Lelijke woorden

Dit stuk gaat over drie lelijke woorden. Woorden die Nederland lelijker maken - slechter, een beroerdere plek om te zijn en om te wonen. Die het leven van mensen slechter maken. Om dat te illustreren vergelijk ik ze met het Engelse equivalent, om te laten zien hoe het anders zou kunnen. En misschien zou moeten. We gaan hebben over verzuim, pesten en duurzaamheid. Pesten Eerst pesten. In Nederland gaat het woord ‘pesten’ meestal over het slachtoffer: je wordt gepest. “Pester” is wellicht een woord, maar in het dagelijks spraakgebruik wordt het weinig gebezigd en mijn Word zet er een rood kringeltje onder. Gebruikelijk is het niet, en ‘pesten’ gaat vooral over degenen die het moeten ondergaan. Nog erger: niet alleen gaat pesten (te) weinig over de dader, het woord wordt soms ook nog eens gebruikt om het slachtoffer verder de modder in te trappen. “Ah, gossie, wordt je gepest?”, wordt iemand dan neerbuigend voor de voeten geworpen. Alsof er daarom iets mis is met het slachtoffer in plaats van de dader. Neem dan het Engels. Een pester heeft een woord, dat is een bully.  Het werkwoord is bullying, dat gaat ook om de dader die iets fout doet. “Being bullied” is niet iets dat ook nog eens vernederend gebruikt kan worden naar het slachtoffer toe. “Pesten” is in het Nederland iets dat gebeurt, en in het Engels iets dat gedaan wordt, en degene die het doet, de bully, is een klootzak. Wel zo duidelijk. Verzuim Verzuim is één van de lelijkste woorden in het Nederlands, als het gaat om de betekenis van 'niet kunnen werken'. In het normale, dagelijks spraakgebruik betekent verzuim vaak dat iemand iets verkeerds doet, faalt. Pak de definitie er bij en je vindt zaken als: nalatig, verzaken, in gebreke blijven, verwaarlozing. Maar als het gaat over werken (of juist: niet kunnen werken), noemen we dat óók verzuim. Dus: je bent ziek, je kan niet werken (en dat is verdomme ook je recht, om niet te hoeven werken als je ziek bent!), maar we plakken er een etiket op waardoor het toch lijkt alsof jij iets fout doet. En dan heb ik het nog niet eens over hrm-adviesbureaus die trainingen komen geven over ‘ziek zijn kun je niets aan doen, maar verzuim is een keuze!’ en die de boodschap afgeven dat je toch ook echt wel als je ziek bent zoveel mogelijk je best moet doen voor je werkgever. [1] Dan in het Engels. Daar hebben ze ook een woord voor ‘verzuim’ als in ‘verzaken’ (en al dat ander lelijks), zoals ‘neglect’ en ‘dereliction’. Ze hebben echter óok een woord voor ziek zijn van je werk, namelijk: ‘sick leave’. Heee, ‘afwezig door ziekte’, dat klinkt eigenlijk best… logisch? Misschien ook iets voor hier in Nederland, in plaats van het lelijke, bedrijfsverantwoordelijkheid op medewerker afschuivende ‘verzuim’. Duurzaamheid Ik sluit af met "duurzaamheid". Want duurzaamheid, dat gaat in Nederland over het milieu, het klimaat, en dergelijke hippieachtige dingen. [2] "Duurzaamheidsdenkers", zegt de rechtsmens soms wat smalend, als ware het een belediging. Doordat het direct (en vooral, of zelfs uitsluitend) gelinkt wordt aan milieuzaken haakt een deel van de bevolking al af wanneer het woord valt, en gaat de eigenlijke betekenis verloren. Want waar gaat het eigenlijk om, wat wordt er met het woord bedoeld? Het gaat om zaken die niet houdbaar zijn. Dat zie je wel terug in het Engelse 'sustainable' (of tegenhanger ‘unsustainanble’). Deze woorden gaan nadrukkelijk niet alleen over milieu en dergelijke, en dat maakt het een stuk duidelijker voor iedereen waar het om gaat, vermoed ik. Bijvoorbeeld, in het Engels is niet alleen de manier waarop we met onze aarde omgaan onhoudbaar, maar is het bijvoorbeeld óók 'unsustainable' als je mensen structureel 20 uur per dag laat werken. (Dat leidt in die Engelstalige landen dan wel tot sick leave, wat al beter is dan het 'verzuim' in Nederland – maar dat terzijde.) En nu? Maar wat moeten we er nu mee? Voorstellen om andere woorden te gaan gebruiken ben ik – nog los van de haalbaarheid – een beetje huiverig voor, denkend aan het eindeloze gezeik dat soortgelijke discussies oproepen. Denk aan het al dan niet afschaffen van het woord ‘allochtoon’ of de huidige discussie over of de term ‘lager’ en ‘hoger’ nog wel gebruikt moeten worden in het onderwijs. Tegelijkertijd kan ik niet anders dan constateren dat de manier waarop deze woorden in Nederland gebruikt worden niet bijdragen aan een fijne maatschappij. Noten: [1] En nee daar maak ik zelf niet altijd gebruik van van dat recht maar dat is omdat ik mijn werk leuk en belangrijk vindt en niet omdat dat zou moeten. [2] Eigenlijk zijn dat hele normale dingen waar je van links tot rechts mee bezig zou moeten zijn, maar helaas zijn we zover afgegleden dat je tegenwoordig bijna ‘links’ moet zijn om te willen dat de aarde niet naar de kloten gaat. Wat een ongekende tragiek is.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Closing Time | Slave to the Rythm

