vrijheid van meningsuiting Archives - Page 4 of 27

Foto: Maarten (cc)

Over vrijheid en democratie

27 november 2018 , 14:00 , door Jos van Dijk

OPINIE - En over ballonnen en symbolen….

De oproep van VVD-fractievoorzitter Klaas Dijkhoff om demonstraties bij de intocht van Sinterklaas te verbieden is al door velen van de hand gewezen op zowel politieke als juridische gronden. Doorslaggevende kritiek op dit misplaatste populistische proefballonnetje: zo buig je in de praktijk voor de gewelddadige en racistische hooligans die in Eindhoven en elders voor overlast hebben gezorgd.

De partij voor vrijheid en democratie heeft het wel vaker moeilijk om de waarden waar zij voor zegt te staan in de praktijk te brengen. Dat bleek onlangs ook weer in de Amsterdamse Gemeenteraad waar VVD-raadslid Marianne Poot met haar CDA collega Boomsma vragen stelde over een anti-Israël demonstratie. De raadsleden stoorden zich met name aan het afspelen van een lied van rapper Ismo over een terroristische aanslag in Tel Aviv. Ismo is eerder veroordeeld voor haatzaaien tegen joden en homo’s. Niet zo’n gelukkige keuze dus van de de organisatoren van de demonstratie op de Dam op 4 november. Maar de vraag aan het college van B&W wat ze van de tekst vonden die daar ten gehore werd gebracht is natuurlijk aan de verkeerde partij gericht. Als zij menen dat Ismo met dit lied over de schreef gaat moeten zij een aanklacht indienen bij het OM.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Waan van de dag

Intimidatie rechtszaak van Monsanto vs Avaaz van tafel geveegd door rechter

24 september 2018 , 15:15 , door Steeph

Monsanto wilde petitie-organisatie Avaaz de mond snoeren door ze steeds te verplichten allerlei privacygegevens van betrokken te overhandigen. De rechter veegde de zaak van tafel. Democratisch proces en vrijheid van meningsuiting waren duidelijk belangrijker dan bedrijfsbelang.

Foto: Esther Vargas (cc)

Een twitterverbod voor Wilders?

13 november 2018 , 08:00 , door Jos van Dijk

OPINIE - Het grondrecht op de vrijheid van meningsuiting is een van de meest bekende burgerrechten. Te pas en te onpas wordt het gebruikt als argument in allerlei maatschappelijke debatten. Ondanks het universele karakter van het recht staat de uitingsvrijheid bovenaan in het rijtje ‘Nederlandse’ waarden die we hoog moeten houden. Maar er heerst nog veel onbegrip over waar het bij dit grondrecht nu werkelijk om draait.

Twee weken geleden schreef ik over de medewerkers en studenten van de Universiteit van Amsterdam die een Canadese professor onder curatele wilden stellen. Met hun onhandige open brief miskenden ze de wederkerigheid van de uitingsvrijheid: ik tolereer uitingen ondanks de afkeer die ik voel en reken er op dat aan mij ook de ruimte gegund wordt om mijn standpunten naar buiten te brengen. En alleen de rechter bepaalt de grenzen.

Tolerantie was ook ver te zoeken bij de Friezen die vorig jaar de A7 blokkeerden om demonstranten tegen Zwarte Piet te verhinderen hun protest bij de intocht van Sinterklaas in Dokkum te laten horen. De ‘blokkeerfriezen’ kregen deze week taakstraffen opgelegd van 80 tot 240 uur. De rechtbank: ‘Het recht om te demonstreren is een grondrecht. Verdachten hebben het recht echter in eigen hand genomen. Eigenrichting kan in een democratische rechtsstaat niet worden getolereerd.’ Een van de actievoerders: ‘Als ze een straf opleggen is het om die linkse ratten in Den Haag tevreden te stellen.’

