Max Molovich

361 Artikelen
9 Waanlinks
343 Reacties
Achtergrond: Jay Huang (cc)

Recensie Zomergasten | Nazmiye Oral

COLUMN - Op Nederland 3 was gisteravond de eerste uitzending van Zomerpromenade. Dus niet de echte Promenade, maar Zomerpromenade. Met Diederik Ebbinge. Niet dat ik het heb gezien, want ik keek naar Zomergasten met Nazmiye Oral. Net zoiets als Zomerpromenade, maar dan een stuk langer.

Deze derde uitzending van Zomergasten stond in het teken van worden wie je bent. We zagen een scene uit de film Revolver van Guy Ritchie. Waarin de claustrofobische hoofdpersoon vast komt te zitten in een lift en de stemmen in zijn hoofd de vrije loop laat. ‘Je wordt geboren met een fabrieksinstelling’, doceerde Oral. Daarnaast heb je alle ‘voorouderlijke shizzle’ die je meekrijgt. En dan is er invloed van buitenaf die jouw fabrieksinstelling vervormen. Die vervorming, dat is het ego. Het ontmantelen daarvan, is worden wie je bent.

De vraag was natuurlijk: zijn Janine Abbring en Nazmiye Oral in staat om Nazmiye Oral in de drie duur die dit programma duurt te ontmantelen en te laten worden wie ze is?

Worden wie je bent doet vaak pijn, zegt Oral. Mutatie doet pijn. Verandering doet pijn. In een fragment uit Messiah zagen we een Jezus-look-a-like die op de Tempelberg de mensen uitnodigde om zich te laten wegen. Een jongetje stapt naar voren, wordt even later neergeschoten door soldaten, waarna de Messias de kogel uit zijn borst haalt. Het mooie hiervan was, volgens Oral: ‘Er is leven na het oordeel, er is leven na verbanning, er is leven na afgeschreven zijn. Er is leven.’

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | Ricky roast Hollywood

COLUMN - Afgelopen zondag werd Hollywood gegrild door Ricky Gervais. Met een serie genadeloze grappen veegde meneer de komiek de vloer aan met een wereld die uit zijn voegen barst van de ijdelheid en zelfvoldaanheid. Tom Hanks die niet weet waar hij moet kijken. Martin Scoresese die met zijn gigantische wenkbrauwen vertelt dat het inderdaad waar is: hij is te klein voor de meeste achtbanen. Wie geniet daar niet van! Martin Koolhoven in ieder geval wel. Die legde een dag later in de De Wereld Draait Door aan Matthäus von Neukirche de grappen uit. ‘Dit is zó goed’, zei hij over de grap dat het In Memoriam dit jaar niet doorging wegens te weinig diversiteit, ‘omdat het gewoon waar is.’

It’s funny, because it’s true.

Het was de vijfde keer dat Ricky Gervais The Golden Globes presenteerde. En de vijfde keer dat hij het zo deed. De hoofdreden dat Gervais dit mag doen: dit willen de mensen zien. En dan niet zozeer de mensen in de zaal, hij doet het voor ons, de sterfelijken. Wij smullen ervan als de groten der aarde op hun nummertje worden gezet, retweeten dat het een aard heeft en prijzen Gervais dat hij de ballen heeft om dat stelletje zelfgenoegzame pricks eens te zeggen waar het op staat. Oftewel: dankzij Ricky Gervais valt er nog wat te genieten aan The Golden Globes. Het is dus zakelijk gezien slim.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | Mensen met M.

COLUMN - In een sfeervol ingericht landhuis ontving Margriet van der Linden haar gasten Thierry Baudet en Angela de Jong. Gezellig! Ooit had ik Margriet van der Linden hoog zitten, maar dat is eigenlijk alweer behoorlijk lang geleden.

