Zoekresultaten voor

'kernenergie '

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Electriciteit fors duurder de komende 20 jaar

De Europese burger en het bedrijfsleven krijgt de komende 20 jaar te maken met een flinke stijging in de elektriciteitsprijs. Dit zou komen door de overgang naar een ‘groene’ stroomvoorziening. De Financial Times schijnt een uitgelekt rapport van de EU in handen te hebben dat 5 verschillende scenario’s belicht. Het bericht dan in Nederland de media haalt is kort: dat komt door de voorgenomen transitie naar groen stroom. Koren op de molen van de fossiele lobbyisten?

Wat de berichtgeving in Nederland niet vermeld is de diepere oorzaken van deze stijgingen. De Financial Times gaat hier zelf wel op in (gratis registratie nodig). Enerzijds zijn prijsstijgingen te wijten aan investeringen in met name de windmolenparken. Windenergie zou in 2050 vertienvoudigd moeten zijn (49% van de elektriciteitsvoorziening in de EU) ten opzichte van nu (slechts 5%). Afhankelijk van het gekozen scenario kunnen de prijzen tussen 100% (maximale transitie naar hernieuwbare bronnen) en 43% (nucleair en CCS) zijn toegenomen in 2050.

Het uitgelekte rapport geeft volgens de FT hiervoor twee verklaringen: enerzijds de grote investeringen in infrastructuur die nodig zijn om zoveel mogelijk over te stappen op o.a. zon en wind. Dat is op zich niet verwonderlijk. Maar anderzijds is een belangrijke bron van de prijsstijging de dan te verwachten overcapaciteit van conventionele kolen- en gascentrales. De gemaakte investeringen in deze centrales zullen zich minder snel terugverdienen en die derving wordt verrekend in een hogere electriciteitsprijs.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Occupy Amsterdam

Eindelijk, er gebeurt wat. Na 3 jaar kredietcrisis komen mensen in beweging, nu ook in Nederland. Op zaterdag 15 oktober ben ik naar de demonstratie “Occupy Amsterdam” gegaan. Het Beursplein is om 12:00 uur nog half leeg. Er lopen wat mensen rond, sommige met een bord of spandoek, maar ook opvallend veel met camera. Maar het is mooi weer en het loopt al snel vol. Naar Amerikaans voorbeeld is er geen organisatie en geen plan. Niemand weet wat er gaat gebeuren. Er is geen route voor een protestmars uitgezet die we straks gaan lopen. Het enige wat er is zijn de mensen op het plein.

Niet dat er niets georganiseerd is: er is wél een geluidsinstallatie. En zo begint het dan ook: iedereen die wat te zeggen heeft mag spreken, er was geen vooropgezet plan of programma. De eerste spreker is een clown, althans hij heeft een rode clownsneus op zijn neus. Hij vertelt – in het engels – hoe belangrijk het is dat we elkaar liefhebben. Het zijn mooi woorden, maar het meeste wat hij zegt vergeet ik weer. Hij gaat net iets te lang door. Na een ongeveer 5 minuten neemt de volgende spreker het over, en zo gaat het tot in de middag door. Een ding is zeker: er is geen gebrek aan sprekers. Het meeste dat gezegd wordt maakt weinig indruk op me, op een uitzondering na. De tweede of derde spreker is een vrouw. Ze meldt dat ze Amerikaanse is. Ze heeft een 100 jaar oude quote voor ons : “The best lack all conviction, while the worst / Are full of passionate intensity”. Dit is een regel uit Yeats’ “The Second Coming”. Ze spreekt de hoop uit dat vandaag in Amsterdam ander zal zijn, dat de besten nu wel een overtuiging hebben en gepassioneerd zullen zijn.

Ik heb het volledig gedicht opgezocht:

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Daling gemiddeld olieverbruik, maar niet in Nederland

Het gemiddelde olieverbruik neemt af, zegt blogger Hans Verbeek, maar niet in Nederland. in deze gastbijdrage.

Stuart Staniford laat op zijn blog Early Warning zien dat het aardolieverbruik per hoofd van de wereldbevolking sinds 1980 niet is toegenomen.

