Hoe ver gaat Ursula met Giorgia?

Het vijfde rapport over de rechtsstaat in Europese lidstaten is deze week met enige vertraging gepubliceerd. Het zou op 3 juli uitkomen, maar volgens Politico heeft commissievoorzitter Ursula Von der Leyen (VDL) de publicatie een paar weken opgehouden in afwachting van haar herbenoeming. Het rapport is nogal kritisch over de huidige Italiaanse regering van Giorgia Meloni en VDL sloot niet uit dat ze uit die hoek steun nodig zou kunnen hebben voor haar tweede periode als commissievoorzitter. Vorige week donderdag werd ze in het Europarlement met ruime meerderheid herkozen. Meloni's partijgenoten hebben volgens Reuters tegen haar herbenoeming gestemd. Maar Meloni verzekerde zaterdag dat zij met Von der Leyen wil blijven samenwerken. De samenvatting van de bevindingen van de rechtsstaat onderzoekers over Italië laat zien dat er sinds het aantreden van Meloni's rechtse regering weinig voortgang is gemaakt op een aantal voor de rechtsstaat kritische punten. Dat betreft onder andere het uitblijven van noodzakelijke nieuwe wetgeving inzake smaad en de bescherming van het beroepsgeheim en journalistieke bronnen. Op de Index voor Persvrijheid van Reporters Sans Frontières (RSF) is Italië vijf plaatsen gezakt naar de 46e plaats. Journalisten, met name degenen die onderzoek doen naar criminele praktijken hebben nog steeds te maken met SLAPP-zaken, intimidatie en geweld. Twintig journalisten staan onder permanente politiebescherming. Meloni zelf heeft verschillende smaadzaken aangespannen tegen verslaggevers die kritiek op haar hadden, waaronder een zaak waarin een journalist werd veroordeeld tot het betalen van een schadevergoeding omdat hij op sociale media spotte met de lengte van de premier. De huidige regering, waarin Meloni's partij Fratelli d'Italia (FI) een meerderheid heeft, is volgens kritici bepaald geen garantie voor de persvrijheid in het land. Afgelopen weekend werd een Turijnse journalist in elkaar geslagen door aanhangers van een neofascistisch groep Casa Pound die banden heeft met de FI. Meloni heeft de aanval meteen veroordeeld. Oppositieleider Elly Schein drong aan op ontbinding van neofascistische organisaties 'zoals de grondwet vereist'. Ook Carlo Calenda, leider van de centrumpartij Azione meent dat Casa Pound te lang is beschermd door rechts. Censuur bij de RAI Begin mei gingen de journalisten van de publieke omroep RAI in staking. De belangrijkste reden was de ‘strikte controle op journalistiek werk’ en de ‘poging om de RAI te reduceren tot spreekbuis van de regering’, aldus de vakbond. Ook het gebrek aan personeel en de slechte arbeidsvoorwaarden werden bekritiseerd. In het rapport van de Europese Commissie over de rechtsstaat krijgt de regering onder andere het advies de publieke omroep voldoende middelen te geven en zijn onafhankelijkheid te garanderen. De politieke binding van de publieke omroep is al langer een probleem. Het rapport meldt dat er na de benoeming van de nieuwe CEO van de RAI en andere topfiguren, waaronder redacteuren van nieuwsprogramma's, een redactionele reshuffle plaatsvond die leidde tot het aftreden van verschillende journalisten en presentatoren. De RAI kwam dit voorjaar in opspraak wegens een geval van censuur. Antonio Scurati, de schrijver van een geromantiseerde biografie in drie delen over Benito Mussolini zou op de avond voor de nationale Bevrijdingsdag een voordracht houden maar werd op het laatste moment van het scherm geweerd. De presentator van het programma wilde zoiets niet accepteren en las zelf zijn verhaal direct in de uitzending voor. Scurati had een betoog geschreven waarin hij de dictatuur van Mussolini verbindt aan de weigering van de huidige Italiaanse premier Giorgia Meloni om de aanleiding van de Bevrijdingsdag ook maar één keer te noemen: het verslaan van de fascistische dictatuur. Verrechtsing Hoe zwaar de Europese Commissie haar eigen aanbevelingen neemt zal de komende jaren moeten blijken. Meloni's positieve inzet voor samenwerking met Von der Leyen zal door de Commissievoorzitter ongetwijfeld worden verwelkomd. Ze zijn immers van elkaar afhankelijk bij het vinden van een oplossing voor wat ook in de komende jaren een van de heetste hangijzers zal blijven in de Europese politiek: de migratie. Meloni wil haar belofte waar maken dat het land minder onder druk komt te staan van bootvluchtelingen. VDL moet de andere 26 regeringsleiders tevreden kunnen stellen zonder al te opzichtige schade aan de humanistische reputatie van de EU. Het Europese parlement is na de laatste verkiezingen naar rechts opgeschoven. De consequenties voor het Europese beleid zullen mede afhankelijk zijn van de richting waarin de samenwerking tussen Von der Leyen en Meloni zich zal ontwikkelen.

