Beiroet, één jaar later

Als we de twee atoombommen op Japan buiten beschouwing laten, was de grootste ontploffing die ooit in een stad heeft plaatsgevonden de explosie die vorig jaar op 4 augustus aan het einde van de middag plaatsvond in Beiroet. Ze kostte 214 of 218 mensen het leven, verwondde ruim 7500 mensen, maakte 300.000 mensen dakloos, beschadigde talloze huizen en was tot op Cyprus te voelen. Tot op heden is niemand veroordeeld, is niemand berecht, is niemand gearresteerd. Toen onderzoeksrechter Fadi Sawan enkele voormalige ministers opriep voor verhoor, werd hij prompt van zijn taak ontheven. Geen enkele minister heeft excuus gemaakt voor het krankzinnige gegeven dat er midden in een stad honderden tonnen ammoniumnitraat kon liggen opgeslagen. Nou ja, eigenlijk is het uitblijven van excuus zo vreemd niet. Politici die de straat op zouden zijn gegaan, waren hun leven niet zeker, want elke Libanees weet wie verantwoordelijk is: een bestuurlijke klasse die het land al jaren in gijzeling houdt.

Door: Foto: Straatprotest in Beiroet (2019) Eigen foto Jona Lendering
Foto: copyright ok. Gecheckt 15-03-2022

Politici, vluchtelingen en showbusiness

Eind jaren tachtig wilde het Nederlandse kabinet de belastingwetgeving hervormen: het belastingplan-Oort. Premier Lubbers wilde dat de aanpassing brede parlementaire steun zou krijgen, maar dat leek niet te gaan lukken.  “Dan maar met weinig steun”, zal hij hebben gedacht, “maar dat moet niet teveel opvallen.” Als ik het me goed herinner, heeft hij die brede steun uiteindelijk wel gekregen, maar in januari 1989 leidde hij wel de aandacht van deze kwestie af. Hij liet de laatste nog gevangen zittende oorlogsmisdadigers vrij, de Twee van Breda.

Het is een smerige truc, maar dit is hoe politiek werkt. Het is voor een deel showbusiness. Soms zelfs echt. Bij de begrafenis van een beroemd staatsman komen politici uit de hele wereld hun eer bewijzen en het is publiek geheim dat er dan zaken worden gedaan. De premier van Israël wil echter niet worden gefotografeerd terwijl hij spreekt met de minister van economie van Iran, en dat weet het gastheerland ook. Dus organiseert die een concert, en terwijl de pers de daar aanwezige premiers aan het filmen is, zijn de ministers druk aan het overleggen. Degenen die niet aanzitten bij het staatsbanket, of die halverwege weg gaan, zijn altijd interessanter dan degenen die blijven.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Export rubberbootjes aangepakt

NIEUWS - De EU-ministers van buitenlandse zaken hebben besloten de export van rubberboten naar Libië aan banden te leggen. Alleen kopers die kunnen aantonen dat de boten worden gebruikt als sloep voor de visserij mogen van de EU voortaan nog een boot importeren.

We proberen zo het businessmodel van de smokkelaars te kraken

aldus Federica Mogherini, de buitenlandchef van de EU.

Zul je zien dat er ineens een tsunami van Libische visserij ondernemers de Middellandse Zee overspoelt.

Foto: copyright ok. Gecheckt 15-03-2022

Ka Ching!

OPINIE - Nu was het de laatste tijd al geen pretje meer om Deens te zijn. Zoals Nederlanders er een hekel aan hebben om burger van een roofstaat aan de Noordzee tussen Oost-Friesland en de Schelde te zijn, zo zullen de Denen er ook niet blij mee zijn om tot een volk van schoften te behoren. Toen de Deense regering de juwelenwet bedacht, die ook in het parlement werd aangenomen, legden ze de bal wel héél erg vlak voor het doel van een Godwin die misschien wel niet helemaal terecht is, maar toch wel een beetje…

Nu blijkt die juwelenwet ook nog eens gewoon dom te zijn: je kweekt er precies het soort vluchtelingen mee waar mensen bang voor zijn: berooid, afhankelijk, onzelfstandig en aangewezen op hulp. En het is nog duur en inefficient ook.

Lang niet alle hulp die vluchtelingen krijgen is ook werkelijk nodig. Zo blijken veel vluchtelingen een deel van de hen uitgereikte rijst te verkopen – ver onder de marktprijs – om zo aan een beetje geld te kunnen komen. Met dat gegeven in het achterhoofd zijn een aantal economen eens aan het rekenen geslagen en zij kwamen tot de verrassende conclusie dat de beste hulp bestaat uit het geven van geld, cash dus. Dat zorgt er namelijk voor dat de vluchtelingen zélf kunnen beslissen welke hulp ze zich verschaffen. Dat kan rijst zijn, maar ook wat anders. Ze kunnen dat zelf véél beter bepalen dan degenen die hen helpen en ze worden er een stuk zelfredzamer mee. Een pregnant (pun intended) voorbeeld:

Foto: copyright ok. Gecheckt 11-02-2022

In Gaza: eigen doelpunt

Palestijnse politiek in voetbaltermen: het team bestaat uit 11 spelers van gemiddeld niveau. De andere ploeg is in topvorm en heeft 40 man op het veld. De scheidsrechter ziet overtredingen van het topteam door de vingers en verwacht van de underdog dat het overtredingen beantwoord met nederigheid en een high five. Verontwaardiging op de tribune groeit. Na verloop van tijd ontstaat onenigheid binnen het team over de speltactiek:  6 krijgen lak aan de scheidsrechter en kiezen voor de aanval en fellere confrontatie, de overige 5 zijn voor pleiten bij de scheidsrechter en high-fiven met de tegenpartij. Uiteindelijke zitten de 6 op de strafbank, uitgesloten van het spel. De vijf overgebleven spelers sjokken afgemat door, aangemoedigd door de toeschouwers. Veel van de doelpunten die ze voor elkaar krijgen zijn echter in eigen goal.

Afhankelijk van hoe het spel gespeeld wordt, zou de erkenning van de Palestijnse staat (tijdens de aankomende sessie van de VN) een volgende eigen doelpunt kunnen worden. De Israëlische ploeg en Amerikaans-Europese scheidsrechter lijken nog te weten hoe ze de komende actie moeten tackelen.

Tot nu toe vormde de PLO de ultieme vertegenwoordiging van het gehele Palestijnse volk; zowel Palestijnen binnen de bezette Palestijnse gebieden als daarbuiten. Bij officiële erkenning van de staat dreigt deze PLO vervangen te worden door de nationale Palestijnse regering. Daarmee zouden miljoenen Palestijnse vluchtelingen hun kans op politieke vertegenwoordiging en verdediging van hun rechten kwijtraken.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.