Denkt u dat er ook maar één kritische vraag is gesteld in Mensen met M? Ik heb ‘m niet kunnen ontdekken. ‘Ben je een buitenmens?’ Dat soort vragen kreeg Thierry voor z’n kiezen. Precies die vraag vond Thierry overigens al te ver gaan. ‘Je probeert me van een label te voorzien’, zei hij. Vond ie niet fijn. Hij was een individu. Wist hij sinds de scheiding van zijn ouders. Misschien kon daar eens een sociologische studie naar gedaan worden: of kinderen van gescheiden ouders zich meer bewust waren van hun individualiteit. ‘Heb je daarom zo’n wantrouwen voor het begrip thuis’, probeerde Margriet. Ik vermoed dat deze vraag knipoogde naar de door Baudet graag gebruikte term oikofobie, de door zijn mentor Roger Scruton gemunte tegenhanger van xenofobie. Oikos betekent ‘huis’ in het Grieks. Thierry zei dat hij wist dat je thuis zomaar kon verdwijnen. Het voorzetje werd vakkundig ingekopt.

Toen het over de (gescheiden) ouders van Thierry ging en hoe zij reageerden op zijn stap richting de politiek, terwijl hij daar naar eigen zegge helemaal niet thuishoort, vertelde de belangrijkste intellectueel van ons land dat zijn moeder haar abonnement op de NRC had opgezegd omdat ze de vele leugens die over haar zoon werden verteld niet meer aankon. Dan zou je zeggen: vraag even welke leugens een gerespecteerd journalistiek orgaan als het NRC zoal verspreidde. Maar neen, Margriet deed geen enkele moeite haar collega’s te verdedigen. De boodschap: NRC = Lügenpresse was overduidelijk.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | Omroep Nurks

COLUMN - Het leek me wel weer tijd voor een nieuwe publieke omroep. Vandaar: Omroep Nurks. Speciaal voor mensen die van mening zijn dat er nooit genoeg te mopperen is.

De wereld is een zooitje en het leven is onrechtvaardig. Het enige wat je tegenover al die ellende kan zetten, is een beetje schoonheid. Als balsem voor de gewonde ziel. Gaat Omroep Nurks dat bieden? Helaas niet. Integendeel zouden we haast willen zeggen. Schoonheid zoek je maar elders

Waar Omroep Nurks wel voor kan zorgen, is wat meer nukkigheid. Het maatschappelijk chagrijn bestendigen en, als het even kan, nog wat groter maken. Omroep Nurks is de jeuk op je rug, de volle blaas die jou uit fijne dromen wekt en de zoemende mug in een klamme zomernacht. Hier alvast wat programma-ideeën.

In ‘De wereld rond in 80 minuten’ gaan we in 80 minuten de wereld rond door elke minuut een werkende klok uit een ander land te laten zien. Naast het getik van de klok, horen we bij elke klok een bejaarde in zijn of haar eigen taal opsommen wat er vroeger allemaal beter was.

Of wat te denken van het programma ‘Vol of leeg?’ waarin elke week twee BN’ers van de C-garnituur tegenover elkaar gaan zitten met tussen hen in een glas dat voor de helft gevuld is met melk. De ene semi-bekende Nederlander vindt het glas half vol. De ander vindt het half leeg. En ze komen geen centimeter dichter tot elkaar!

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | De familie Kruys

Een paar weken geleden had mijn lief tandenstokers bij de HEMA gekocht. Ze leken erg op de tandenstokers die we altijd bij de JUMBO kopen. Kleine stukjes wit plastic met een buigzaam mintgroen borsteltje om mee tussen je tanden te raggen. Zijn de tandenstokers van de JUMBO net stevig genoeg om een volledige stookbeurt stand te houden, die van de HEMA bleken zo slap dat ze al na één keer heen en weer tussen linkerbovensnijtand en de daarnaast gelegen voortand, knakten en onbruikbaar waren. Binnen één stookbeurt versleet ik acht (8!) tandenstokers. En voor één doosje met daarin een stuk of dertig stokers, moest mijn vrouw een eurootje of vijf neerleggen. Waarom, dacht ik bij mezelf, waarom heeft dit in godsnaam bestaansrecht? Is er dan werkelijk niemand die even de moeite neemt om die stokers te testen? Of wordt zoiets vervaardigd in een verwaarloosde fabriek op het platteland van China door bejaarde vrouwtjes die van hun leven geen tandarts hebben gezien, laat staan dat ze weten waar een tandenstoker voor dient.