Door: Foto: President Of Ukraine (cc)
Foto: © Rijksoverheid Kabinet Schoof bordesfoto - foto Valerie Kuypers

Eenheid van kabinetsbeleid: wat houdt dat in?

, door

COLUMN - van Prof.Dr. Bert van den Braak

In het debat over de regeringsverklaring werden twijfels geuit over de eenheid van het kabinetsbeleid. Dat gebeurde toen vicepremier Fleur Agema op X had gereageerd op de door premier Dick Schoof uiteengezette lijn ten aanzien van het door vrouwen dragen van de hijab. De vraag kwam op of Agema (PVV) zich wel kon vinden in die lijn.

1. Grondslag

Eenheid van kabinetsbeleid is een kernwaarde in het staatsbestel. Ministers moeten met één mond spreken (en daarnaar handelen).

Het beginsel is neergelegd in Grondwet en het reglement van orde van de ministerraad.

Artikel 4, 3e lid van de Grondwet bepaalt dat de ministerraad beraadslaagt en besluit over het algemeen regeringsbeleid en de eenheid van dat beleid bevordert. Artikel 12, lid 2 van het reglement van orde van de ministerraad bepaalt dat geen minister tegen besluiten van de ministerraad handelt.

Dat vormt de kern van het sinds 1848 bestaande homogeniteitsbeginsel. Een minister mag in de ministerraad tegen een besluit stemmen, maar kan zich er daarna ofwel bij neerleggen (en loyaal uitvoeren) ofwel opstappen.

2. Ministerraad

De bepalingen lijken zich primair te richten op de ministerraad. Het is dan ook diverse malen voorgekomen dat een minister zich niet kon verenigen met een besluit in de ministerraad en daarna opstapte. Dat was bijvoorbeeld het geval in 1972 toen de DS’70-minister Drees en De Brauw tegen de invulling van bezuinigingen keerden en in 1980 toen minister Andriessen vond dat er meer moest worden bezuinigd.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Plenaire zaal Tweede Kamer, foto Dassenman, CC BY 4.0 via Wikimedia Commons.

Openbaar zomerreces

, door

De Tweede Kamer, als organisatie, hecht er aan bij elk zomerreces te benadrukken dat de volksvertegenwoordigers niet (de Kamer herhaalt: n i e t) acht weken lopen, zitten of liggen te niksen.

Het zomerreces is twaalf werkdagen oud en de Kamerleden hebben, met een gemiddelde van zes per werkdag, al 72 brieven van de regering toegestuurd gekregen. De regering werd op haar beurt bestookt met 102 schriftelijke vragen van de parlementariërs. Dat is een gemiddelde van 8,5 per werkdag.

