Michel, Rutte en het struikelen over migratie

van Fauke Deceuninck Dat premier Rutte zijn kabinet uitgerekend over het thema migratie liet vallen, kwam onverwachts, en niet in de laatste plaats voor zijn coalitiepartners. Een soortgelijk scenario speelde zich in december 2018 bij de zuiderburen af, toen de Belgische regering-Michel I viel na een impasse over het VN-migratiepact. Ook al is België op politiek vlak geen rolmodel voor Nederland, de VVD had kunnen leren van die Belgische kabinetsval over migratie. De val van de regering-Michel leidde bij de eerstvolgende verkiezingen in mei 2019 tot de zwaarste afstraffing voor coalitiepartijen in 20 jaar. De Vlaams-nationalistische N-VA, die uit de federale regering stapte omwille van haar verzet tegen het Marrakesh-pact, verloor het meeste aantal zetels. De partij had gehoopt te cashen op een harde strijd rond het thema migratie, maar moest uiteindelijk een groot deel van haar stemmen afstaan aan het radicaal-rechtse Vlaams Belang. Van crisis naar crisis naar … val De gelijkenissen tussen het kabinet-Rutte IV en het kabinet-Michel I, en vooral de manier waarop beide aan hun eind kwamen, zijn opvallend. Beide kabinetten wisten zich ondanks meerdere crises overeind te houden. Rutte IV viel niet omwille van de onenigheid over stikstofbeleid, het geklapte Landbouwakkoord, de vertraging in de afhandeling van de Toeslagenaffaire, de inflatie en hoge energieprijzen, klimaat of de gevolgen van de aardgaswinning in Groningen. Een meningsverschil over gezinshereniging voor oorlogsvluchtelingen bleek na anderhalf jaar uiteindelijk de ultieme splijtzwam. In december 2018 was de aanstaande ondertekening van het VN-migratiepact in Marrakesh door premier Charles Michel reden voor N-VA om uit de regering te stappen. De Belgische regering hobbelde toen al 4,5 jaar van de ene crisette naar de andere, en onderhandelde al 2 jaar zonder grote meningsverschillen over de tekst van het migratiepact. In de herfst van 2018 maakte regeringspartij N-VA een bocht en zette zich alsmaar harder af tegen het ‘global compact on migration’ van de Verenigde Naties. De partij vreesde dat het pact – hoewel juridisch niet afdwingbaar - in de rechtbank misbruikt zou worden en dat het meer migranten naar Europa zou lokken. De eerste week van december 2018 was er één van crisisvergaderingen en overlegrondes, die eindigde met een ultimatum van N-VA-voorzitter Bart De Wever aan het adres van premier Michel. Indien die laatste naar Marrakesh zou vertrekken, betekende dat dat hij de N-VA ‘de facto uit de regering ontslaat’. Premier Michel nam de vlucht naar voren en besloot door te gaan met een herschikking van de regering zonder N-VA: het minderheidskabinet Michel II. Onder de dreiging van een motie van wantrouwen in het parlement bood premier Michel eind december zijn ontslag aan de Koning aan en werd het kabinet, tot ver na de verkiezingen van mei 2019, demissionair en begrotingsloos. Tegenvallende verkiezingsresultaten De ommezwaai in het standpunt van N-VA over het migratiepact werd mede beïnvloed door de kritische stemmen in sommige Europese lidstaten, zoals de verklaring van toenmalig Oostenrijks premier Sebastian Kurz om het pact toch niet te ondertekenen. Ook Nederland was kritisch, maar ging overstag na het toevoegen van een interpretatieve nota aan het pact. N-VA voelde daarnaast vooral de hete adem van het Vlaams Belang, die bij de lokale verkiezingen in oktober 2018 goed scoorde met onder meer strenge anti-migratiepropaganda. De demarche van N-VA leidde echter niet tot de verhoopte resultaten voor de partij bij de federale en deelstaatverkiezingen van mei 2019. Hoewel ze de grootste partij bleef, was N-VA tegelijk ook de grootste verliezer. De verkiezingen brachten vooral de grote doorbraak van het Vlaams Belang, dat duidelijk wist te scoren door onder meer het wantrouwen in de politiek dat onder burgers leeft, aan te spreken. De verkiezingscampagne werd niet duidelijk beheerst door één enkel thema, maar migratie was er wel onderdeel van. Zwevende kiezers die vooral graag strengere migratiemaatregelen zien, vinden een partij die anti-migratie al jarenlang als uithangbord heeft dan geloofwaardiger. Ook Rutte IV stond onder druk vanwege de tegenvallende verkiezingsresultaten bij de Provinciale Statenverkiezingen van maart 2023 en de daaropvolgende Eerste Kamerverkiezingen van 30 mei. Na de forse winst van BBB gaf coalitiepartij CDA aan het stikstofbeleid te willen heronderhandelen. Maar premier Rutte werd vooral opgejaagd door zijn eigen achterban, die tijdens het VVD-ledencongres in juni zijn onvrede uitte over het gebrek aan strengere migratiemaatregelen van het kabinet. Begin juli kreeg premier Rutte van zijn partij een deadline om voor het zomerreces met een migratieakkoord te komen. De coalitiepartners konden niet akkoord gaan met strengere regels voor gezinshereniging, waarop Rutte besloot het kabinet te laten vallen. Risico op afstraffing Een kabinet laten vallen, is niet zonder risico. De partij of persoon die als verantwoordelijke wordt aangewezen, kan gezien worden als de aanstoker van politieke en bestuurlijke chaos. Een kabinet laten vallen over migratie, is al zeker niet zonder risico. Het kan het thema migratie tot inzet van de verkiezingscampagne maken, waarbij centrumpartijen doorgaans een genuanceerde - voor veel kiezers dus een onduidelijke - positie innemen. Hoewel VVD zelf duidelijk voorstander is van een strenger migratiebeleid om de instroom te beperken, legt het ook de weg open voor strenge anti-migratieretoriek van radicaal-rechtse partijen, zoals PVV, JA21 of FVD, die hun kans zien. Kiezers die vooral hiernaar op zoek zijn, zullen dan, net zoals in België, waarschijnlijk eerder kiezen voor hardliners ter rechterzijde die van migratie altijd al hun 'unique selling proposition' maakten. De partij die een kabinet laat vallen, zeker over een gevoelig thema als migratie, heeft dus zeker geen garantie op succes bij nieuwe verkiezingen. Dit artikel verscheen eerder bij het Montesquieu Instituut. Fauke Deceuninck is als eindredacteur bij PDC verbonden aan het Montesquieu Instituut.