De gemiddelde mens gebruikt 4,5 vaten olie per jaar en dat is de laatste 25 jaar niet veranderd. Maar als je gaat kijken naar afzonderlijke landen, dan zie een ander beeld. In sommige landen daalt het olieverbruik sinds de jaren ’70.

In de VS piekte het olieverbruik tussen 1975 en 1980. In Duitsland rond 1980 en in Frankrijk en in Groot-Brittannië rond 1973. Al deze Westerse landen zijn al voorbij hun peak-olieverbruik.

Waarom daalt het aardolieverbruik al tientallen jaren? De energie-intensieve industrie is afgebouwd en verplaatst naar lagelonenlanden. Men is overgeschakeld op andere energiebronnen: aardgas, kernenergie, windenergie en biobrandstof. En men is zuiniger geworden. De auto’s zijn zuiniger geworden, vooral in de VS. En in de VS daalt ook het aantal gereden kilometers sinds 2007.

Saoedi-Arabië is de wereldkampioen aardolieverbruik. De gemiddelde Saoedi verbruikt bijna 40 vaten per jaar en dat stijgt nog altijd. Experts verwachten dat in 2030 Saoedi-Arabië niet meer kan voorzien in de eigen oliebehoefte en olie-importeur zal worden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Over klimaatscepsis en hindermacht

Het essay Klompen in de Machinerie gaat op zoek naar de vraag hoe gevestigde belangen veranderingen naar een meer duurzame energiehuishouding belemmeren. Het essay, geschreven op verzoek van de Raad voor de Leefomgeving en Infrastructuur, werd 30 augustus gepubliceerd, en is hier te downloaden. Hieronder het voorwoord.

Het beeld is misschien verrassend, wellicht zelfs schokkend. Lobby 1.0 op herkenbare wijze specifieke belangen behartigen is sluipenderwijs vervangen door lobby 2.0: private belangen beïnvloeden in toenemende mate het publieke denken. Opvattingen over klimaat en energietransitie die bestaande belangen goed uitkomen worden gemeengoed, waarheidsvinding delft het onderspit. Of zoals hoogleraar Jan Rotmans, transitiemanagement Erasmusuniversiteit, het kernachtig in een tweet uitdrukte: ,,Op het slagveld van een transitie sneuvelt de waarheid als eerste. Macht prevaleert boven waarheid.”

Niet alleen private belangen zijn de drijvende krachten hierachter, de utopische varianten van het vrijemarktdenken, zoals beschreven door Hans Achterhuis in zijn prijswinnende boek De Utopie van de Vrije Markt, zijn dat eveneens, misschien zelfs nog wel meer dan belangen sec. De combinatie van een neoliberale utopie en private belangen zetten zo de toon in het politieke en publieke discours, waaruit dan ook nog amper maatregelen voortkomen die een transitie naar een duurzame energiehuishouding bevorderen.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Beau met zeilauto op de Afsluitdijk

VIRAL – Een viral voor het goede doel: windenergie van Zeekracht. Beau van Erven Dorens heeft vandaag zijn auto over de Afsluitdijk geblazen, zonder de motor aan te zetten. Sterker nog, de motor had hij er zelfs vakkundig uitgesloopt. “Geen druppel olie wil ik, alleen een beetje Zeekracht!”. De presentator doelt hierbij op de zeewind, die hem – in zijn speciaal geprepareerde “zeilauto” — vooruit blies. Met deze Top Gear-achtige actie wil Beau van Erven Dorens een lans breken voor meer windenergie van de Noordzee. ‘We moeten minder afhankelijk worden van olie en gas. En kernenergie is ook geen optie. Ik ga voor windenergie, de energie van de toekomst’, aldus Beau.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Iran en de bom

Revolutie is een fragiel bezit.  De Libische revolutie begon als een (militaire) coup, maar ontaarde in een burgeroorlog. De Egytische revolutie begon als een burgerlijke revolutie, maar ontaarde in een militaire coup. De uitkomst in Libië is nog hoogst onzeker. De komende verkiezingen in Egypte zullen geen uitkomst hebben, die de jeugdige opstandelingen tevreden stemmen.