We gaan er gemakshalve maar even vanuit dat dit niet betekent dat de Tweede kamer net een tandje harder werkt dan de regering.

Dat de Tweede Kamer er veel aangelegen is geruchten van zomerluiheid te ontzenuwen blijkt uit een nieuwsbericht van 17 juli. Daarin “vertellen vijftien Kamerleden, van elke fractie iemand, hoe zij de afgelopen periode beleefd hebben en wat zij zoal ondernemen tijdens dit zomerreces”.

Onderaan het bericht staat nog dat we de Tweede Kamer op Instagram kunnen volgen en wekelijks een video kunnen bekijken waarin Kamerleden vertellen over hun bezigheden tijdens het zomerreces.

In deze video op Instagram “vertellen Joost Eerdmans (JA21), Marieke Koekkoek (Volt) en Henk Vermeer (BBB) wat ze gaan doen de komende weken”. En op een andere video vertellen Thierry Baudet (FVD), Sarah Dobbe (SP) en Ines Kostić (PvdD) welk debat van de afgelopen tijd hen het meest is bijgebleven.

Foto: Hotice Hsu (cc)

Balkan in de ban van het verleden

, door

Het parlement van Montenegro heeft onlangs een resolutie aangenomen waarin de misdaden van Kroatische fascisten tijdens de Tweede Wereldoorlog worden veroordeeld. Concreet ging het om het concentratiekamp Jasenovac van de Kroatische Ustaše beweging die samenwerkte met de nazi’s. Het aantal slachtoffers wordt geschat op 80.000 tot 100.000, merendeels Serven, daarnaast ook Joden, Roma en partizanen. De Montenegrijnse premier Milojko Spajić was niet blij met de resolutie. De uitspraak werd onmiddellijk veroordeeld door buurland Kroatië. De huidige regering van Montenegro wil spoed zetten achter de procedure om EU-lid te worden. Het land hoopt tijdens het Hongaarse voorzitterschap de nodige stappen te zetten om in 2028 het felbegeerde lidmaatschap binnen te halen. Maar de nationalistische Kroatische regering kan gemakkelijk roet in het eten gooien. 

Zo domineert het verleden de politiek in de Balkanlanden. Met oorlogsmisdaden in de hoofdrol. Nu gaat het dan vooral over de burgeroorlog begin jaren negentig bij het uiteenvallen van Joegoslavië en de strijd om de onafhankelijkheid van Kosovo. De vervolging van oorlogsmisdadigers is in alle voormalige Joegoslavische landen nog steeds actueel. En een belangrijke factor in hedendaagse politieke conflicten.

Katnic

In Montenegro, bijvoorbeeld, is Milivoje Katnic, een voormalige officier van Justitie, onlangs aangeklaagd voor misdaden tijdens het beleg van Dubrovnik door het Joegoslavische leger in 1991. De aanklager vermoedt dat Katnic, destijds officier van het JNA, tijdens een gewapend conflict rond Cavtat, een klein stadje op 18 kilometer van Dubrovnik, vlakbij de Montenegrijns-Kroatische grens, lokale burgers aan een onmenselijke behandeling heeft onderworpen. Katnic was eerder al eens aangeklaagd, maar dat had tot niets geleid. Nu is hij ook verdacht van betrokkenheid bij een criminele organisatie. Als officier van Justitie leidde hij de zaak tegen de Servisch gezinde coupplegers in 2016. Die eindigde in 2021 bij de beroepsrechter in vrijspraak voor Andrija Mandic, huidig parlementsvoorzitter en Milan Knezevic, parlementslid en voorzitter van de Democratische Volkspartij, de partij van de Servische minderheid die nu deel uitmaakt van de regeringscoalitie met de beweging Pokret Evropa sad! (Europe Now) van Spajić. In de gevangenis is Katnic dit voorjaar twee-en-een-halve maand in hongerstaking gegaan. Hij claimt het slachtoffer te zijn van de wraak van Knezevic and Mandic.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Directie Voorlichting (cc)

Gaat de minister Ter Apel helpen?

