Nieuwe vrijhandelsverdragen pakken niet goed uit
Nieuwe handelsverdragen pakken niet goed uit. TTIP kost banen en economische groei, CETA kost geld en democratie
In de Verenigde Staten regelt de Digital Millenium Copyright Act (DMCA) al sinds 2000 hoe het omzeilen van auteursrechten op het internet moet worden aangepakt. Volgens deze wet kan de overheid internetproviders dwingen om websites uit de lucht te halen met de garantie dat zij zelf zijn gevrijwaard van vervolging. De providers volgen deze wet nauwgezet wat het einde betekende van vele piratensites. Inmiddels is deze wet uitgegroeid tot een standaard voor bescherming van auteursrechten die overal in de wereld wordt gevolgd. De DMCA zou ook de norm zijn voor de regeling van auteursrechten in vrijhandelsverdragen zoals het TTIP.
Nieuwe handelsverdragen pakken niet goed uit. TTIP kost banen en economische groei, CETA kost geld en democratie
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.
COLUMN - Raar, dacht Julian Assange: ga je in op een verzoek van Google-topman Eric Schmidt om samen uitgebreid te praten over de toekomst van technologie en internet, en dan neemt Schmidt drie companen mee, allemaal hoge pieten van Buitenlandse Zaken.
Voor Assange was die ontmoeting – ‘one part Google, one part Wikileaks, three parts State Departement’ – aanleiding om de banden tussen Google en het hogere echelon van de Amerikaanse overheid in kaart te brengen. Vooral met de afluisterdienst NSA en het ministerie van Buitenlandse Zaken blijken die hecht: er wordt veel samengewerkt, ze leveren elkaar technologie, en de drie zien elkaars personeelsbestand als natuurlijke kweek- en visvijver.
In zijn recente boek When Google met Wikileaks toont Assange vrij overtuigend aan dat Google meer dan internetpolitiek bedrijft. Assange vat het zo samen: ‘Wanner een Amerikaanse internetmonopolist haar invloed in de wereld wil behouden, kan zij de politiek niet links laten liggen. De buitenlandstrategie en economische hegemonie van de VS zijn een noodzakelijke voorwaarde geworden om je eigen marktaandeel te behouden en te vergroten.’
Daar is niks mis mee, zou je kunnen zeggen, maar opmerkelijk is dat Schmidt al doende vaak opereert als een voorpost van de regering. Schmidt is feitelijk een tweede minister van Buitenlandse Zaken, maar dan wel een die zich meer kan permitteren dan de echte, en die bovendien nooit door het Amerikaanse Congres ter verantwoording kan worden geroepen.
OPINIE - De vrijhandelsverdragen waarover de Europese Unie onderhandelt met de Verenigde Staten, Canada en nog 20 andere landen, moeten de kwakkelende Europese economieën uit het slop trekken. Het is echter maar zeer de vraag of ze dat gaan doen, en of de prijs daarvoor niet veel te hoog is, stelt SP-Europarlementariër Anne-Marie Mineur.
1 juni volgend jaar is het tien jaar geleden dat Nederland massaal tegen de Europese Grondwet stemde. De opkomst was verrassend hoog (63,3%) en ook het aantal nee-stemmers (61,5%) overdonderde iedereen. Desondanks ondertekenden op 13 december 2007 de toenmalige 27 lidstaten van de EU het Verdrag van Lissabon, dat voor 98,6% overeenkwam met de Europese Grondwet. Slechts zes van de 448 artikelen werd geschrapt, die ook nog eens uitsluitend bijzaken betroffen.
Steeph, welbekend bij Sargasso-lezers, las de Europese Grondwet in 2005 en concludeerde dat de grootste makke van de Europese Grondwet was, dat het ontbrak aan democratische controle. Ook maakte hij bezwaar tegen het feit dat de politieke stroming van het moment – het neoliberalisme — werd vastgelegd in de grondwet. “Het vrijemarktprincipe als integraal onderdeel van grote stukken van deze grondwet”, aldus Steeph. Toch is die Grondwet er gewoon gekomen, en met dat Europa hebben we op dit moment te maken. Dat is goed te merken. De vrijhandelsverdragen waarover de EU op dit moment onderhandelt (TTIP met de Verenigde Staten, CETA met Canada en TiSA met 22 zeer uiteenlopende landen), ondergraven de democratie nog verder, en geven ruim baan aan de vrije markt, privatisering en lage overheidsbemoeienis.
Non-tarifaire beperkingen
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
Toen ACTA in 2012 werd afgeschoten schijnt toenmalig eurocommissaris voor Handel Karel de Gucht gezegd te hebben dat het er verdrag toch nog wel zou komen. Die tijd lijkt aangebroken: Wikileaks lekte onlangs een onderhandelingsdocument voor TPP, het handelsverdrag tussen onder andere de VS, Canada en Japan. Het ging om het hoofdstuk over intellectueel eigendom, en dat lijkt verdacht veel op ACTA… En: TPP is een soort blauwdruk voor TTIP, het handelsverdrag tussen de EU en de VS.
