Opgeruimd staat netjes

Praten over cultuur is moeilijk. Ik heb het nu niet over cultuur in de algemene zin (“al het menselijke gedrag voor zover het niet is aangeboren”) maar in de beperkte zin van cultuur-met-een-hoofdletter-c: de podiumkunsten, de beeldende kunsten, de letteren, wetenschap, de humaniora. Het probleem daarmee is: je geniet méér als je begrijpt wat er gebeurt, maar dit veronderstelt voorkennis en wie voorkennis uitlegt, komt al snel pedant over. Het lijkt dan een reeks vormpjes om de vormpjes. Dat is wat ik tegen heb op het Groot Dictee. Het heeft helemaal niets, maar dan ook werkelijk he-le-maal niets, te maken met cultuur. Het stelt de vormpjes, de rare regeltjes centraal en pretendeert dat díe iets zeggen over taal en cultuur. Maar het gaat om de grote ideeën. In de cultuur van Noordwest-Europa gaat het bijvoorbeeld om vrijheid, waarheidsliefde, Verlichting en gemeenschapszin. Voor Nederland mag je er botte onbevangenheid aan toevoegen en voor Vlaanderen hoffelijke onoprechtheid. Ik weet niet meteen of die generaliseringen kloppen, maar de culturele discussie zou dáár over moeten gaan. En niet over het minutieus gekalligrafeerde epistel dat de witteboordencrimineel coûte que coûte moest schrijven over kasuarissen.

Door: Foto: Pieter Bruegel the Elder - The Tower of Babel via Wikipedia
Foto: Toshiyuki IMAI (cc)

Wereldtemperatuur | Update april 2017

, door

DATA - Terwijl de aarde stug verder opwarmt, roert de ene na de andere columnist zich om zo hard mogelijk in de ontkenning te gaan. Onvoorziene lange termijn effecten van deze klimaatverandering.
Afijn, intussen was april wereldwijd de op een na warmste sinds start metingen. Onze reeks gaat vanaf 1979. Maar het is dus ook zo in de reeksen vanaf 1850.
Hier de update van ons trendoverzicht van de gecombineerde reeksen.

Helaas verder weinig goeds te melden. Somber bericht over de oceaan die binnenkort stopt met warmte opslaan waardoor de opwarming doorschiet.
En hoe graag we ook zouden willen dat de sceptici gelijk hebben (want dan kunnen ook wij stoppen met ons zorgen maken), ze hebben het niet.
Voor de datanerds nog een stevige studie naar de satellietmetingen en de afgeleide reeksen (met name UAH). Die zijn al een tijd verdacht. En nu wordt dat weer eens stevig bevestigd.

En dan nog even natrappen. Ooit kraakten wij al de zogeheten Copenhagen Consensus van Lomborg af. Nu valt daar echt de bodem onderuit.

Het overzicht van de wereldwijde temperatuurafwijkingen is gebaseerd op de metingen van RSS MSU, GISS, Hadcrut4, NCDC en JMA. We nemen daar maandelijks het gemiddelde van en bepalen ook nog het lopende gemiddelde over alle metingen van 36 maanden (drie jaar) , 132 maanden (elf jaar) en dertig jaar. Let op: het gaat hier om gemiddelde afwijkingen over meerdere reeksen met verschillende referentieperiodes. Getallen bieden dus alleen een indicatie van de trend.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Waan van de dag

SG-café dinsdag 23-05-2017

, door

Dit is het Sargasso-café van dinsdag 23-05-2017. Hier kan onder het genot van een virtueel drankje, nootje en/of kaasplankje alles besproken worden wat elders off topic is.

Foto: Herman Pijpers (cc)

Lichaamsmateriaal opgespoord

, door

OPINIE - Het conceptvoorstel van minister Schippers voor de Wet Zeggenschap Lichaamsmateriaal (WZL) leidde tot publieke verontwaardiging en onrust. Toch is het na 30 jaar praten de hoogste tijd dat informatie en zeggenschap worden geregeld, en dat is precies de intentie van de wet, stelt Ingrid Geesink.

Dagelijks halen artsen in Nederland weefsels en andere materialen uit het lijf van patiënten. Uitstrijkjes, tumoren, nierstenen, botstukjes, voorhuiden, bloedmonsters; de lijst is lang. Na een onderzoek of operatie verdwijnt veel van dat materiaal in weefselarchieven, waar jaarlijks 2 miljoen bestanden aan worden toegevoegd. In 2009 beheerden Nederlandse pathologen al ruim 50 miljoen stukjes lichaamsmateriaal van 14 miljoen personen.

Waarom bewaren?

Dat opgeslagen lichaamsmateriaal dient verschillende doelen. Allereerst kan het materiaal worden heronderzocht ten behoeve van de patiënt zelf. Daarnaast is er het ‘nader gebruik’. Voor de medische wetenschap vormen de archieven een goudmijn aan informatie, die bovendien met het voortschrijden van de techniek steeds beter ‘leesbaar’ wordt. Zo is tumorweefsel bruikbaar om het verband op te sporen tussen genen en levenstijl in het ontstaan van kanker. Verder worden de lichaamsmaterialen benut voor de ontwikkeling van geneesmiddelen. Op medische opleidingen doet het lichaamsmateriaal dienst als didactisch materiaal. Een laatste toepassing is in Nederland verboden, maar komt in het buitenland wel voor: het gebruik van lichaamsmaterialen als ingrediënt voor cosmetica.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Hulspas weet het | Niets doen is het beste

, door

COLUMN - En Pangloss zei wel eens tegen Candide: ‘Alles hangt met alles samen, in de best mogelijke wereld. Want als jij niet uit een fraai kasteel was verdreven, met een trap in je rug, vanwege je liefde voor de jongedame Cunegonde; en als je niet naar de Inquisitie was gestuurd; als je Amerika niet te voet was overgestoken en als je de baron niet een flinke klap met een zwaard had uitgedeeld, en als je alle schapen uit het goede land Eldorado niet had verloren, dan zou je hier nu niet zitten, smullend van ingemaakte citroenen en pistachenootjes.’

