Het is u vast niet ontgaan, 2016 is het warmste jaar wereldwijd sinds 1850. En dit keer is er geen enkele dataset die dat tegenspreekt, ook niet die van de dubieuze satellietreconstructies. Maar goed, dat was al een paar keer bewezen inmiddels. Dus hier, zonder feestje, weer ons maandelijkse overzicht met in alle langjarige reeksen weer records. Eentonig, maar hopelijk een aanmoediging om toch vooral nog actiever te worden in het verminderen van uitstoot van broeikasgassen. Bijvoorbeeld door op de juiste partij te stemmen.
Nou vooruit, nog een keer electronische muziek, maar dan weer heel anders. Het Kammerflimmer Kollektief is een Duits muziekgezelschap dat opereert op de scheidslijnen tussen jazz, noise, electronische muziek en experiment. Sinds 1999 hebben ze een stuk of tien albums uitgebracht.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
COLUMN - Politici hebben regelmatig last van een falend geheugen. Zoals zo vaak blinkt Donald Trump ook hierin uit: hoewel hij naar eigen zeggen gezegend is met “the world greatest memory”, spreekt hij zichzelf regelmatig tegen, en lijkt hij ongelegen acties uit het verleden toch vooral te vergeten. Helaas blijkt Trump in dit opzicht juist heel menselijk.
Een recent onderzoek van een team Aziatische onderzoekers, getiteld “Motivated False Memory, laat zien dat als het op onze prestaties aankomt, we allemaal Trumpiaanse neigingen hebben. In het experiment voerden 701 proefpersonen aan de Nationale Universiteit van Singapore vier patroonherkenningstaken uit. Een paar maanden later kregen ze de oplossing van de puzzels te zien, plus de oplossingen van twee nieuwe patronen die ze nooit hadden opgelost. Voor elk patroon moesten de proefpersonen aangeven of ze het goed hadden opgelost, verkeerd hadden opgelost, of nooit hadden gezien. Daarbij kregen ze $1 voor elke accurate herinnering, verloren ze $1 voor een verkeerde herinnering, en kregen ze $0 als ze zeiden dat ze zich het niet kunnen herinneren.
De auteurs classificeren verschillende soorten geheugenfalen. “Amnesia”, betekent dat je een vraag die je wel hebt beantwoord aanmerkt als “niet gezien” of “kan me niet herinneren”. Amnesia kwam voor 34% van de vragen voor, ongeveer wat je zou verwachten als mensen zich niet meer herinneren welke vragen ze wel en niet hadden gezien. De fouten waren echter niet willekeurig, want het percentage amnesia was hoger (46%) voor vragen die slecht beantwoord waren, dan voor vragen die goed beantwoord waren (30%).
ANALYSE - Na de sterke groei in 2015 vertoont het aandeel hernieuwbare energie in Duitsland nauwelijks veranderingen in het afgelopen jaar. Eigenlijk is het meest verrassende de verandering in aardgas. Craig Morris duikt in de cijfers.
2016 liet een stijging van het gasverbruik zien, en weinig voortgang in het aandeel hernieuwbare energie (Foto door Michal Osmenda, edited, CC BY-SA 2.0)
De cijfers zijn niet alleen gebaseerd op voorlopige cijfers, maar deels ook op voorspellingen. De AGEB, een groep economen en energie experts die de cijfers opstelde, publiceerde ze namelijk net voor de kerst – voor het jaar ook maar over was. De totale primaire energie consumptie steeg met 1,6%, dat kwam vooral, legt AGEB uit, door het koudere weer en het schrikkeljaar, wat 0,3% extra tijd toevoegde aan 2016. We hebben de officiële CO2 emissiecijfers nog niet, maar Agora Energiewende schat dat de CO2 emissie van elektriciteitsproductie daalde met 1,6%, doordat het kolenverbruik verder daalde. Tegelijkertijd stijgen de CO2 emissies met 0,9% doordat er te weinig voortgang wordt geboekt in de warmte en transportsectoren (Duits persbericht).
Mix van primaire energie consumptie Duitsland 2016
Een punt om te laten zien hoe groot de aanpassing aan deze voorlopige cijfers kan zijn. Het bericht van vorig jaar over AGEB’s voorlopige cijfers voor 2015 nam aan dat het aandeel hernieuwbare energie tot 32,5% van de binnenlandse energievraag was gestegen. Maar dat cijfer werd in de zomer verlaagd tot 31,5%. En na gematigde groei in 2016 staat de nieuwe voorlopige voorspelling op 32,3% – minder dan vorig werd verwacht. De grafiek hieronder laat het aandeel hernieuwbare energie in de totale productie zien, dat is inclusief het record niveau van export. Het aandeel hernieuwbare energie in de totale productie is lager dan in de binnenlandse vraag enkel omdat Duitsland zoveel elektriciteit exporteert.
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.
Dit is het Sargasso-café van dinsdag 17-01-2017. Hier kan onder het genot van een virtueel drankje, nootje en/of kaasplankje alles besproken worden wat elders off topic is.
ACHTERGROND - ‘Help, de democratie is in nood’. Dit hoort men de laatste jaren steeds vaker. De democratie wordt uitgehold omdat de burger steeds minder invloed heeft op de politiek, of zij is gekaapt door populisten. Valt wel mee, zegt Tom van der Meer want de oproep om hervorming van de democratie is van alle tijden. In de jaren zestig wilde D66 dat al.
Nieuwe partijen willen de democratie hervormen. Ze willen meer ‘echte democratie’ wat meestal neerkomt op referenda en meer verkiezingen. Dit jaar zijn er twee partijen die ‘democratie’ als belangrijkste programmapunt hebben: Geenpeil en Plasman’s Partij voor de Niet-stemmer (PvdN) [1]. Ze hebben geen inhoudelijke beleidsvoorstellen maar willen wat veranderen aan de manier waarop onze democratie werkt.