Foto: Ryohei Noda (cc)

De noodzaak tot vrijdenken

18 oktober 2018 , 11:00 , door Jos van Dijk

RECENSIE - ‘Vrijdenken is niet slechts een waarde in zichzelf, maar een voorwaarde voor een moreel rechtschapener wereld’

In Over politieke correctheid manen Gerben Bakker en Gert Jan Geling ons in het maatschappelijk debat toch vooral zelf te blijven nadenken en te waken voor onmondigheid. ‘Elk zwijgen, verbloemen of verdraaien van wat men werkelijk denkt, ten gunste van de welgevallige opvatting, is uit den boze wanneer dit een opschorting inhoudt van het zelf denken,’ schrijven ze met verwijzing naar de beroemde filosoof Immanuel Kant. ‘Wat werkelijk telt is dat we oprecht proberen ons gedrag te laten aansluiten bij onze rede. Politiek correcte motieven staan in dit opzicht nadenkendheid in de weg….We mogen, kortom, nooit politiek correct zijn omdat we te laf zijn om zelf te denken’(p.181-182, 186).

Hannah Arendt

Naast Kant kunnen we in dit opzicht veel leren van Hannah Arendt, schrijven Bakker en Geling. Het grootste gevaar voor ‘politieke ontaarding’ zoals in het nazisme is intellectuele luiheid, omdat ‘niet de denkbeelden als zodanig gevaarlijk zijn, maar het gebrekkig kritisch-intellectuele vermogen van mensen waardoor ze te weinig weerstand bieden tegen deze denkbeelden.’ Arendt ontleende daarvoor aan Kant het idee van een enlarged mentality, het ‘vermogen van mensen om hun persoonlijke meningen te spiegelen aan maatschappelijk pluriforme gezichtspunten (…) We moeten volgens Arendt ons vermogen benutten om feiten die voor onszelf vaststaan te spiegelen aan hoe anderen, vanuit andere posities, daarover zouden kunnen denken’ (p.156). Want we moeten er voor waken dat als waar ervaren denkbeelden zonder toetsing blijven en uitgroeien tot voldongen feiten. ‘Eeuwige en onveranderlijke waarheden’ schrijft Arendt, ‘zijn misschien leuk als onderwerp van een eenzame denker, maar hebben weinig te zoeken in het publieke domein, waar we een open discussie kunnen voeren’(p.153). Het is voor een individu of voor een bepaalde groep misschien wel aantrekkelijk om vast te houden aan een denkbeeld, maar we moeten voorkomen dat persoonlijke of sociaal-psychologische motieven de doorslag gaan geven in het maatschappelijk debat.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Waan van de dag

‘Twitter-voor-nazi’s’ eet zichzelf op

2 juni 2018 , 18:10 , door Prediker

Neo-nazi’s en andere white supremacists bedreigen de oprichters van Gab.ai op Gab zelf openlijk met lynching.

Reden voor de laatsten om de politie in te schakelen: “Hé, mag ik mijzelf niet beschermen?”

Vrijheid van meningsuiting heeft blijkbaar ook voor VvM-fetisjisten een grens.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Strijd tegen hate speech

3 juni 2018 , 11:00 , door Joost van Spanje

ANALYSE - PVV-leider Geert Wilders stond deze maand weer voor de rechter. Op 18 mei werd zijn wrakingsverzoek toegewezen, waardoor de zaak zich nog langer voortsleept. Prompt begonnen velen weer eens over uitingsvrijheid – niet alleen rechtse commentatoren, maar ook een linkse.

Frankrijk “heeft er genoeg van te worden gedomineerd door dit volk dat ons aan het vernietigen is, ons land aan het vernietigen is, door ons zijn daden op te dringen.” Brigitte Bardot, ex-filmster en dierenrechtenactivist, schreef dit in 2006 aan toenmalig Frans minister van binnenlandse zaken Nicolas Sarkozy uit protest tegen rituele slacht van dieren op het moslimfeest van Aid el-Kebir.

Bardot kreeg naar aanleiding van de brief een boete opgelegd van 15.000 euro. Daar bovenop moest ze 1.502 euro betalen aan een anti-racismeorganisatie die de rechtszaak was begonnen plus 1.500 euro aan proceskosten. Daarnaast moest ze haar veroordeling publiceren in de nieuwsbrief van haar stichting voor dierenwelzijn. Dit was al haar vijfde veroordeling voor aanzetten tot rassenhaat.