Door: Foto: Gowy, After Peter Paul Rubens, Public domain, via Wikimedia Commons.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Zonnige Zomerse vergeZichten – aankondiging

In de zomertijd ligt de politiek stil, en dan betaalt Soros de redacteuren van Sargasso niets voor het schrijven van de links manipulatieve stukjes.
En om dan te voorkomen dat alles hier stil valt, hebben we menig zomer een reeks zomerse specials. Waarbij we vrijuit kunnen schrijven.
En dat gaat het beste met een thema.
Deze zomer is het thema dus Zonnige Zomerse vergeZichten.

Het kabinet is gevallen, verkiezingen komen er aan. Maar progressief (liever die term dan links) Nederland zit een beetje in de versukkeling. De oude idealen zijn sleets, de nieuwe idealen nog niet merkbaar.
En dus gaan we in deze reeks wat nieuwe en soms wat opgefriste progressieve idealen met u delen. Vooral progressief en vooral optimistisch en dus zonnig.
Net op tijd om als vulling te dienen voor de nieuwe verkiezingsprogramma’s. Maar vooral ook als inspiratie voor een pakkende progressieve politiek als tegenwicht van het negatieve, afbrekende en uitsluitende rechts-conservatieve beleid van de laatste decennia.

Voorwaarts kameraden, naar een betere wereld voor iedereen!

Oh, en mocht u zelf ook inspiratie hebben, nodigen we u van harte uit een bijdrage te leveren. Gewoon even mailtje sturen. Wees welkom!

 

Foto: Duncan Rawlinson - Duncan.co (cc)

De toverkracht van AI

VERSLAG - door Els Aarts.

