offensief van de nieuwe heren dreigt vast te lopen op onwrikbare orthodoxie van de EU: dat is te begrijpen, want de Griekse kleptocraten zijn ontsnapt.

In Frankrijk, waar het economisch ook niet zo loopt – al is het leed niet zo extreem als bij de Grieken – doet het Front National van Marine Le Pen het zeer goed in de peilingen. Het lijkt er op dat een xenofobe rechtse regering in Frankrijk onontkoombaar wordt. Haar vriend Wilders, doet het bij ons weer uitstekend.

Foto: daisy.images (cc)

Post-atheïst | Hulspas’ islam

COLUMN - Wetenschapsjournalist Marcel Hulspas – full disclosure: ik ken hem persoonlijk – heeft de laatste jaren gewerkt aan een boek over de profeet Mohammed en de door hem gestichte religie. Nu het bijna af is, mengt hij zich vaak in de almaar niet ten einde komende discussie over de hedendaagse islam. Zo ook in dit stuk op ThePostOnline, waarin hij erop wijst dat veel moderne moslims zeggen dat hun islam anders is dan het geloof van degenen die uit naam van datzelfde geloof gruweldaden plegen.

Maar daar komen moslims niet mee weg. Blijkbaar is de islam een verzameling opvattingen waaruit iedereen ‘zijn’ islaampje mag kneden. En de een moordt uit naam van ‘zijn’ islam, en de ander babbelt vanwege ‘zijn’ islam over vrede en verdraagzaamheid. … En als dat zo is, hebben niet-moslims het volste recht om te vragen: waar staat ‘de’ islam dan voor? Staat zij überhaupt ergens voor? Heeft zij principes?

De vraag is legitiem, maar lijkt me verkeerd gesteld. Het antwoord kan wel eens zijn dat de islam, net als elke andere religie, voor zijn aanhangers overal voor kan staan. Je kunt dat herformuleren: wanneer het geloof elke betekenis kan hebben, heeft het geen betekenis. Of, zoals Hulspas het verwoordt: dan is het ‘een religieuze supermarkt waar iedereen kan vinden wat hij wil vinden’.

Foto: daisy.images (cc)

Politiek Kwartier | Tussen bijstand en basisinkomen

COLUMN - Hoe we van de bijstand richting basisinkomen kunnen bewegen. En waarom dat stap voor stap voordelen oplevert.

Het basisinkomen is hot. Naar aanleiding van de campagnes voor het referendum in Zwitserland en het burgerinitiatief in de EU zette Sargasso anderhalf jaar terug een serie over het basisinkomen op. De Correspondent pakte dat verhaal over en maakte het in Nederland tot een hype.

En inmiddels rommelt het binnen de gevestigde partijen. De congressen van D66 en de PvdA namen moties voor een basisinkomen aan, en ook raads- en kamerleden van GroenLinks nemen de discussie serieus.

Maar deze discussie heeft ondertussen wel de neiging erg theoretisch van karakter te blijven. De modellen voor een basisinkomen lopen dan ook sterk uiteen, en kennen allemaal problemen en onbeantwoorde vragen.

Om het niet bij dagdromerij alleen te houden, zouden we moeten onderzoeken wat we tot nu toe van de discussie hebben kunnen leren en toe kunnen passen in de praktijk.

Daarbij valt vooral de volgende wijsheid op: de zekerheid van een inkomen op het bestaansminimum zonder verdere voorwaarden, blijkt keer op keer veruit de meest kostenefficiënte en effectieve manier om mensen in armoede te helpen.

Foto: daisy.images (cc)

Uit de jeugdzorg | Talkshow (2)

COLUMN - Vol spanning zaten kinderen en collega’s afgelopen dagen voor de buis, in de hoop een stukje van de talkshow te zien. Weken waren twee meisjes uit mijn groep ermee bezig. Mailcontact, mediatraining, kennismaking, vragen voorbereiden, enz.

Alles werd uit de kast getrokken voor de talkshow die georganiseerd werd door Stichting Het Vergeten Kind. De opnames vonden plaats in de studio van RTL Late Night. En aangezien er tijdens de viering van 25 jaar RTL4 ruimschoots aandacht werd besteed aan Stichting Het Vergeten Kind, hadden we nu ook minimaal een fragment verwacht.

Bij RTL Late Night? Niets. Geen Johnny de Mol. Geen fragment. Er werd niet eens gesproken over ‘Het Vergeten Kind’. Bij het Jeugdjournaal? Niets. Deze week zag ik wel items over ‘De week van’ in de krant, bij het Jeugdjournaal en RTL Boulevard, maar niet over De talkshow waar de twee meisjes uit mijn groep al weken mee bezig waren.