Een soortgelijk gevoel had ik toen ik onlangs toevallig bleef haken bij een aflevering van De Familie Kruys, een ‘dramady’ van Nederlandse bodem met in de hoofdrol niemand minder dan Linda de Mol. Waarom, in godsnaam, heeft dit bestaansrecht? Wie kijkt hiernaar? De lachband leek te bestaan uit mensen die met een pistool op hun hoofd gedwongen werden zich zo nu en dan te laten horen.

Zomergast Ivo van Hove koestert zijn geheimen

RECENSIE - ‘Je moet de draad helpen zijn juiste richting terug te vinden’ zei de Duitse vertaalster van Dostojevski in een fragment uit ‘Die Frau mit den 5 Elefanten’. Ze was een wit overhemd aan het strijken. De belangrijkste draad die ik in deze laatste aflevering van Zomergasten 2019 heb kunnen vinden, was die van het geheim. ‘Geheimen moet je koesteren’, zei zomergast Ivo van Hove. Zowel in het leven als in de kunst. Er moet iets zijn waar je net niet je vinger achter kan leggen. Dan pas wordt het interessant. ‘Dat wat je weet, dat weet je al.’ Wanneer je alles kan rationaliseren, betekent dit niet dat je iets goeds hebt gemaakt. Kortom: je moet iets aan de verbeelding overlaten. Dat geldt voor theater, maar ook voor Zomergasten.

Ivo van Hove noemt z’n toneelstukken gemaskerde autobiografieën, vertelde Janine Abbring aan het begin van de uitzending. Van Hove vroeg haar om dat serieus te nemen. Met zijn stukken zegt hij wat hij denkt, voelt en vindt. Maar Janine Abbring wilde tijdens deze uitzending het liefst ietsje verder gaan. Dat masker moest zakken.

Dat leverde een boeiend gesprek op vol met prikkelende antwoorden, maar soms wrong Abbring zich in al te moeilijke bochten om de ontmaskering te forceren. In de aanloop naar het fragment van Wong Kar Wai’s Happy Together, vroeg Abbring wat Van Hove ervan vond dat zijn vriend en vaste decorontwerper (sorry: scenograaf) zo nu en dan voor andere regisseurs werkt. Van Hove zei dat hij dit geweldig vond. Abbring geloofde het niet. Was hij niet bang dat zijn partner het ergens anders leuker vond? Ze haalde zelfs Bambi erbij, waarmee Van Hove de avond was begonnen. Sinds Bambi had hij toch verlatingsangst? Van Hove lachte het weg. ‘Dit spoor loopt vast’, zei hij. Maar Abbring pakte door. ‘Je vertelt heel veel persoonlijke verhaaltjes’, zei Abbring, ‘maar je stopt precies op het moment dat je wil dat het stopt en je vertelt nooit meer dan dat. Gaat dat masker nooit af?’ ‘Dat masker gaat heel vaak af’, zei Van Hove. Maar niet vanavond, zag ik Abbring denken, enigszins teleurgesteld.

Foto: © VPRO screenshot Zomergasten 2019 Ivo van Hove

Zomergasten 2019 | Ivo van Hove

NIEUWS - Let op: een recensie van deze aflevering leest u hier.

En toen was het alweer tijd voor de laatste aflevering van Zomergasten 2019. Waarin presentatrice Janine Abbring de Belgische, internationaal gelauwerde theaterregisseur Ivo van Hove ontvangt. Sinds 2001 is Van Hove directeur van Toneelgroep Amsterdam (het ITA-Ensemble sinds de fusie met De Stadsschouwburg Amsterdam), waarvoor hij uiteenlopende toneelstukken regisseerde zoals Angels in America (van Tony Kushner), De Dingen die Voorbij Gaan (naar het boek van Louis Couperus) en Opening Night, naar de film van John Cassavetes. Vermoedelijk niet geheel toevallig is die laatste titel, over een actrice die getuige is van de dood van een fan, ook de keuzefilm van Van Hove.

In zijn ‘ideale televisieavond’ zal Van Hove fragmenten laten zien ‘waarin mensen zich volledig overgeven aan hun passie, maar daar ook in falen’. Wanneer dit in het werk van Van Hove gebeurt, kan het haast gevaarlijk worden en word je als toeschouwer medeplichtig gemaakt.

