‘Energienet kan groei zonnepanelen niet aan’

Tenminste, dat concluderen het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) en DNV GL (voorheen KEMA) in een gezamenlijk onderzoek naar het potentieel van zonnestroom in Nederland: Het energienet kan de explosieve groei van het aantal daken met zonnepanelen niet aan. Als de groei zich zo doorzet, dreigt het netwerk op dagen met veel zon overbelast te raken omdat er te veel stroom wordt geproduceerd. Het is hierdoor niet mogelijk alle daken vol te bouwen met zonnepanelen om af te stappen van gas en olie uit bijvoorbeeld Rusland of steenkool- en kerncentrales. [...] Als het totale geschikte dakoppervlak van woningen en andere gebouwen vol wordt geplaatst met zonnepanelen, levert dit een opgeteld vermogen van 66 gigawatt op, terwijl de huidige distributienetten slechts tot 16 gigawatt zonnestroom kunnen verwerken. Hoewel dit per jaar voldoende stroom genereert voor de hele gebouwde omgeving in het land, kan deze elektriciteit niet worden opgeslagen. Zonnepanelen zouden dan moeten worden omgebouwd om op zonnige dagen juist minder energie op te wekken dan mogelijk is. Op zich is het bemoedigend dat het hele dakoppervlak voldoende is voor onze huidige elektriciteitsbehoefte. Maar elektriciteit zou niet kunnen worden opgeslagen? Hoeveel oogkleppen hebben deze onderzoekers opgehad? Hebben ze al eens van batterijen gehoord?

Conventionele energiecentrales binnen 10 tot 20 jaar overbodig

Volgens analisten van UBS zijn conventionele energiecentrales binnen 10 tot 20 jaar overbodig als gevolg van de prijsdaling van zonne-energie, energieopslag en elektrische auto’s. In een briefing aan cliënten schrijven ze dat de ontwikkeling van deze drie technologieën de wijze waarop elektriciteit wordt geproduceerd, gedistribueerd en opgeslagen verandert. Volgens de analisten zijn conventionele elektriciteitscentrales te log en inflexibel om in deze nieuwe omgeving te overleven, ook noemen ze conventionele elektriciteitscentrales “irrelevant”. In 2025 is elektriciteit:

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: JT (cc)

Energiebelasting heffen op stroom uit eigen zonnepanelen?

ANALYSE - Simon Rozendaal betoogt in Elsevier (sorry, betaalmuur) dat zonnepanelen voor particulieren alleen aantrekkelijk zijn omdat de gebruikers eigenlijk subsidie ontvangen. Hij meet daarin niet alleen met twee maten, hij propageert daar ook nog een verruiming van het belastingstelsel mee.

In het artikel legt Rozendaal uit dat de prijs van normale elektriciteit voor 80% bestaat uit heffingen. En dat voor grootafnemers die heffingen lager uitvallen. Om dan vervolgens dit punt te maken:

Stroom uit zonnecellen wordt daarmee niet belast. Dat is natuurlijk een vorm van subsidie. Daarom klopt het ook niet wat aanhangers van zonnepanelen beweren, dat zonnecellen het al geruime tijd zonder subsidie kunnen redden.

Daarmee gaat hij lijnrecht in tegen de heersende opvatting ter rechterzijde van het politieke spectrum dat kortingen op heffingen geen subsidie voor grote bedrijven zijn (je geeft ze immers geen geld) en een noodzakelijkheid in verband met het concurrerend houden van de industrie.

Eigenlijk zegt hij dus dat de grote industrie van Nederland bestaat uit subsidieverslaafden die niet zelfstandig kunnen opereren.

Maar los van dit meten met twee maten, zaagt hij met die uitspraak aan een van de poten van het belastingstelsel. Wat iemand als particulier thuis doet of produceert voor eigen gebruik valt niet onder de belastingen.

Foto: DIVatUSAID (cc)

De strijd om de onderkant van de energiemarkt

De winstgevendheid van energiecentrales op kolen en gas in Europa, de VS en Australië staat in toenemende mate onder druk door de opkomst van hernieuwbare energie. Net als de tabaksindustrie verleggen mijnbouw- en oliebedrijven hun focus naar ontwikkelingslanden. Zowel Peabody Energy Inc. (een van de grootste kolenbedrijven van de  VS) als Exxon Mobile verklaarde recent dat fossiele energiebronnen belangrijk zijn voor een betaalbare energievoorziening voor de armen.

Het enige probleem voor bedrijven in olie, kolen en gas is dat de marktontwikkeling ze niet meezit. Een recente studie van Kepler Chevreux laat zien dat deze bedrijven zelfs onder het business as usual-scenario van het Internationaal Energie Agentschap, dat wil zeggen zonder klimaatbeleid, forse verliezen kunnen verwachten. Paradoxaal genoeg worden die verliezen alleen maar hoger als de prijs van fossiele brandstoffen stijgt. Dus hoe hoger de olieprijs, hoe hoger het verlies volgens Kepler Chevreux wordt.

