Arme Britten

ELDERS - Met de groeiende sociale ongelijkheid dreigt Groot-Brittannië terug te zakken naar de negentiende eeuw. En dan wordt daar ook nog de persvrijheid bedreigd.

Equality Trust is een Britse organisatie die zich keert tegen de groeiende inkomensongelijkheid in het land, een van de grootste in het rijke deel van de wereld. ‘En dat is slecht voor bijna iedereen,’ aldus de organisatie die is opgericht door Richard Wilkinson, een epidemioloog die onderzoek heeft gedaan naar de relatie tussen gezondheid en armoede. Zijn conclusies:  ‘Mensen in landen met meer gelijkheid leven langer, zijn gezonder en hebben meer kansen op onderwijs. Gemeenschappen zijn sterker bij minder ongelijkheid, kinderen doen het beter op school en er zijn minder tienermoeders.’

De schrijnende gevolgen van armoede bij kinderen kwamen deze week aan het licht in een onderzoek van de Children’s Society. In het Verenigd Koninkrijk leven meer dan 3 miljoen kinderen in armoede. Driekwart daarvan maakt zich zorgen over de gezinsfinanciën. De helft zegt dat het vorige winter te koud was in huis, en een kwart rapporteerde vocht en schimmel. En dan zijn er nog de minder zichtbare gevolgen van armoede die minstens zo pijnlijk kunnen zijn.  De jongste kinderen hebben het misschien nog niet zo in de gaten, maar naarmate kinderen ouder worden voelen ze zich vaker aan de kant gezet en er komt een moment dat ze zich realiseren dat hun rijkere klasgenoten in een totaal ander land leven en dan is de kloof in de samenleving definitief.

De Equality Trust geeft in deze infographic een beeld van de inkomensongelijkheid, die groter is dan de Britten zelf denken. De rijkste 20% van de bevolking beschikt over 60% van het totale inkomen, dat is 100 maal zoveel als de armste 20%.  Van elke 100 pound krijgt de rijkste groep er 60, de armste nog niet één, namelijk slechts 60p.  En de rijkste 1% ontvangt net zo veel als alle inkomens van 60% van de Britse bevolking bij elkaar opgeteld.  Dertig jaar neoliberalisme heeft een einde gemaakt aan de rechtvaardige samenleving waar de Britten ooit aan bouwden.

Een andere Britse waarde staat dezer dagen eveneens onder druk: de persvrijheid. Ondanks een laatste desperate poging van de uitgeverijen ondertekende de koningin woensdag een omstreden perswet. Op dezelfde dag begon in Londen ook het proces tegen redactie en uitgever van het voormalige News of the World die de beschuldigd zijn van afluisterpraktijken, de aanleiding voor de nieuwe wet. Het bezwaar van de Britse pers tegen de wet is dat uitgeverijen die niet tegemoet komen aan klachten zich zullen moeten neerleggen bij de uitspraak van een onafhankelijk, maar door de Britse overheid geregeld, arbitrage-instituut.  Deze nieuwe raad voor de journalistiek krijgt de bevoegdheid kranten te dwingen tot rectificaties en verontschuldigingen, en kan boetes tot 1 miljoen pond (1,17 miljoen euro) uitdelen en maakt feitelijk een einde aan de zelfregulering van de Britse pers. De wet volgt op het onderzoek van de Commissie Leveson vorig jaar naar de afluisterschandalen. Leveson concludeerde dat de pers zijn eigen gedragscodes niet serieus neemt en dat er daarom een wettelijk instrument moet komen om ontsporingen tegen te gaan.

Premier Cameron heeft het woord ‘wet’ nooit willen gebruiken in deze zaak om zijn reputatie als Brits conservatief hoog te houden. Bij de parlementaire behandeling van de wet in maart gebruikte The Sun zijn beroemde voorganger Churchill om de Lagerhuisleden op te roepen 318 jaar geschiedenis van persvrijheid niet weg te gooien.  Inmiddels weten we dat die persvrijheid bij Cameron in elk geval niet in goede handen is als het gaat om onthullingen over de vrijheden die inlichtingendiensten zich permitteren bij de spionage van alles en iedereen.  Het Verenigd Koninkrijk is niet langer de bakermat van de persvrijheid, schreef Neweurope naar aanleiding van de arrestatie van de Greenwalds partner David de Miranda en de inbeslagname van harddisks van The Guardian in augustus j.l.  Deze week kwam Cameron met nieuwe bedreigingen tegen The Guardian.  De Britse staatsveiligheid zou in het geding zijn. De krant is naar de VS gevlucht.