Twaalf partijen – herintreders, volhouders en nieuwelingen

Sinds 2012 houdt Sargasso bij hoeveel nieuw elan middels de Tweede Kamerverkiezingen de politieke arena in Den Haag wil bestormen. We zagen in juli al vijf, later nog eens vier ambitieuzen zich melden bij de Kiesraad. Uiteindelijk leverden 32 partijen hun kandidatenlijsten in bij de Kiesraad. Behalve de 15 partijen die nu in de Tweede Kamer zitten, deden dus 17 andere partijen een poging door te stoten naar het stembiljet. Dat lukte er maar twaalf, want na controle van de lijsten en waarborgsommen bleven er in totaal 27 partijen over die op het menu van 29 oktober a.s. staan. Deelnemende partijen Tweede Kamerverkiezing 29 oktober 2025: 15 partijen zitten nu in de Tweede Kamer. De overige 12 partijen kunnen we als volgt indelen: Herintreders Drie partijen zaten eerder in de Tweede Kamer: 50PLUS – de ouderenpartij deed in 2012 voor het eerst mee en haalde twee zetels. Met lijsttrekker Henk Krol ging het in 2017 naar vier zetels en daarna was het over met de pret: 2012 - 1 zetel, 2023 - nul zetels.  Het aanhoudende geruzie binnen de partij trekt natuurlijk maar erg weinig kiezers. Met de kersverse lijsttrekker Jan Struijs (voormalig voorzitter politievakbond) denkt men het tij te kunnen keren. De partij is in elk geval groot genoeg om met 50 kandidaten in 19 kieskringen mee te doen. BIJ1 – deed in 2017 voor het eerst mee onder de naam Artikel 1, haalde 28.700 stemmen. Niet genoeg voor een zetel. In 2021 waren 87.238 stemmen wel genoeg en kwam BIJ1 met 1 zetel in de Tweede Kamer. Ook hier hebben interne conflicten niet geholpen de partij verder te doen groeien. Bij de vorige verkiezingen (2023) kwam de partij niet verder dan 44. 253 stemmen en kon de zetel inleveren. Ook bij BIJ1 moet een nieuwe lijstrekker de partij uit het slop halen: Tofik Dibi (voormalig GroenLinks parlementariër). BIJ1 doet met 22 kandidaten in alle 20 kiesringen mee. BVNL (Belang van Nederland) - het vehikel waarmee Wybren van Haga zijn wellustige soevereine machtsdromen denkt te kunnen verwezenlijken. In 2019 werd hij uit de VVD-fractie gegooid, ging als eenmansfractie verder en sloot zich in 2020 aan bij FvD (Forum voor Democratie). In 2021 kwam hij met voorkeurstemmen voor de FvD in de Tweede Kamer, maar splitste zich af en ging verder als Groep Van Haga en richtte kort daarna BVNL op. Bij de verkiezingen van 2023 haalde die partij te weinig stemmen (52.913) voor een zetel. Dit jaar is BVNL een van die obscuriteiten ter rechterzijde die graag hun steentje willen bijdragen aan de versplintering (zie ook hier) van het politieke speelveld. Niet te beroerd om rook te verspreiden waar de fakkels al branden. Volhouders Drie partijen deden bij eerdere verkiezingen mee maar haalden geen zetels: LP (Libertaire Partij) - deed in 1994 voor het eerst mee, zonder succes (2.754 stemmen) . Pas sinds 2012 staat de partij weer op de stembiljetten, maar met de minimale aantallen stemmen komt de partij maar niet in de buurt van ook maar één zetel (2012 - 4.163, 2017 - 1.492, 2021 - 5.546 en 2023 - 4.152 stemmen). De partij afficheert zich met de van de Argentijnse rechtsradicale  Javier Milei bekende kettingzaag en doet met 17 kandidaten mee in 19 kieskringen. NL Plan – deed als ‘Nederland met een Plan’ in 2023 voor de eerste keer met 17 kandidaten mee in 17 van de 20 kieskringen en haalde 5.487 stemmen. Te weinig voor een zetel. Dit jaar doet de partij met 1 kandidaat in slechts 9 kieskringen mee. Dat is fors minder dan in 2023. Misschien dat de partij meer energie steekt in de rechtszaak die ze tegen het platform Follow the Money heeft aangespannen, dan in het verzamelen van genoeg ondersteuningsverklaringen in alle 20 kieskringen. Uit onderzoek van RTL Nieuws en Follow The Money zou gebleken zijn dat NL Plan bij de Europese verkiezingen werd gesteund door organisaties die zijn verbonden aan de Chinese Communistische Partij. Een beschuldiging die NL Plan volledig onjuist vind en via de rechter gerectificeerd wenst te zien. De Piratenpartij – doet sinds 2010 mee, tot op heden te weinig stemmen voor een plaats in de Tweede Kamer. Aanvankelijk had de partij de potentie om langzaam maar zeker een zetel in de Tweede Kamer te halen: 2010 - 10.471, 2012 - 30.600 en 2017 - 35.478 stemmen. Dat wist de partij echter niet vol te houden: 2021 - 22.816 stemmen en bij de vorige verkiezingen (op 1 lijst samen met De Groenen) slechts 9.117 stemmen. Deze keer staat de Piratenpartij in 18 kieskringen op het stembiljet met 33 kandidaten. De overige zes nieuwe partijen belichten we in een volgend artikel.

