Rechter straft nalatigheid af

Wie vindt dat de regering te wankelmoedig, te laat en te onduidelijk is met haar maatregelen tegen de corona pandemie, kreeg gisteren gelijk van de rechter. Het instellen van de avondklok is onrechtmatig omdat het is gebaseerd op de Wbbbg (Wet buitengewone bevoegdheden burgerlijk gezag). Dat kan niet, aldus de rechter, omdat die wet van toepassing is op calamiteiten die plotseling optreden en waarbij acuut actie nodig is. Als voorbeeld is een dijkdoorbraak gegeven. Nog los van het feit dat we al tot tweemaal toe een dijkdoorbraak hadden en een derde aanstaande is, laat de uitspraak zien waar de regering in tekort is geschoten.  Het draait daarbij om het begrip ‘spoedeisendheid’. Die spoedeisendheid was er volgens de rechter niet. Dat zou blijken uit “het feit dat er vóór de invoering van de avondklok al vaker over de mogelijkheid van een avondklok was gesproken” als “een van vele mogelijke opties” ter bestrijding van de pandemie. De Wbbbg is bedoeld voor acute noodsituaties, waarbij maatregelen echt geen enkel uitstel kunnen dulden, dus kan het geen herhalend onderwerp van gesprek zijn. Dat wordt ook nog eens duidelijk gemaakt omdat er ruimte was “om voorafgaand aan de inwerkingstelling van artikel 8 Wbbbg een spoeddebat in de Tweede Kamer te houden”. Als daar tijd voor is, kan er geen sprake zijn “van een daadwerkelijke spoedsituatie als bedoeld in de Wbbbg.” Hier verwijst de rechter ook naar het advies van de Raad van State (1 februari 2021, naar aanleiding van het wetsvoorstel Voortduringswet), die er op wees “dat het vooraf betrekken van de Tweede Kamer middels een spoeddebat niet rijmt met de gestelde urgentie en dat onduidelijk is waarom in dit geval is gekozen voor de Wbbbg, in plaats van een mogelijke route via aanpassing van de Tijdelijke wet maatregelen Covid-19.” De voorzieningenrechter oordeelde ook dat het van belang is “dat de Staat goed motiveert waarom een bepaalde maatregel onvermijdelijk is.” De rechter weegt in het oordeel mee dat “de pandemie al bijna een jaar duurt en erkend is dat de druk op de zorg momenteel minder groot is dan eerder het geval is geweest. Ook toen de zorg eerder op maximale capaciteit draaide is een avondklok niet noodzakelijk geacht.” Nalatigheid 1:  Bij de eerste golf (maart – juni) geen avondklok, bij de tweede golf (na de zomervakantie) geen avondklok. Nalatigheid 2: Het advies van de Raad van State voor een betere juridische onderbouwing voor de avondklok te zorgen, werd niet opgevolgd. Dat breekt het kabinet nu dus op. Wie nu juicht dat deze uitspraak betekent dat de viruswaanzin-activisten wel vaker gelijk zullen hebben, moet de uitspraak nog eens goed doorlezen. De voorzieningenrechter stelde ook dat “voor zover Viruswaarheid c.s. menen dat er geen enkele reden is voor zorg over het virus en de Staat (en de rest van de wereld, inclusief de WHO) zich ten onrechte zorgen maken, gaat de voorzieningenrechter daaraan voorbij. De Staat heeft al eerder, en ook nu weer, voldoende onderbouwd dat er sprake is van een situatie die grote zorgen baart en noopt tot moeilijke keuzes.