Afgelopen kerstvakantie zag ik een reprise van The Fountainhead, naar het gelijknamige boek van Ayn Rand. Hierin speelt Ramsey Nassr de compromisloze architect Howard Roark. Het knappe vond ik dat het Nasr en Ten Hove lukte om mij mee te sleuren in een gedachtewereld waarvoor ik een diepe afkeer voel.

Recensie Zomergasten | Wanda de Kanter

RECENSIE - ‘Het belangrijkste is dat wat onzichtbaar is’, zei de piloot uit Le Petit Prince in het laatste fragment dat Wanda de Kanter liet zien tijdens de vijfde aflevering van Zomergasten 2019. ‘Wat je ziet is niets meer dan een schil’, zei de piloot ook nog. Eigenlijk verwoordt dat precies waarom ik Zomergasten bijna per definitie interessant vind: door drie uur lang te kijken naar een interview met één gast rondom hem of haar zelf uitgekozen beeldfragmenten, krijg je bijna zonder uitzondering een kijkje onder de schil. En vang je, met een beetje geluk, een glimp van het belangrijkste.

Het thema van de schil en de wereld die erachter schuilgaat, kwam vaker terug deze avond. Zie bijvoorbeeld het fragment uit Over de Streep, waarin leerlingen van het IJburg College na het horen van stellingen wel of niet over een streep moeten stappen. Zonder het van elkaar te weten hadden leerlingen te maken met pesterijen, geweld of een onveilige thuissituatie. Het punt van De Kanter: we weten zo weinig van elkaar, we moeten wat beter op elkaar letten. Proberen om onder de schil te komen. Om de schil eraf te pulken en de volledige mens te zien.

Hoe je dat doet, onder de schil komen, liet Paul de Leeuw zien in zijn interview met René Klijn over diens ziekte (aids) en naderende dood. ‘Met openheid, betrokkenheid en wezenlijke compassie’, zei De Kanter. En zonder het zwaarder te maken dan het is, want een aangekondigde dood is al zwaar genoeg. Dat hoef je niet extra aan te zetten met grote woorden en diepe zuchten. Als longarts die geregeld slechtnieuwsgesprekken moet voeren, vond ze dat ze veel kon leren van Paul de Leeuw.

Recensie Zomergasten 2019 | Maxim Februari

RECENSIE - ‘Als het mijn ideale televisieavond zou zijn, dan zou ik er zelf niet in zitten’, zei Maxim Februari aan het begin van deze vierde aflevering van Zomergasten 2019. Het leek me een echo van de opmerking van Groucho Marx niet bij een club te willen horen die hem als lid accepteert. Maxim Februari is een bescheiden mens. Maakt de dingen graag kleiner dan ze zijn. Het understatement is veruit z’n favoriete stijlfiguur.

Een vrij groot gedeelte van zijn leven was hij ook lid van een club waar hij niet toe wilde behoren: als vrouw terwijl hij zich man voelde. Omdat er zoveel soortgenoten zijn die niet in de schijnwerpers staan, voelt Februari zich zo nu en dan geroepen om een en ander nader te belichten. Maar liever praat hij er niet over. Wanneer het onderwerp reeds met het derde fragment ter sprake komt, merk je zijn terughoudendheid erover te praten en zijn behoefte om de ingreep en impact zo klein mogelijk te maken. Na het fragment uit Crossing the Concourse over pianiste Sarah Buechner die geboren was als David Buechner, laat Februari een kleine tube zien waarin de testosteron zit die hij dagelijks op zichzelf moet smeren. Zoveel stelt het allemaal niet voor. ‘Het is een privékwestie die je even in de buitenwereld moeten aankaarten. Je moet zeggen dat je een andere naam hebt, maar verder hoeft er niet zoveel.’

Zomergasten 2019 met Maxim Februari

COLUMN - Lees hier de recensie.

Vanavond is schrijver/filosoof/jurist Maxim Februari de vierde gast in Zomergasten 2019. Ik leerde hem kennen in 2009 tijdens een uitzending van Dit Was Het Nieuws, toen hij nog een zij was en Marjolijn Februari heette. Zelden had ik iemand zo grappig gevonden. Waar het hem precies in zat, weet ik niet. Vermoedelijk haar keurige accent in combinatie met haar vermogen om met een uitgestreken gezicht licht absurdistische verhalen te vertellen en misantropische opmerkingen te maken. Ik was instant fan.

