Raakt Nederland besmet? De staat moet zich onthouden van bemoeienis met godsdienst, de vrijheid van meningsuiting, de persvrijheid, of vreedzame volksvergaderingen. Zo luidt ongeveer het First amendment van de Amerikaanse grondwet, traditioneel het voorbeeld voor alle tegenstanders van censuur. De bescherming van het vrije woord tegen ingrijpen van de overheid laat onverlet dat Amerikaanse burgers elkaar nog steeds kunnen aanspreken op uitingen die in strijd zijn met lokale zeden of het dominante geloof. In de afgelopen jaren hebben we met enige verbazing, juist vanwege dat beeld van vrijheidslievende Amerikanen, kennis kunnen nemen van incidenten op Amerikaanse universiteiten waar een ver doorgevoerd beleid van politiek correct handelen geleid heeft tot een drastische inperking van de vrijheid van meningsuiting. Linkse studenten op Amerikaanse universiteiten plegen censuur op ideeën, taal en sprekers die hun niet bevallen. Volgens critici ondermijnen zij hiermee de universiteit als debatplek bij uitstek. Het opmerkelijkste argument van de studenten om bepaalde sprekers, of ook onderdelen uit de historische of literaire canon, niet te willen horen, is dat die hen stress zou bezorgen, en zo lichamelijke klachten, waartegen zij zich dus ook fysiek mogen weren. Dat de studenten het vooral hebben begrepen op uitingen vanuit de rechtse, conservatieve hoek, en dan met name uitingen die strijdig zijn met respect voor hun verschillende identiteiten, roept een reactie op met grote risico's voor de traditionele Amerikaanse free speech. Want wat blijkt? President Trump heeft gehoor gegeven aan klachten uit zijn achterban over de toestand op de 'linkse' universiteiten. Hij dreigt academische instellingen nu te gaan korten op hun researchgelden als ze geen free speech voor hun studenten en personeel kunnen garanderen. Het presidentiële decreet beroept zich op het First amendment maar is natuurlijk als zodanig juist volledig in strijd met de Amerikaanse grondwet die overheidsingrijpen moet voorkomen.
Door een fout bij Bureau Jeugdzorg Utrecht zijn de dossiers van duizenden kwetsbare kinderen gelekt. In de dossiers vind je uiterst gevoelige informatie, zoals hun psychische stoornissen, details over seksueel misbruik en zelfs zelfmoordpogingen.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
Stichting Ocan (belangenvereniging voor Caribische Nederlanders), Samenwerkingsverband Marokkaanse Nederlanders (SMN) en het Inspraakorgaan Turken in Nederland (IOT) roepen de overheid op hun communicatie over criminaliteit en etnische herkomst aan te passen.
De drie belangenverenigingen doen deze oproep omdat zij zien dat al sinds de jaren negentig op een onvolledige en stigmatiserende wijze wordt gerapporteerd over verschillen in criminaliteitscijfers tussen groepen. Onder andere het CBS, het SCP en het WODC publiceren met regelmaat rapporten waarin criminaliteitscijfers worden uitgesplitst naar een selectie van herkomstlanden (waaronder meestal de ‘klassieke’ migratielanden: Marokko, Turkije, Caribisch Nederland). Het gaat om jaarlijkse overzichtsrapporten zoals Criminaliteit en Rechtshandhaving maar ook om andere jaarlijkse publicaties zoals het Jaarrapport Integratie en De sociale Staat van Nederland.
John Leerdam, voorzitter van Stichting Ocan:
“Wat is daarvan de toegevoegde waarde? Dat blijft nog altijd vaag! Overheidsonderzoek over criminaliteit gaat over het blootleggen van achterliggende factoren, zoals economische positie, opleidingsniveau of opvoeding. Dan zijn die uitsplitsingen naar herkomst niet nodig. Het kan bijna niet anders dan dat dit soort communicatie schadelijk is geweest voor Caribische-Nederlanders, bijvoorbeeld voor de positie op de arbeidsmarkt. Het is daarom tijd om ons hierover uit te spreken in een samenleving die inclusie voorstaat. Vooral met het oog op gelijke kansen voor onze opgroeiende jeugd vinden wij dat herkomst er niet telkens moet worden bijgehaald als wordt gepraat over criminaliteit.” (bron: persbericht SMN, IOT en OCAN)
LONGREAD, ONDERZOEK - Een gastbijdrage van Rob Ermers, gastonderzoeker aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Hij houdt zich bezig met de multiculturele samenleving, geeft trainingen en lezingen over aan eer gerelateerd geweld en publiceert over dit onderwerp. Zijn recentste publicatie is Honor Related Violence. A New Social Psychological Perspective (Routledge, London).
