Deze week uit Latijns-Amerika: een kaart van in de woestijn gestorven Mexicaanse immigranten moet tragedie inperken, de Venezolaanse katholieke kerk zit bijna zonder miswijn en juridische achtergronden bij de trend van schijnbaar eindeloze herverkiezingen in verschillende landen. Voor Mexicanen (en andere Latino's) die dromen van een bestaan in de VS of Canada, maar niet op legale wijze kunnen immigreren, is de enige optie soms een lange tocht door snikhete woestijnen. Temperaturen van 54ºC en de recent opgerichte muren schrikken niet iedereen af, met dodelijke gevolgen. Een nieuw kaartproject moet hierin verandering brengen. Vanuit Venezuela deze week een sprekend voorbeeld van de tekorten aan alledaagse producten. Waar eerder een kleine stormloop op toiletpapier ontstond geeft nu de katholieke kerk aan bijna zonder miswijn te zitten. Ook gewijd brood is in korte tijd in prijs verdubbeld, aldus een lokale priester tegenover de BBC. Qu'ils mangent de la brioche, dan maar? Tot slot een aardig opiniestuk cum juridische analyse bij Americas Quarterly, over de trend onder Latijns-Amerikaanse presidenten om zich steeds weer herkiesbaar te stellen. De schrijvers zijn niet zozeer tegen onbeperkte herverkiezing, maar beklagen zich wel over het rommelige, ad hoc en ondemocratische proces waarvan presidenten in meerdere Zuid-Amerikaanse landen zich bedienen om herkozen te worden. Ook in het licht van Argentiniës verkiezingen in 2015 en geruchten over een (nu nog onconstitutionele) derde termijn voor presidente Férnandez de Kirchner stipt het artikel enkele relevante internationale verdragen en afspraken aan.
Mooi onderzoek van Dan Rather en The Investigative Fund over de for profit universiteiten in de VS. De laatste jaren groeien die enorm: circa tien procent van alle Amerikaanse studenten is verbonden aan een commerciële instelling. Maar deze universiteiten leveren slecht werk en schuiven de rekening door naar de belastingbetaler.
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.
ANALYSE - De Amerikaanse aardgasproductie stagneert, zelfs met de zogenaamd onbegrensde schaliegasvoorraden.
Er zijn nog altijd mensen die denken dat Amerika het land van de onbegrensde mogelijkheden en van de onbegrensde schaliegasvoorraden is. Journalisten en mensen uit de olie- en gasindustrie proberen ons te verleiden om ook in Europa schaliegas uit de bodem te gaan trillen. (Het is geen complot, men probeert gewoon een graantje mee te pikken.)
Dat lijkt aardig te lukken: Europese leiders vinden dat er meer proefboringen gedaan moeten worden en dat de winning van schaliegas grote economische kansen biedt en niet bij voorbaat moet worden uitgesloten. Maar lidstaten van de EU mogen zelf bepalen of ze schaliegas uit de bodem gaan winnen.
Voordat we in Nederland een schaliegas-industrie gaan opzetten kunnen we nog even kijken of de gaswinning in de VS inderdaad de hooggespannen verwachting waarmaakt.
Hieronder de dagelijkse aardgasproductie in de VS over de periode januari 2010 tot april 2013.
Bron: EIA
Sinds november 2011 produceert de aardgasindustrie in de VS tussen de 65 en 67 miljard cubic feet per dag. De groei is eruit: de revolutie stagneert.
De gasproduktie van conventionele Amerikaanse aardgasvelden daalt gestaag, net als in Europa en Rusland. De groei die in 2010 en 2011 optrad, is afkomstig uit schaliegasprojecten. Maar de levensduur van schaliegasbronnen is beperkt en de gasproductie kan alleen op peil blijven door voortdurend nieuwe bronnen te boren.
ELDERS - Verzet tegen Monsanto groeit ook in de VS, en boeren uit Michigan zien kans in opgelegde maatregel.
