In Nederland brengen de media een burgemeester ten val. In Turkije worden onwelgevallige journalisten gewoon opgepakt en vastgezet. Niet omdat er in Turkije geen persvrijheid zou bestaan, die is er volgens president Erdogan wel degelijk. Maar de pers moet natuurlijk niet de leugens van de islamitische prediker Fethullah Gülen en zijn ‘netwerk van verraders’ verkondigen. Leugens bedoeld om de grote leider ten val te brengen. Een complot dus. Helemaal in lijn met de paranoia van een verlicht despoot, wiens woord de enige waarheid is. Nog niet zo heel lang geleden waren Erdogan en Gülen dikke maatjes en brachten zij gezamenlijk de islamitische AK-partij in het centrum van de macht. Splijtzwam in hun vriendschap was het protest in het Gezi-park in 2013, toen Gülen de kant van de demonstranten koos en Erdogan openlijk bekritiseerde. En hierdoor een vijand voor het leven werd. Ook is Erdogan ervan overtuigd dat Gülen de drijvende kracht was achter de anti-corruptie-operatie eind 2013, waardoor tientallen hooggeplaatste politieke vrienden van Erdogan voor het oog van de wereld werden opgepakt op verdenking van gesjoemel met de aanbesteding van overheidsopdrachten. Erdogan is er de man niet naar om dit soort gezichtsverlies te vergeten.
Journaliste Frederike Geerdink (twitter) is gearresteerd in Turkije, volgens haar eigen twitter wegens “propaganda for [a] terrorist organization”
Update: Ze is inmiddels weer vrijgelaten: “i wasnt taken into custody although they said that initially.only statement.8 folks strong armed terrorism squad at door very intimidating.”
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.
ACHTERGROND - Een jaar geleden werd Turkije opgeschrikt door een corruptieschandaal rond de Partij voor Gerechtigheid en Ontwikkeling (AKP) van president Erdogan. Zondag werd een nieuw dieptepunt bereikt, schrijft Alper Alasag.
In het kader van het corruptieschandaal verdacht de Turkse justitie ene Reza Zarrab, een in Iran geboren zakenman, ervan vier AKP-ministers te hebben omgekocht. Deze vier ministers werden kort na het bekend worden van de corruptieaantijgingen vervangen, maar verder veranderde er weinig binnen de regering. Wel werden in de volgende weken duizenden politieagenten, aanklagers en rechters overgeplaatst en vervangen omdat zij, volgens de toenmalige premier Erdogan, door de corruptie binnen de regering bloot te leggen de regering ten val wilden brengen. Zij waren onderdeel van een complot van buitenlandse machten, aldus Erdogan.
Om de vier oud-ministers van de AKP te onderzoeken, werd afgelopen mei een parlementaire commissie samengesteld. Deze commissie ging aan het werk, maar de media werden een beperkingen opgelegd bij het verslaan van het onderzoek. Het was niet de eerste keer in Turkije dat de mediavrijheid werd beperkt. Zo werden in het eerste kwartaal van 2014 bijvoorbeeld Youtube en Twitter geblokkeerd door de Turkse regering.
Aanleiding voor deze blokkade was onder andere een uitgelekte opname van Erdogan die zijn directe betrokkenheid bij het corruptieschandaal onthulde. Een andere opname was van een militair-strategische bespreking op het Ministerie van Buitenlandse zaken waarin de directeur van veiligheidsdienst suggereerde dat een raketaanval op eigen land een mooie aanleiding zou zijn om militair in te kunnen grijpen in Syrië.
OPINIE - Het CDA stookt de smeulende diplomatieke rel tussen Turkije en Nederland nog even flink op. Kamerlid Raymond Knops eiste eergisteren dat minister Bert Koenders duidelijker stelling nam jegens de Turkse minister van Buitenlandse Zaken naar aanleiding van de door hen uitgegeven verklaring over behandeling van Turkse Nederlanders. Knops vind dat Koenders zich ‘met een kluitje in het riet heeft laten sturen’, en dat hij jegens Ankara moet opkomen voor ‘het landsbelang’. Maar is het wel in het landsbelang om zo hoog van de toren te blazen?
