Radbod. Koning tussen twee werelden

Wie wat bewaart, die heeft wat: ik bezit een echt kaartje van de vorig jaar terecht geflopte speelfilm Redbad. Oké, ik heb die film dus ook werkelijk gezien, maar inmiddels hebben alweer twee musea laten weten dat ze dit zeldzame stuk graag in hun collectie willen hebben, dus mijn bioscooplijden legt mij geen windeieren. Dat is niet het enige voordeel dat Redbad achteraf oplevert. Er zijn namelijk twee goede boeken verschenen over de vroegmiddeleeuwse heerser, die door Frankische monniken Radbodus wordt genoemd en door de Britse geleerde Beda Rathbedus. Dit moeten weergaven zijn van een naam die leek op het Oud-Friese Rêdbêd of het Oudengelse Ræthbed. In latere sagen heet de man Radboud of Radbold, terwijl de vorm Redbad een nog latere vorming is in het Fries. Het ene goede boek is Redbad van Sven Meeder en Erik Goosmann; het andere is Radbod. Koning in twee werelden van Luit van der Tuuk. Waar Meeder en Goosmann boeiende dingen hebben te melden vanuit Frankisch perspectief, benadrukt Van der Tuuk Radbods Noord-Nederlandse achtergrond. Radbod was een man van twee werelden en dat maakt twee visies mogelijk.

Door: Foto: Sleutel met Scandinavische motieven (Museum Dorestad) copyright ok. Gecheckt 04-10-2022
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Noorwegen erkent verwoesting Wijk bij Duurstede

[speld]

Deur op een kier voor EU-lidmaatschap

In een korte toespraak op de staatstelevisie heeft de Noorse koning Harald V afgelopen woensdag de betrokkenheid van zijn land erkend bij de verwoesting van Wijk bij Duurstede in 839. Harald verklaarde dat er sprake was van ‘een verwoesting, plundering en massamoord van ongekende omvang’ waaraan zijn landgenoten zich willens en wetens hadden schuldig gemaakt. Met de erkenning zet Noorwegen een belangrijke stap naar verbetering van de betrekkingen met Nederland en eventueel toekomstig EU-lidmaatschap.

Vikingen afkomstig uit het Scandinavische vasteland en IJsland richtten op een zonnige voorjaarsmorgen in 839 een ware slachting aan in Dorestad, het huidige Wijk bij Duurstede. De stad werd volledig geplunderd en in de as gelegd. Naar schatting 833 mannen, voornamelijk Frankische christenen, werden onthoofd, gespietst en naar traditie met het achterwerk omhoog in de Lek geworpen. De minderheid van 221 mannelijke Wodanaanbidders werd aanvankelijk gespaard, als galeislaaf meegenomen naar Noorwegen en daar alsnog van een fjord gegooid. De vrouwen van Dorestad werden als seksslavinnen meegevoerd naar Scandinavië. Hun nazaten leven daar nog steeds en vormen de absolute onderkant van de samenleving.

Nadat Denemarken en Zweden in de jaren ‘70 en ‘80 hun aandeel in de ‘ Wijkse Verwoesting’ erkenden traden zij geleidelijk uit hun isolement , wat uiteindelijk leidde tot een EU-lidmaatschap. Hoewel het nog te vroeg is om te zeggen of het met Noorwegen ook zover zal komen, heeft het land volgens minister Uri Rosenthal van Buitenlandse Zaken een belangrijke eerste stap gezet. ‘’Erkenning van de Wijkse Verwoesting is de eerste voorwaarde voor de Noren om aan de onderhandelingstafel te mogen plaatsnemen’’, aldus de bewindsman. ‘’De deur is nu op een kiertje gezet. Als het land zichzelf de komende jaren censuur en corruptie eigen kan maken is het rijp voor Europa.’’

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.