‘Dat mag allemaal zo zijn,’ antwoordde Candide, ‘maar nu moeten we weer in de tuin gaan werken.’

Het is het beroemde slot van Voltaire’s Candide. Na alle doorstane rampen en tegenslagen was het rotsvaste geloof van doctor Pangloss (een parodie op de filosoof Leibniz) dat hij en Candide in de best mogelijke wereld leefden, nog steeds ongeschonden. Candide daarentegen had geleerd dat het leven chaos is, onbeheersbaar, en dat je je maar beter nergens mee kunt bemoeien en gewoon je eigen stukje grond moet bewerken.

Pangloss en Candide. Ik moet vaak aan ze denken, met name als het gaat om onderzoek naar ouderdomsziekten.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Opgelet, onderstaande tekst kan sporen van ironie bevatten

KRAS | Neutraliteit

, door

Wanneer u toevallig een weldenkende blanke ongelovige bent, is het logisch dat u meent dat een blanke, niet zichtbaar gelovige agent neutraliteit uitstraalt. Hij ziet er immers uit als u en u bent de meerderheid in dit land, dus veel neutraler kan het niet. Een agent die zichtbaar moslima is, wijkt daarvan af en is dus niet neutraal. Begrijpelijk dat u dat denkt.

Maar iedere straatmarokkaan hier in Rotterdam West weet: de politie is helemaal niet neutraal. Die heeft de pik op hem. Dat los je niet op door een moslima in een afwijkend uniform te hijsen. Evenmin als je een kaaskop aanpraat dat een wout met een tulband gewoon een wout is. Het probleem zit niet om de oren maar ertussen.

Foto: Leonieke Aalders (cc)

De pijn van het openbaar bestuur

, door

COLUMN - Soms heb ik een productieve week, die te denken geeft. Ik zat aan bij een gesprek over verandering in het sociaal domein en een bewindspersoon wilde met mij spreken. In beide bijeenkomsten zaten een paar leerzame confrontaties.

Zondig reformisme

Het “zondig reformisme” was een begrip van Den Uyl. Door zijn afkomst kende hij het besef van zondigheid. De politica die ik sprak zei ongeveer: “ik maak wetgeving, maar zeker van het resultaat ben ik niet. Dus wil ik weten hoe het werkt en een kans om verdere verbeteringen aan te brengen laat ik niet lopen.” Dat geeft ongeveer aan wat het is.

Ik sprak haar niet tegen, want ik ben ook voor het kleine verbeteren. Toch is het voortdurend prutsen aan regelgeving een bron van complexiteit in het openbaar bestuur. Door details, door het bedienen van strijdige politieke wensen, loopt het systeem nogal vast. Zondige reformisten kennen dit risico, maar ze voelen het als plichtsverzuim, wanneer ze kansen op kleine verbeteringen laten liggen.

Voorbeelden van beleidsterreinen waar dit zich voordoet? Onderwijs en de sociale wetgeving. Het is op beide beleidsvelden een hele opgave op je handen te zitten en even niks te doen.

Foto: Takver (cc)

Richting Australië

, door

COLUMN - Met betrekking tot immigratievraagstukken was het Australische model altijd te radicaal en te vatbaar voor misstanden voor een mainstream politicus om openlijk te steunen. Dat is veranderd.

Vorige week mislukte de formatie van een kabinet-Rutte III. Immigratiekwesties bleken het struikelblok. Verdeeldheid over die kwesties verlamt al jaren de besluitvorming in veel Westerse landen. Maar sinds kort lijkt er sprake van een doorbraak. Die begon in Australië.

“Sommige zaken zijn niet onderhandelbaar.” In Het Parool benadrukte GroenLinks-voorman Jesse Klaver dinsdag dat hij “altijd bereid is compromissen te sluiten, ook op dit onderwerp,” immigratie. Maar kennelijk was er een punt bereikt waarop Klaver VVD, CDA en D66 niet verder tegemoet wilde komen. Vooral VVD en CDA houden er wat betreft immigratie en integratie heel andere ideeën op na.

Splijtzwam

Immigratievraagstukken zijn de afgelopen decennia een splijtzwam geworden. De kiezers zijn steeds meer opgedeeld in twee kampen. In beide kampen leven sterke gevoelens over deze vraagstukken; beide kampen claimen het eigen moreel gelijk. In het ene kamp zit Klaver, die donderdag in het AD de nadruk legt op oorlogsvluchtelingen: “We sturen mensen die vluchten voor oorlog niet weg.”

In het andere kamp bevindt zich Chef Parlement van dat AD, Hans van Soest, die de nadruk juist legt op economische migratie. In het AD van woensdag haalt hij onderzoek aan van de Internationale Organisatie voor Migratie “dat het meer en meer om economische vluchtelingen gaat. Van de (…) migranten die dit jaar al de oversteek hebben gewaagd, bestaat de grootste groep (…) uit Bengalen.”

Vorige Volgende