2023 is het jaar van de doorbraak van ‘generatieve’ AI. Kunstmatige intelligentie die getraind is om tekst, beeld of geluid te maken. De reacties variëren van verwondering tot totale paniek. Hoe revolutionair is de nieuwste generatie AI?

Kunstmatige Intelligentie (AI) is dit jaar niet uit de kranten weg te slaan. Sinds het bedrijf OpenAI eind 2022 chatbot ChatGPT gratis toegankelijk maakte, houdt zijn bedwelmende taalvermogen iedereen in zijn greep. Taalwetenschapper prof. Antal van den Bosch (UU) bouwt al zo’n dertig jaar aan het type taalmodellen waar ChatGPT op gebaseerd is, en kijkt met verbazing naar de hype die zich plotseling rond zijn vakgebied afspeelt.

Voor de reeks ‘Wie is er bang voor AI?’ spreken we hem over de angst voor AI, wat AI ons kan brengen, en of je dat als taaltechnoloog überhaupt kan voorspellen.

AI is niet intelligent

Van den Bosch is stellig: de intelligentie in AI heeft weinig te maken met menselijke intelligentie.

“Taalmodellen als ChatGPT kunnen letterlijk niets anders dan het volgende woord voorspellen. Ze hebben geen enkele kennis van de echte wereld, maar maken plausibele teksten en daarom klinkt het alsof er heel veel meer achter zit dan in werkelijkheid het geval is.”

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Closing Time | Galaxy

Elephant Gym is een Taiwanese math rock band die nogal jazzy aanvoelende proggressieve rock speelt. Het trio heeft tal van prijzen gewonnen in Taiwan.

Ruimtelijke ordeningsverkiezingen 2023

OPINIE - De afgelopen 13 jaar was visie de olifant die het zicht belemmerde. Waar het eerste kabinet Rutte zo’n 10 jaar geleden verklaarde dat Nederland af is kondigde het laatste Kabinet Rutte de ‘grootste verbouwing van Nederland’ aan. Hoewel veel mensen dan denken aan het energiesysteem, gaat de verbouwing op veel meer terreinen spelen en veel meer aspecten van de leefomgeving raken. Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) publiceerde vier scenario’s voor de inrichting van Nederland in 2050.

In deze vier scenario’s schetst het PBL wat de effecten zijn van verschillende keuzes voor de inrichting van Nederland. Het PBL heeft een scenario ontwikkeld waarin grote bedrijven de lead hebben, een scenario met nog verdere digitalisering waardoor afstanden verdwijnen, een scenario met veel ruimte voor de natuur en een scenario waarin burgers het initiatief nemen in hun eigen leefomgeving. De uitkomsten van de scenario’s laten zien dat er wat te kiezen valt en laat dat nou net zijn wat in november 2023 mag doen: kiezen.

Het belang van visie

Investeringen die nu gedaan worden in nieuwe woonwijken, (energie)infrastructuur of waterhuishouding gaan zeker 50 jaar mee. Het is daarom van belang om vooruit te kijken naar het land waar we over 30 tot 50 jaar in willen wonen. Hoe ziet het er uit? Hoe en waar verdienen we er ons brood? Hoe en waar wonen we? Hoe ziet onze energievoorziening er uit? Waar bufferen we water voor droge tijden? Hoe ziet onze zorg er uit? Hoe verplaatsen we ons binnen de stad, maar misschien juist wel in de gebieden buiten de stad? Zetten we landelijk nog steeds in op de auto, terwijl steden die stapsgewijs weg lijken te plaatsen?

Foto: Sfeerbeeld in de Kloosterkerk Voorhout Monumentaal © foto Wilma Lankhorst.

Kunst op Zondag tentoonstellingstips juli

NIEUWS - Er wordt door veel mensen, veel energie gestopt in het samenstellen van tentoonstellingen, kunstroutes en evenementen. Het wat en wanneer wordt helaas niet altijd even helder gecommuniceerd. Kleine(re) musea missen vaak het budget voor landelijke campagnes. Ik mis dus wel eens wat en dat overkomt jou vast ook? Daarom stel ik voor de komende drie maanden, een drieluik samen met verschillende tentoonstellingstips. Laat me weten of je de suggesties waardevol vindt om er na dit drieluik eventueel een nieuwe serie tips voor Kunst-op-Zondag van te maken.