In deze reeks van artikelen nemen we begrippen onder de loep die gebruikt worden in het discours over migranten in Nederland, en met name over eergerelateerd geweld. Die termen zijn bijna allemaal erg vaag. Met naar mijn mening grote gevolgen die we onder ogen moeten zien.
In het eerste artikel beschreef ik hoe de term cultuur wordt gebruikt. Maar er is nog een andere notie waarover veel onduidelijkheid heerst: eer.
De begrippen eer en eergerelateerd geweld worden in de praktijk uitsluitend geassocieerd met mensen met een migratie-achtergrond. Vaak wordt eraan toegevoegd dat eergerelateerd geweld cultureel bepaald is, waarmee dan bedoeld wordt ‘niet-westers cultureel’.
Maar hoe zit dat precies? En hoe functioneert de aanpak van eergerelateerd geweld?
Eer is in Nederland – en trouwens in heel West-Europa – de laatste twintig jaar belangrijk geworden vanwege de aanpak van eergerelateerd geweld. Geweld is natuurlijk vreselijk en moet met alle macht bestreden, en liever nog voorkomen worden. Dat ontkent niemand.
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.
NIEUWS - Data is volgens sommige het zwarte goud van de toekomst. Inmiddels blijkt dat daarbij ook de dubieuze lobbypraktijken van de kolen-, olie- en gasindustrie worden overgenomen. Uit interne documenten, die The Observer en Computer Weekly hebben ingezine, blijkt dat Facebook verschillende lidstaten van de EU onder druk heeft gezet in een poging om de Algemene Verordening Gegevensbescherming te torpederen. Zo zijn de memoires van COO Sheryl Sanders zijn ingezet in een poging de sympathie va vrouwelijk parlementariërs te krijgen, ook zijn investeringen beloofd aan lidstaten die voor een Facebook vriendelijkere versie wilde pleiten, of werd gedreigd om geen investeringen meer te doen als lidstaten daar geen gehoor aan wilde geven.
OPINIE - Burgerschapsonderwijs verdient beter.
Sinds de jaren negentig van de vorige eeuw zien we een terugtredende overheid. Den Haag decentraliseert en laat steeds meer taken over aan zelfstandige organisaties in onderwijs, zorg en alle andere terreinen die voorheen door het Rijk werden bestierd. Het leidend principe is ontleend aan de markteconomie. Publieke voorzieningen moeten zich gedragen als bedrijven die de wetten van vraag en aanbod en onderlinge concurrentie volgen. Over de effectiviteit van die marktwerking in de publieke sector bestaan intussen grote twijfels, zelfs bij de regering, maar daar wil ik het hier niet over hebben.
Er zijn namelijk ook initiatieven van de overheid waarbij ik me afvraag of enige terughoudendheid niet beter zou zijn geweest. Een voorbeeld is de oproep van staatssecretaris Paul Blokhuis (ChristenUnie) aan boekhandelaar Bol.com om de etalage anders in te richten. ‘Het kabinet wil dat internetwinkel Bol.com stopt met de prominente verkoop van niet-wetenschappelijke boeken die pleiten tégen vaccinatie van kinderen’, schrijft het AD. ‘En zelfs volledige verbanning uit het assortiment dient bespreekbaar te zijn.’ De staatssecretaris beseft dat hij de internetwinkel niet kan opdragen bepaalde boeken niet te promoten of te verkopen, maar als Bol.com geen gehoor aan de oproep geeft, wil hij met het bedrijf gaan praten. Dat Blokhuis zich zorgen maakt over de invloed van vooringenomen publicaties die er toe kunnen leiden dat de vaccinatiegraad tot een gevaarlijk niveau daalt kan ik me voorstellen. Maar de suggestie dat de staat zich zou kunnen gaan bemoeien met de inrichting van een boekhandel vind ik wel verontrustend. Hoe ver kan dat gaan? Er zijn wel meer risicovolle onderwerpen waarover leugens en onzin welig tieren op het net. Gaat minister Wiebes nu ook in gesprek met Google over de invloed van ontkenners van klimaatverandering?