Dit weekend kwam ik een filmpje tegen van een 75-jarige Grace Jones die negen minuten lang een hoelahoep in de lucht weet te houden op de klanken van dit nummer.

Helaas was de beeldkwaliteit niet om aan te zien. Daarom deze versie, geproduceerd door Trevor Horn.

Closing Time | Out of Time

Damon Albarn (leadzanger van Blur en Gorillaz) blijkt gewoon over een fraaie, diepe zangstem met een warm timbre te beschikken.

Jammer dat we die niet terughoren op z’n studioalbums.

Closing Time | Sneakin’ Around

Robert Finley is een oude rot in het vak. In 2016 maakte hij zijn comeback. Met ‘Sneakin’ Around’ houdt hij een terugkerend thema in de Bluesmuziek in ere: vrouwelijke ontrouw.

Closing Time | Esperanza

U bent vermoedelijk vertrouwd met het geluid van Dick Dale doordat Quentin Tarantino een hit van hem gebruikte in Pulp Fiction.

De surfrocker werd na een concert eens uitgedaagd door een knaap dat hij vast geen pakkend deuntje kon maken op één snaar. De half-Libanese Dale herinnerde zich hoe zijn oom ‘Misirlou‘ speelde, en de rest is geschiedenis.

Closing Time | I Wanna Be Yours

John Cooper Clarke is, zullen we maar zeggen, de Engelse versie van Jules Deelder. Dat ligt niet alleen aan het zwarte colbert en zonnebril.

Clarkes voordracht doet soms zelfs zozeer aan de eermalige Rotterdamse nachtburgemeester denken, dat ik me afvraag of hij de kunst wellicht stiekem van de Nederlander heeft afgekeken.

De ‘Bard van Salford’ trad echter ook op met band, en dat levert af en toe nog een lekker nummer op ook.

Closing Time | Ik wil dansen (remix)

Op Youtube zit een Amerikaanse knul die irritant hyper allerlei Nederlandse plaatsen en plaatsjes bezoekt en van puberaal commentaar voorziet.

Hij maakt echter ook remixes, en dat klinkt lang niet slecht.

Closing Time | Kimosabè

Zelf dacht ik aan een Japanse uitdrukking, maar het blijkt dat Ke-mo sah-bee de term is die het Indiaanse hulpje van de Lone Ranger voor hem gebruikt, een verbastering van een woord uit enkele inheems-Amerikaanse talen.

Zo leer je nog eens wat.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Vorige Volgende