Door: Foto: harry_nl (cc)

Staat moet avondklok per direct opheffen

De voorzieningenrechter in Den Haag heeft vandaag de vorderingen van Stichting Viruswaarheid.nl om de avondklok in Nederland buiten werking te stellen toegewezen. Er was volgens de rechter bij de invoering van de avondklok geen sprake van bijzondere spoedeisendheid. De avondklok moet per direct worden opgeheven.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Geert Wirken (cc)

De Nederlandse rechtsstaat in wankel evenwicht

RECENSIE - Juridisch commentator van de NRC Folkert Jensma verbaasde zich afgelopen weekend in zijn column ‘De rechtsstaat’ over het gemak waarmee een eensgezinde Tweede Kamer na het debat over de Toeslagenaffaire de rechter meer vrijheid wil geven in bestuursrechtelijke aangelegenheden. De Kamer wenst ook dat in elke wet een ‘hardheidsclausule’ wordt opgenomen zodat rechters elke beslissing van de overheid op ‘billijkheid’ kunnen toetsen. Jensma verwacht dat dit gaat leiden tot een verviervoudiging van de omvang van de rechtspraak. Maar belangrijker is de principiële kant van deze wensen. Zal de rechter op deze manier niet gedwongen worden meer politiek getinte uitspraken te doen? Betekent meer ruimte voor de rechter niet dat de wetgever tekort is geschoten?

De verhouding tussen politiek en recht is altijd spannend in een democratische rechtsstaat. Enerzijds is er de strikte opvatting dat de rechter uitsluitend ‘door de mond van de wet’ spreekt. Anderzijds mogen we van rechters verwachten dat ze bij de interpretatie en toepassing van de wet specifieke omstandigheden van een zaak mee wegen. Maar als een rechter op basis van internationaal recht (het EVRM) de regering veroordeelt vanwege nalatigheid in het milieubeleid zien we hier en daar wel wat gefronste wenkbrauwen. Zo ook bij Ruud Koole, historicus en politicoloog, emeritus hoogleraar politieke wetenschappen aan de Universiteit Leiden en Eerste Kamerlid voor de PvdA.

Foto: Pixy.org Gdpr business data privacy people ccO Public Domain

Doe iets aan dat kwetsbare BSN

COLUMN - In 2006 besloot de overheid het sofinummer, bedoeld voor sociale verzekeringen en de belastingdienst, op te waarderen tot een burgerservicenummer. Dat BSN zou je voortaan ‘overheidsbreed’ kunnen gebruiken, ‘met het oog op een meer klantgerichte, geïntegreerde dienstverlening’. Zo geschiedde. Dus tegenwoordig vraagt Jan en alleman je om je BSN, en is dat het snoer geworden waarmee je persoonlijke informatie overal aan elkaar wordt geregen.

Het lastige van die gekoppelde persoonsinformatie is dat die zich ongebreideld voortplant en soms losgekoppeld doorleeft, als een afgehouwen staart waaraan een nieuwe salamander groeit. Dat merken de slachtoffers van de toeslagenaffaire keer op keer: het label ‘fraudeur’ dat de Belastingdienst ooit ten onrechte aan hun BSN heeft gekoppeld, heeft zich over tal van datanetwerken verspreid en leeft daar ongebreideld verder. Steeds stuiten ze op nieuwe instanties bij wie ze als fraudeur te boek staan. Dat label heeft zich overal ingevreten.

Vandaar dat een aantal toeslagenslachtoffers nu een nieuw BSN eist. Ze willen met een schone lei kunnen beginnen, en eindelijk van die administratieve laster verlost zijn. Vandaar dat ze in een rechtszaak tegen de staat wijziging van hun BSN eisen.

Inmiddels kunnen circa 5 miljoen Nederlanders zich in deze zaak als belanghebbende voegen. Hun BSN is gecompromitteerd, doordat de GGD inzake corona met brakke software werkte om testafspraken en de resultaten van bron- en contactonderzoek te documenteren. RTL Nieuws ontdekte dat er grootschalig is gehandeld in miljoenen adresgegevens, telefoonnummers en BSN’s. Zeker in die combinatie zijn dat hoogst aantrekkelijke gegevens voor criminelen: het maakt identiteitsfraude – toch al flink in opkomst – een stuk eenvoudiger.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Instellingen en bedrijven mogen vaccinatiebewijs vragen voor toegang

De Gezondheidsraad heeft antwoord gegeven op de vraag of instellingen en bedrijven om een vaccinatiebewijs mogen vragen bij de toegang tot voorzieningen (het zogenaamde ‘coronapaspoort’): dat mag, mits het niet leidt tot verboden uitsluiting, discriminatie of schending van privacyregels. De overheid moet daarop toezien. Het kan bijvoorbeeld gaan om werkgevers, zorginstellingen, scholen, horecabedrijven of organisatoren van evenementen.