“Regels moeten met de tijd mee, maar wat op tafel ligt ondergraaft de digitale stappen die we tot nu toe hebben ondernomen. Een dergelijke ´innovatie´ maakt het internet kapot”
Zegt GroenLinks Europarlementslid Judith Sargentini. Vandaag heeft het parlement gestemd over de omstreden nieuwe regels voor het auteursrecht. Met de omstreden artikelen 11 (‘linktax’) en 13 (uploadfilter). De nieuwe richtlijn is aangenomen met 348 tegen 278 stemmen.
“Natuurlijk moeten we ervoor zorgen dat de makers van online content, zoals artiesten en journalisten, genoeg betaald krijgen voor hun werk.” Maar de huidige plannen voor strenge regulering van het ‘recht’ om te linken, en een uploadfilter, gaan Sargentini te ver. “Staan er op Twitter straks nog memes op basis van televisiebeelden van het Wereldkampioenschap Voetbal? Of mag je nog linken naar een krantenartikel online? Dat is maar zeer de vraag.”
Sargentini: “Het risico bestaat dat de online platforms het filter veel strenger instellen dan noodzakelijk is om veilig te zijn. Daarnaast zijn uploadfilters foutgevoelig waardoor geblokkeerd kan worden wat wel wettelijk is toegestaan. En dat gaat gevolgen hebben voor memes, parodieën of content die wel legaal is maar lijkt op auteursrechtelijk materiaal.”
“Het is hoog tijd dat grote digitale platforms als Facebook en Google een licentieovereenkomst sluiten met uitgevers en artiesten. Dan komt het geld dat deze platforms met advertenties verdienen terecht daar waar het hoort: bij de makers.”
Maar Sargentini waarschuwt dat we met deze voorstellen het kind met het badwater dreigen weg te gooien. “Toen Spanje eerder strenge regels voor linken naar nieuwsberichten opstelde, besloot Google simpelweg om de Spaanse markt te verlaten en daalde de bezoekerscijfers van krantenwebsites dramatisch.”
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.
Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.
COLUMN - Een greep uit een brief van Jumbo aan de vakbond, die mij per ongeluk onder ogen kwam. “Er komt immers geen cao.” “Afzien van het arbeidsvoorwaardenreglement (avr) levert helemaal niets op.” “Nu niet en later niet.” “De strijd voor een cao is onacceptabel.” “De cao is verleden tijd.” “Wij gaan onder geen beding meer praten.” “Het avr is de nieuwe standaard.” “U moet per direct stoppen met het misleiden…”
De dictatoriale taal die Karel de Jong, directeur supply chain bij Jumbo, over vakbondsrechten en het recht op collectieve onderhandelingen bezigt, is ongehoord.
Ik hoor van alles over vakbondsrechtenschendingen over de hele wereld. Maar zelfs in de meest corrupte landen zetten directies dit niet op papier. Karel wél. Hij is de schaamte allang voorbij. Karel leest de vakbond de les over het schenden van belangen van hun medewerkers. Daar heeft hij immers verstand van.
Een onderneming hoort vakbonden niet te dicteren wat zij wel of niet mogen en moeten. Vrije vakbonden en het recht op onderhandelingen zijn mensenrechten, Karel. Maar de directeur supply chain maalt niet om mensenrechten, aldus Oxfam. Ze maken misbruik van hun onderhandelingsmacht. Lekker goedkoop!
