Redacteur bij Sargasso: P.J. Cokema

Foto: Paulo Fassina (cc)

2024 Het jaar van de dieren

1 januari 2024 , 13:00 , door P.J. Cokema

Het vorige jaar, hoe lang is dat al weer geleden?, bewees: van mensen moet de mensheid het niet hebben. Daarom wordt 2024 het jaar van de dieren.

Om te beginnen met de habitat van menig beestenspul: het bos.

In november 2023 al aangekondigd door stikstofminister Van der Wal en de directeur van Staatsbosbeheer: ter gelegenheid van het 125-jarig bestaan van Staatbosbeheer wordt 2024 het Jaar van het Bos.

Dat is voor sommige mensen misschien wat veel om te behappen. Geen nood: 2024 wordt ook het jaar met de focus op enkele dieren.

Er zijn mensen die er niets van moeten hebben, maar dan ontgaat ze de waarde van de wesp. EIS Kenniscentrum Insecten heeft daarom 2024 uitgeroepen tot het Jaar van de Wesp. In samenwerking met Naturalis Biodiversity Center, de Wespenstichting, de Nederlandse Entomologische Vereniging en de jeugdbonden JNM en NJN.

De Vogelbescherming heeft 2024 bevorderd tot het Jaar van de Huismus. U denkt misschien: maar het gaat toch goed met de mus? Dat is maar schijn, stelt de Vogelbescherming. Sinds de zeventiger jaren zijn ze in aantal gehalveerd.

De teloorgang van de mus lijkt een halt toegeroepen dankzij natuurinclusief bouwen en creëren van nestgelegenheden in steden, maar voor ene goed herstel van de huismuis is meer nodig.

Foto: Jam Willem Doormembal (cc)

Kunst op Zondag | De grens over

31 december 2023 , 08:00 , door P.J. Cokema

We passeren straks de 365-dagen grens. Voor wat volgt krijgen we één dag meer. Hopelijk zien we u aan die kant van de grens weer. Voor nu, bij wijze van ansichtkaart met onze groet bij de jaarwisseling:

“Wie wil dat de wereld blijft zoals die is, die wil niet dat ze blijft”, citaat van de schrijver/dichter Erich Fried.

Te zien bij de East Side Gallery, een restant van de Berlijnse Muur, een grens die in 1989 aan diggelen ging. Gemaakt in 1990 door graficus/schilder Monika-Elisa Budzinski. In 2009 gerenoveerd door Shamil Gimayev, van wie ook bij de East Side Gallery ‘Wir sind ein Volk’ is te zien.

De muurschildering net het citaat van Fried was eerder te zien bij Kunst op Zondag ‘De muur’, waar behalve de Berlijnse Muur ook de Amerikaanse en Palestijnse muur voorbij kwamen. De wereld was één grens kwijt, maar kreeg er meerdere voor terug.

Foto: © Luzinterruptus Christmas in the trenches / Navidad de trincheras (simulation @zekewenders)

Kerstmis achter prikkeldraad

24 december 2023 , 08:00 , door P.J. Cokema

De kerstboodschap van het Spaanse collectief Luzinterruptus: Christmas in the trenches / Navidad de trincheras

Kerstmis in de loopgraven: “Als de kerstsfeer van vrede en liefde Bethlehem niet eens kan bereiken, hoe kunnen we deze dan kunstmatig in onze straten en pleinen installeren?”

Kerstmis heet het feest van licht te zijn. De diepere betekenis van ’feest van licht’ zal ergens diep in een onvindbaar hoekje van het collectieve bewustzijn verborgen liggen. Maakt niet uit, want Kerst is dan toch wel het feest dat de donkere dagen van december verlicht met een niet te tellen hoeveelheid lampjes in de straten.

De kerstboodschap van Luzinterruptus is:

Hopelijk zal het teveel aan licht ons er niet van weerhouden de angstaanjagende duisternis te zien die ons achtervolgt

En dus bedacht Luzinterruptus ‘een stedelijke decoratie die past bij de tijd waarin we leven’. Eentje met ‘weinig licht en veel prikkeldraad’.