Lees hier het persbericht en hier het advies van de Gezondheidsraad.

Foto: Gerard Stolk (cc)

Discussies over het vaccineren van gedetineerden

In maart, toen we aan het begin van de pandemie stonden, ontstonden wereldwijd zorgen over de gevangenissen: het zijn uitstekende plekken voor een virus om zich te verspreiden, zeker als ze overbevolkt en onhygiënisch zijn, zoals in veel landen het geval is. Onder meer de Raad van Europa en Human Rights Watch riepen overheden op om waar mogelijk groepen gedetineerden vrij te laten, zoals kwetsbare mensen en mensen in voorarrest. Vanwege zorgen over de publieke veiligheid en de angst van autoriteiten om ‘weak on crime’ te lijken is daar een veel landen niet veel van terecht gekomen.

Hier en daar ontstaan nu discussies over de vraag of mensen in gevangenissen voorrang moeten krijgen bij het vaccineren. De Europese Commissie adviseert lidstaten om bij het bepalen van prioriteitsgroepen onder meer rekening te houden met de mogelijkheden voor afstand houden, waarbij gedetineerden expliciet worden genoemd. De National Academy of Medicine adviseert om mensen in overbevolkte settings in fase 2 in te delen.

Oud en ziek

In het VK en de VS is er goede reden om gedetineerden voorrang te geven, zegt Seena Fazel van de University of Oxford tegen The Lancet. De gevangenispopulatie is relatief oud en ziek in landen waar (zeer) lange gevangenisstraffen worden opgelegd. En daarnaast zijn gevangenissen risicovolle plekken vanwege overbevolking en de architectuur. Niet voor niets staan gevangenissen al sinds de start van de pandemie hoog op de lijst van Amerikaanse coronaclusters.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Rechter scheldt huur horeca deels kwijt

Twee horacazaken in Den Haag hoeven van de rechter nog maar de helft van de huur te betalen over de periode dat het bedrijf dicht moest zijn, en 75% tijdens de beperkende maatregelen.

De zaak was aangespannen door de verhuurder, die de achterstallige huur wilde zien. De rechter ging daar echter niet in mee. Volgens hem konden beide partijen de Coronacrisis niet zien aankomen en zit deze dus niet besloten in de contractovereenkomst. De pijn moet, aldus de rechter, daarom eerlijk worden verdeeld over beide partijen.

4 maanden cel voor bedreiger Sylvana Simons

Een* bedreiger van Sylvana Simons heeft 4 maanden cel gekregen wegens het uiten van bedreigingen aan haar adres. Daarnaast krijgt de man een levenslang contactverbod opgelegd. Soms zeggen ze wel eens: ‘dit hoor je dus niet in de mainstream media’. De term wordt vaak gebruikt op rechts om aan te geven dat de ‘linkse media’ dingen doodzwijgen. Meestal is dat onzin, maar dit is toch wel opmerkelijk. Want hoe vaak gebeurt het dat een zeer zichtbare partijleider van een landelijke partij zo duidelijk met de dood wordt bedreigd?

Ongekend onrecht by design

De laatste dagen is er ophef ontstaan over een vrouw die een deel van haar uitkering over drie jaar moest terugbetalen omdat ze een keer in de week boodschappen kreeg van haar moeder. Dat leverde haar volgens de overheid over drie jaar 7000 euro op, en omdat ze daarmee de inlichtingenplicht schond moet ze het bedrag plus mogelijk 50% boete terugbetalen.

De vrouw ging naar de rechter, die de gemeente echter in het gelijk stelde. Niet omdat het rechtvaardig was, maar omdat de regels nou eenmaal zo zijn. En dat brengt ons bij het punt: dit is geen exces. Dit is hoe de politiek de bijstand al jarenlang vorm geeft. Dit is ongekend onrecht by design. Er zijn zelfs systemen ontwikkeld die dit soort ‘fraude’ automatisch opsporen.

Vorige Volgende