TiSA: bijl aan de wortel van de democratie?
ACHTERGROND - TTIP staat onder druk. Verschillende Europese regeringen hebben aangegeven geen heil te zien in het handelsverdrag tussen de EU en de VS. Goed nieuws voor tegenstanders? Misschien, maar het zou ook een pyrrhusoverwinning kunnen zijn. Er is namelijk in de luwte van TTIP nog een ander handelsverdrag in de maak: Trade in Services Agreement, oftewel TiSA.
De onderhandelingen hiervoor zijn tot nu toe zorgvuldig buiten het zicht gehouden. Toch grijpt TiSA nog dieper dan TTIP in op het leven van burgers. Het legt landen dwingend liberalisering van openbare diensten op en bevat bovendien een clausule die het onmogelijk maakt om, indien blijkt dat dit niet werkt, die liberalisering terug te draaien. Daarmee legt het de bijl aan de wortel van de parlementaire democratie.
Laten we er niet omheen draaien en het beest benoemen: TiSA is de ultieme machtsgreep van het multinationale bedrijfsleven op het zelfbeschikkingsrecht van nationale staten.
Wat houdt TiSA in?
In dit handelsverdrag ligt de dienstensector onder vuur. Kern is het uitbreiden en vastleggen van marktwerking en verregaande privatisering te introduceren voor diensten die tot nu toe vanwege hun publieke karakter waren beschermd tegen concurrentie.
Aan de onderhandelingen doen 23 partijen mee die gezamenlijk 50 landen vertegenwoordigen. Naast de EU en de VS zijn dit onder andere Australië, Canada, Japan, Noorwegen en Zwitserland. Ook minder rijke landen als Colombia, Costa-Rica, Mexico, Pakistan en Turkije maken deel uit van het overleg. De onderhandelingen vinden uiteraard steun bij grote banken en multinationale ondernemingen in de dienstensector.
Inmiddels hoef je er zelfs geen chocola meer voor te kopen: een internetaansluiting volstaat om de gedichten te downloaden van deze wonderlijke losbol – de man die naar Engeland vluchtte nadat hij in Leiden, waar hij studeerde, torenhoge schulden had gemaakt én bovendien de vrouw van een hoogleraar had bezwangerd. Hij werd in zijn nieuwe vaderland inderdaad schoolmeester en bleef er absurde gedichten schrijven, die zijn vriend Jacob van Lennep na zijn dood zou samenbrengen en publiceren.