Kunst op Zondag | Bedoeïenensieraden
ACHTERGROND - Sieraden zeggen iets over de drager. De keuze voor een materiaal, vorm, ontwerper of motief is zeer persoonlijk: een stuk uit het sieradenkistje van de buurvrouw of zelfs een goede vriendin kan soms in de ogen van een ander ronduit buitenissig zijn. Zo gaat dat met persoonlijke expressie en kunstvoorwerpen, en daar is niets mis mee.
Maar in andere gevallen is een sieraad niet in een keer te duiden. In veel culturen hebben de buurvrouw of een zus in hun sieradenkistjes precies dezelfde stukken verzameld, en toch zegt een sieraad nog steeds iets over de draagster. Sieraden vertellen, in combinatie met kleding, waar een vrouw vandaan komt, hoe het met de financiën gesteld is, of ze gehuwd of juist huwbaar is, of ze kinderen heeft, of wat haar geloof is. In die zin zijn traditionele sieraden vergelijkbaar met bijvoorbeeld Zeeuwse streekdrachten, waar details aan kleding en sieraden verraden of een vrouw uit Zuid-Beveland of van Walcheren komt, en of zij katholiek of protestant is. Ik laat u een aantal voorbeelden uit Noord Afrika en het Midden-Oosten zien.
Het persoonlijke vermogen van een vrouw heeft de vorm van sieraden. Het grootste kapitaal ontvangt zij bij haar huwelijk. Daarna worden er bij financiële meevallers sieraden aan toegevoegd. In streken waarin niet iedereen toegang heeft tot een bank en waar inflatie even onvoorspelbaar als frequent is, is vermogen vastleggen in edelmetaal een beproefd middel. Delen van sieraden kunnen worden verkocht tegen de op dat moment gangbare koers als de nood aan de man is.