Jezelf uitroepen tot ‘.. der Nederlanden’ getuigt van postmodern narcisme

De Dichter, Denker en Theoloog 'des Vaderlands' hebben zichzelf omgedoopt tot Dichter, denker en theoloog 'der Nederlanden'. Dit zou inclusiever en meer bij de tijd zijn. Het getuigt echter vooral van aanmatiging, postmodern narcisme en oppervlakkig denken.

Door: Foto: Gerard Stolk (cc)
Foto: De graven van Radimlja

Kunst op zondag – Evil does not live here

The Bosnian War was not the product of “ancient ethnic hatreds.” Neighbor did not suddenly and savagely turn upon neighbor. The bloodletting came after ultra-nationalists mounted massive propaganda campaigns to incite fear and hatred. That was the tragedy of the war. Propaganda twisted perception, transforming neighbors into sworn enemies and innocent civilians into targets. I left Bosnia deeply shaken by the power of propaganda and the ability of ordinary people to rationalize their actions, no matter how brutal.

Tja. Het is inmiddels alweer een kleine dertig jaar geleden dat die oorlog in Bosnië voorbij is. Toch zullen deze zinnen van de journalist David Rohde, uit het voorwoord van Evil Does Not Live Here, bij menigeen toch de indruk wekken dat ze ook in de huidige tijd op menig plek op de wereld van toepassing hadden kunnen zijn.

Evil Does Not Live Here is een indrukwekkend boek van Daoud Sarhandi en Alina Boboc, waarin posters uit de tijd van de oorlog in Bosnië te zien zijn. Kritisch, anti-oorlog, nationalistisch, pure propaganda: het zit er allemaal in. De titel van het boek is een slogan op één van deze posters, uit Tuzla, een statement tegen het nationalisme daar.

Uiteraard laten we bij Kunst op zondag graag direct plaatjes en beeldmateriaal zien, maar in dit geval is het een beetje een doorklikpuzzel: op het boek zit uiteraard copyright. En hoewel dat niet van alle afbeeldingen in het boek van toepassing zal zijn (van enkele makers van de Bosnisch-Servische propagandaposters wordt expliciet vermeld dat ze zich schamen voor hun werk en er niet meer mee geassocieerd willen worden), kost het wat al te veel tijd om dat voor elk plaatje uit te zoeken. En we nemen op dit punt liever geen risico’s, want we hebben al genoeg last gehad van de copyrightmaffia.

Foto: throwthedamnthing (cc)

Wikipedia onder vuur van radicaal-rechts

Het begon eind 2024 met een aanval van een conservatieve denktank die schrijvers van Wikipedia wilde vervolgen. Stukje bij beetje komt het mooiste medium dat internet heeft voortgebracht onder druk te staan van de gure wind van Washington. In Nederland valt het (nu) nog mee.

COLUMN - The Heritage Foundation, een conservatieve denktank, die met Project 2025 de beleidsblauwdruk voor de tweede termijn Trump produceerde, lanceerde de eerste een politieke aanval op Wikipedia, direct met een ongekende felheid. Ze wilde gezichtsherkenning en een database van gehackte gebruikersnamen en wachtwoorden gebruiken om bijdragers aan de online encyclopedie te identificeren en vervolgen.

De inhoudelijk beschuldiging luidde “antisemitisme”, een etiket dat vaak direct instemming oproept. Dat hangt samen met de weergave van de strijd in Gaza tussen Hamas en de regering-Netanyahu Israël, de oorlog in Gaza en de gevolgen daarvan.

Concreet: In juni 2024 verklaarde een panel van Wikipedia-redacteuren de Anti-Defamation League tot een onbetrouwbare bron van informatie over het conflict, waardoor de organisatie slechts beperkt kan worden geciteerd in Wikipedia-artikelen. En afgelopen najaar ontstond er verontwaardiging onder Joodse professoren in de VS en pro-Israël activisten over bewerkingen van Wikipedia’s item zionisme met verwijzingen naar “kolonisatie”.

Bij het lemma Zionism op de Engelstalige pagina staat een uitgebreide paragraaf Zionism and colonialism. In de discussie over dit onderwerp is een aanhoudende strijd zichtbaar. In het Nederlandse lemma Zionisme op Wikipedia komt het woord ‘kolonialisme’ in het geheel niet voor, wat ook opvallend is. In de Geschiedenis van dit onderwerp staat wel dat het bijdragen beveiligd (= beperkt) is vanwege “Voortdurend vandalisme”.