Bekijk meer van ‘Christmas in the trenches‘ en zie hoe dat er in de straten van uw stad uit zou kunnen zien. afbeeldingen en details van de (vormgegeven door graficus Zeke Wenders).

Foto: Tweede Kamer Schermafbeelding Debat gemist stemmingen 18-10-2022

Kamervoorzitter Bosma: Dissident of neutraal?

19 december 2023 , 16:14 , door P.J. Cokema

NIEUWS - Bijzonder moment vandaag in de Tweede Kamer. Er werd gestemd over twee voorstellen van het Presidium om Kamerleden van de FvD sancties op te leggen wegens het niet registreren van nevenfuncties.

Het eerste voorstel betrof de Kamerleden Baudet, Jansen en Van Meijeren. De sancties:

Een aanwijzing om de nevenfunctie te laten registreren in het nevenactiviteitenregister van de Tweede Kamer en daarmee de overtreding van de Gedragscode te herstellen;

Een berisping vanwege het niet registreren van de nevenfunctie;

Een schorsing van zeven aaneengesloten kalenderdagen, waarbij de Kamerleden zijn uitgesloten van het deelnemen aan plenaire vergaderingen, (behoudens stemmingen), aan commissievergaderingen of aan andere activiteiten die door of namens de Kamer worden gehouden.

Voor stemden GL/PvdA, VVD, NSC, D66, CDA, SP, PvdD, SGP, CU, Volt en…. het lid Bosma.

De kersverse Kamervoorzitter had vlak na zijn benoeming al kenbaar gemaakt ‘knetterneutraal’ te zijn. Bosma stemde ook voor het tweede voorstel (een aanwijzing en een berisping voor Van Meijeren). Beide voorstellen zijn aangenomen.

Baudet holde naar de interruptiemicrofoon en vroeg of dat wel kon: er werd fractiegewijs gestemd (dus niet hoofdelijk), dus hoe moest hij de stem van Bosma zien? Was hij van de PVV afgesplitst? Of hield hij zich net aan de regels?

Foto: NiederlandeNet (cc)

Ervaring potentiële rechtse coalitie

4 december 2023 , 08:00 , door P.J. Cokema

Aanstaande woensdag worden de leden van de nieuwe Tweede Kamer beëdigd. Die Kamer zal voorlopig een demissionair kabinet moeten controleren, want of en wanneer er ook een nieuw kabinet komt is vooralsnog absoluut onduidelijk.

Vandaag zal verkenner Plasterk koffiedrinken met de partijen die te samen een meerderheidscoalitie zouden kunnen vormen: PVV, NSC, VVD en BBB. Wat zijn de personele gevolgen voor de vier partijen als zo’n gedrocht er ook echt komt?

Laten we eerst eens kijken naar de (levens)ervaring van de vier Kamerfracties die zo’n coalitie moeten ondersteunen. Hierbij gaan we uit van de eerste mensen op de kandidatenlijsten die in aanmerking voor een zetel komen. Dus de eerste 37 kandidaten van de PVV, de eerste 20 van NSC, de eerste 7 van BBB en de eerste 24 van de VVD.

We kijken dan naar:
– Leeftijd: De gemiddelde leeftijd van de fractie(leden);
– Politiek: het percentage leden van betreffende fractie dat ervaring heeft in een of meerdere vertegenwoordigende politieke organen;
– TK: Het percentage leden van betreffende fractie dat nu in de Tweede Kamer zit (tot 6 december);
– m.p.o.: het percentage leden van betreffende fractie dat op dit moment in meerdere vertegenwoordigende politieke organen zit (1e of 2e Kamer, Provinciale Staten, gemeenteraden, colleges van B&W).