Zijn de zaken tegen Bardot al omstreden; zaken tegen politici roepen vaak nog meer weerstand op. Toch komt strafvervolging van politici voor hate speech vaak voor. In het kader van mijn NWO Vidi-project heeft mijn onderzoeksteam experts in heel Europa gevraagd hoe vaak dit is voorgekomen sinds 1965, het jaar dat de Verenigde Naties een verdrag sloten ter uitbanning van rassendiscriminatie.

Foto: John S. Quarterman (cc)

Een dikke huid

2 juni 2018 , 11:00 , door Jos van Dijk

OPINIE - Moet haatzaaien bij wet worden verboden? Het verschil tussen Europa en de Verenigde Staten.

De Amerikaanse rechtsgeleerde Nadine Strossen debatteerde in Brussel met Europees commissaris voor Justitie Věra Jourová, die de strijd heeft aangebonden met ‘hate speech’. In De Volkskrant waarschuwt Strossen voor het gemak waarmee allerlei uit moreel oogpunt onwelvoeglijke uitingen tegenwoordig onder de noemer van ‘hate speech’ worden gebracht. ‘Het wordt in het dagelijkse spraakgebruik een vergaarbak voor alles wat mensen verfoeien.’ Ze keert zich tegen wetgeving die haatzaaien moet inperken. Volgens haar werkt dat averechts en is het ook een onaanvaardbare vorm van overheidscensuur.

Strossen, voormalig voorzitter van de burgerrechtenbeweging American Civil Liberties Union (ACLU), heeft een belangrijke boodschap voor links. Nu claimt populistisch rechts in het debat over haatzaaien de vrijheid van meningsuiting. Alle linkse verontwaardiging over haatdragende boodschappen wordt met een beroep op de uitingsvrijheid even verontwaardigd afgewezen. Rechtse politici presenteren zich ‘als martelaar van het vrije woord en dat levert sympathie op. Oppervlakkig gezien lijkt het een overwinning wanneer haatzaaiers geen podium krijgen, maar op de lange termijn helpt het hen juist.’

Daarbij komt dat alle wetgeving op dit gebied vaag en ruim geformuleerd zal moeten worden. Je kunt nu eenmaal geen letterlijke teksten in verbodbepalingen onderbrengen. Het betekent dat wetgeving tegen ‘hate speech’ een ruime interpretatie mogelijk maakt. En die kan volgens Strossen door de staat, afhankelijk van de politieke wind, naar believen ingezet worden, evengoed tegen links als tegen rechts. Ze geeft het voorbeeld van Franse wetgeving die de veroordeling van een Palestijnse activist mogelijk maakte wegens kritiek op de staat Israël.

Waan van de dag

Rechter verbiedt Trump mensen te blokkeren op Twitter

23 mei 2018 , 21:10 , door Age Letor

President Donald J. Trump can’t block his critics from following his personal Twitter account, a federal judge ruled.

The judge said the comment section of Trump’s personal account, @realDonaldTrump, is a public forum and that blocking users on the basis of political speech is a violation of their free-speech rights under the First Amendment.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Opgelet, onderstaande tekst kan sporen van ironie bevatten

KRAS | Beledigen

9 mei 2018 , 10:00 , door Christian Jongeneel

Ter ere van Pim wordt sinds enige jaren het Nederlands Kampioenschap Moslims Beledigen georganiseerd. En zoals dat gaat overal waar de naam van Santo Pim wordt aangeroepen ontstond er heibel. Een van de genomineerden trok zich terug omdat hij het gevoel had niet helemaal in het gezelschap te passen. Er is dus een plek vrij.

Ik zeg: Fawaz Jneid, de Relimam van de Hofstad. Meester van het vrije woord. Grootgrutter in controversiële uitspraken. Begenadigd geselaar van alles wat niet deugt aan de houding van moslims in Nederland. Pim zou van de man gehouden hebben, dat weet ik zeker. Misschien kan het zelfs tot een handgemeen komen op de uitreiking.