Plato (11): De liefde van Sokrates

Dit is de elfde aflevering van een reeks over de Atheense filosoof Plato, die veel mensen vooral kennen om zijn zogenoemde ideeënleer, om de Platonische liefde en om zijn ideale filosofenstaat. Dat is echter wat misleidend. Plato’s filosofie is breder en gaat dieper. Plato is bekend geworden door de uitdrukking ‘een platonische relatie’ – een liefdesrelatie zonder seks. Maar die uitdrukking is nogal misleidend. In het boek ‘Symposion’, dat handelt over de liefde, bepleit Plato helemaal niet dat de mens zich zou moeten afkeren van de fysieke liefde. Griekse liefde In de tijd van Plato waren partners nooit gelijk aan elkaar: ongelijkheid in de liefde was de norm. Mannen waren niet alleen fysiek sterker dan hun vrouwen, maar ook ouder: zij trouwden op latere leeftijd. Vrouwen golden als vanzelfsprekend als ondergeschikt. In de hele Oudheid gold voor vrouwen monogamie als ideaal, terwijl dat voor mannen juist niet zo was. De man werd verondersteld een jager te zijn.

Door: Foto: bron: livius.org

Closing Time | Can’t Seem To Make You Mine

The Seeds, door Muddy Waters werden ze de Amerikaanse Rolling Stones genoemd. Waarschijnlijk omdat de snerende voordracht van Sky Saxon deed denken aan die van Mick Jagger.

Maar waar The Rolling Stones waren voortgekomen uit de blues, waren The Seeds meer garagerock. De zanger, Sky Saxon, had een traject achter de rug van doo-wopbandjes en soul. Maar toen kwamen de hippies en de psychedelica en de klassieker: Can’t seem to make you mine. De wanhoop en het liefdesverdriet van een tiener, getoonzet op een aanstekelijke orgelpartij.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: NATO North Atlantic Treaty Organization (cc)

Leidt Zweden Europa naar rechts?

Het nieuwe jaar start met een nieuwe voorzitter van de EU. Zweden neemt het stokje over van Tsjechië. De vraag is nu of de nieuwe, door extreemrechts gedoogde Zweedse regering, geen belemmeringen gaat opwerpen voor diverse Brusselse dossiers. De leider van de gedoogpartij Zweden Democraten (SD) Jimmie Åkesson heeft zich bij de verkiezingen en de vorming van de nieuwe regering voor zijn doen nogal gematigd opgesteld. Maar wat betreft de rol van zijn land in de EU is het oude scepticisme nog niet verdwenen: ‘Wij geloven in samenwerking … maar we moeten af van het bijna manische idee dat [Brussel] zich meer en meer zou moeten bemoeien met de politiek van de lidstaten,’ zei hij aan de vooravond van het Zweedse EU-voorzitterschap.

Premier Ulf Kristersson (van de centrum-rechtse Moderaterna) is optimistisch. Hij presenteerde zijn programma voor het komende half jaar onder de koppen: veiligheid, veerkracht, welvaart en democratische waarden en de rechtsstaat. Het moeilijkste dossier is en blijft dat over een nieuw Migratiepact. In Brussel hoopt men dit nog voor de volgende Europese verkiezingen in 2024 af te kunnen ronden. Maar er zou met Zweden wel eens een half jaar verloren kunnen gaan. De standpunten van de SD hebben de diplomaten er niet optimistischer op gemaakt. Zij beschouwen het migratiepact als een van de meest complexe dossiers van het blok. ‘Als het vroeger ingewikkeld was, lijkt het nu onmogelijk’, zei een diplomaat uit Midden-Europa die het dossier op de voet volgt. Matilda Ernkrans van de Zweedes Sociaaldemocraten, nu in de oppositie, mist migratie als prioriteit voor de voorzittersrol van Zweden in de EU. Kristersson sloeg terug en suggereerde dat de sociaal-democraten “geobsedeerd” waren door SD. Hij pleitte voor meer aandacht voor eenheid in de EU en minder voor binnenlandspolitiek gekibbel.Een pleidooi dat het waard is om te herhalen als Kristersson straks met zijn collega-regeringsleiders in Brussel aan tafel zit om de eenheid in Europa te smeden.

Foto: Ivan Radic (cc)

We moeten het meer hebben over datasolidariteit

DATA - Het debat over het delen van persoonsgegevens gaat al te vaak over privacy, menen Daniel Kapitan en Egge van der Poel. Volgens de twee docenten/adviseurs moeten we het meer hebben over de maatschappelijke waarde van data delen, over datasolidariteit.

Privacy domineert nog steeds het debat rondom het delen en hergebruik van persoonsgegevens, zoals blijkt uit de discussie rondom het verstrekken van vaccinatiegegevens door het RIVM aan het CBS. Maar privacy is het probleem niet.

Maxim Februari schreef tijdens de eerste lockdown al dat het een ‘gruwelijk misverstand’ is om te denken dat databescherming om privacy van een individu gaat. Het gaat niet om een afweging tussen het private belang van privacy en het maatschappelijke belang van – in het geval van COVID – een draaiende economie en een gezonde bevolking.