Nieuws is niet de vraag waar Gadaffi is, of hij dood of levend wordt aangetroffen. Of hij onbeschadigd wordt afgeleverd in Den Haag of wordt gelyncht, is wel nieuws, maar van kleine omvang. Het zou iets zeggen over het respect voor de wet en de humaniteit van het regime na dat van Gadaffi. Maar meer ook niet.

Andere onderwerpen zijn meer aandacht waard: b.v. het kleine berichtje dat Cheney wel eens aan Bush had geadviseerd de nucleaire installaties in Iran te bombarderen. Hoe is de situatie daar eigenlijk?  Is daar ook een Arabische Lente geweest?

De herinnering produceert beelden: een prachtige jonge vrouw, liggend op de grond, getroffen door een kogel van een Iraanse ordebewaarder. Zij spuwt bloed en sterft binnen een minuut. Het filmpje is gemaakt met een mobiele telefoon, tijdens een demonstratie. Hoe zat het ook al weer? De politieke gezagsdrager, Achmadinejad moest worden herkozen en moest nogal veel dubieus werk verzetten, voordat hij een positieve verkiezingsuitslag had. Dat leverde demonstraties en een vitale politieke oppositie.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De transitiefanfare

Als Energietransitie het antwoord is, wat was dan de vraag? Die vraag wordt te weinig gesteld, en misschien nog wel minder beantwoord. We waren het immers toch roerend met elkaar eens dat de energiehuishouding moet veranderen? Omdat olie en gas opraken en zo, en omdat er een piek zit in de olieproductie, en trouwens ook omdat allerlei naargeestige landen onbetrouwbare handelspartners zijn, o ja, en ook omdat het klimaat verandert door uitstoot van CO2. En trouwens, energietransitie kan onze economie er weer bovenop helpen, en biedt kansen voor ons bedrijfsleven. En kolencentrales kunnen toch écht niet meer. En het is zo goed om zelfvoorzienend te zijn, en lollig op zelf zonnepanelen op het dak te hebben. En om de macht van de grote energiemaatschappijen te breken.

Dus …

foto: Bert Haanstra’s Fanfare: uit een ogenschijnlijke kakofonie kan iets harmonieus tevoorschijn komen, maar dat vergt wel een goede regie.

Ja, dus?

Er zijn veel motieven voor energietransitie in omloop. Onder de vlag van ‘een mandje met eindbeelden’ (een metafoor uit de begindagen van de energietransitie) zouden die verschillende motieven eindweegs samen kunnen optrekken. Maar als er écht moet worden doorgepakt, is dat idee niet langer houdbaar. Dan leiden verschillende motieven tot uiteenlopende pakketten maatregelen, met eveneens uiteenlopende mogelijke energiehuishoudingen als gevolg. Niet zo gek, de aloude wet van prof. Jan Tinbergen luidde al zo: iedere afzonderlijke doelstelling heeft een afzonderlijk instrument nodig. Waarom zou dat voor de veelheid van doelstellingen in de energie- en klimaatdiscussie anders zijn?
Het is de hoogste tijd dat eenieder die zich voorstander van een energietransitie vindt man en paard gaat noemen. Waar is het eigenlijk om begonnen?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Energierapport vol tegenstrijdigheden

Het Energierapport 2011 van het Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie blinkt niet uit in daadkracht en visie. Het is eerder een behoudend document dat lippendienst bewijst aan duurzame hernieuwbare energie maar in feite vol inzet op vervuilende fossiele energie. Of zoals GroenLinks europarlementariër Bas Eickhout vanochtend twitterde: “NL gebruikt zijn powerhouse Noordzee amper, zet in op goedkoop meestoken biomassa en kernenergie. #GreyDeal”

Wie het rapport [.pdf] leest valt al snel over de tegenstrijdigheden in het energiebeleid van dit kabinet. Zo vermeldt pagina 22 een actiepunt met betrekking tot het creëren van level playing field binnen de EU.