, door

COLUMN - Een week geleden ging de kersverse asielminister op geheim bezoek in Ter Apel. Zoals die dingen gaan, was er niets geheims aan. Het ontbrak er nog maar aan dat haar baas (nee, niet Schoof of die van Oranje-Nassau, maar G.W.) het bezoek per tweet aankondigde.

Iedereen, en zeker de direct betrokkenen, waren natuurlijk benieuwd wat ze zou gaan zeggen. De opgetrommelde pers (hoe wist die eigenlijk dat het een geheim bezoek was?) kon het volgende noteren:

De minister gaat de instroom van asielzoekers inperken én de spreidingswet gaat intrekken. En wel meteen. ‘Ik houd van parallelle processen, dus ik doe het tegelijk’ zo sprak de minister.

Zoals het een geslepen politicus betaamd, werden concrete details listig omzeild.

Jawel, de minister gaat voor een ‘maximale beperking’ van de instroom. “Dat gaat ook gewoon gebeuren. De kraan moet dicht.”
We moeten nog een complete zomervakantie plus nog wat weken wachten op het hoe en hoeveel want: “We hebben een mooi akkoord op hoofdlijnen en dat wordt omgezet in beleid. Ik ga ervan uit dat we met Prinsjesdag beter kunnen vertellen wat het gaat worden.”

En wordt Ter Apel ondertussen nog geholpen en ontlast? Nou dat kost tijd, maar omdat er nog geen tentjes voor de poorten van Ter Apel staan verwacht de minister niet dat er asielzoekers buiten moeten slapen. “Het is niet zover. Dus ik ga ervan uit dat dat niet gebeurt.”

Foto: tacowitte (cc)

Rechterflank Europarlement verdeeld in drie blokken

, door

Conservatief rechts, radicaal rechts en extreemrechts: aan de rechterkant van de Europese politiek zijn nu alle smaken vertegenwoordigd. Naast de Europese Conservatieven en Hervormers (ECR) zijn er twee nieuwe blokken gevormd: de ‘Patriotten voor Europa’ met Orbán’s Fideszpartij en het Franse Rassemblement National (RN), en de woensdag opgerichte groep ‘Europa van Soevereine Naties’ rond de Duitse AfD. Met drie partijen op de rechterflank telt het Europarlement nu acht blokken. Een meer dan in de vorige periode.

De Patriotten vormen met 84 vertegenwoordigers uit twaalf landen nu het derde blok in het Europarlement na de christendemocratische Europese Volkspartij (EPP) en het sociaal-democratische blok (PES). Maandag sloot RN zich met dertig afgevaardigden aan bij het initiatief van Orbán’s Fidesz dat met tien afgevaardigden de twee na grootste delegatie vormt. Jordan Bardella, de man die na de voor RN teleurstellend verlopen parlementsverkiezingen in eigen land geen premier kon worden, is meteen benoemd als voorzitter van de groep. Wilders had zijn zes leden al eerder aangemeld. Hij verklaarde dat zijn PVV zich bij de Patriotten aansluit om “ons joods-christelijke erfgoed te beschermen. En onze gezinnen.” Het blok is grotendeels een vervanging van de oude groep Identiteit en Democratie (ID). Andere leden zijn de Italiaanse Lega (8 leden), het Tsjechische ANO (7), de Oostenrijkse FPÖ (6 ), Vox uit Spanje (6), Vlaams Belang (3), Chega uit Portugal (2), de Deense Volkspartij (1), een lid van het Tsjechische Eed, een Hongaarse Christendemocraat, een Let van de partij Latvia First en een Griek van de partij Voice of Reason.

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Wat is er markt aan de woningmarkt?

