Goed volk | Heiligen en volkscultuur

Heiligenverering, vooral van plaatselijke heiligen, is een van de meest uitgesproken vormen van volkscultuur. We hoeven ons daarbij niet te beperken tot de christelijke heiligen. Er zijn pedanten in het boeddhisme, Ariya's en Bodhisattva's, en zelfs de islam kent zijn, meestal clandestiene heiligen, vooral in India en de Maghreb. Om het onderwerp overzichtelijk te houden beperk ik me tot de christelijke heiligen uit Europa. Maar wanneer ben je nu officieel heilig ? Zijn er ook officieuze heiligen ? Hoe is het 'instituut' eigenlijk ontstaan ? Is er ook sprake van syncretisme bij heiligenverering? Een heilige is volgens Van Dale iemand 'die Christus toebehoort'. Nader: Iemand die door zijn of haar vroomheid en goede werken heeft uitgemunt en waarvan de Kerk, na zaligspreking, verklaart heeft dat hij of zij openlijk vereerd mag worden. Die nadere definitie is een typisch actuele Rooms-Katholieke. Het is niet altijd zo geweest.

Door: Foto: © Sargasso logo Goed volk
Foto: Rue89 Strasbourg (cc)

De orgaandonatiewet is bij uitstek geschikt voor een raadgevend referendum

OPINIE - U heeft nog een paar dagen om de aanvrage voor een referendum over de orgaandonatiewet te ondersteunen.

Eerlijk gezegd heb ik wel geaarzeld over de ondertekening van de aanvrage van een referendum door Hart voor Democratie. Het initiatief komt uit dezelfde koker als het vermaledijde Oekraïne-referendum van twee jaar geleden. Daarover zaaiden de initiatiefnemers zelf zoveel twijfel dat ik er niet aan mee heb gedaan. Maar in het geval van de orgaandonatiewet vind ik dat we het verzoek niet moeten beoordelen op de aanvrager maar op het onderwerp van het referendum: een wet die in het parlement en in de samenleving veel discussie heeft opgeleverd. Niet alleen over het doneren van organen, maar ook over de vraag hoe ver de overheid mag ingrijpen in de integriteit en autonomie van de burgers.

Maar eerst even over het raadgevend referendum. Het Oekraïne-referendum was een miskleun. De initiatiefnemers hadden eigenlijk vooral een anti-EU agenda. En internationale verdragen zijn veel te moeilijke onderwerpen voor een keuze tussen voor en tegen. Het referendum over de sleepwet heb ik graag gesteund. Ook geen eenvoudig onderwerp. Maar het effect is wel geweest dat er voor het eerst in de geschiedenis een maatschappelijk debat heeft plaatsgvonden over de ruimte die een geheime dienst krijgt. Los van wat er nu verder met de wet gebeurt vind ik dat uit democratisch oogpunt pure winst.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

SG-café dinsdag 05-06-2018

Dit is het Sargasso-café van dinsdag 05-06-2018. Hier kan onder het genot van een virtueel drankje, nootje en/of kaasplankje alles besproken worden wat elders off topic is.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Hulspas weet het | Niks om ziek van te worden

COLUMN - Het gebeurt vaker, ook in ons eigen land, maar een van de grootste gevallen van massahysterie was toch wel op de Palestijnse Westoever in maart 1983. Het begon met een meisje op een school in Arrabah, dat op een gegeven moment opstond van haar stoel, naar het raam liep, en heftig zuchtend klaagde over misselijkheid en ademnood. De klas vroeg zich geschrokken af wat er aan de hand was. Had ze iets verkeerds gegeten? Was het iets in de lucht? Roken ze iets? Kortom, binnen een paar uur vertoonden tientallen meisjes dezelfde symptomen en verschenen er ambulances voor de school.

En dat was zeker niet het slot van het verhaal. In de dagen daarna kwamen de slachtoffers overal vandaan. De Palestijnse autoriteiten beschuldigden de Israëli’s van het gebruik van gevaarlijke strijdgassen. Maar ook Israëlische (vrouwelijke) soldaten klaagden over misselijkheid en ademnood. Uiteindelijk zouden er, in de loop van een aantal weken, bijna duizend mensen opgenomen worden in het ziekenhuis vanwege deze vage klachten. En de oorzaak? Niemand die het weet. Het Amerikaanse CDC deed uitgebreid onderzoek maar kon niks vinden. Slotconclusie: massahysterie. Onbewust kopieergedrag versterkt door de angstige, stressvolle omstandigheden op de West Bank.

Foto: mystic_mabel (cc)

Waarom heeft Pieter Omtzigt zo’n moeite met lezen?

FACTCHECK - CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt stelde onlangs vragen aan de staatssecretaris over de ANBI-status van godsdienstige instellingen. Via Twitter maakt hij duidelijk dat hij de antwoorden volstrekt misinterpreteert.

“Nogal schokkend”, zo noemt Tweede Kamerlid Pieter Omtzigt (CDA) de antwoorden van de staatssecretaris Menno Snel van Financiën op zijn vragen over de ANBI-status van de as-Soennah moskee in Den Haag.