Actie: Subsidieconcurrentie tussen lidstaten op het gebied van hernieuwbare energie moet worden weggenomen. Een Europees perspectief op kosteneffectieve stimulering van hernieuwbare energie is nodig”.

Juist, dat is duidelijk: dit kabinet wil geen concurrentie vervalsende subsidies. Maar vervolgens wordt op pagina 23 toch een subsidieregeling van voor duurzame energie aangekondigd?

“Het kabinet stimuleert de productie van hernieuwbare energie via de Stimuleringsregeling Duurzame Energie plus (SDE+), een verbeterde versie van de SDE-regeling. De SDE+ verdeelt het jaarlijks beschikbare budget niet meer vooraf over de verschillende technologieën, maar laat technologieën concurreren onder één budgetplafond. De goedkoopste technologieën komen het eerst in aanmerking voor budget”.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

EHEC, De Risico-Maatschappij en Groene Politiek

Groene politiek gaat over de lange termijn: klimaatverandering beinvloedt pas de volgende generatie, de zee is pas over 50 jaar leeggevist en radio-actief materiaal levert nu wat energie op maar is eeuwenlang gevaarlijk. Daarmee staat groene politiek veraf van de belevingswereld van de kiezer. Groene partijen stellen abstracte lange termijnvragen over onze energie- en voedselvoorziening. Er zijn een paar groene kiezers die uit post-materialisme kiezen voor het milieu. Maar groene rampen kunnen kiezers wijzen op de acute en pijnlijke gevaren die onze onduurzame levensstijl heeft voor onze leefomgeving.

Nog geen twee weken geleden sprak Femke Halsema over het effect van de “globale risico-maatschappij” op de politiek. En nu is het duidelijk te zien. De uitbraak van EHEC in Duitsland is een uiting van onze hedendaagse risico-maatschappij: een levensgevaarlijk risico dat het gevolg lijkt te zijn van de moderne techniek (bacterien worden resistent van een overgebruik van antibiotica), mensen van alle achtergronden raakt, en dat mondiale gevolgen heeft. En dat net na gebeurtenissen in Fukushima die weer eens hard wezen op de risico’s van kernenergie.

Voedselveiligheid is een goed thema voor Groenen om hun problematiek dringend en dwingend te maken. Niets voor niets dat in Duitsland door Groenen het ministerie van Consumentenzaken, Voedselveiligheid en Landbouw opgericht. In Belgie zagen we in 1999 helder wat de electorale gevolgen kunnen zijn van direct waarneembare groene crises. De dioxinecrisis (een crisis over vervuild vlees) kwam daar net voor de verkiezingen uit. Samen wonnen de twee Groene partijen (Ecolo en Agalev) meer dan 14% vande stemmen -een ongekend goede score voor groenen in een nationale verkiezing- ten koste van de gevestigde sociaal- en Christen-democratische partijen. Zeker als hetgepaard met een groot bestaand wantrouwen ten opzichte van de bestaanderegeringspartijen, kan een ramp kiezers mobiliseren om op groene partijen te stemmen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quotes du Jour | Aardgas vervangt olie?

SargQdJ09“We don’t want the West to go and find alternatives, because, clearly, the higher the price oil goes, the more you have incentive to go and find alternatives” (ThinkProgress)

De Saoedische prins Alwaleed bin Talal legt uit dat zijn land liever een olieprijs tussen de 70 en 80 dollar per vat ziet in plaats van veel hoger zoals nu. Want bij een hogere olieprijs verdienen de Saoedi’s wel lekker, maar dan gaan hun afnemers sneller op zoek naar alternatieven. Aardgas bijvoorbeeld, Fatih Birol econoom van het Internationaal Energie Agentschap (IEA) noemde aardgas gisteren een ‘gelukkige brandstof’, zeker nu kernenergie na Fukushima in veel landen wordt heroverwogen. “Gas is a fortunate fuel because all its competitors have some problems” aldus Birol. Maar datzelfde IEA waarschuwde dat aardgas, ondanks lagere CO2 emissie geen panacea voor het klimaatprobleem is. Het is een blijft een fossiele brandstof die bij verbranding CO2 in de atmosfeer brengt. Een dealer-junkie uitspraak als hierboven van de Saoedische prins over de aardgasprijs is nog niet gevonden, maar zal vrij zeker deze eeuw nog worden gemaakt door een iemand uit aardgasgiganten Rusland, Iran of Qatar.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Zelfs Greenpeace en GroenLinks nemen klimaatprobleem onvoldoende serieus

