dossier

Coronacrisis

Al onze berichtgeving over de crisis die het coronavirus COVID-19 in 2019 en 2020 veroorzaakt.


Foto: Yuri Samoilov (cc)

Italië wil graag weer toeristen verwelkomen….

ELDERS - ….maar grenzen met omringende landen blijven nog even gesloten.

Italië heeft woensdag zijn grenzen geopend voor toeristen uit alle Europese landen. Maar dat gebaar wordt nog niet door alle andere landen overgenomen. Nederland zet Italië vanaf 15 juni op de lijst landen met de code geel. Maar het is voorlopig nog onduidelijk wat andere landen doen. ‘Frankrijk, Oostenrijk, Duitsland en Zwitserland hebben Italië uitgesloten van een overeenkomst om op 15 juni de gemeenschappelijke grenzen te heropenen. De Zwitserse grens blijft gesloten voor Italianen, terwijl Oostenrijk en Slovenië erop staan dat Italiaanse bezoekers een negatieve COVID-19-test presenteren die de afgelopen dagen is afgegeven of een verplichte quarantaine ondergaan.’ Ook Griekenland houdt de grens voor Italianen gesloten.

Premier Giuseppe Conte noemde de besluiten van Oostenrijk en Griekenland ‘discriminerend’ en ‘volstrekt onaanvaardbaar’. Minister van Buitenlandse Zaken Luigi di Maio waarschuwde vorige week zijn land niet te behandelen als een lepra kolonie. Het is de dood in de pot voor de Europese Unie als er ten aanzien van de opening van grenzen geen gemeenschappelijk beleid gevoerd kan worden meent hij. ‘Een lappendeken van overeenkomsten voor het herstel van post-pandemische grensoverschrijdende reizen deze zomer ondermijnt de pogingen van de EU om een sfeer van eenheid en solidariteit te creëren, en doet zelfs twijfels rijzen over de toekomst van vrij verkeer binnen het Schengengebied,’ schrijft Hannah Roberts op Politico.

Foto: Yuri Samoilov (cc)

Coronacrisis moties

Terwijl het coronavirus al het land binnen was geslopen, ging onze politieke vertegenwoordiging er pas op 12 maart goed mee aan de slag. Bij het eerste Kamerdebat, op 12 maart, dienden diverse gekozenen 23 moties in.

Bij het eerstvolgende debat, 18 maart, volgden nog eens 23 moties, waaronder de PVV/Fvd-motie, die opriep voor een lockdown voor heel Nederland. De motie werd verworpen.

Er volgden negen Kamerbijeenkomsten waarbij moties over de ontwikkelingen rondom het coronavirus aan de orde kwamen. Laten we eens kijken naar het laatste Kamerdebat waar moties over dit onderwerp in stemming werden gebracht.

Van de 26 moties die op de plenaire vergadering van 26 mei op de agenda stonden, is er één niet behandeld en zijn er drie tot nader orde aangehouden. Over zeven moties was de Kamer eensgezind: unaniem aangenomen.

Enige verdeeldheid was er dus over de overige vijftien moties, waarvan er twaalf werden verworpen en drie aangenomen.
Hier zijn ze:

Unaniem aan genomen

Motie van de leden Jetten en Heerma over het zo goed mogelijk continueren van reguliere zorg bij een tweede coronagolf.

Motie van de leden Klaver en Dijkhoff over ic-verpleegkundigen betrekken bij besluitvorming

Motie van het lid Asscher c.s. over zodanig aanpassen protocol voor bron- en contactonderzoek, dat maximaal ingezet wordt op het voorkomen van verspreiding van het virus en zo nodig aan te geven waarom aanbevolen maatregelen die in andere landen wel worden toegepast, in Nederland niet worden ingezet.

Foto: Yuri Samoilov (cc)

Hoe gaat het?

COLUMN - Om een beetje goed te maken waarmee ik volgens criticasters hier de fout in ging, geef ik nu een zonder enig commentaar wat cijfers door.

Of wacht, toch één commentaar om mee te beginnen. Hopelijk kunt ook u zeggen dat het goed met u gaat als naar uw welbevinden wordt gevraagd. En met gepaste nationale trots kunt u dan ook zeggen dat het met Nederland beter gaat.