Andere ondernemingen verplichten zichzelf uitgebreid om zich aan regels en ethische codes te houden, zoals UN Global Compact, OECD Guidelines en Global Deal. Jumbo lukt het niet eens om de flinterdunne Nederlandse Corporate Governance Code te volgen. “Jumbo past zo veel mogelijk de Nederlandse Corporate Governance Code toe”, aldus hun jaarverslag. Zo veel mogelijk. We zijn dus eerlijk en transparant voor zover het ons uitkomt. Lekker makkelijk!
Minister Grapperhaus denkt als man van principes “elke dag na over de rechtsstaat” en schreef een pleidooi voor een rechtvaardige samenleving. In de praktijk is hij als minister nou niet bepaald een hoeder van die principes.
Vlak voor zijn ministerschap schreef minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid een boek getiteld Rafels aan de rechtsstaat (2017) waarin hij sombert over toenemende ongelijkheid in de samenleving en pleit voor meer gemeenschap en rechtvaardigheid. In een van zijn eerste Kamerdebatten deed hij de uitspraak dat hij “als kind in een ketel met rechtsstatelijkheid is gevallen”. En afgelopen november tijdens het begrotingsdebat verzekerde de minister kritische Kamerleden dat hij “elke dag” nadenkt over de rechtsstaat.
Deze mooie uitspraken staan in schril contrast met zijn acties tot nu toe als minister. Met zijn wetsvoorstellen zoekt Grapperhaus vooral de grenzen op van de rechtsstaat en blijkt hij soms over die grenzen heen te willen gaan. Zijn beleid draait grotendeels om de harde aanpak van ‘ondermijnende drugscriminaliteit’. Van zijn zorgen over de rechten van kwetsbare groepen burgers en over machtige bedrijven die zich onttrekken aan regels zien we in zijn veiligheidsbeleid niets terug.
De rechtsstaat beschermt burgers tegen een overijverige overheid. Natuurlijk, grondrechten bemoeilijken de opsporing en vervolging, en dat heeft een reden. Als jurist weet Grapperhaus dat natuurlijk heel goed, maar in de strijd tegen de fundamentalistische islam bleek hij ver te willen gaan (in zijn boek heeft hij het over “een van de meest bedreigende fenomenen van onze samenleving”). Om ‘haat-imams’ die nét de wet niet overtreden te kunnen aanpakken speelde hij even met het idee de vrijheid van meningsuiting voor alle burgers in te perken. Dat idee stierf gelukkig een snelle dood, maar de minister verlengde in de tussentijd wel het gebiedsverbod voor imam Jneid – een maatregel die een jurist met hart voor de rechtstaat zou moeten verontrusten.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
OPINIE - Af en toe wordt het me koud om ’t hart, als ik lees hoe het OM in Nederland te werk gaat. Nu hoor je natuurlijk vooral de smeuïge verhalen en de missers die ze maakt; er zal vast ook veel goed gaan. Maar toch, met een VVD die de rechtsbescherming onder haar hoede heeft ben ik steeds minder optimistisch. Afgelopen weekend las ik het verhaal van Peter Breedveld en daar word je bepaald niet vrolijk van.
Wie wel eens Frontaal Naakt leest, weet dat hij er nogal een stevige mening op na houdt en niet schroomt om man en paard te noemen. Meestal vanuit de linker invalshoek, maar als daar iets gebeurt dat hem niet aanstaat wordt dat ook bepaald niet onder het tapijt geveegd. Dat vind ik geweldig, ik ga er zelf ook graag met gestrekt been in en een ad hominempje hier of daar moet gewoon kunnen. Sowieso ben ik dat van huis uit zo gewend; we zeggen waar het op staat en drijven de spot met ieders tekortkomingen. Creatief schelden is ook gewoon leuk en goed voor je taalgevoel. Bovendien, laten we elkaar geen mietje noemen. Op de rechterflank wordt zo keihard van leer getrokken, is het fatsoen zo ver zoek, dat een beetje tegengas beslist geoorloofd is. En dan heb ik ’t nog niet eens over de moord- en verkrachtingsfantasieën van de ratten in het roze riool, maar vooral de wijze waarop rechtse opiniemakers en aanverwant volk te werk gaan in hun artikelen en op social media.