Gisteravond vertelde Johnny de Mol overigens wel over de Week van het Vergeten Kind, bij RTL Late Night dus. Hij gaf aan dat ‘er nu eindelijk mensen zijn die hun nek uitsteken voor deze kindjes’. Het deed mijn tenen krommen. Want dan vergeten ze dat er, met mij, duizenden mensen zijn die dat al járen doen. Maar dat er, dankzij de geweldige PR van deze stichting, nu veel meer maatschappelijke aandacht en is voor onder andere ‘mijn’ kinderen, zal ik niet ontkennen.

Foto: daisy.images (cc)

Een contract voor de Eurozone?

COLUMN - De Griekse verkiezingen en de voortslepende Eurocrisis tonen aan hoezeer de eurozone op zoek is naar een sociaal contract: een samenwerkingsvorm met heldere regels die door iedereen worden geaccepteerd. Een economisch experiment laat zien hoe we de huidige crisis in ieder geval niet moeten aanpakken.

In het zogenaamde public good-experiment krijgt iedere deelnemer een hoeveelheid geld die hij ofwel in zijn eigen privéproject, ofwel in een groepsproject kan investeren. Het groepsproject levert winst op voor de hele groep, en de totale groepsopbrengst is maximaal als alle deelnemers samenwerken en al hun geld in het groepsproject stoppen.

Het dilemma is dat het privéproject een hogere opbrengst genereert voor de proefpersoon zelf. De hoogste winst behaalt hij dus door alleen in zijn eigen project te investeren en daarnaast te profiteren van de groepsinvesteringen van anderen. De uitkomst van dit experiment is dat na een paar spelronden met zulke free riders ook de goedwillende spelers het opgeven. De groepsinvesteringen worden steeds lager, om uiteindelijk helemaal te verdwijnen.

Het invoeren van straffen tijdens het experiment biedt een oplossing voor deze treurige uitkomst. Als deelnemers een klein bedrag kunnen inzetten om de free riders een deel van hun winst te ontnemen, ontstaat er al snel een impliciet `sociaal contract’ van hoge groepsinvesteringen, gecombineerd met straffen voor de free-riders.

Foto: daisy.images (cc)

Een bal op TV | Over nieuws en Grieken

COLUMN - De aanslag op het journaal was een mooi commentaar op onze nieuwsvoorziening.

De direct betrokkenen waren nuchter in hun reactie op de “gewapende man”, die toch vooral een verward joch met een speelgoedwapen was. De autoriteiten bleven geschokt, maar de doorsnee zapper had al uren gezien dat het niet ernstig was en dat er vooral psychische hulpverlening nodig was.

Het gebazel en de geschoktheid van de autoriteiten kreeg door de stompzinnige vergelijkingen met Parijs iets zeer verontrustends: losgekoppelde marionetten of zoiets. Ze hadden leiding gegeven aan hun crisisteams en waren dus(?) niet in de gelegenheid de slepende verslaglegging te volgen. De gemiddelde kijker zag een potsierlijk incidentje en een probleem voor de beveiligers, maar toch echt geen “aanslag op de vrijheid” of een reprise van Parijs.

Maar tot de orde van de dag overgaan, dat doen we niet. De volgende dag waren ze bij Jinek nog niet uitgepraat, de onvermijdelijke praathoofden van Peter R. de Vries, Jan Mulder, de betrokken journalisten en hun bazen. Ik weet dan niet meer wat “nieuws” is. En waarom Peter R. niet eens te horen krijgt dat hij zijn modale nuchterheid ook wel eens door een ander kan laten uitventen. Jinek vertelde elders in een interview dat ze zo trots was op de variatie van haar gasten! Ik zie dan Charles Laughton, als politieman in de film Casablanca: “Round up the usual suspects!”

Wat is nieuws? Kijken naar de werkelijkheid, proberen te duiden hoe die zich ontwikkelt en die analyses aanbieden voor openbaar en machtsvrij debat. Sargasso had een stuk over de verbinding tussen de nieuwe Griekse machthebbers en de Russen. En vooral met de dubieuze politicoloog Doegin, die adviseur schijn te zijn van Poetin. Dat is nieuws.

Foto: daisy.images (cc)

Post-atheïst | Mythische Jezus

COLUMN - Misschien had ik een ander vak moeten kiezen. Ik leg beroepshalve mensen dingen uit over de oude wereld. Mijn frustratie: als er in de media iets vreemds staat over de Grieken, Romeinen, Babyloniërs en wat dies meer zij, moet ik er steeds weer vragen over beantwoorden. Vanmorgen was het weer raak: zes mailtjes over het interview in de papieren Trouw met dominee Edward van der Kaaij, die denkt dat Jezus niet heeft bestaan.