Foto: Logo's nieuwe politieke partijen TK Verkiezingen 2023

Wie van de acht: de verliezers

29 november 2023 , 12:00 , door P.J. Cokema

Nieuwe politieke partijen begonnen bij voorbaat op achterstand in de ‘ratrace naar het pluche’. Landelijke media besteden amper tot geen aandacht aan ze. In de korte serie ‘Wie van de acht?’ zochten we uit of er kanshebbers bij waren. De (nog onofficiële) uitslag wijst uit: ze stonden op achterstand, ze bleven op achterstand.

De Piratenpartij-De Groenen (gezamenlijke lijst, jongerenpartij LEF, de sociaaldemocratische Splinter, de libertaire LP, de Politieke Partij voor Basisinkomen, PartijvdSport, Nederland met een PLAN en Samen voor Nederland (allen in dit artikel beschreven) zijn nog niet eens in de buurt van één zetel gekomen.

Hier het aantal stemmen dat ze hebben gehaald (bron: NOS), vergeleken met hun resultaten bij de vorige verkiezingen.

De vier partijen die ook in 2021 meededen hebben verlies geleden. Waarbij opgemerkt moet worden dat de stemmen ‘Samen voor Nederland’ niet helemaal zuiver vergeleken kunnen worden. De partij komt voor uit de beweging die tegen de Covid-maatregelen waren. In 2011 deed de partij niet mee, maar wel waren twee andere partijen uit dezelfde hoek present.

Blanco lijst 30 (partij van Anna Zeven en Willem Engel, later Hart voor Vrijheid geheten) en Vrij en Sociaal Nederland haalden in 2021 respectievelijk 8.277 en 942 stemmen.
‘Nederland met een PLAN’ had aardig wat kandidaten uit de hoek van ‘Hart voor Vrijheid’ op de lijst staan. Als we de stemmen voor deze partij optellen bij die van ‘Samen voor Nederland’, dan zouden we kunnen stellen dat de anti-coronabeweging nu zo’n 1.593 stemmen meer wist te trekken dan in 2021.

Foto: Kamerzetels risastla from Netherlands, CC BY-SA 2.0, via Wikimedia Commons.

De 151e zetel

28 november 2023 , 08:00 , door P.J. Cokema

Het onvolprezen Parlement.com had al snel de nieuwe samenstelling van Tweede Kamer online. Op grond van de voorlopige verkiezingsuitslag, dat wel, maar veel zal het na de officiële uitslag (1 december) niet schelen.

Veel nieuwe gezichten, deels omdat een aantal Kamerleden eerder aangaf niet terug te keren op het kunstleer (‘pluche’ is zooo ‘oude bestuurscultuur’….). De 150 gekozenen zullen 6 december hun zetel in de Tweede Kamer innemen.

Parlement.com heeft, behalve de namen, ook een aantal parameters geordend. Zo komen we erachter dat in de verhouding m/v geen schokkende wijziging in de bestuurscultuur heeft plaatsgevonden. Verkozen zijn 89 mannen, 60 vrouwen en één non-binaire persoon (momenteel is de 2e Kamer bevolkt door 90 mannen en 59 vrouwen).

Verder kun je per partij vrij vlot vinden wat leeftijd, migratie-achtergrond, opleidingsniveau, sector waarin ervaring werd opgedaan en woonprovincie van de kandidaten is.

Een ding moet nog geregeld worden: wie gaat op de 151e zetel zitten? Wordt dat de ‘Kamervoorzitter boven de partijen’? De Kamervoorzitter is nu een van de 150 verkozenen en mag dus meestemmen over wetsvoorstellen, moties en dergelijke. Een soort dubbelfunctie die niet meer van deze tijd (van wantrouwen in de [politiek) is.

Een ander idee over de 151e zetel had Splinter, de partij die te weinig stemmen voor een zetel haalde. Dat moet geen belemmering zijn dit aardige idee in de parlementaire praktijk te brengen:
Splinter is voorstander van het “151ste Tweede Kamerlid.”

Foto: Schermafbeelding Documentaire Kunstparade Binnenhof met Tirzo Martha

Kunst op Zondag | Zitten, zat, gezeten, nu ga ik staan!