De oorzaak daarvan heeft alles te maken met de opkomst van duurzame energiebronnen. De geest is uit de fles en in een toenemend aantal gebieden in de wereld is elektriciteit van zon- en wind, eventueel aangevuld met een micro-grid, goedkoper dan het traditionele elektriciteitsmodel van grote kolen-, gas- en oliecentrales met een groot elektriciteitsnetwerk. Met als bijkomende uitdaging: de kostprijs van zon- en windenergie daalt, terwijl de kostprijs van kolen, olie en gas stijgt door een combinatie van regelgeving en het opraken van makkelijk winbare voorraden.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

’s Werelds grootste zonnecentrale met zoutbatterij gaat (bijna) elektriciteit leveren

Vorige week was een bijzondere week voor duurzame energie in de VS. In de VS werd namelijk de grootste zonnecentrale ter wereld opgestart en werd de bouw van ’s werelds grootste zonnetoren met zoutbatterij afgerond. Deze laatste levert voorlopig nog geen elektriciteit, omdat de komende maanden alle systemen nog getest en opgestart moeten worden.

De zonnetoren van het Amerikaanse bedrijf SolarReserve is met een vermogen van 110 MW vijf keer zo groot als andere pilot en demo installaties met gesmolten zout als energieopslag. De Spaanse concurrent Abengoa heeft plannen voor een even grote installatie in Chili.

Door de combinatie met energieopslag kan de installatie meer elektriciteit produceren dan andere zonne-installaties met hetzelfde vermogen. Ook is er geen back-up van conventionele centrales nodig. Bovendien maakt de energieopslag het mogelijk om elektriciteit te leveren wanneer dat nodig is, waarmee een van de bezwaren van tegenstanders van duurzame energie weggenomen is. De zonnetoren kan net als een kolencentrale basislast leveren aan het elektriciteitsnet, is regelbaar met de snelheid van een gascentrale en heeft een marginale kostprijs die lager is dan die van kolen- en gascentrales. De zonnetoren heeft een contract om van 12 uur ’s middags tot 12 uur ’s nachts stroom te leveren aan Las Vegas. Dan is de zon al lang onder.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Afschrijvingen | Dump maar hoor, die Chinese zonnepanelen!

Vandaag buigen Europese lidstaten zich over het compromis dat de Europese Commissie en China afgelopen weekend hebben bereikt over de ‘te goedkope’ zonnepanelen die China naar Europa exporteert.  Chinese exporteurs zullen zich aan een minimumprijs en een maximumhoeveelheid houden en de EU ziet af van de importheffing van bijna 50 procent, die vanaf augustus in zou gaan. Dat is goed nieuws voor de Europese consument, voor de handelaren en installateurs, maar niet voor Europese fabrikanten van zonnepanelen: die stappen nu naar het Europees Hof van Justitie omdat ze vinden dat de Commissie niet ver genoeg gaat. Maar waarom zou de Commissie überhaupt iets tegen China ondernemen?

Het is geen geheim dat China haar zonne-industrie vertroetelt. Sinds 2008 is de productiecapaciteit van zonnepanelen door overheidssubsidies vertienvoudigd en China is nu ‘s werelds grootste producent. Subsidies zijn ook ingezet om buitenlandse markten te veroveren. Chinese fabrikanten hebben nu tachtig procent van de Europese markt in handen. Of die subsidies slim zijn vanuit Chinees oogpunt is de vraag – China heeft overduidelijk een bubbel geblazen met overcapaciteit als gevolg. Die bubbel lijkt nu leeg te lopen en veel grote Chinese fabrikanten zitten diep in de schulden of zijn bankroet – denk aan Suntech.

Foto: Henning Lind (cc)

Energie- en klimaatbeleid is woud van doelstellingen

OPINIE - De tijd is rijp voor een extreme make-over van het energie- en klimaatbeleid.

In Moerdijk lopen energiebewuste burgers er keihard tegenaan: het energie- en klimaatbeleid is een wonderlijke mengeling van rempedalen, gaspedalen en koppelingen, waarvan niemand meer het netto-effect kan overzien. Helpt het nou als de lokale energiecoöperatie Energiek Moerdijk stroom bespaart, windturbines en zonnepanelen plaatst, of levert dat geen emissiereductie op? Het zal niet het enige burgerinitiatief in staat van vertwijfeling zijn.

In tientallen jaren is er een woud van doelstellingen en maatregelen gegroeid. De ‘klassieke’ doelen van het energiebeleid -schoon, betaalbaar en betrouwbaar- kwamen op rond 1974, toen minister Lubbers van Economische Zaken zijn energienota presenteerde. De oudere lezers weten nog het beeld van het brandende wereldbolkaarsje dat het opraken van fossiele energiebronnen symboliseerde. Goeie ouwe tijd: toen was er nog échte schaarste.

Deze doelen werden vertaald naar kwantitatieve doelstellingen, voor besparing (de gewenste jaarlijkse verbetering van de energie-efficiëntie), voor hernieuwbare energie en voor CO2-emissiereductie. Overheden werden ware managers, die de targets vertaalden naar afdelingen, lagere overheden, sectoren en branches, categorieën en subcategorieën en opties, en die er allerhande maatregelen tegenaan plakten.

Besparing gewenst? Geen punt: normstelling voor energiegebruik van woningen, auto’s en apparaten, labels en keurmerken, fiscale differentiaties, ecodesign-programma’s. Zijn we er al? Nee? Dan convenanten met bedrijven, gemeenten, lokale projectbureaus, desnoods uitfasering van de gloeilamp.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Vorige Volgende