ANBI staat voor ‘Algemeen Nut Beogende Instellingen’ en giften daaraan mogen voor 52% van de belasting worden afgetrokken. Veel kerken en andere godsdienstige verenigingen hebben zo’n ANBI-status, en Omtzigt probeert nu de geesten rijp te maken om moskeeën die foute ideeën verkondigen via intrekking van hun ANBI-status in de portemonnee te treffen.

Directe aanleiding vormt de recente berichtgeving over de as-Soennah moskee. Die zou in videopreken vrouwenbesnijdenis aanbevelen. Ook zou een Koeweitse prediker tijdens een lezing in de moskee de jihad in Syrië hebben aanbevolen. De prediker zou zijn verbonden aan een Koeweitse stichting die een paar jaar terug nog op een Amerikaanse lijst stond van financiers van terreurorganisaties; en de as-Soennah moskee financiële steun hebben gegeven bij de aankoop van een pand.

As-Soennah

Het stichtingsbestuur van de as-Soennah moskee zegt bij monde van haar voorzitter zich niet in het geschetste beeld te herkennen. Zij ontkent met klem geld te hebben ontvangen van Revival of Islamic Heritage Society (RHIS). De uitspraken van RIHS-kopstuk Othman al Khamees zouden zijn gedaan op vragen die moskeebezoekers aan hem hadden gesteld, en geheel voor zijn rekening komen.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

https://www.youtube.com/watch?v=_5jAEyPiqZk

Closing Time | Fester

We blijven in dezelfde stijl als gister: een obscuur bandje dat alleen een Duitstalige Wiki-pagina heeft. De Noren houden het qua stijl een beetje tussen doom, death en black in. Dit is een iets andere (eigenlijk: betere) versie van het nummer, dat te vinden is op het gratis schijfje Nuclear Blast Soundcheck series (volume 1), uit 1995. Mensen die nieuwsgierig zijn naar de originele versie van het nummer, met een heuse videoclip er bij, die staat hier.

Foto: Shirley de Jong (cc)

De lessen van Weimar

RECENSIE - Een nieuw boek over de teloorgang van de democratie in Duitsland in de jaren dertig.

Over Duitsland tussen de twee wereldoorlogen, Hitler en de machtsovername door de nazi’s  zijn al boekenkasten vol geschreven. De Amerikaanse historicus Benjamin Carter Hett heeft er onlangs een nieuw, zeer gedetailleerd, uitermate leesbaar en wat mij betreft ook spannend boek aan toegevoegd onder de titel The Death of democracy. Hitler’s Rise to Power and the downfall of the Weimar Republic. In de Nederlandse vertaling heet het boek De Populist. Dat verkoopt misschien beter, maar geeft het onderwerp van het boek toch minder goed weer. Het gaat zeker ook over Hitler, maar vooral over de omstandigheden waaronder de nazi’s de macht konden grijpen, beter gezegd over de manier waarop een prille democratie om zeep geholpen kon worden. Dat was voor mij de reden om het boek te lezen:  ‘de kwetsbaarheid van een democratie in handen van mensen die er zonder respect mee omgaan’, zoals de achterflap het omschrijft.

‘Historische kennisvergaring’, schrijft Carter Hett ter verantwoording van zijn nieuwe bijdrage aan deze geschiedenis, ‘werkt als de trage opbouw van een sedimentpakket. Er wordt steeds een laag aan toegevoegd. Dit geldt vooral voor de Duitse geschiedenis in de twintigste eeuw.’ Carter Hett is specialist op dit gebied en heeft al verschillende boeken over de nazitijd op zijn naam staan. Hij merkt op dat er sinds het einde van de Koude Oorlog veel nieuw bronnenmateriaal beschikbaar is gekomen om de geschiedenis van Duitsland opnieuw te bekijken. Dat was ook nodig omdat veel bestaande literatuur sterk draaide om de persoon van Hitler, volgens Carter Hett ‘een residu van de nazipropaganda’ over de grote leider.

Quote du Jour | Taboe op racisme doorbreken

 

Er is natuurlijk een hele hoop gebonden aan etniciteit in de zorg. En dit onderwerp nodigt uit om daarover te filosoferen: goh, wat maakt nou dat in de zorg, als het gaat om risico-inschatting, dat dat etnisch profileren eigenlijk zo vanzelfsprekend is: het staat in richtlijnen, je wordt ermee opgeleid, het is juist nalatig om daar niet op te letten; maar daarbuiten in de politiek en de maatschappij is het echt zo’n taboe, en moet je zo op eieren lopen. (…)

Het gaat mij er niet om te zeggen: dat moeten we wel doen of dat moeten we niet doen; het gaat mij erom: zijn we in staat om met elkaar naar de realiteit te kijken zoals die is?

SG-café maandag 04-06-2018

Dit is het Sargasso-café van maandag 04-06-2018. Hier kan onder het genot van een virtueel drankje, nootje en/of kaasplankje alles besproken worden wat elders off topic is.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Vorige Volgende