Toen Marjolijn een aantal jaren later Maxim was geworden, was ik aanvankelijk enigszins teleurgesteld. Die vlijmscherpe vrouw was getransformeerd in een keurige heer. De scherpe randjes leken er vanaf. Wellicht was hij gewoon gelukkig. Eindelijk was hij wie hij hoorde te zijn. In De Maakbare Man schrijft hij over zijn transitie en de schaamte die hij voelde toen hij zich nog niet thuis voelde in zijn lichaam.

Ik lees de columns van Maxim Februari lang niet altijd, maar als ik er een lees, is het een waar genoegen. Hij heeft een unieke kijk op het leven en de maatschappij, vol mededogen. En hij heeft bijna zonder uitzondering een verrassende invalshoek. Vanavond zal hij, tussen zijn antwoorden aan Janine Abbring door, fragmenten laten zien van Fred Astaire (altijd goed), Sinead O’Connor (niet altijd goed, wel altijd bijzonder) en Drone-bestuurders uit het Amerikaanse leger. Zijn keuzefilm is het Deense Babettes Gaestebud.

Foto: copyright ok. Gecheckt 24-10-2022

Recensie Zomergasten 2019 | Nina Jurna

RECENSIE - Halverwege deze derde aflevering van Zomergasten liet Nina Jurna een fragment zien uit Nostalgia de la Luz, een documentaire van Patricio Guzmán over het droogste gebied op aarde, de Atacama Woestijn in Chili. Tijdens de dictatuur van Pinochet was dit een van de plekken waar de lichamen van vermoorde dissidenten werden gedumpt. Nu nog zijn familieleden (en dan met name vrouwen) hier op zoek naar hun verdwenen broer, man of zoon. In het fragment dat Jurna had uitgekozen, vertelt een vrouw dat ze na jaren zoeken de voet van haar broer had gevonden. Ze herkende de schoen en de sok. De avond voor zijn verdwijning was die voet nog in haar huis geweest. Met het terugvinden van zijn voet, was de vrouw eindelijk weer herenigd met haar broer. Tegelijkertijd, zei ze, was het de grote deceptie. Dit was het dan.

Nina Jurna en Janine Abbring moesten na dit fragment een bruggetje maken naar de film Wan Pipel van Pim de la Parra. Zoals de moeders en zussen van de slachtoffers van Pinochet zo hun zoektocht hadden, zo had Nina Jurna haar eigen zoektocht. Als je eenmaal begint, zei Jurna, moet je doorgaan. Erg subtiel was het bruggetje niet, maar niet alle bruggetjes hoeven subtiel te zijn. De Brooklyn Bridge is bijvoorbeeld ook helemaal geen subtiel bruggetje, maar hij doet zijn werk. En dit bruggetje deed ook z’n werk. Want Nina Jurna had namelijk twee grote verhalen te vertellen.

Foto: © VPRO screenshot Zomergasten 2019 Nina Jurna

Zomergasten 2019 met Nina Jurna

COLUMN - Lees hier de recensie.

In de derde aflevering van VPRO Zomergasten 2019 ontvangt Janine Abbring journaliste Nina Jurna. Als correspondent Latijns-Amerika voor NRC Handelsblad woont ze in Rio de Jeneiro. Ze kan dus uit de eerste hand vertellen hoe het dagelijks leven onder de fascistische Bolsonaro is. Ze zal fragmenten tonen over Braziliaanse sensatie-tv, over de Venezolaanse crisis en over de nabestaanden van de slachtoffers van Pinochet. Fragmenten die hopelijk niet enkel iets over dit fascinerende continent zeggen, maar ook over Nina Jurna zelf. Haar keuzefilm is Central Do Brasil, een film die ik altijd links heb laten liggen omdat ie me veel te sentimenteel leek. Maar laat u zich daardoor niet afschrikken.

Anyways, u kunt uw klinkende meningen over zg19, Ninan Jurna, Janine Abbring en Bolsonaro hieronder kwijt (veel gezelliger dan Twitter, waar iedereen om enkel om bezig is retweets te scoren met tweets die beginnen met de zinsnede ‘ben ik de enige die…’) en morgen staat op deze plek de recensie. Muchos plezieros!

Update na programma: de recensie vindt u hier.

Vorige Volgende