Want stond Nederland in internationaal verband nog tamelijk hoog wat aantal bevestigde met COVID-19 besmette personen, binnen één maand tijd zakt ons land van de veertiende naar de eenentwintigste plaats. Eindelijk uit die vreselijke ‘top-20’.

© Sargasso WHO top-20 13 maart 7 mei 28 mei 2020

 

En dan nu de cijfers zonder begeleidend commentaar.

In de twee linkerkolommen de daggemiddelden, gerekend vanaf de eerste melding van elk land, tot en met 28 mei.
In de derde kolom het percentage overledenen gerekend op het aantal bevestigde gevallen in dat land.
Alle cijfers komen uit de dagelijkse rapporten van de WHO.

© Sargasso relatieve WHO cijfers per 28 mei 2020

 

Tot slot nog wat CBS en RIVM-materiaal.

© Sargasso RIVM CBS overledenen per week tm week 21 2020
Hoe gaat het? Het gaat goed.

Ah excuses, toch nog een commentaar….

Foto: Yuri Samoilov (cc)

Solidariteit in euro’s, niet alleen in woorden

COLUMN - door Roeland van Geuns

De huidige Coronacrisis heeft zich vrijwel direct vertaald in een economische crisis met een ongekende omvang die zich in een zelden of nooit eerder geziene snelheid voltrekt. In sommige landen zijn mensen werkloos geworden, in andere kunnen mensen niet meer werken, maar het effect is vergelijkbaar: grote groepen die een forse achteruitgang in inkomen ervaren en hele bedrijfstakken die stilliggen. Het is de overheid die net als in de vorige crisis de portemonnee trekt en bedrijven en huishoudens probeert overeind te houden. Dat gaat gepaard met astronomische bedragen die in eerste instantie ten laste van de staatsschuld komen.

Dreigende bezuinigingen

Toch zien we nu al een verschuiving ten opzichte van de eerste onderbouwing van de steunpakketten.

In eerste instantie werd gezegd dat Nederland de lasten goed kon dragen en dat de staatsschuld best flink kon oplopen. Inmiddels klinkt het geluid dat bezuinigingen niet meer worden uitgesloten. Een geluid dat op dit moment het duidelijkst wordt vertegenwoordigd door Wopke Hoekstra. Zijn suggestie om te gaan bezuinigen doet vermoeden dat er niet fundamenteel geleerd is van de financiële crisis van 2008-2012.

Dreigende gevolgen

Ook toen ving de overheid een grote economische terugval in eerste instantie op met enorme extra uitgaven aan sociale zekerheid en het redden van onder andere banken en verzekeraars. Vervolgens werd vanaf eind 2011 bezuinigd op ongeveer alle denkbare overheidsuitgaven, variërend van cultuur via onderwijs tot natuuronderhoud. Jaren later zien we de gevolgen nog steeds.

Quote du Jour | Op ramkoers met Duitsland

In Trouw reageert Rob de Wijk op de Nederlandse reactie op de voorstellen voor het steunpakket van de Europese Commissie. Hij blijft zich verbazen over dit gedrag, waardoor Nederland nu ook op ramkoers met bondgenoot Duitsland is komen te liggen. Iets wat niet echt in het belang van Nederland is, maar ja:

Nederland ziet de begroting als een huishoudboekje dat moet kloppen. Veel andere landen zien de begroting als een politiek instrument om iets te bereiken. Het gevolg van de Nederlandse boekhoudersmentaliteit is dat burgers in tegenstelling tot die in andere landen al jarenlang op de nullijn zitten. De koopkracht had kunnen stijgen als de staatsschuld iets groter was geweest.

Foto: Yuri Samoilov (cc)

Zweden gediscrimineerd?

ELDERS - De scepsis over de Zweedse aanpak van de coronacrisis kan Zweden treffen die in het buitenland op vakantie willen.

Het bericht dat Cyprus op 9 juni weer open gaat voor toeristen maar geen directe vluchten uit Zweden toelaat heeft voor de nodige ophef gezorgd. Dat de maatregel niet geldt voor andere noordelijke landen is volgens minister van Buitenlandse Zaken Ann Linde een ongerechtvaardigde politieke beslissing. Ze herinnert aan de oproep van EU om niet te discrimineren bij het weer openstellen van de grenzen. Buurlanden Denemarken, Noorwegen en Finland aarzelen nog over het toelaten van toeristen, maar waarschijnlijk zullen zij de Zweden ook niet toelaten.