26 november 2023 , 08:00 , door P.J. Cokema

DOCUMENTAIRE - Is het toeval dat juist tijdens de renovatie van het Binnenhof de parlementaire democratie een schokkende verandering ondergaat? En wat gaat die verandering ons brengen?

Tijdens de renovatie van het Binnenhof krijgen twaalf kunstenaars een opdracht om nieuw werk te maken. Een project van Atelier Rijksbouwmeester en gebruikers van het Binnenhof (Eerste Kamer, Tweede Kamer, Raad van State, ministerie van Algemene Zaken en de gemeente Den Haag).

Van 27 tot en met 30 mei dit jaar vond de eerste editie van de Kunstparade Binnenhof renovatie plaats. Beeldend kunstenaar Tirzo Martha werd door de Eerste Kamer gevraagd zijn visie op de betekenis van het Binnenhof in een tijdelijk kunstwerk te vatten.

Het werd een performance en installatie over de zetel. Tirzo Martha zei:

De beweging van verkozen worden, een zetel innemen en weer afstaan probeer ik in dit beeld te vangen

Tirzo Martha nodigde burgers uit hun stoel toe te voegen aan de installatie. Aan elke stoel zat natuurlijk een verhaaltje vast.

Het kunstwerk ‘Zitten, zat, gezeten, nu ga ik staan!’ ging over meer dan zetels die na verkiezingen telkens door anderen ‘bezeten’ worden. Het ging ook over reflectie. Hoe en wat hoor en zie je in deze 17 minuten durende documentaire, gemaakt door Kristiaan Asscheman.

Foto: Logos partijen overig 2023

Wie van de acht: dan hebben we deze partijen nog

21 november 2023 , 08:00 , door P.J. Cokema

Nieuwe politieke partijen beginnen bij voorbaat op achterstand in de ‘ratrace naar het pluche’. Landelijke media besteden amper tot geen aandacht aan ze. Zitten er toch kanshebbers bij? Dat zoeken we uit in de korte serie ‘Wie van de acht?’ Vandaag in vogelvlucht: LP (Libertaire Partij), Politieke Partij voor Basisinkomen, Nederland met een PLAN, Samen voor Nederland en Partij voor de Sport.

Kort dag

Nog maar één dag en dan is het stemmen geblazen. In krap 4,5 maand hebben politieke partijen zich voorbereid op de Tweede Kamerverkiezingen. Afgedwongen omdat Rutte IV het vroegtijdig voor gezien hield. Dat is kort dag, in aanmerking genomen dat als het kabinet de reguliere zittingsduur had uitgezeten, we pas in maart 2026 naar de stembus zouden zijn gegaan.

Mede om die korte voorbereidingsperiode hebben we niet uitgebreid stil kunnen staan bij alle acht partijen die meedoen en niet eerder Kamerzetels haalden. Daarom op de drempel naar het verkiezingsfeest 2023: dan hebben we deze partijen nog…..

LP (Libertaire Partij)

De Libertaire Partij doet voor de vijfde keer een poging de Tweede Kamer te bestormen. De partij werd in 1993 opgericht (toen als ‘Libertarische Partij’) en nam in 1994, 2012, 2017 en 2021 deel aan de Tweede Kamerverkiezingen. Zonder succes. Ook bij Provinciale Statenverkiezingen (2015) en gemeenteraadsverkiezingen (2014 en 2018) kwam de partij niet aan de bak.

Foto: Logos partijen Splinter

Wie van de acht: Splinter

20 november 2023 , 08:00 , door P.J. Cokema

Nieuwe politieke partijen beginnen bij voorbaat op achterstand in de ‘ratrace naar het pluche’. Landelijke media besteden amper tot geen aandacht aan ze. Zitten er toch kanshebbers bij? Dat zoeken we uit in de korte serie ‘Wie van de acht?’ Vandaag: Splinter.