Aanleiding voor het diplomatieke relletje was de verklaring van het Turkse Ministerie van Buitenlandse Zaken over uitspraken van integratieminister Asscher. Het ging om de Kamerbrief over vier Turkse organisaties die hij wilde monitoren en zijn reactie op de Motivaction-enquête voor Forum, waarin 80% van 300 Turkse jongeren desgevraagd uitspraken dat ze het goed vonden dat er steun is van Nederlandse moslims voor de Islamitische Staat. Turkse organisaties waren volgens Asscher ‘niet transparant’ en Turkse opvattingen over IS waren ‘verontrustend’. Het Turkse ministerie vond dit discriminerend voor de Turkse gemeenschap in Nederland:
Deze offensieve stijl en de beschuldigingen van racistische aard gericht tegen Turken die deel uitmaken van de Nederlandse maatschappij en tevens van een land dat vriend en bondgenoot is, kunnen geenszins worden aanvaard noch verontschuldigd.
Asscher reageerde als door een wesp gestoken: “Als het waar is dan vind ik die aantijging een voorbeeld van ongeïnformeerd, onjuist en een ongepaste inmenging in een democratisch debat.”
Sussende woorden
Koenders probeerde de gemoederen wat te kalmeren en meldde na een telefoongesprek met minister Cavusoglu dat Turkije geen kritiek had op de Nederlandse overheid of politiek. Rutte was feller dan Koenders, maar milder dan Asscher. Na de Ministerraad deelde hij mee: “De komende tijd zullen we duidelijk maken dat wij hier ons eigen beleid maken en op geen enkele manier geïnteresseerd zijn in de opvattingen van Turkije.” Maar een reprimande was ook weer niet nodig. Vanuit Turkije volgden die avond ook sussende woorden. In een interview met Nieuwsuur verklaarde Cavusoglu dat hij Nederland geen racistisch land vond, maar dat er wel sprake was van racisme en discriminatie van Turken in Nederland.
Het CDA vond weliswaar dat de minister van Buitenlandse zaken daarmee het oorspronkelijke bericht afzwakte, maar dat dat onvoldoende was: de verklaring moet ingetrokken worden. CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt was‘enigszins perplex’ van Koenders’ brief aan de Tweede Kamer, waarin hij meldde dat zowel Cavusoglu als de ambassade hem hadden verzekerd dat er geen sprake was van kritiek op Nederland of de Nederlandse regering. De verklaring van het Turkse ministerie stond en staat nog online. Raymond Knops wil nu dat Koenders aandringt op intrekken van die verklaring. Koenders verzekerde gisteren dat hij de Turkse regering nogmaals vermanend had aangesproken.
Verklaring
Er staat niet letterlijk in de verklaring dat Nederland of de Nederlandse regering racistisch zou zijn. Daarin had Cavusoglu gelijk. Maar de verklaring verwijt de Nederlandse regering wel dat die Turkse Nederlanders aanvalt. Dat lijkt me kritiek en daarmee bemoeit de Turkse regering zich wel degelijk met een interne Nederlandse aangelegenheid: het gaat immers om uitspraken van Asscher en het integratiebeleid. Maar is het raar dat de Turkse regering opkomt voor de belangen wat zij ziet als onderdanen: mensen met een Turks paspoort? Afgelopen jaar stemden diezelfde Turkse Nederlanders immers ook voor Turkse volksvertegenwoordigers.
Is het bovendien vreemd dat de Turkse minister van Buitenlandse Zaken zegt dat Turken in Nederland racistisch bejegend worden en dat de integratie mislukt is? Hij zegt niet veel anders dan wat veel Nederlanders, van Turkse afkomst of niet, ook vinden. Bovendien herhaalt hij wat Europese onderzoekers eerder hebben vastgesteld, bijvoorbeeld in de ECRI-rapporten: er is inderdaad sprake van racisme, haat tegen buitenlanders en haat tegen moslims. Casuvoglus uitlatingen kwamen nog geen dag nadat Machiel de Graaf in de Tweede Kamer uitsprak dat zijn partij geen islam in Nederland wilde, en een motie indiende om alle moskeeën te laten sluiten — ook de Turkse moskeeën van Diyanet, een Turks overheidsorgaan.