Ondertussen verdedigt de Zweedse regering haar aanpak van de coronacrisis. Ondanks dat de sterftecijfers zijn opgelopen tot de hoogste ter wereld. Zweden telt nu 4125 slachtoffers van het virus, dat is ongeveer 40 per honderdduizend inwoners, iets meer dan Nederland (zie hier aantallen doden per miljoen inwoners van tien Europese landen). De minister van Buitenlandse Zaken: “De overdracht van het virus vertraagt, de behandeling van COVID-19-patiënten op de intensive care neemt aanzienlijk af en de stijgende dodentalcurve is afgevlakt. Er is geen volledige afsluiting van Zweden, maar veel delen van de Zweedse samenleving zijn gesloten.”

Foto: Yuri Samoilov (cc)

Meisje achter de schutting

COLUMN - Ze weet steeds minder, daardoor wennen de dingen hopelijk makkelijker. Wat er vanmorgen is gebeurd, is ’s middags al weggezakt in een onbereikbaar ver verleden. Soms lijkt ze een eend met een dik verenpak, waar alles ongemerkt vanaf glijdt: water, blijdschap, opluchting, verdriet. Ze kan plotseling snikken en twee minuten later zit ze star voor zich uit te kijken, of zakt ze zoetjes terug in slaap. Je weet niet of het verdriet was, of dat haar lichaam een manier zocht om spanning te ontladen, nu ze verder schier bewegingsloos is. Ik hoop altijd dat zo’n snik weinig anders is dan een boertje: een ontsnapte oprisping.

Al een week voor de verpleegtehuizen verplicht op slot gingen, besloten ze bij haar de boel dicht te gooien. Dat vonden mijn vader en ik pijnlijk, maar verstandig.

Je kunt zo’n afdeling vol dwalende en soms dwarse demente mensen niet aan de anderhalve meter afstand houden, en als er één ziek wordt, vallen ze geheid allemaal om. Mijn vader was benauwd dat ze hem dan over een paar weken niet meer zou herkennen, maar hij zit in haar hart gegrift, hem vergeet ze nooit.

Nu staat hij al bijna anderhalve maand elke middag bij de schutting die het terras achter haar afdeling omzoomt. Hij kan net over de omheining kijken. Hij waarschuwt de verpleging als hij er staat, dan rijden ze zijn lief naar buiten. Als ze hem ziet, klaart haar gezicht bij toverslag op. ‘Dag meisje,’ zegt mijn vader. ‘Dag man van me,’ zegt mijn moeder dan, trekt een halve glimlach (haar andere mondhoek wil niet meer meedoen) en sukkelt weer in slaap.

Quote du Jour | Overlevingskansen

I do support lockdown, I do support every sensible precaution being taken because the virus is so contagious. But remember this. Your odds of survival are massively better than were those of a civilian in a country that your country chose to invade in recent years. Did you, personally, do enough to try to stop that?

(Vertaling: Ik steun lockdown, ik steun alle verstandige voorzorgsmaatregelen die worden genomen omdat het virus zo besmettelijk is. Maar onthoud dit: Uw overlevingskansen zijn enorm beter dan die van een burger in een land dat uw land de afgelopen jaren heeft gekozen binnen te vallen. Heb je persoonlijk genoeg gedaan om dat te stoppen?)

Foto: Yuri Samoilov (cc)

Een tijdelijke wet coronamaatregelen, is dat een goed idee?

ANALYSE - van dhr. Jan-Peter Loof.

Sinds 1 mei weten we dat het kabinet bezig is met de voorbereiding van ‘tijdelijke wetgeving maatregelen COVID-19’, zoals het officieel heet. Is dat een goed idee? Als rechtgeaard jurist zeg je dan natuurlijk: ‘dat hangt er van af’. En in dit geval is dat denk ik ook precies het juiste antwoord.

Er is in de afgelopen weken door diverse staatsrechtjuristen en mensenrechtenexperts betoogd dat een aantal van de vrijheidsbeperkende maatregelen die de overheid heeft uitgevaardigd om de verspreiding van het virus in te dammen een steviger wettelijke basis behoeft. Na wat inleidende beschietingen door RUG-hoogleraar Jan Brouwer in het Dagblad van het Noorden, volgde een iets verder uitgewerkte opinie van dezelfde Brouwer, samen met Adriaan Wierenga (RUG) en Jon Schilder (VU) in het Nederlands Juristenblad: ‘Aanpak coronacrisis niet houdbaar’.