Kunst op Zondag juli Rembrandt en de liefde zaalimpressie © foto Wilma Lankhorst

Rembrandt en de liefde zaalimpressie © foto Wilma Lankhorst.

Rembrandt en de liefde

In het voormalige woonhuis van Rembrandt in Amsterdam is deze zomer een expositie te zien waarin de liefde centraal staat. Liefde in al haar facetten, zoals liefde voor de natuur, liefde voor de ouders, naastenliefde, dierenliefde, de ware liefde en liefde in mythische en Bijbelse voorstellingen. In twee zalen hangen allemaal etsen waarin Rembrandt de liefde verbeeldt. Het verhaal begint met de ware liefde voor Rembrandt, zijn liefde voor zijn eerste vrouw Saskia. Naast een prachtig dubbelportret zie je schetsen van Saskia en andere modellen. In de vrouw met de parels laat Rembrandt een betoverde versie van zijn Saskia zien. Neem de tijd en ontdek steeds meer details in de geselecteerde etsen. Hier ontdek ik de liefde van de schilder voor honden. Je ontdekt hier dat op veel werken wel ergens een hond staat afgebeeld.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Closing Time | Incantation

Het is al weer een tijdje terug dat we hele lompe old school death metal hadden hier. Zonde, eigenlijk. Daarom nu een lekker moppie Incantation, met als belangrijkste herkenningspunt de strot van de zanger, die een intens diep en laag gegrom voortbrengt. Verder is het heel prima, wat rommelige, snelle en afwisselende muziek. Voor de liefhebbers van obscure death uit begin jaren ’90 uit de VS – er móeten er gewoon een paar van zijn op deze site. Toch?

Foto: bron: Livius.org

Hedonisme (4): De tuin van Epikouros

Tijdens het Hellenisme kregen de Academie van Plato en de Peripatetische school van Aristoteles gezelschap van nieuwe filosofische stromingen, zoals het Cynisme. In deze vijfdelige reeks: de hedonisten. 

Een eeuw na Aristippos, omstreeks 305 voor Christus, kocht de filosoof Epikouros een huis met een grote ommuurde achtertuin in Athene. In die tuin onderwees hij zijn versie van het hedonisme, dat daarmee pas echt een grote stroming werd. Dat zou zo zijn in de hele hellenistische wereld en ook in de eeuwen daarna.

Zo’n hedonistische tuin spreekt natuurlijk tot de verbeelding, maar wie hoopt dat die epicurische tuin het toneel was van woeste orgieën wordt teleurgesteld. Zoeken naar genot op korte termijn leidt volgens Epikouros niet tot bevrediging. Integendeel. Wie teveel eet wordt ongezond. Teveel drinken leidt tot een kater. Kortzichtige genotzucht leidt tot verslaving. En daarbij moeten we soms nu eenmaal minder leuke dingen doen om leuke dingen te bereiken.

De hedonistische calculus

Epikouros weegt het genot op kortere en langere termijn dus tegen elkaar af. Dit  staat bekend als de hedonistische calculus. En al rekenend komt Epikouros tot de conclusie dat het ware genot neerkomt op gematigd genot. Echt genot is volgens hem tevredenheid, en dat valt het makkelijkst te bereiken door weinig te verlangen, en je te vrijwaren van angst en pijn. Luxe is onnodig. Het streven ernaar of het willen behouden ervan leidt alleen tot ongeluk en angst. Wie genoeg te eten heeft, en daar tevreden mee is, slaagt er beter in psychisch in evenwicht te blijven.

Closing Time | Midnight Express

Als u begin jaren ’90 naar de radio luisterde kent u dit heerschap van het wereldberoemde rockkwartet Extreme. Die scoorden in 1991 twee megahits met de suikerzoete ballad ‘More than Words’ en de meedeiner ‘Hole Hearted’.

Inmiddels is Bettencourt uitgegroeid tot een van de meest gerespecteerde gitaristen in de rockscene. Het behoeft na het zien van dit filmpje weinig uitleg waarom.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Vorige Volgende