Blue Energy, de Afsluitdijk als krachtcentrale

Het is een wereldprimeur. Een mirakel zelfs. Net nu de fossiele brandstoffen op hun einde lopen, komen wetenschappers met de ultieme oplossing voor onze groeiende energiebehoefte. Het opwekken van elektriciteit door zout en zoet water met elkaar in contact te brengen. Blue Energy noemen ze het. Bekijk hier hoe het werkt. De onlangs geopende testmodule langs de Afsluitdijk is met een vermogen van vijftigduizend Watt nog maar klein vergeleken met de grootse plannen die het bedrijf REDstack heeft met produceren van deze zogenaamde ‘blauwe stroom.’ Op termijn moeten er in de Afsluitdijk duizend van deze energie-opwekkende modules komen, die alle huishoudens in de provincies Groningen, Friesland en Drenthe van stroom voorzien. Onafhankelijk van de wind of de zon. 24/7 dus. Het vermogen van de huidige centrale module moet dan eerst nog wel even wat omhoog. Vier keer om precies te zijn. Pas dan is de module krachtig genoeg om oneindig gestapeld te kunnen worden op plekken waar zoet en zout water elkaar treffen. Wereldwijd ligt er bij riviermondingen ongeveer 1.600 miljard Watt braak. Dat is ongeveer de helft van de elektriciteitsbehoefte van Europa.

Door: Foto: Paul Smith (cc)

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Bert Kaufmann (cc)

Wad genoeg voor zoutwinning in de Waddenzee?

ACHTERGROND - Er zit geld in de bodem. Drie kilometer onder het oppervlak van Noord-Nederland ligt een dikke laag zout. Frisia Zout delft dit zeer zuiver zout al jaren. Het is perfect als grondstof voor medicijnen of plastic. Maar met elke gewonnen kilo zout, zakt de bodem rondom het wingebied een beetje in. Nu verplaatst de boorput zich naar de Waddenzee. Is dit een probleem? vraagt Lieke Mulder zich af.

Bodemdaling door zoutwinning

In gemeente Franekerdeel is de bodem in tien jaar tijd dertig centimeter ingeklonken als gevolg van de zoutwinning. Landbouwgebieden staan hierdoor na een regenbui blank. De Provincie Friesland ziet de boorput daarom liever naar een plek buitendijks verhuizen, zoals in de Waddenzee. De Provincie voerde hiervoor een actieve lobby bij de overheid, want voor boren in de Waddenzee is een ontheffing nodig van de natuurbeschermingswet.

Ontheffing wordt alleen gegeven als er ‘onomstotelijk wetenschappelijk bewezen wordt’ dat er geen negatieve gevolgen zijn op de natuur. Hier is volgens staatssecretaris Dijksma van economische zaken aan voldaan. Begin september ging ze akkoord met de zoutwinning in de Waddenzee. Natuurorganisaties zijn woedend en bereiden een hoger beroep voor. Ze vinden de wetenschappelijke onderbouwing voor de ontheffing ‘kort door de bocht’.

Ook Wetenschappers van het Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee (NIOZ) maken zich zorgen. ‘Een kwart van de huidige populatie kanoeten zal verdwijnen als de plaat waaronder zout wordt gewonnen met eb niet meer droogvalt,’ aldus een studie van het NIOZ.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Trots op mossel vist in troebel water

Eind februari oordeelde de Raad van State dat het ministerie voor landbouw, natuur en voedselkwaliteit de mosselvissers in 2006 onterecht een vergunning verleende en legde een verbod op om mosselzaad uit de Waddenzee op te vissen (Trouw). Natuurorganisaties blij, mosselvissers woest.

Nu trekt er waas misplaatst nationalisme op boven de Waddenzee. Na ongezouten kritiek van het VVD-Kamerlid Ineke Dezentjé-Hamming op de Postcodeloterij dat deze organisatie met haar financiële steun aan de Waddenvereniging en de Vogelbescherming indirect de Zeeuwse mosseleconomie kapot zou maken komen de eerste boze burgerinitiatieven van de grond. Het Meisje Van de Slijterij (blogger) zegt haar twee loten -waarmee ze al jaren meespeelt in de Postcodeloterij- per direct op en claimt het domein: Trotsopdemossel.nl. In een poll in het AD is ongeveer de helft het eens met de oproep van parlementariër Dezentjé-Hamming tot boycot van de populaire loterij. Dat belooft nog wat…

Maar hoe terecht is het om maatschappelijke belangenorganisaties hun financiering te ontzeggen zodra ze toevallig een onwelgevallig geluid laten horen? In het geval van de mosselzaadwinning ligt de waarheid ergens in het midden en wordt het belang van ons poldermodel maar weer eens onderstreept!

De Evaluatie Schelpdiervisserijbeleid (EVA II) heeft aangetoond dat ongereguleerde mosselzaadwinning in de jaren ’90 bijna de mosselbanken op droogvallende platen heeft doen verdwijnen met een grote afname van de vogelstand tot gevolg. Maar stelt tevens dat duurzame mosselzaadwinning mogelijk is. “Duurzame bescherming van de Waddenzee is te realiseren door het stopzetten van de mechanische kokkelvisserij en het handhaven van mosselzaadvisserij in (een tweederde deel van) het sublitoraal in combinatie met het ontwikkelen van nieuwe mosselzaadvang-technieken” (bron). Een helder pad naar een duurzaam beheer van de Waddenzee en een gezonde Zeeuwse mosselsector, tóch?!

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.