Mensenrechten
Natuurlijk kan de Turkse regering beter eerst de racistische balk uit eigen oog halen dan zich druk maken over de discriminerende splinter in het Nederlandse oog. Het is met de mensenrechten in Turkije dramatisch gesteld, corruptie is in het ambtenarenapparaat aan de orde van de dag, en de omgang van de Turkse regering met religieuze en etnische minderheden is niet om over naar Den Haag te schrijven. Als de Nederlandse regering de Turkse regering daarop aanspreekt, moet de Nederlandse ambassadeur bovendien direct op het matje komen: de tenen zijn in Ankara minstens even lang als de armen.
Maar helpt het om met een opgeheven vingertje hoog van de toren te blazen tegen het Turkse ministerie? De diplomatieke relaties met Ankara zijn goed, en de belangen zijn groot. Nederland was vorig jaar de tweede investeerder in Turkije met maar liefst zes miljard euro, vooral in industrie en de agrarische sector. De Turkse economie, en met name de import, groeit. Dat geeft afzetmogelijkheden voor de Nederlandse export. Turkije zoekt bovendien naar een nieuwe, actievere rol als brugland tussen Europa en het Midden-Oosten. De vraag is of het landbelang wel gediend is met een diplomatieke rel over integratie.
Refah
Juist het CDA pleit bovendien voor maatregelen die Turkse Nederlanders en regeringsleiders voor het hoofd stoten. De christendemocraten willen een verbod op partijen die de sjaria willen invoeren, als is van dergelijke partijen nu geen sprake in Nederland. Ze doen dat op het moment dat twee Turks-Nederlandse Kamerleden zich hebben afgescheiden van de PvdA en op zoek zijn naar de mogelijkheden voor een nieuwe partij. Bovendien doen ze dat met een beroep op een uitspraak van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens: sjaria en democratie zijn niet verenigbaar. Die uitspraak werd gedaan in een vonnis over een verbod op een Turkse partij: Refah.
Zo kiest het CDA indirect partij in het Europese debat over de ontwikkeling van Turkije. De islamistische Refah, de partij waaruit de Turkse president Erdogan stamt, werd in Turkije verboden door het Constitutioneel Hof. Aanhangers spanden een zaak aan bij het Europese Hof, dat het Constitutioneel Hof gelijk gaf: Refah bleef verboden, terwijl eerder een verbod op de Communistische Partij werd afgekeurd. Veel Turken zagen dit als willekeur en een bewijs dat de Westerse landen de seculiere kemalisten steunden in hun strijd tegen de politieke islam. Dat is exact wat Cavusoglu bedoelt als hij het heeft over inmenging van Europa in de Turkse politiek.
Onvrede
Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.
Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.
Turkije heeft vandaag een arrestatiebevel uitgevaardigd tegen de islamitische prediker Fethullah Gülen, de grote rivaal van president Tayyip Recep Erdogan. Dat meldde de Turkse staatstelevisie. Erdogan beschuldigt Gülen ervan een coup te willen plegen.
COLUMN - Wakker Nederland wist het wel: ‘Natuurlijk niet!’ Gesettelde blanke heren van middelbare leeftijd (Charles Groenhuizen, Hans van Baalen) spraken zondagochtend die wild geworden Turken krachtig toe. Hoe komen jullie erbij, malle Turken?
‘Ga maar klagen bij het Europese Hof,’ zei Van Baalen. Hij had wel een telefoonnummer en wilde ook nog wel even in Ankara langskomen. Ik zag in mijn herinnering Van Baalen op het plein in Kiev de menigte toespreken en dacht, neen, niet nog een burgeroorlog.
Dat is een beetje flauw, ik moet het toegeven. Maar de vraag blijft: wie gaat over de vraag naar het racistische gehalte van Nederland?
Bij VPRO Boeken, snel daarna, had Hans Brands het daarover met de socioloog Willem Schinkel. Als je man bent, blank, een goede baan hebt en een middelbare leeftijd, dan zie je geen racisme. Maar als je vrouw bent en zwart, en alleen schoonmaakbaantjes zijn te vinden, kijk je toch wat anders naar de wereld.
Racisme is niet alleen een akelige opvatting over andermans biologie, maar ook een realiteit in de samenleving, een resultante van veel krachten en besluiten.