Nederlandse zorgen

The Heritage Foundation reageert niet op vragen over de actie tegen Wikipedia. Sandra Rientjes, sinds 2012 directeur van Wikimedia Nederland, reageert wel: “Het klimaat rond vrije kennis wordt zeker grimmiger.  De Wikimedia Foundation besteedt al een paar jaar extra aandacht aan de online en fysieke veiligheid van Wikipediabewerkers, en dat zal niet snel minder worden.

Vanuit de Nederlandse gemeenschap heb ik nog geen signalen gekregen dat bewerkers worden lastiggevallen in verband met hun Wikipedia-activiteit.”

Druk en spanningen zijn euvels die volgens Rientjes niet exclusief van deze tijd zijn. In een artikel in Trouw van september 2024 maak ik melding van de lijst van beveiligde Nederlandse lemma’s die tijdelijk door een beperkte groep medewerkers bewerkt mag worden. De lijst groeide snel in 2024, met onderwerpen als Amazoneregenwoud, Antisemitisme, Chocozoen, Coöperatie Laatste Wil, Middel X, Joost Klein, Kanye West, Lewis Hamilton, Marco Borsato, Slavernij, Varkens, Thierry Baudet en Dick Schoof. Op de lijst stonden al de onderwerpen Adolf Hitler, Aids, Allah, Ajax, Feijenoord, Elon Musk, Geert Wilders, Mohammed, Albert Einstein en Anne Frank.

Elon Musk vindt Wikipedia gekleurd want onderhevig aan vooroordelen van redacteuren die hoger in de pikorde staan, schreef hij vorig jaar. Daarom is X democratischer volgens Musk. Nadat het lemma over hem met zijn vermeende Hitlergroet was aangevuld, twitterde hij in een reactie op een grafiek waaruit zou blijken dat op Wikipedia extreemrechts veel harder wordt aangepakt dan extreemlinks: “Stop het financieren van Wikipedia tot het evenwicht hersteld is!”

Genderoogpunt

Wikipedia is, ook in Nederland, juist afgelopen jaren met meer aandacht vanuit genderkwesties gaan werken, bijvoorbeeld met het Gendergap-project dat zich richt op meer diversiteit in het korps van auteurs van Wikipedia, en de selectie en inhoud van onderwerpen. Musk twitterde al: “Stop donating to Wokepedia”.

Dit staat in een artikel in The Atlantic van vorige week over de aanvallen van radicaal-rechts op Wikipedia in de VS. Afgelopen week speelde The Wikipedian daarop in met een opsomming van de recente aanvallen op Wikipedia. Vooral het in de ban doen van (rechtse) media als Breitbart en de Britse krant Daily Mail als betrouwbare bronnen heeft kwaad bloed gezet.

De aanval op Wikipedia doet terugdenken aan de jaren vijftig in de VS toen onder leiding van de Republikeinse politicus Joseph McCarthy een heksenjacht op gang kwam tegen (vermeende) communisten in de VS en media die als links werden gezien.

De “flood the zone with shit” strategie van Steve Bannon om media te overspoelen met onzin om verwarring te zaaien, staat in stil en schril contrast met de principes van Wikipedia. Maar de gure wind kan de principes van de encyclopedie op de proef stellen, net als bij de wetenschap die over een breed front wordt aangevallen

[eerder gepubliceerd op Netkwesties]

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Closing Time | Ik las het nieuws vandaag (op de muziek van)

Liedjes over het nieuws zijn er genoeg. In lijstjes als 75+ Best Songs About News, Songs about Journalism en Songs about the media. Zou er ook eentje bij zitten die passend is bij het nieuws van vandaag?

Al snel vond ik wat ‘goud van oud’. Het ‘Trouble every Day’ van Frank Zappa bijvoorbeeld. Naar het nieuws op tv kijken, beroerd worden van de ellende die voorbij komt en dan je moedeloos afvragen of daar ooit een eind aan komt. Een song uit 1966 met een scène die zich vandaag nog in menig huiskamer afspeelt.

Closing Time | Orianthi & Steve Vai

Twee mensen die héél goed gitaar kunnen spelen. En dat graag even laten zien. Hoe, ongelooflijk, goed en snel en precies ze zijn met hun gitaar. En het klinkt nog goed ook. Van Steve Vai wisten jullie dat trouwens al lang, maar bij deze dus: ook Orianthi kan heel goed spelen!

Closing Time | Baba O’Riley

The Who, meer in het bijzonder de componist Peter Townshend, bracht ooit in één muziekstuk een ode aan de Indiase goeroe Meher Baba én Terry Riley, componist van mininal music. Het werd het welluidende Baba O’Riley.

Hierboven gecoverd door het roemruchte Kronos Quartet.

U weet niet meer hoe het origineel zo ongeveer klonk? Nou, zo dan….

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Vorige Volgende