, door

LONGREAD - In augustus 2022 was er een kentering op de woningmarkt, voor het eerst sinds lange tijd lagen de prijzen lager dan het jaar ervoor. Een maand later in september weer. In oktober weer. ‘De afkoeling op de woningmarkt zet door’, verkondigde RTL Nieuws. Sinds 2013 waren de prijzen gestegen, maar daaraan was nu een einde gekomen. Hoe kon dat zomaar gebeuren?

Anderhalf jaar eerder kopte de NVM site nog: ‘Grote vraag naar huizen houdt aan, prijzen stijgen naar recordhoogte’. Nu weten we allemaal dat de NVM haar woorden zo kiest dat zelfs als de prijzen dalen, de ongeïnformeerde lezer kan denken dat ze stijgen. Dat was begin 2021 echter niet nodig. De titel reflecteerde wat iedereen op de woningmarkt zag gebeuren, de prijzen stegen inderdaad naar recordhoogte. Die titel illustreert echter ook de veronderstelling van een causaal verband tussen de grote vraag naar huizen en de stijgende prijzen. Er is een grote vraag en daarom stijgen de prijzen.

Voor iedereen die denkt dat de woningmarkt zo werkt en zich zorgen maakte over de woningnood, zal het bericht van RTL over dalende prijzen een opluchting zijn geweest. Want als een grote vraag tot hogere prijzen leidt, dan wijzen dalende prijzen op een dalende vraag, of een groter aanbod. En in beide gevallen wordt het woningtekort kleiner. Goed nieuws dus. Toch is er in de berichtgeving van de NVM en van journalistieke media niets te vinden over een kleiner wordend tekort. Sterker nog, terugkijkend lijkt die hele woningnood geen moment verdwenen te zijn geweest. Hoe kan dat?

Foto: Mark Round (cc)

Dubbele volksvertegenwoordiging

, door

Het is mooi dat we voorlopig weer even zijn verlost zijn van ministers en staatssecretarissen die, als Kamerlid, zichzelf controleren. Misschien is het in de nabije toekomst zelfs helemaal afgelopen met die dubbele petten.

Maar kan het ook eens afgelopen zijn met Tweede Kamerleden, die naast deze fulltime functie ook het volk zitten te vertegenwoordigen in gemeenteraden en Provinciale Staten? Met de beëdiging van de veertien nieuwe Kamerleden zijn er drie bij gekomen die, bezoldigd en wel, ook in raden en/of Staten zitten.

We houden het er maar op dat ze nog geen tijd hebben gehad hun ontslag als gemeenteraadslid of lid van de Provinciale Staten in te dienen. Vier Kamerleden die, na de verkiezingen, per 6 december 2023 werden beëdigd in de Tweede Kamer hebben hun raads- of Statenzetels wel na enige tijd opgegeven.

Hier het overzicht van Tweede Kamerleden die in de huidige zittingsperiode tegelijkertijd gemeenteraadsleden en/of Provinciale Statenleden zijn, c.q. waren. (Tweede Kamer, register nevenfuncties per 4 juli 2024)

Die dubbele petten zijn wettelijk toegestaan. Legitiem dus, maar waarom daar gebruik van gemaakt, als de Tweede Kamer een burn-outfabriek is? (RTL Nieuws, 29 december 2022)

Het overgrote deel der gemeenteraadsleden dat in de Tweede Kamer wordt benoemd, neemt afscheid van het raads- of Statenwerk. Degenen die menen meerdere ladingen  hooi op hun volksvertegenwoordigende vorken te moeten nemen vinden we vooral ter rechterzijde van het politieke spectrum (Parlement.com 23 januari 2023). De hierboven weergegeven tabel bevestigt dat nog eens.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Photo Unit (cc)