Het was de week van tegen Monsanto, ook in de Verenigde Staten. Massaprotesten tegen ’s werelds grootste producent van Genetically Modified Organisms (GMO) waren aanleiding tot een debat over het labelen van voedselwaren waar GMO in verwerkt zaten. Er zijn schattingen dat dat voor 70 procent van de bewerkte levensmiddelen in Amerikaanse supermarkten geldt. GMO is zo wijdverspreid in de VS, dat het voor voedselproducenten haast ondoenlijk is alleen natuurlijke producten te gebruiken. The New York Times vertelde het verhaal van een producent van mueslirepen die anderhalf jaar bezig was haar product opnieuw te ontwikkelen zonder GMO-ingrediënten. In een notendop wordt het probleem omschreven:
In this country, roughly 90 percent or more of four major crops — corn, soybeans, canola and sugar beets — are grown from genetically engineered seeds, creating a challenge for companies seeking to swap to ingredients sourced from conventional varieties. A portion of the conventional varieties of those crops is exported, and much of the rest of those crops is already spoken for by organic and other companies here.
Oregon
Vandaar de roep om een duidelijker onderscheid tussen GMO-gewassen en natuurlijke gewassen. Die roep werd feller toen vorige week op een boerderij in Oregon ‘a rogue strain of genetically modified wheat‘ werd gevonden. Monsanto had daar jaren terug een nieuwe variant tarwe uitgeprobeerd, maar had het veld al in 2004 afgeschreven. Het bedrijf claimt daarom niets met deze ongeautoriseerde tarwe-variant te maken te hebben, maar onderzoekt desalniettemin hoe het mogelijk is dat die ‘rogue strain’ daar gevonden werd. De reactie op de vondst was heftig: Japan kondigde aan een deel van hun tarwe-import uit de VS stop te zetten.
Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.
Wat dat nou zo moeilijk jongens?
OPINIE - Morgen vindt een stemming plaats in het Europees Parlement over het handelingsmandaat van de Europese Commissie om te komen tot een trans-Atlantisch handelsverdrag. Maar de Fransen liggen dwars. Een slechte zaak, vindt Europarlementariër Marietje Schaake (D66).
De Franse angst voor ´hollywoodisering´ van hun cultuur door een trans-Atlantisch handelsverdrag brengt historische onderhandelingen in gevaar nog voordat ze zijn gestart. Juist nu er tijdens de crisis een positief bericht uit Brussel komt: banengroei en stimulering van de economie zonder overheidsinvesteringen.Ook in Frankrijk geen overbodige luxe.
Bedrijven en lidstaten smachten naar de toegevoegde waarde die kan worden gerealiseerd als bestaande handels- en investeringsbarrières tussen ’s werelds twee grootste economieën worden afgebroken. Structureel zou er 120 miljard euro aan het Europese bruto binnenlands product kunnen worden bijgeschreven. De EU en de VS starten naar verwachting in juni de onderhandelingen.
Tenzij de Fransen echt dwars gaan liggen en groen licht voor het onderhandelingsmandaat voor de Europese Commissie blokkeren. Parijs vreest dat het de mogelijkheid verliest om via quota te bepalen welke films of tv-programma’s de Franse consument te zien krijgt. President Hollande trekt een rode streep en wil zwart op wit dat er met de Amerikanen überhaupt niet over cultuur gesproken wordt.
ANALYSE - Het hebben van een gezamenlijke vijand is dé bindende factor voor een land, continent of bondgenootschap.
Toen ik in 1991 in dienst zat, kwam het nieuwe Handboek voor de Onderofficier uit, met daarin zoals gebruikelijk een hoofdstuk over de vijand. En hoewel wij in ons hoogst geheime gebouw 24 uur per dag, 7 dagen in de week naar de vijand zaten te luisteren, was dit hoofdstuk leeg. Het bestond uit de titel, gevolgd door (vacant). De dreiging waar mijn vader in 1953 nog 21 maanden voor moest dienen, was een kleine veertig jaar later verschrompeld. Er was geen vijand.
