De Volkskrant bespreekt de stellingname van Armen Hakhverdian, wetenschapper aan de UvA, van wie vandaag een boek verschijnt waarin gepleit wordt voor minder hoogopgeleiden in de Tweede Kamer: “Nepparlement – Een pleidooi voor politiek hokjesdenken”. Het argument: met 90% hogeropgeleiden is de Tweede Kamer geen afspiegeling van de samenleving.
Persoonlijk ben ik wel benieuwd wat men hier op Sargasso daarvan vindt: heeft Hakhverdian een punt, en moeten de belangen van de laagopgeleide groep in de samenleving beter vertegenwoordigd worden door meer lageropgeleiden in de Kamer te zetten?
Of is goede politiek daar gewoon te moeilijk voor, en zitten we met z’n allen echt niet te wachten op nog meer populistische, onmogelijke, onuitvoerbare standpunten?
Reacties (22)
Het hangt er natuurlijk een beetje vanaf wat het doel van een parlement zou moeten zijn. En dat hangt, op zijn beurt, af van wat je idee van democratie is.
Is democratie een systeem waarin de belangen van diverse groepen worden afgewogen, zodat er consensus kan ontstaan over het te voeren beleid ? In dat geval zou je inderdaad meer lager opgeleiden in het parlement willen hebben. En als je het echt representatief wilt hebben, dan moet je zelfs een meerderheid lager opgeleiden hebben.
Of is democratie een systeem waarbij capabele mensen beleid maken en uitstippelen, waarbij ze gecontroleerd worden door de volksvertegen woordigers ? In dat geval wil je juist meer hoger opgeleiden, omdat deze meer kennis en vaardigheden hebben en dus hun controlefunctie beter kunnen vervullen.
Er zijn ook overdreven veel hogeropgeleiden onder de mensen die onze kinderen lesgeven, die ons gezond moeten maken, die van onze belastingcenten aan wetenschap doen, en die het land regeren.
Ik stel voor dat we deze mensen voortaan met een dobbelsteen selecteren uit de gehele bevolking. Dan is het pas echt eerlijk, en zijn we over een tijdje allemaal even dom, arm, en ziek.
Ik vind dat een parlement geen afspiegeling van de samenleving hoeft te zijn.
Dat gezegd hebbende denk ik wel dat de belangen van lager opgeleiden niet altijd goed worden ingeschat. Als ik hoger opgeleiden over bijvoorbeeld ontslagrecht en arbeidsmarkt spreek, dan hoor je al snel redenaties die niet bepaald kloppen met de mogelijkheden die een lager opgeleid iemand heeft.
En ik deel de zorg van @lennart over de controlerende rol van de kamer. Want de complexiteit van de issues is dusdanig dat het de vraag is of lager opgeleiden wel voldoende inhoud hebben om die allemaal op waarde te schatten. Dit zou je natuurlijk kunnen ondervatten door meer ondsteuning voor kamerleden (die overigens in Nederland belachelijk laag is t.o.v. andere landen).
Maar alsnog, het is al moeilijk zat voor mensen om in te schatten op welke terreinen ze zelf niet voldoende onderlegt zijn en beter hulp van anderen kunnen vragen.
Mwah, op stukroodvlees heeft Hakhverdian daarover zijn onderzoek gepresenteerd. Bijvoorbeeld over het verschil tussen gemeentebestuurders en gemeente-inwoners: de eerste groep bleek aanzienlijk “progressiever” te zijn op asielzoekers, etc dan de lager opgeleide burger. Een manco in het onderzoek, die hij naar mijn weten niet heeft opgelost, is dat hij alle burgers vergelijkt met de politici, dus ook de 25% niet-stemmers.
Eens met @2: en @3:
Volksvertegenwoordigers moeten geen belangenvertegenwoordigers worden van een bepaalde groep. Ze moeten het algemeen belang dienen, vanuit de specifieke politiek-ideologische invalshoek van hun kiezers. Het ‘politiek hokjesdenken’ van Hakhverdian komt voort uit een heel enge opvatting van de parlementaire democratie die politieke compromissen onmogelijk kan maken en de weg open legt naar cliëntelisme.
Waar hij wel een punt heeft is de ‘glazen stolp’-mentaliteit van de Haagse politici die alleen naar buiten komen om bevestiging te zoeken van hun reeds ingenomen standpunten en onvoldoende open staan voor mensen uit andere milieus dan waar ze zelf vandaan komen. Hakhverdian constateert in feite dat de huidige volksvertegenwoordigers als zodanig tekortschieten. Dat probleem vereist een andere oplossing dan het geforceerd rekruteren van mensen met een lagere opleiding.
Er zit achter deze stelling de gedachtengang verscholen: hoog opgeleid = capabel, laag opgeleid = incapabel. Wie op zijn werk goed rondkijkt zal bemerken dat deze vlieger niet altijd op gaat. En als we naar het bestuurlijk leven kijken zien we meer als genoeg incapabelen met universitaire opleiding.
Democratische volksvertegenwoordigingen dienen op zijn minst een poging te doen om een brede segment van hun achterban te vertegenwoordigen, en in die zin ontkomen ze er niet aan om dat ook uit te drukken bij hun volksvertegenwoordigers. Specialisten op sleutelposities en een gezonde overlegstructuur kunnen daar bij helpen. En natuurlijk investeren in je medewerkers met gerichte scholing, het bedrijfsleven doet niet anders.
#0:
Ik vind dit nogal beledigend.