Griekenland voert zesdaagse werkweek in

, door

Griekse vakbonden gingen deze week de straat op uit protest tegen de invoering van een zesdaagse werkweek. De ondernemingsgezinde regering van premier Kyriakos Mitsotakis zegt dat het initiatief noodzakelijk is vanwege de krimpende bevolking en een tekort aan geschoolde arbeidskrachten. De regeling is van toepassing op particuliere bedrijven die 24 uur per dag diensten verlenen. Werknemers krijgen de keus om twee uur extra per dag te werken of een extra ploegendienst van acht uur, beloond met een toeslag van 40% bovenop het dagloon. Volgens Mitsotakis is het goed voor de groei van de economie en blijft Griekenland zo in de pas bij de rest van Europa. Dat laatste argument is discutabel. België, bijvoorbeeld, heeft in 2022 wetgeving ingevoerd om werknemers het wettelijke recht te geven hun werkweek over vier dagen te spreiden in plaats van vijf, zoals dat ook in Nederland al wel gebeurt. Ook in Duitsland en Portugal lopen proefprojecten voor een vierdaagse werkweek.

De maatregel van de Griekse regering is in feite een legalisering van een bestaande praktijk waarin veel werknemers ongecontroleerd overuren draaiden. Volgens Eurostat werkte in 2023 7,1 procent van de werknemers in de EU 49 uur of meer per week en in de EU-landen had vakantieland Griekenland het hoogste percentage werknemers dat lange uren maakte (11,6 procent). De werkweek van de Grieken is gemiddeld 41 uur, tegen een loon dat aanmerkelijk lager is dan in buurlanden. Ook de gepensioneerden houden niet over. Zij worden aangemoedigd weer te gaan werken. Anderzijds blijven de werkloosheidscijfers met 10,6% in mei van dit jaar aan de hoge kant. Bijna een kwart van de jongeren in de leeftijdsgroep van 15-24 jaar is werkloos. Veel jongeren zoeken hun heil in het buitenland bij gebrek aan kansen op een goede baan, of -als ze wel een baan kunnen krijgen-  vanwege de lage lonen.

Foto: Gerard Stolk (cc)

Ontbinding van de Tweede Kamer en daarop volgende verkiezingen lossen niets op, integendeel!

, door

OPINIE - door Rein Jan Hoekstra

Job Cohen deed rondom 2012 op een bijeenkomst van de PvdA voorzichtig de suggestie om ontbinding van de Kamer en het houden van tussentijdse verkiezingen niet als regel te hanteren. Een grote meerderheid verwierp deze suggestie krachtig met verwijzing naar De Nacht van Schmelzer.

Na de val van het kabinet-Cals in die nacht vonden geen verkiezingen plaats, maar werd het kabinet-Zijlstra gevormd met de taak ontbinding van de Tweede Kamer te bevorderen maar inmiddels wel een aantal noodzakelijke maatregelen door te voeren. Dit kabinet kwam tot stand op basis van de in 1963 gekozen Kamer. In eerst instantie, van 1963 tot 1965, trad het kabinet-Marijnen op. Vervolgens het Kabinet Cals-Vondeling en tenslotte het Kabinet Zijlstra. Dit alles met wisseling van coalitiepartner.

Kabinetten ven verschillende samenstelling op basis van dezelfde verkiezingen werden nadien niet meer wenselijk geacht. Wisseling van coalitiepartner zou alleen nog na nieuwe verkiezingen kunnen plaatsvinden; z.g. achterkamertjespolitiek moest worden vervangen door transparantie door middel van raadpleging van de kiezer.

In 1972 leidde dit ertoe dat na het vertrek van DS70 uit het kabinet-Biesheuvel er een kabinet kwam onder leiding van Biesheuvel dat nieuwe verkiezingen moest organiseren en inmiddels de noodzakelijke maatregelen moest treffen; dit kabinet had als missionair kabinet overigens wel een volwaardige taak. Hiermee werd het voorbeeld van het kabinet-Zijlstra gevolgd. En dat kabinet was weer in de leer geweest bij het rompkabinet-Beel. Dat kabinet was gevormd na de val van het laatste kabinet Drees in 1958.

Vorige Volgende