Als Splinter in de Tweede Kamer komt gaat het van ‘au’, want daar staat Splinter voor:

Splinter is NIET voor “versplintering”. Splinter staat voor de figuurlijke “Splinter in de vinger” van de minister of staatssecretaris: scherp doorvragen tot we de antwoorden krijgen die we nodig hebben om het kabinet optimaal te kunnen controleren

Lijsttrekker Femke Merel van Kooten – Arissen nam in juli 2019 afscheid van de PvdD (Partij voor de Dieren). Om grotendeels dezelfde redenen als waarover Esther Ouwehand onlangs bonje had met het (inmiddels afgetreden) oude bestuur van de PvdD. Bij WNL – Op1 (11 september 2023) zei ze:

(…) ook ik heb met diezelfde krachten te maken gehad, tot ik het op een gegeven moment niet meer trok

Femke Merel van Kooten – Arissen ging in 2019 verder als eenpitter en nam haar zetel mee. De PvdD kon de ‘zetelroof’ niet waarderen en ontnam haar het lidmaatschap van de partij.

Foto: Logos partijen LEF

Wie van de acht: LEF – Voor de Nieuwe Generatie

14 november 2023 , 08:00 , door P.J. Cokema

Nieuwe politieke partijen beginnen bij voorbaat op achterstand in de ‘ratrace naar het pluche’. Landelijke media besteden amper tot geen aandacht aan ze. Zitten er toch kanshebbers bij? Dat zoeken we uit in de korte serie ‘Wie van de acht?’ Vandaag: LEF – Voor de Nieuwe Generatie.

Natuurlijk stond Buitenhof ook afgelopen zondag in het teken van de Tweede Kamerverkiezingen. Deze keer met de lijstrekkers van Partij voor de Dieren, D66 en BBB. En met een entr’acte, uitgevoerd door een speciale gast: de behanger van LEF.

Presentator Pieter Jan Hagens bleek te falen qua live journalistiek. Hij deed in ieder geval of hij zijn ogen niet kon geloven (“ik kan niet precies lezen wat er op staat”). Esther Ouwehand kon het wel waarderen (“Ik mag het wel, een beetje buiten de lijntjes kleuren”). En die mevrouw van BBB bleek niet in staat buiten haar denkraam te kijken en zag het verschil niet tussen ludieke acties en aanslagen (“Ik vind het eng dat iemand zomaar op een ladder klimt en een actie uitvoert. Nu is het een poster, maar een ander met wél kwaad in zin, kan zo op een idee worden gebracht en met zwaarder geschut komen.”)

Wie van de acht: Piratenpartij – De Groenen

6 november 2023 , 08:00 , door P.J. Cokema

Nieuwe politieke partijen beginnen bij voorbaat op achterstand in de ‘ratrace naar het pluche’. Landelijke media besteden amper tot geen aandacht aan ze. Zitten er toch kanshebbers bij? Dat zoeken we uit in de korte serie ‘Wie van de acht?’ Vandaag: Piratenpartij – De Groenen.

PvdA en GroenLinks zijn niet de enige partijen die gezamenlijk de verkiezingen in gaan. Ook de Piratenpartij en De Groenen trekken gezamenlijk op (lijst nr. 17). Dat doen ze al wat langer en de samenwerking heeft in ieder geval drie keer op een rij een zetel opgeleverd in het waterschap AGV (Amstel, Gooi en Vecht).

Verder hebben ze, samen met de Basis (Partij voor Basisinkomen) zetels in vier Amsterdamse stadsdeelcommissies. De Amsterdamse gemeenteraad bleek nog een bruggetje te ver.

Niet echt nieuw

De Piratenpartij en de Groenen zijn geen nieuwe partijen, maar omdat ze niet eerder een zetel in de Tweede Kamer haalden worden ze wel als zodanig gezien. Dat doet natuurlijk een beetje onrecht aan de geschiedenis van de partijen.

De Groenen is de oudste ‘bloedgroep’ van lijst 17. In 1983 opgericht onder de naam ‘Europese Groenen’, later omgedoopt tot ‘Federatieve Groenen’ (1985). Vier jaar later werd het ‘De Groenen’.