Nogal wat kamerleden met een universitaire opleiding nemen óók populistische, onmogelijke, onuitvoerbare of anderszins onverstandige standpunten in, en onderbouwen deze met infantiele drogredenen.
Het lijkt me dat een aspirant kamerlid vooral intelligent en breed geïnformeerd moet zijn. Welke opleiding hij/zij precies genoten heeft doet er dan veel minder toe.
Wat minder juristen en alfa’s in het parlement lijkt me wel wenselijk. Voor hen lijkt politiek inderdaad soms te moeilijk…
@6: nee niet:
maar: hoog opgeleid = vaker capabel, laag opgeleid = vaker incapabel.
@7: “Wat minder juristen en alfa’s in het parlement lijkt me wel wenselijk. Voor hen lijkt politiek inderdaad soms te moeilijk…” Grin, das niet beledigend? :)
@6:
Goed punt. Uiteraard is een hoge opleiding absoluut geen garantie voor capabel zijn. En andersom. Echter, hoe complexer de functie, hoe sterker de correlatie tussen opleidingsniveau en capabiliteit.
@7:
Behalve dan dat opleidingsniveau tegenwoordig wel wordt beschouwd als een indicatie van die intelligentie die je zelf al noemt. Natuurlijk is niet iedereen die lageropgeleid is niet zomaar “niet intelligent genoeg” voor zo’n functie. Maar er is uiteraard wel weer een correlatie.
Het probleem is een beetje dat “opleidingsniveau” tegenwoordig vaak als term gebruikt wordt, terwijl men eigenlijk “intelligentie” bedoelt te zeggen.
En natuurlijk is bij het invoeren van deze regel ook een omkering mogelijk. Mocht een laag-opgeleide of weinig intelligente volksvertegenwoordiger toch iets slims zeggen, dan diskwalificeert hij/zij zich.
Daarvoor was hij/zij niet aangenomen!
In wetenschappelijke ´maakbaarheidsillusies´zie ik niet zoveel. Een minder hoog opgeleide´ritselaar´wil nog wel eens meer bereiken dan hoogopgeleiden die te weinig´stuur´hebben. En in hoeverre is genoemde ritselaar nu eigenlijk representatief voor´de gewone man.´?
Hoe moet dat straks dan? Gefeliciteerd u bent volksvertegenwoordiger omdat je je vmbo niet hebt afgemaakt?
@3:
Joost, denk je er hetzelfde over als het gaat om:
– het aantal mannen en vrouwen?
– het aantal Nederlanders met een migratieachtergrond?
– en de leeftijdsopbouw van ons parlement?
@15 Opleiding correleert natuurlijk wel met ‘geschiktheid’ om je taken als kamerlid fatsoenlijk uit te voeren. Bij geslacht, afkomst of leeftijd is dat toch minder, of geheel niet, het geval.
Wel denk ik dat ook een mix van verschillende opleidings- en arbeidsverledens belangrijk is. Zowel vanwege de eigen kennis en ervaring als vanwege de verschillende omgevingen waarin hij/zij is opgegroeid. Geen kamerlid is geschikt voor alle aspecten van de job.
Iemand die het maximale uit zijn/haar MBO-opleiding haalt is waarschijnlijk ook geschikter dan iemand die na 7 jaar met een matig afstudeerwerkje een studie Spaans afrondt en via zijn/haar connecties de gemeenteraad in rolt. Opleidingspapiertjes zeggen alleen iets over hoe goed je bent in het slagen voor de examens van je opleiding en niets over je mogelijke kwaliteiten als politicus.
Ben Carson is neuro-chirurg. Dat lijkt me ‘hoopopgeleid’. De man is creationist en zei gisteren dat er onder slaven die van Afrika naar Amerika gingen gelukszoekers zaten die hoopten op een betere toekomst voor zichzelf of hun kinderen.
I rest my case.
Ik word altijd wat kriegel van de term “hogeropgeleiden”:
Dat soort mensen weet in het algemeen iets meer van een bepaald vakgebied en geen moer van de rest. ;-)
Beter lijk me:
Er zijn te veel Kamerleden met een gebrek aan invoelingsvermogen en een hoog sociaal i.q.
En veel van hen zouden wat meer volgens op deze manier te werk moeten gaan.
@18: Typisch een hogeropgeleidenstandpunt ;-)
Je ziet over het hoofd hoe onvoorstelbaar dom een aanzienlijk deel van de bevolking is.
Zoals die vrouw die ergens door een actualiteitenrubriek geinterviewd werd (en die door Lubach er daarna nog weer uitgepikt werd):
vrouw: “Mijn zoon zit thuis werkloos op de bank en hun, die asielzoekers, krijgen zomaar een baan na vier maanden in nederland”.
interviewer: “hoe komt u daar bij”
vrouw: “nou dat heb ik gelezen op facebook”.
Die rest van jou, dat is dus voor een flink deel ook zulk soort mensen. Het lijkt me niet dat we die in de kamer moeten willen.
@19:
Misschien was ik iets te cryptisch/onduidelijk:
Met de “rest” bedoelde ik, de rest van de kennis en feiten buiten hun eigen vakgebied.
@20
Ga nou niet bijdehand lopen doen he
Het opleidingsniveau zal mij aan mijn reet roesten. Maar de mate waarin mensen feiten kunnen herkennen gaat me wel aan het hart. En die kunde vertoont waarschijnlijk een positieve correlatie met het opleidingsniveau en een negatieve correlatie met rijkdom.
Dus bij voorkeur meer slimme mensen en minder rijke mensen.