Door: Foto: ChatGPT Image stempotlood stembiljet
Foto: Eugene Chystiakov on Unsplash

Waarom zo veel pessimisme over patstellingen?

INTERVIEW, OPINIE - door Martin Jansen

Zet radicaal-rechts schaakmat!

Twee weken geleden bleek uit een onderzoek onder een representatief panel van 11 duizend respondenten, dat nog maar 4 procent van de bevolking vertrouwen heeft in de politiek. RTL berichtte:

Na de val van het kabinet in juni, bleek al dat een kwart van de kiezers (24 procent) het vertrouwen in alle politieke partijen kwijt was. Dat gevoel was vooral sterk bij kiezers die bij de laatste Tweede Kamerverkiezingen in 2023 nog op Nieuw Sociaal Contract stemden (32 procent), maar ook bij mensen die toen voor de BBB (28 procent) of PVV (26 procent) kozen.

NSC

NSC houdt na 29 oktober mogelijk niet eens meer één zetel over (https://nos.nl/collectie/13999/artikel/2581100-peilingwijzer-vvd-zakt-verder-weg-cda-naast-groenlinks-pvda). Dan zouden we zelfs het zwakke verhaal van Eddy van Hijum niet meer hoeven aanhoren, die vindt dat het vooral aan politieke spelletjes ligt dat zijn partij niet heeft kunnen brengen wat zij in 2023 nog onder aanvoering van Pieter Omtzigt beloofde. Zijn introspectie beperkt zich vrijwel uitsluitend tot de constatering dat zijn mensen te weinig ervaring meebrachten om te kunnen omgaan met een kabinet zonder samenhang en wil tot samenwerken en met de tegenwerking door de coalitiegenoten in zowel de regering als de Kamer. Vooral anderen de schuld geven voor je échec als partij en bestuurders. Dag, NSC.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Stem anders (Studio Wiersema, stemanders.nu, overgenomen met toestemming) copyright ok. Gecheckt 16-02-2023

Xenofoob marktfundamentalisme uit verkiezingsprogramma VVD speelt populisten in de kaart

ANALYSE, LONGREAD - door Bram van Gendt

De VVD heeft als eerste partij haar verkiezingsprogramma bekendgemaakt. Het ligt in de lijn der verwachting dat er (helaas) een coalitie gesmeed moet worden met de VVD, omdat het in de peilingen toch nog ongeveer twintig zetels vertegenwoordigt. Daarom wil ik in dit stuk nader ingaan op de standpunten van deze partij; met welke plannen zal de VVD aan de onderhandelingstafel verschijnen. Daarnaast neemt de VVD een zeer gewichtige positie in binnen het publieke debat (en dus tijdens de verkiezingscampagne); als centrumrechtse partij -althans in naam- bepaalt zij welke rechtse ideeën binnen het discours als toelaatbaar worden beschouwd en welke niet. De VVD fungeert daarmee, of beter gezegd: zou moeten fungeren, als poortwachter tegen radicaal-rechtse denkbeelden. Zo bakent de partij af wat als ‘acceptabel’ en ‘normaal’ wordt gezien. Ik zal hiervoor eerst thematisch de standpunten behandelen, waarna ik tot een ideologische duiding kom van het verkiezingsprogramma.