Betrouwbaar data (her)gebruiken

Het echte vraagstuk is dat wij als maatschappij zoeken naar een betrouwbare en eerlijke manier om data te gebruiken en hergebruiken als collectief goed. Op Europees niveau wordt gewerkt aan wetgeving die zulk hergebruik van data mogelijk moet maken. Het feit dat de lopende consultatie duizenden pagina’s aan reacties heeft opgeleverd, geeft de complexiteit van het vraagstuk weer. Wel lijkt er consensus te zijn dat geen enkele organisatie, publiek noch privaat, een te grote vinger in de pap zou moeten hebben. Er moet steeds balance of power blijven om misstanden te voorkomen.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Closing Time | Wedding Dress

Mark Lanegan is een van die geheimpjes van de rockwereld waar je toevallig tegenaan loopt, of niet. Binnen het wereldje befaamd en hooggeschat, daarbuiten heeft hij nimmer de bekendheid verkregen die hij verdiende.

Foto: CoCreatr (cc)

Krankjorume aardbeien

COLUMN - Internet is leuk maar je komt er aanzienlijk veel meer onzin tegen dan tijdens een bezoekje aan publieke ruimtes als woon-werkverkeer en winkelstraten.

Neem de Japanse aardbei. Beter gezegd: neem die niet! Negen Japanse aardbeien voor zestig dollar. U begrijpt meteen: die zijn niet voor de ‘gewone mens’ bestemd, maar ‘gericht op high-end kerstverkoop’.

Dus nemen we de Egyptische aardbei. Of beter gezegd: laten we die ook niet nemen. Het is verleidelijk die aardbeien wel te nemen, nu er amper tot geen aanbod aan Hollandse aardbeien zijn. Maar die Egyptische aardbeien komen bij de importeur drie keer per week binnen. ‘En uitsluitend per luchtvracht’, voegt men er aan toe.

Moeten we nog uitleggen waarom dat niet wenselijk is?

Dat we alleen aardbeien van eigen bodem uitsluitend in de zomermaanden eten, is een stukje nostalgie dat we wel kunnen vergeten. Dat gaat niet meer gebeuren. Nederlandse ondernemers werken ondertussen wel aan een ‘hele jaar door aardbeienoogst’. Wat daar bij komt kijken leest u hier.

Dat gaat dan om een bedrijf met een flinke oppervlakte aan glas en aardig wat energieverbruik. Dat kan een stuk compacter als er verticaal wordt geteeld. Dan hoeven we ook geen verticale aardbeien uit de Verenigde Arabische Emiraten te importeren.

Foto: Arch, CC0, via Wikimedia Commons, standbeeld Ton Koops, Jip en Janneke Zaltbommel,

Hoger opgeleiden hechten meer aan eenvoudige teksten

COLUMN - Er is de laatste jaren af en toe nogal wat te doen over eenvoudige teksten. Laatst ging het daar ook over tijdens een college voor de eerstejaars die hun eerste onderzoekjes moesten presenteren. Een van hen is bezig met de vraag of het voor de overheid nu verstandig is om teksten te schrijven in een zogeheten ‘B1-niveau’, en toen kwam mijn collega Wilbert Spooren aanzetten met het nieuwste nummer van Tijdschrift voor Taalbeheersing met een artikel over het onderwerp, dat die ochtend was binnengekomen. (Zo actueel zijn wij in ons onderwijs!)

Gisteren heb ik het artikel meteen ook gelezen. De auteurs, Henk Pander Maat en Jet Gravekamp, legden twee teksten voor aan een aantal groepen lezers – een brief van een bank en een brief van een zorginstelling. Van ieder van die brieven waren er twee versies: een in eenvoudige taal en een met een wat ingewikkelder taalgebruik. De vraag was niet alleen of er een verschil in begrijpelijkheid was, maar ook wat lezers van de teksten vonden en vooral ook van de auteur. Vind je iemand deskundiger naarmate hij meer moeilijke woorden gebruikt?

Verschillende groepen kregen verschillende versies van die brief te zien. In ieder van de groepen maakten de onderzoekers bovendien verschil tussen hoger opgeleiden en anders opgeleiden.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Closing Time | Midnight Oil – Rising Seas

De Australische band Midnight Oil bracht dit nummer uit vlak voor de COP26 (Klimaatconferentie van Glasgow november 2020). Ook deze internationale klimaatkoffietafel was een ‘belangrijk signaal’ of  ‘faliekant mislukt’ (NOS), afhankelijk van aan welke kant je staat.

Hoe dan ook: de uitkomsten van die conferentie waren te weinig en vooral: te laat. Midnight Oil onderstreept dat nog eens en zingt: “Let’s confess we did not act with serious urgency”.

Weer een rijke Rus ‘uit het raam gevallen’

Opnieuw een vreemd sterfgeval.

De Russische ondernemer en parlementslid Pavel Antov – bekend als de rijkste ambtenaar van Rusland – werd op kerstavond dood aangetroffen tijdens een vakantie in India.  De autoriteiten zeiden dat hij uit het raam van zijn hotel viel. Antov, die zijn fortuin verdiende via een vleesverwerkingsfabriek, had net zijn 65ste verjaardag gevierd in het hotel.

In juni schreven Russische media een WhatsApp-bericht toe aan Antov waarin hij een raketaanval op Oekraïne ’terrorisme’ noemde. Hij verwijderde vervolgens het bericht, beweerde dat hij een patriot was en zei dat de WhatsApp door iemand anders was geschreven.

Vorige Volgende