Schinkel had wel meer aardigs: onze politiek is management geworden. Pijnlijke verschillen van inzicht hebben we niet meer, we lossen op (verdunnen met water), we pamperen, schikken en plooien. Het is D66 in het kwadraat.
COLUMN - Juist. Krijg je dat weer. Denk je dat je het ergste wel hebt gehad met de uitspraak van de Turkse president Erdoğan dat moslims Amerika ontdekten, beweert de Turkse minister van wetenschappen, Fikri Işık, dat moslims hebben ontdekt dat de aarde een bol was.
Dat is natuurlijk onzin. De moslims hoefden de bolvorm van onze planeet niet te ontdekken, aangezien deze al een millennium vóór Mohammed bekend was aan de Grieken. Işık heeft een klok horen luiden maar weet niet waar de klepel hangt.
Wat hij op het oog heeft gehad, is een onderzoek dat is uitgevoerd in opdracht van de negende-eeuwse kalief Al-Ma’mun, die de omtrek van de aarde wilde weten. In principe zou dat een simpele klus moeten zijn: je meet op twee plaatsen, waarvan je de onderlinge afstand kent, de hoogte van de onbeweeglijke Poolster. Helaas is dit hemellichaam niet zo onbeweeglijk als je zou denken: de aardas beweegt heel langzaam, waardoor de Poolster niet altijd precies aan de hemelpool staat. De Arabische astronomen lijken het te hebben moeten doen met een onooglijk sterretje dat bekendstaat als HIP 62572.
De Arabische onderzoekers deden hun metingen in onder meer Palmyra en Raqqa, en concludeerden dat de aardomtrek 37.440 kilometer bedroeg. Dat is zes procent te weinig. Een eerdere schatting, van de Griekse wetenschapper Eratosthenes, kwam uit op 43.500 kilometer, wat negen procent te veel is.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
Het gaat niet de goede kant op:
De Turkse nationale onderwijsraad heeft de minister van onderwijs namelijk zojuist geadviseerd studenten aan de hotel- en toerismescholen niet langer te onderwijzen hoe ze alcoholische dranken moeten serveren. Ook moeten stages in hotels en restaurants waar alcohol wordt geschonken worden verboden. Want dat brengt jonge moslims maar in verleiding.
De minister heeft al gezegd dat de adviezen precies stroken met de plannen die hij in voorbereiding heeft. Het is een klein en veelzeggend onderdeel van de adviezen die de onderwijsraad heeft geproduceerd. Verplicht godsdienstonderwijs vanaf het eerste jaar van de basisschool – denk maar aan uw zesjarige. Godsdienstles op de kleuterschool haalde het niet. Wel moeten kleuters leren wat paradijs en hel inhouden, en worden ze doordrenkt met liefde voor God. Ook adviseert de raad (tenminste op religieuze scholen) invoering van het Ottomaanse Turks als verplicht vak – de taal van de vroegere elite die met Arabische en Perzische woorden is doorspekt en het Arabische alfabet gebruikt. Vader des vaderlands Atatürk voerde in 1928 een taalhervorming door en verving het Arabische schrift door het Latijnse.
De Nederlandse overheid bejegent de Turkse gemeenschap op een agressieve en racistische wijze en komt met initiatieven en uitspraken die schadelijk kunnen zijn voor de bevordering van de bilaterale betrekkingen met Turkije. Dat stelt het Turkse ministerie van Buitenlandse Zaken in een verklaring, waar de krant Hürriyet vandaag uit citeert. […]
‘Agressieve en racistische beschuldigingen aan het adres van Turken die onderdeel uitmaken van de Nederlandse samenleving en aan het adres van een bevriende en geallieerde natie zijn onacceptabel’, schrijft het ministerie. ‘We hebben moeite te begrijpen waarom deze racistische aanvallen, die niet te verenigen zijn met onze lange historische banden met Nederland, recentelijk op de agenda zijn gekomen’, voegde de woordvoerder er volgens Hürriyet aan toe.
Our religion [Islam] has defined a position for women [in society]: Motherhood. Some people can understand this, while others can’t. You cannot explain this to feminists because they don’t accept the concept of motherhood.
Aldus Recep Tayyip Erdoğan in een toespraak gisteren in Istanboel.
Waarmee de Turkse president mooi illustreert hoe reactionair godsdienst kan zijn.