Manon Julicher en Stefan Philipsen (beiden UU) betoogden op de website ‘Nederland rechtsstaat’ dat de aanpak niet getuigde van een volwassen rechtsstaat. En zelfs in de buitenlandse constitutionele media – het Duitse Verfassungsblog (onmisbaar voor de constitutionele liefhebbers) – werden, dit keer door de hoogleraren Antoine Buyse (UU) en Roel de Lange (EUR) grondrechtelijke gaten geschoten in de juridische constructies waarop de Nederlandse coronamaatregelen leunen: ‘the Dutch authorities take a quasi-legal, quasi-rhetorical approach to shape their intelligent lockdown and try to tame the pandemic beast, with questionable constitutional practices as a result’. Ook het College voor de Rechten van de Mens kwam, in zijn webdossier ‘Coronavirus en mensenrechten’, tot de conclusie dat de wettelijke basis van sommige maatregelen steviger moet.

Foto: Yuri Samoilov (cc)

Twijfelzaaiers

COLUMN - Iemand vroeg mij gisteren waarom ik zo’n felle blog heb geschreven over David Prins. Dat was toch een frisse jonge arts die alleen maar een aantal vragen had opgeworpen die kennelijk – gezien de bijval die hij kreeg – bij heel veel mensen leefden? Kritische vragen blijven stellen, wat kan daar tegen zijn?

Wat we kunnen zien is dat lieden zoals David Prins het wantrouwen in de samenleving aanwakkeren. We gaan nu als samenleving door een periode van grote onzekerheid. We weten veel dingen niet over het corona virus en over de covid-19 ziekte die erdoor wordt veroorzaakt. Maar er zijn ook een paar dingen die we wel weten.

We weten dat het coronavirus niets met electromagnetische straling van het 5G netwerk te maken heeft. Het virus waart immers ook gevaarlijk rond in landen zoals Iran of Rusland, waar zelfs geen begin is gemaakt met een 5G netwerk.

We weten dat het coronavirus dat covid-19 veroorzaakt niet is gefabriceerd in een laboratorium maar dat het hoogstwaarschijnlijk afkomstig is van vleermuizen, en via een nog onbekende tussenstap, bij de mens is terechtgekomen. Het fabeltje dat het virus uit een laboratorium in Wuhan komt is door Donald Trump en zijn kliek de wereld in geholpen om de aandacht af te leiden van hun falende covid-19 beleid in de VS.

Foto: Yuri Samoilov (cc)

Coronasteun: het verschil tussen bedrijf en land

OPINIE - De afgelopen maanden is er volop discussie over de vraag of er voorwaarden gesteld moeten worden aan bedrijven die steun ontvangen vanwege de coronacrisis. Tegelijkertijd lopen er soortgelijke discussies over steun aan Zuid-Europa en overzeese gebiedsdelen. Wat daarbij opvalt is het verschil in voorwaarden voor steun aan bedrijven en voorwaarden voor steun aan Zuid-Europa en de Antillen.

Steun aan Zuid-Europa en Antillen

Zowel Zuid-Europa als de Antillen zijn zwaar geraakt door de coronacrisis. In met name Italië en Spanje is sprake van een groot aantal besmettingsgevallen en doden door het coronavirus. Beide landen hebben stevige beleidsmaatregelen getroffen om het virus in te dammen, wat voor forse economische schade zorgt. Op de Nederlandse Antillen ligt het aantal besmetting per miljoen inwoners een stuk lager dan in Italië en Spanje, met uitzondering van Sint Maarten.

Voor zowel Spanje, Italië als de Nederlandse Antillen geldt dat de economie in een stevige crisis terecht is gekomen. Voor al deze landen is toerisme een belangrijke sector van hun economie, waardoor momenteel veel inkomsten wegvallen en de werkloosheid stevig oploopt. In april betrok het kabinet bij monde van minister Hoekstra een harde lijn als het gaat om economische steun voor Spanje en Italië, van gezamenlijke eurobonds of het laten vallen van de bestaande voorwaarden aan noodsteun kon geen sprake zijn.

Vorige Volgende