Bestaanszekerheid: Wonen, Werk en Inkomen

De VVD wil de “ingewikkelde herverdelingsmachine” een halt toeroepen. Werken moet weer lonen. Hiervoor wil de VVD de marginale druk reduceren, en moeten toeslagen en uitkeringen “hervormd” worden. Op deze manier tracht de VVD het bovengenoemde rechtvaardigheidsgevoel van “werken moet lonen” te bevredigen.

Foto: ChatGPT Image stempotlood stembiljet

Daar komen de ‘nieuwe’ partijen

ANALYSE - Sargasso speurt sinds 2012 bij elke Tweede Kamerverkiezing naar nieuwe partijen. In de aanloop naar  de TK-verkiezingen in oktober gaan we dat ook deze keer weer doen.

In  een vorig artikel wezen we op vijf politieke partijen, die niet eerder aan de TK-verkiezingen deelnamen, maar wel geregistreerd staan bij de Kiesraad. Inmiddels zijn daar vier partijen bij gekomen.

Wie politieke ambities heeft moet snel zijn. Vier augustus is de laatste dag dat men nog de partijnaam kan laten registreren bij de Kiesraad. Een krap maandje later (1 september) moet de waarborgsom voor de kandidaatstelling betaald worden en 15 september moeten de definitieve kandidatenlijsten ingeleverd zijn.

Een overzichtje van de vier recentelijk geregistreerde ‘nieuwelingen’.

1. Partij Helder

Deed een poging eerder mee te doen onder de naam Groen Rechts. De partij haalde toen het stembiljet niet. Men was te laat begonnen met de voorbereidingen en kreeg te weinig ondersteuningsverklaringen om in genoeg kiesdistricten deel te nemen.

Vanaf maart 2023 heeft men aan een doorstart gewerkt en nu heeft de partij helder wat men wil en met welke mensen men politiek Den Haag denkt op te schudden.

De partij staat lange termijnoplossingen voor en afficheert zich als een middenpartij: “Wij hebben daarbij geen grootse linkse idealen die toch niet gerealiseerd gaan worden. En zijn ook niet van het rechts populisme dat elke samenwerking uit de weg gaat of roept dat ze gehinderd worden door wetten (die nota bene door rechtse partijen zijn aangenomen de laatste 15 jaar)”.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Paul Einerhand on Unsplash

Nieuwe politieke partijen 2025

Niet eerder maakten we mee dat binnen een tijdsbestek van viereneenhalf jaar er drie keer Tweede Kamerverkiezingen waren. Ja, lang geleden was het gewoon dat er om de drie jaar een deel van de Tweede Kamer gekozen kon worden. Maar dat was niet omdat er zoveel kabinetscrisissen waren.

Nu lijken bepaalde politici niet met hun fikken van de stekker af te kunnen blijven en trekken ze die er uit omdat ze regeren maar saai vinden en zich liever wellustig in verkiezingscampagnes wentelen.

Om moe van te worden.

Maar wie weet biedt dit wel een kans voor nieuwe politieke partijen. Sargasso speurt sinds 2012 bij elke Tweede Kamervekiezing naar nieuwe partijen. Dat gaan we ook deze keer weer doen.

Vijf of zes nieuwelingen?

Op moment van dit schrijven staan bij de Kiesraad vijf partijen vermeld die niet eerder aan de TK-verkiezingen deelnamen. Of die ook op de stembiljetten te zien zullen zijn weten we pas na 15 september, als alle kandidaten bekend zijn.

Eén partij staat (nog) niet in die lijst: de Fryske Nasjonale Partij (FNP), die onder aanvoering van NSC’er Aart Jelle Soepboer zegt mee te gaan doen aan de landelijke verkiezingen. Het is nog even afwachten tot 30 augustus, wanneer de ledenvergadering “het laatste woord zal heb over definitieve deelname aan de verkiezingen en alles wat er bij hoort”. (bron citaat)