Maar in de week voordat ik ‘op moest’ – voordat ik mij op het station Ede-Wageningen moest melden en in een vrachtwagen werd geladen op weg naar de Elias Beekman-kazerne – eindigde wat we nu de Eerste Golfoorlog noemen: de oorlog om de bevrijding van Koeweit. Ik had in die tijd net de HBO-Vertalersopleiding vroegtijdig verlaten waar Arabisch mijn belangrijkste taal was en we waren het er wel over eens dat het nieuwe gevaar uit die hoek zou komen.
Idioot
En dat is idioot. De vrede was nauwelijks over Europa neergedaald of Servische nationalisten staken de hele Balkan in de fik. Niet met de Koran in de hand, integendeel: met vooral de Bosnische moslims als doelwit. Nederlandse blauwhelmen kregen de taak om een enclave van moslims te beschermen en moesten het afleggen tegen de Serviërs. Die ‘gevaarlijke’ Arabieren daarentegen bleken in de Golfoorlog in militair opzicht te verwaarlozen; hun Russische materieel en hun slechte training betekenden dat ze hooguit oorlogjes tegen andere Arabische landen zouden kunnen winnen. Aan terrorisme dachten we nog niet zo veel, destijds. Dat bleef beperkt tot de IRA, de ETA en de PLO.
Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.
Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.
Onder het beding dat alleen de Egyptische overheid ze mag gebruiken.
Want de voornaamste supermacht in de wereld wil een staat best helpen haar eigen bevolking te onderdrukken, zolang die staat verder maar doet wat de VS haar opdraagt.
ELDERS - In Connecticut is een nieuwe wapenwet aangenomen, steeds meer senatoren spreken zich uit voor het homohuwelijk, en de luchtmacht probeert seksueel misbruik aan te pakken.
In Washington DC lijkt het momentum om iets te doen aan wapenwetgeving weg te ebben, maar de afzonderlijke staten hebben het heft in handen genomen en snel plannen gemaakt. De staat Connecticut heeft vorige week de meest verregaande wetgeving wat betreft wapenvergunningen aangenomen. Een aantal soorten semi-automatische wapens zijn afgeschaft en voortaan zijn background checks verplicht voor alle wapenverkopen. Daarmee loopt de staat waar afgelopen december het drama in Newtown plaatsvond ver voor op de federale wetgeving. Maar andere staten (zoals Ohio, Michigan en Arkansas) hebben het kopen en bezitten van een vuurwapen juist makkelijker gemaakt.
Een ander belangrijk onderwerp op de Amerikaanse politieke agenda, dat ook afgelopen week weer actueel was, is het homohuwelijk. Er zijn slechts nog vier Democratische senatoren tegen marriage equality, nu ook Indiana’s Joe Donnelly en North Dakota’s Heidi Heitkamp zich vrijdag bij het voor-kamp schaarden. Maar er zijn ook al twee Republikeinen voor het homohuwelijk, en mogelijk openbaart zich binnenkort een derde, schrijft het opinieblad voor LGBT-issues Advocate. Zou 2013 dan eindelijk het jaar zijn dat de Amerikanen toegeven aan wat talloze andere Westerse staten allang hebben doorgevoerd? Op Facebook circuleerde afgelopen week een mooie foto die de boel mooi verklaarde.
Nadat hulpofficier van justitie Mark Hasse twee maanden terug voor het gerechtsgebouw van Kaufman County werd doodgeschoten, zijn nu de Texaanse officier van Justitie Mike McLelland en zijn vrouw thuis vermoord. Beide moorden worden in verband gebracht met de Aryan Brotherhood, een criminele bende die netwerken heeft over tal van gevangenissen in de Verenigde Staten.
Een voormalig ex-gevangene doet een boekje open over de Aryan Brotherhood: ze zijn gedreven, ze hebben een missie, ze zijn bereid te vechten en te sterven, en ze hebben nog wel een appeltje te schillen met de Amerikaanse overheid.
De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.
In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.