Toevallig ben ik zijn boek De ongemakkelijke waarheid van het christendom. De echte Jezus onthuld aan het lezen. Noch daarvan, noch van het interview word je vrolijk. Het wemelt van de feitelijke onjuistheden. Volgens Van der Kaaij ontstaat religie uit een archetype over de op- en ondergaande zon: een idee dat honderd jaar over de uiterste houdbaarheidsdatum is. Dat Jezus een mythische figuur is die vervolgens niet meer zo werd herkend en daarom als historisch persoon werd beschouwd, blijkt volgens de dominee uit de geringe aandacht die Paulus besteedt aan Jezus’ aardse bestaan, waarbij hij eraan voorbijgaat dat Paulus schrijft aan mensen die de biografie van Jezus (voor zover überhaupt relevant voor een gelovige) al mondeling hadden vernomen.

Ook lezen we dat Jezus niet wordt genoemd in niet-christelijke bronnen. ‘Dat is vreemd,’ zegt Van der Kaaij, ‘want er wordt altijd gezegd dat hij zo’n enorme indruk heeft gemaakt’. Ofwel: de dominee herkent niet dat evangelisten nogal overdreven. Hij herkent ook niet dat zijn impliciete historische principe ‘iets is onhistorisch als het in maar één bron wordt genoemd’ betekent dat we ook afscheid moeten nemen van veel door hem zelf als historisch aangenomen feiten. Zijn scepsis over Jezus strekt zich niet uit naar de rest van zijn informatie.

Foto: daisy.images (cc)

Politiek Kwartier: Inkomenszekerheid

COLUMN - De komende afleveringen van Politiek Kwartier laat Klokwerk de politieke actualiteit voor wat ze is, en gaan we ons buigen over mogelijke alternatieven voor sociale zekerheid.

Ons sociale stelsel is hopeloos ingewikkeld, kostbaar in de uitvoering, biedt veel mensen nauwelijks zekerheid, en is vaak ronduit denigrerend. Daarbij wordt het door de politiek met de kaasschaaf mishandeld en door marktwerking ondermijnd. Dat moet beter kunnen.

Hoe zou een ideaal sociaal stelsel eruit zien? Mijns inziens zou die bestaan uit slechts drie regelingen.

Ten eerste een uitkering voor het inkomen tot het bestaansminimum. Hiervoor denk ik aan een uitkering die enigszins lijkt op het inmiddels veelbesproken basisinkomen.

Het is door veel mensen al opgemerkt: een basisinkomen is een zeer karige vorm van sociale zekerheid. Een aanvaardbaar alternatief voor ons huidige stelsel zou daarom daarbovenop een regeling moeten hebben van doorbetaling van eventueel aanwezig aanvullend inkomen. Dit is de tweede regeling.

Ten derde zou er behoefte zijn aan een verzekering voor ziektekosten.

Meer regelingen zouden mijns inziens in een gezonde samenleving niet nodig moeten zijn. Onze samenleving kent echter grote problemen met woonvoorzieningen, en daarmee samenhangend grote verschillen in woonkosten. Dit vraagt om een vierde regeling.

Foto: daisy.images (cc)

Uit de jeugdzorg | Talkshow

COLUMN - Vrijdag wordt een spannende dag voor twee meisjes uit mijn groep. Ze doen dan namelijk mee aan een talkshow. Een talkshow georganiseerd door Stichting Het Vergeten Kind. Deze stichting zet zich in voor kinderen in opvangcentra.

Behalve de talkshow hebben kinderen wensvlaggen gemaakt die overhandigd worden aan staatssecretaris Van Rijn van VWS. En er worden ’tovertuinen’, speciale ontspanningsplekken in opvanghuizen, ingericht.

Hoewel ik nog steeds moeite heb met de naam, vind ik het geweldig om te zien hoe deze stichting dingen realiseert die anders niet van de grond zouden komen.

Dankzij haar bekende ambassadeurs, zoals Johnny de Mol, Angela Schijf en Babette van Veen bereikt deze stichting de publiciteit. Daarmee hebben zij kinderen in opvangcentra een gezicht gegeven zoals niemand anders dat ooit deed.

De talkshow van vrijdag wordt geleid door Johnny de Mol, samen met Milouska Meulens van het Jeugdjournaal.

Voor de deelnemende jongeren was er een intensief voortraject. Er zijn opnames in onze groep gemaakt, de kinderen zijn geïnterviewd, ze deden onder begeleiding onderzoek naar de situatie van kinderen en jongeren in verschillende opvangcentra. En ze hebben mediatraining gehad en een aantal BN’ers ontmoet.

Aan tafel gaan ze in gesprek met politici, hulpverleners, beleidsmakers en ambassadeurs van Het Vergeten Kind. De jongeren vertellen over het onderzoek dat ze hebben verricht en hun eigen ervaringen. Middels korte filmpjes geven ze een blik achter de schermen van hun leven.

Vorige Volgende