Wat is democratie eigenlijk, wat is ‘echte democratie’ en hoe krijg je daar meer van? Is er wel sprake van een crisis of moeten we gewoon meer vertrouwen hebben in de democratie zoals Tom van der Meer denkt. Ik begin met de voorstellen van de nieuwe partijen.
Wie de programma’s – of wat daarvoor doorgaat – van deze nieuwe partijen bekijkt, zou kunnen denken dat het om slechte satire gaat. Geenpeil is een politieke partij zonder politieke standpunten, zoals Martijn Tonies onlangs op Sargasso liet zien. Ze hebben dan ook geen lijst van standpunten maar een zogenaamde FAQ, wat staat voor Frequently Asked Questions. FAQ’s zijn gebruikelijk in de IT-wereld als aanvulling op de gebrekkige manuals die toch niemand leest. En inderdaad in de FAQ van Geenpeil staat dat het geen gewone partij is maar een partij met een app – een computerprogramma op je telefoon – waarmee je Kamerleden kan besturen:
COLUMN - Afgelopen week mocht ik, in een bovenzaaltje van een Utrechts café, een grote club studenten vertellen wat mij zoal was opgevallen in het wetenschapsnieuws van het afgelopen jaar. Er was goed nieuws geweest (het vaccin tegen Ebola), en ook slecht nieuws (de verkiezing van Trump) en er was spectaculair nieuws. De zwaartekrachtgolven. Was dat geen geweldige ontdekking geweest? Een compleet nieuw venster op de kosmos! En wie het belang van dat venster niet direct inzag, kreeg zijn domheid flink ingepeperd dankzij de mediastorm waarmee de ontdekking gepaard ging. Hier was iets groots geflikt!
Kijk, zo hield ik de aanwezige studenten voor. Zo pak je dat aan. Nieuws bestaat niet, nieuws moet je máken. Bijvoorbeeld door een simpele bevestiging van een honderd jaar oud idee van Einstein te verheffen tot een geweldige doorbraak. Door van wetenschap een circus te maken. Dan ben je verzekerd van aandacht, dan weet iedereen dat jouw wetenschap de allerbelangrijkste is en kost het veel minder moeite om geld te verzamelen voor nóg grotere projecten. Want na zoveel heisa is dat de enige weg voorwaarts. De LIGO-detector kostte ruim een miljard. Dat bedrag is peanuts vergeleken met de plannen die dezelfde wetenschappers inmiddels al bedenken voor de komende decennia. En reken maar dat de grote geldschieters er straks wéér bij willen zijn, als de kurken knallen.
Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.
ANALYSE - President Obama over de onomkeerbare dynamiek van schone energie: economische groei en vermindering van CO2 emissies kunnen samengaan. Sterker nog: het bewijs groeit dat het niet verlagen van de CO2 emissies tot grote schade aan de wereldeconomie en verlies aan werkgelegenheid zal leiden. Ook bedrijven beginnen te ontdekken dat klimaatvriendelijk ondernemen ze geen windeieren hoeft te leggen, zeker met de forse kostendaling van zon- en windenergie. En door de lage gasprijs in de VS is het onwaarschijnlijk dat energiebedrijven over zullen stappen op duurdere kolencentrales.
RECENSIE - Het debat over de bevoegdheden van de inlichtingen- en veiligheidsdiensten heeft baat bij een evaluatie van het optreden van de BVD in het verleden.
Constant Hijzen schreef met zijn proefschrift Vijandbeelden; de veiligheidsdiensten en de democratie 1912-1992 een indrukwekkende en originele geschiedenis van de BVD en zijn voorgangers. Er zijn meer boeken verschenen over Nederlandse geheime diensten, waaronder het standaardwerk van de eigen historicus van de BVD, Dick Engelen uit 1995. Maar die boeken gaan vooral over de binnenkant van de dienst. Of het zijn nogal anekdotische verhalen over de avonturen van Nederlandse spionnen die de vijand te slim af zijn. Hijzen concentreert zich op de de relatie tussen de BVD en de omgeving, actoren met een rol in de democratie die de dienst zou moeten beschermen: de politiek, de burgers en de media. In de interactie tussen de nationale veiligheidsdienst en zijn politieke, ambtelijke en maatschappelijke omgeving moet de legitimiteit van het functioneren van de dienst worden gevonden. En daar valt wat de BVD betreft nog wel het een en ander op aan te merken.
Vijandelijke ideologie
Wat Engelen in zijn Geschiedenis ook al duidelijk maakte bevestigt Hijzen: de BVD had een volstrekt eenzijdige dreigingsperceptie. Het communisme was hét grote gevaar voor Nederland, de CPN was een staatsondermijnende ‘vijfde colonne’, communisten waren per definitie niet te vertrouwen. En dat beeld bleef dominant en sturend voor het optreden van dienst tot ver in de jaren tachtig. Ondanks alle bezwaren die tegen deze eenzijdige opvatting van de veiligheid in Nederland al in de jaren zestig en zeventig veelvuldig werden geuit. Kamermoties van onder andere PvdA-Kamerlid Roethof en aanwijzigingen van de PvdA-minister van Binnenlandse Zaken Van Thijn hadden weinig effect.
Murcof is de Mexicaan Fernando Corono, uit de desolate grensplaats Tijuana, maar thans woonachtig in Barcelona. Zijn muziek kenmerkt zich door ingetogen electronica, aangevuld met klassieke instrumenten (strijkers, stem) en piepjes en kraakjes.
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
.jpg){kind=link}