Wie het idee heeft dat klimaatverandering een veel ernstiger probleem is dan wat de analyse van het IPCC liet zien, kan kritiek van verschillende kanten tegemoet zien. Het sceptische smaldeel vindt die ideeën maar alarmistische bangmakerij. Het klimaatgevoelige segment in de samenleving vindt dat zwaar getoonzette woorden over klimaatverandering de Salonfähigkeit van klimaatbeleid nog verder ondergraven, en verzet zich daarnaast tegen opties als CO2-afvang en –opslag (CCS) die in een vergaand klimaatbeleid niet gemist kunnen worden. Conclusie: zelfs groeperingen en partijen als Greenpeace en GroenLinks nemen het klimaatprobleem onvoldoende serieus.

Om de temperatuurstijging tot 2 graden C te beperken zijn in de westerse wereld’negatieve emissies’ nodig:: netto CO2-verwijdering uit de atmosfeer, bijvoorbeelddoor een combinatie van biomassa en CCS.

De bewijsvoering voor deze bewering is aldus.
Er zijn verschillende energiescenario’s gemaakt in opdracht van natuur- en milieuorganisaties als Greenpeace en Wereld Natuur Fonds. Met het oog op een maximaal acceptabele temperatuurstijging van 2 graden Celsius eind deze eeuw mikken die scenario’s op een volledig op duurzame bronnen gebaseerde energiehuishouding, in elk geval in Europa. Die rolt dan uit de modellen dankzij een enorme smak energiebesparing, zonder kernenergie, en in de meeste scenario’s ook zonder CO2-afvang en –opslag (CCS). Fossiele energiecentrales, vooral kolencentrales, worden in die scenario’s vervroegd uit de vaart genomen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Schrap ‘Groen’, behoud ‘Links’

Willem de Gelder, “opinionist” binnen GroenLinks stelt dat GroenLinks “links” uit de naam moet schrappen en “groen” moet behouden. Al eerder deed Tofik Dibi zo’n onzinnig voorstel. Hij kijkt naar de ontwikkelingen in Duitsland en zegt: GroenLinks moet zich ontdoen van zijn linkse sympathieen en zich richten op groen. Ik denk dat hij daarmee de ontwikkelingen in Duitsland en de ontwikkeling van GroenLinks in de laatste jaren verkeerd beoordeelt.

Links is volgens De Gelder uit in Europa. Het gaat niet goed met sociaal-democratische partijen. Ze verliezen kiezers en zitten vaak in de oppositie. Rechts weet goed “Links” de schuld te geven van allerlei problemen. De kracht van groene partijen is volgens De Gelder dat ze niet links of rechts zijn, uitgaan van hun groene idealen en kunnen samenwerken met links en rechts. En de Duitse Grünen doen het in Duitsland zo goed omdat ze links noch rechts zijn. Dat moet volgens De Gelder het Nederlandse GroenLinks ook doen.

Ik heb een aantal bezwaren tegen het verhaal van De Gelder. Zo’n naamswisseling gaat voorbij aan de flexibiliteit van het woord “Links”. In Denenmarken heet de grootste partij nu “Links“: het is een conservatief-liberale partij met een sterke boerenachtergrond. Vroeger stond deze liberale partij tegenover de gevestigde, conservatieve rechtse krachten. Daarnaast iedere GroenLinkser -uitgezonderd De Gelder en Dibi- kan zich vinden in de term links: of het nu gaat om Kritiese GroenLinksers die det term “links” koppelen aan die socialistiese traditie of Femke Halsema die GroenLinks als “laatste links-liberale partij” ziet.

Vorige Volgende