COLUMN - In de voorstellen voor TTIP, het nieuwe Trans-Atlantische Handelsverdrag, heeft de Europese Commissie een clausule opgenomen hoe disputen tussen overheden en buitenlandse investeerders moeten worden opgelost. Die zogeheten State Investor Dispute Settlement (ISDS) komt erop neer dat buitenlandse investeerders het recht krijgen om nationaal beleid dat nadelig voor hen uitpakt, aan te vechten en schadevergoeding te eisen indien hun investeringen in de toekomst kunnen worden geschaad. De uitkomst van zulke disputen wordt niet door de rechter bepaald, maar door een arbitragecommissie die in principe onder toezegging van vertrouwelijkheid werkt.
Duitsland heeft aangekondigd deze clausule te willen blokkeren. Geen wonder: Duitsland kreeg met dergelijke claims te maken toen het in 2011 besloot hun kerncentrales te willen afbouwen. ‘Daar komt niks van in,’ verklaarde de Zweedse multinational Vattenfall, ‘en als jullie het tóch doen, eisen wij schadevergoeding.’ Vattenfall had zich namelijk stevig ingekocht in de Duitse kerncentrales, en het besluit zou dus voor inkomstenderving zorgen. Die toekomstige winst moet de Duitse overheid dan zelf maar ophoesten, meende Vattenfall. Hun claim van 3,5 miljard euro ligt al bijna drie jaar bij de Internationale ISDS arbitragecommissie in Washington.
Onder de nieuwe ISDS-regeling vallen meer van dergelijke claims te verwachten. Hopelijk zal Frankrijk zich ook tegen ISDS uitspreken: het land verzet zich sterk tegen fracking – te weten, het opblazen van de aarde op grote diepte om er gas uit te winnen – en vreest dientengevolge allerlei internationale oliebedrijven op zijn dak te krijgen. Burgerrechtenorganisaties vermoeden dat de entertainmentindustrie zich met ISDS in de hand tegen elke versoepeling van het intellectueel eigendomsrecht zullen verzetten en pogingen om technologische innovaties van derden in wetgeving in te bedden, zullen ondermijnen met schadeclaims. (Eli Lilly deed eerder iets vergelijkbaars met nieuwe medicijnwetgeving in Canada, die de looptijd van patenten verkortte.) Dit alles met een beroep op hun eigen toekomstige inkomensderving.
OPINIE - TTIP wordt vaak een vrijhandelsverdrag tussen de VS en de EU genoemd. De Piratenpartij heeft niks tegen vrije handel. Toch nemen wij als een van de weinige partijen duidelijk stelling tegen TTIP. Het is namelijk niets meer dan een lobbydeal waarmee de belangen van grote multinationals boven mensenrechten worden gesteld, schrijft Matthijs Pontier, Lijsttrekker Piratenpartij bij de Europees Parlementsverkiezingen.
Het lobbyparadijs in de EU
We zijn de enige internationale politieke partij. Samen met de Piratenpartijen in andere landen denken we daarom dus ook vaak na hoe we dingen internationaal kunnen oplossen. Ook denken we dus graag na hoe we door internationale afspraken te maken, effectiever handel kunnen bedrijven.
We zien echter grote problemen in hoe de Europese politiek nu werkt. Er ligt te veel macht bij te weinig mensen. Er wordt niet transparant geopereerd en er is een gebrek aan democratische controle. Hierdoor is de EU een lobbyparadijs geworden. Grote multinationals schrijven met hulp van een leger aan lobbyisten wetsvoorstellen die vaak letterlijk worden overgenomen door de Europese Commissie. NGO’s en ‘gewone burgers’ hebben vaak geen tijd en geen geld om op een zelfde manier de politiek naar hun hand te zetten.
Zeker nu de EU na een mislukt referendum met het verdrag van Lissabon via de achterdeur alsnog een politieke unie is geworden en landen een groot deel van hun wetgeving uit Europa krijgen opgelegd, is dit een steeds groter wordend probleem. Belangen van grote multinationals komen boven de belangen van de kiezers te staan, die politici in de EU zouden moeten representeren.
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.
7 claims over vrijhandelsverdrag TTIP onder de loep genomen (pdf). Neem even de tijd, dit kan stevig uw toekomst beïnvloeden als het zo wordt aangenomen.
Het handelsakkoord TTIP tussen de EU en de VS is in het belang van burger, consument en werknemer, betoogt minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking Lilianne Ploumen.
Opmerkelijk: Ploumen rept met geen woord over het omstreden en ronduit antidemocratische State Investor Dispute Settlement (ISDS) (zie ook hier en hier), dat – zover we mogen weten – een wezenlijk onderdeel van TTIP zou zijn.
Er wordt een petitie gestart waarin de EU-commissie opgeroepen wordt te stoppen met de onderhandelingen voor de handelsakkoorden TTIP en CETA. Belangrijkste redenen zijn het gebrek aan democratische participatie bij de totstandkoming en de mogelijk afbraak van bestaande standaarden ten behoeve van winst van bedrijven.